Shock (ေရွာ့ခ္)

Anaphylaxis (ေရွာ့ခ္)

ဆရာ ဒီေဆးေသာက္ျပီး ေရွာ့ျဖစ္တဲ့မိတ္ေဆြရွိေနလို႔ ပိုးသတ္ေဆးတဲ့။ ၄၄ ႏွစ္၊ အမ်ိဳးသမီး။ ေခ်ာင္းဆိုးလို႔ ပိုးသတ္ေဆး ဆရာဝန္ေပးတာေသာက္တာပါ။ မေန႔ညက ညဆယ္နာရီေလာက္ေသာက္ျပီး ၂ မိနစ္အတြင္း ယား  မူး  မ်က္ႏွာနီရဲ အသက္ရႈၾကပ္၊ ဟဲ ဟဲ ဟဲ ျမည္။ ခြ်ဲၾကပ္လာပါတယ္။

ေဆးတိုင္း မတည့္သူရွိတယ္။ တခ်ိဳ႕က နည္းနည္းသာျဖစ္တယ္။ တခ်ိဳ႕က ေရွာ့ရတဲ့အထိျဖစ္တယ္။ ပိုးေသေဆးေတြ ကေနလည္း ျဖစ္ႏိုင္တယ္။ Shock (ေရွာ့ခ္) ဆိုတာ Anaphylaxis (အနာဖလက္ဆစ္) ေခၚ တခုခုႏွင့္ မတည့္တဲ့အခါ အဆိုးဝါးဆံုးျဖစ္တာကို ေခၚတယ္။

႐ုတ္တရက္ ျပင္းျပင္းထန္ထန္ (အလာဂ်ီ) ေခၚ တခုခုနဲ႔မတည့္လို႔ျဖစ္လာတဲ့ လကၡဏာေတြ ခႏၶာကိုယ္အတြင္း ေနရာမ်ားစြာမွာ တၿပိဳင္နက္တည္း ျဖစ္လာတယ္။ အခ်ဳိ႕မွာ သာမန္မေနမထိထိုင္မသာျဖစ္ျပီး၊ ဆိုးဝါးလြန္းရင္ ေသေစႏိုင္တယ္။ မတည့္တဲ့ထိုးေဆးေၾကာင့္၊ တခုခုစားမိလို႔ ေသြးထဲေရာက္သြားရင္ ျဖစ္ႏုိင္တယ္။ အေရျပား၊ အဆုပ္၊ ႏွာေခါင္း၊ ေသြး၊ အစာလမ္းေၾကာင္းထဲမွာ စကၠန္႔ပိုင္း၊ မိနစ္ပိုင္းမွာ လကၡဏာေတြ ေပၚလာမယ္။ အေရျပား၊ ဂ်ဳိင္း၊ ေပါင္ၿခံ၊ ပူေႏြးလာမယ္၊ နီရဲလာမယ္။ စိတ္က စိုးရိမ္လာမယ္။ ႏွလံုးခုန္ႏႈန္း ျမန္လာမယ္။ လည္ပင္း၊ လွ်ာေရာင္လို႔ အသံၾသလာမယ္။ အၿမိဳရခက္လာမယ္။ အသက္ရွဴရခက္လာမယ္။ ႏွာရည္ယို၊ ႏွာေျခ၊ ပန္းနာထသလိုအသက္ရွဴၾကပ္လာမယ္။ အန္၊ ပ်ဳိ႕၊ ဗိုက္ေအာင့္၊ ဆီး-ဝမ္း သြားခ်င္လာမယ္။ ေသြးဖိအားက်မယ္။ သတိလစ္မယ္။ Acute pulmonary edema ေခၚ ႐ုတ္တရက္အဆုပ္ေရာင္ျခင္းေၾကာင့္ ေသႏိုင္တယ္။

ျဖစ္ေစသည့္အေၾကာင္းရင္းမ်ား
၁။ ေဆးဝါးမ်ား၊
၂။ တိရစၧာန္၊ လူပ႐ိုတင္းမ်ား၊
၃။ တာရွည္ခံေစရန္ သံုးေဆာင္သည့္ ေဆးမ်ား၊
၄။ ႐ုပ္ပိုင္း ထိေတြ႔မႈမ်ား၊

Anaphylaxis (အနာဖလက္ဆစ္) ႏွင့္ မွားႏိုင္တဲ့ Fainting ေခၚ သတိလက္လြတ္ျဖစ္ျခင္းျဖစ္ရင္ ေသြးခုန္ႏႈန္းေႏွးမယ္။ ေအးစက္ေနမယ္။ ျဖဴဖတ္ျဖဴေရာ္ ျဖစ္ေနမယ္။ အသက္ရွဴမၾကပ္ပါ။ အသက္ မေသေစပါ။

Anaphylaxis (အနာဖလက္ဆစ္) ကုသနည္း
၁။ Epinephrine (Adrenaline) ထိုးေပးရင္ သက္သာသြားမယ္။ ေသြးလႊတ္ေၾကာေတြကို က်ဥ္းေစတယ္။ အရည္ထြက္တာကို တားတယ္။ အသက္ရွဴႄပြန္က်ယ္ေစတယ္။ တင္ပါး၊ လက္ေအာင္း၊ ေပါင္၌ ခ်က္ခ်င္းထိုးေပးပါ။ ထုိးသည့္ေနရာကို ပြတ္ေပးပါ။ အဝတ္အစားခၽြတ္ဘို႔ ၾကာေနမယ္ဆိုရင္ အဝတ္ပါးပါးေပၚက (သန္႔ရွင္းလွ်င္) ေဆးထိုးအပ္စိုက္ ထိုးႏိုင္တယ္။ ႏွလံုးခုန္ျပန္မယ္။ ႏွလံုးေရာဂါ အႀကီးအက်ယ္ မရွိရင္ ေပးႏိုင္တယ္။
• လူၾကီး၊ ၁၂ ႏွစ္အထက္၊ 0.3 ml
• ကေလး 6 to 12 years 0.2 ml
• ကေလး 2 to 6 years 0.15 ml
• ကေလး 1 to 2 years 0.05 ml to 0.1 ml

၂။ ၁ဝ % ေသာ လူနာေတြက ၄-၁၂ နာရီအၾကာ ျပန္ျဖစ္တယ္။ သို႔မဟုတ္ ေရာဂါလကၡဏာေတြက်န္ျပီး ျပန္ျဖစ္မယ္။ ၁ဝ-၁၅ မိနစ္အထိ ဆက္ျဖစ္ေနရင္ ေနာက္ထပ္ထပ္ထိုးပါ။

၃။ ေအာက္ဆီဂ်င္ေပးရန္ လိုခ်င္ လိုမယ္။

၄။ ေသြးေၾကာထဲ Drip သြင္းထားျခင္းတို႔ လိုအပ္ႏိုင္တယ္။

၅။ (အလာဂ်ီ) ေၾကာင့္ျဖစ္ပါက Antihistamine injection (အင္တီဟစ္တမင္း) ထိုးေပးႏိုင္တယ္။

၆။ Corticosteroids (ေကာ္တီကိုစတီရြိဳက္) တို႔လည္း လိုႏိုင္တယ္။

၇။ အဆိပ္ပါတဲ့အေကာင္ အကိုက္ခံရပါက ၄င္းေနရာ၏ အထက္၌ ႀကိဳးစည္းေပးပါ။ (၁ဝ) မိနစ္ တခါ ျဖည္ေပးပါ။

၈။ လူနာ သတိေကာင္းပါက ေျခေထာက္ေျမႇာက္၍ အိပ္လ်က္ထားပါ။

၉။ အသက္ရွဴရပ္ပါက အေရးေပၚ အသက္ရွဴေစရန္ လုပ္ေပးသည့္နည္း CPR ကိုလုပ္ပါ။

၁ဝ။ Acute pulmonary edema ေခၚ ႐ုတ္တရက္ အဆုပ္ေရာင္ျခင္းဆိုတာ အျပင္းအထန္အသက္ရွဴၾကပ္ျခင္း၊ ေရနစ္သလို ခံစားရျခင္း၊ အသက္ရွဴမဝျဖစ္ကာ ရႊီရႊီအသံထြက္ျခင္း၊ စိုးရိမ္ေၾကာက္လန္႔ ဂနာမၿငိမ္ျဖစ္ျခင္း၊ ေခ်ာင္းဆိုးရာ၌ အျမႇဳပ္ႏွင့္ ေသြးတို႔ ပါလာျခင္း၊ ေခၽြးအလြန္ထြက္ျခင္း၊ အေရျပား ျဖဴေရာ္ေရာ္ ျဖစ္လာျခင္း၊ ရတ္ဘတ္နာျခင္းေတြျဖစ္မယ္။ ေမးခြန္းထဲကလူနာျဖစ္တာမ်ိဳး။

Injection Furosemide (Lasix) ထိုးရမယ္။ ကိုယ္ထဲမွအရည္ေတြကို အလွ်င္အျမန္ ထုတ္ေပးမယ္။ အဆုပ္ေရာင္ျခင္းကို သက္သာေစမယ္။ ဝ.၅ မွ ၁ မီလီဂရမ္အား အသား သို႔မဟုတ္ အေၾကာထဲထိုးေပးရမမယ္။ ၂ နာရီ ၃ နာရီျခား ထပ္ေပးဖို႔ လိုႏိုင္တယ္။

Allergies Treatment (အလာဂ်ီ) ကိုကုသျခင္း http://doctortintswe.blogspot.com/2014/10/allergies-treatment.html
Shock ေရွာ့ခ္ျဖစ္ေနတဲ့တိုင္းျပည္ http://doctortintswe.blogspot.com/2015/05/shock.html
Food allergy အစာနဲ႔မတည့္ျခင္း http://doctortintswe.blogspot.com/2016/09/food-allergy.html
Help me please Saya! ဆရာေရ ကယ္ပါဦး http://doctortintswe.blogspot.com/2016/04/help-me-please-saya.html
Bug Bites အေကာင္ကိုက္ခံရျခင္း http://doctortintswe.blogspot.com/2016/03/bug-bites.html
Shock (ေရွာ့ခ္) http://doctortintswe.blogspot.com/2014/12/shock.html

ေဒါက္တာတင့္ေဆြ

Comments

Popular posts from this blog

က်န္းမာျခင္းသည္ လာဘ္တပါး

Furamin BC သံဓါတ္အားေဆး