Pregnancy and scanners ကိုယ္ဝန္ေဆာင္နဲ႔ စစ္ေဆးကိရိယာမ်ား

၁။ မဂၤလာပါ ဆရာရွင့္။ သမီး အသက္က ၃၁ ႏွစ္ရိွပါျပီ။ သမီးအခု သားဦးကိုယ္ဝန္လြယ္ထားပါတယ္။ ကိုယ္ဝန္က ၂၈ ပတ္ရိွပါျပီ။ စိတ္ထဲမရွင္းတာေလးတခု ေမးခ်င္လို႔ပါ။ ခု Shopping Mall ေတြရဲ႕ ဝင္ေပါက္မွာထားတဲ့ Metal Detectors နဲ႔ body scan ေတြက သမီးတို႔လို႔ ကိုယ္ဝန္သည္ေတြနဲ႔ ဗိုက္ထဲက ကေလးေလးေတြအတြက္ ေဘးထြက္ဆိုးက်ဳိးရိွပါသလား။ သမီး Shopping Mall ေတြသြားရင္ Metal Detectors ေတြေအာက္ ျဖတ္ေလွ်ာက္ရတာကို စိတ္ထဲထင့္ေနလို႔ပါ။ ဆရာေျဖၾကားေပးပါရွင့္။ ဆရာ့အေျဖကို ေစာင့္ေနပါ့မယ္ရွင့္။

၂။ ဆရာရွင့္ ကြ်န္မမွာ ဒုတိယကိုယ္ဝန္ ၂၈ ပါတ္ရွိပါျပီ။ အသက္ ၃၇ ႏွစ္ပါဆရာ။ ကြ်န္မ ဒီေန႔ Super Market တခုကို သြားတာ အထဲဝင္ေပါက္မွာ စစ္ေတာ့ ဂိတ္ေပါက္ကေကာင္မေလးက ကိုယ္ဝန္နဲ႔ဆို ဟိုဘက္ကဝင္ပါဆိုျပီး ဂိတ္ထဲက မျဖတ္ခိုင္းဘူးဆရာ။ အသိတေယာက္ကေျပာျပတာ သူက ေလဆာနဲ႔စစ္တာမို႔ ကေလးကိုထိတယ္တဲ့ ဟုတ္လားဆရာ။ ကြ်န္မကျဖင့္ အဲ႔ထဲကပဲခဏခဏျဖတ္ေနတာ အမႈမဲ့အမွတ္မဲ့ပါဆရာ။ ခုဒီေကာင္မေလးနဲ႔ၾကံဳမွပဲ အဲ့ထဲက မျဖတ္ခိုင္းတာပါ။ ျဖတ္ခဲ့တဲ့အၾကိမ္ေပါင္းျဖင့္မနဲေတာ့ဘူး။ အဲ႔ဒါစိုးရိမ္ရလားဆရာ။ ကြ်န္မမွာ ခုတၾကိမ္မျဖတ္ခဲ့ရေပမဲ့ အရင္ျဖတ္ခဲ့ဘူးတာေတြေတြးျပီး စိုးရိမ္ေနလို႔ပါ။ ဆရာအားတဲ့အခ်ိန္ေလး ျပန္ေျဖေပးပါဦးရွင့္။

၃။ ေ႐ႊတိဂံုဘုရားသြားဖူးရင္ေတာ့ လံုၿခံဳေရးအတြက္ထားတဲ့ X ray စက္ထဲ ကိုယ္ဝန္ေဆာင္ကိုလည္း ျဖတ္ခိုင္းတယ္။ Super market ေတြကေတာ့ မျဖတ္ခိုင္းဘူး။ ဘုရားခဏခဏ သြားဖူးဖို႔ေတာင္ ခပ္လန္႔လန္႔ရယ္။

၄။ ဆရာ က်ေနာ္တခုေလာက္ေမးခ်င္လို႔ပါ။ က်ေနာ္အမ်ိဳးသမီးကအခုကိုယ္ဝန္ (၇) လရွိပါျပီ။ ပထမဦးဆုံး ကိုယ္ဝန္ပါ။ ျမန္မာျပည္ကို ျပန္ျပီးေမြးဖြားရမွာျဖစ္ပါတယ္။ အဲဒါ ယခုျပန္လွ်င္ေလဆိပ္မွာ X-Ray ျဖတ္၍ ျပန္ရမွာဆိုေတာ့ X-Ray က ကေလးကို ထိခိုက္နိုင္ပါသလားဆရာ။ ေနာက္ျပီး အျခားကာကြယ္မႈေတြ လုပ္သြားဖို႔ လိုအပ္ပါသလားဆရာ။

မစိုးရိမ္ပါနဲ႔။ ေလဆိပ္သံုးလူကိုစစ္ေဆးတဲ့ကိရိယာက ဓါတ္ေရာင္ျခည္နည္းနည္းေလးသာသံုးပါတယ္။ လူျဖတ္ေလွ်ာက္ရတဲ့ Metal detectors မွာေတာ့ Low-frequency electromagnetic field လွ်ပ္စစ္သံလိုက္ျဖစ္တယ္။ အဲဒါကေတာ့ X-rays ဓါတ္မွန္မဟုတ္ပါ။

Luggage X-ray machines လပ္ေဂ့ကိုစစ္တာမွာေတာ့ ဓါတ္မွန္သံုးတယ္။ အေမရိကန္ေလဆိပ္ေတြမွာေတာ့ ကိရိယာသစ္သံုးတယ္။ တခုကို backscatter machine ေခၚတယ္။ low-level X-rays ဓါတ္မွန္အေပ်ာ့စားပါတယ္။ အႏၲရာယ္မရွိပါဘူးလို႔ Transportation Safety Administration (TSA) အာဏာပိုင္ေတြက ဆိုပါတယ္။ ရင္ပတ္ဓါတ္မွန္ထက္ ၁ဝဝဝ ပံု ၁ ပံုသာသံုးတယ္လို႔ဆိုပါတယ္။ ဒါဟာ high-altitude flight အျမင့္မွာ ပ်ံသန္းရတာ ၂ မိနစ္စာနဲ႔ ညီပါသတဲ့။

Millimeter wave machine မိုက္ကရိုေဝ့ဖ္ကေတာ့ Electromagnetic waves လွ်ပ္စစ္-သံလိုက္လိႈင္းသံုးတယ္။ စိုးရိမ္စရာမရွိပါ။

Diagnostic ultrasound ေရာဂါရွာေဖြေရးသံုး အာလ္ထြာေဆာင္းက စိတ္ခ်ရပါတယ္။ ပါဝါေရာ လိႈင္းပါ နည္းနည္းေလးသာ သံုးတယ္။ က်န္းမာေရးအတြက္ တိုက္ရိုက္အႏၲရာယ္မရွိပါ။ အာလ္ထြာေဆာင္းဟာ အလြန္ အသံုးက်ပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ အကန္႔အသတ္ရွိတယ္။ ေလနဲ႔အရိုးကို ထိုးေဖါက္ဘို႔ခက္တယ္။ အဲလိုေနရာေတြကို စမ္းသပ္ခ်င္ရင္ CT or MRI scans, or X-rays ေတြကိုသံုးရတယ္။

X-rays ဓါတ္မွန္ကေတာ့ သီအိုရီအရ ေနာင္တခ်ိန္မွာ ကင္ဆာ ျဖစ္ေစႏိုင္တယ္။ ဒီအႏၲရာယ္က နည္းပါတယ္။ Health Protection Agency (HPA) ရဲ႕တြက္ခ်က္မႈက ဒီလိုရွိပါတယ္။ ရင္ပတ္၊ သြား၊ လက္၊ ေျခေတြကိုရိုက္တဲ့ X-ray ဓါတ္မွန္မွာ ေနာက္ခံဓါတ္ေရာင္ျခည္ ရက္ အနည္းငယ္စာနဲ႔ညီျပီး ကင္ဆာျဖစ္ႏိုင္ေျခ ၁ဝဝဝဝဝဝ မွာ ၁ ထက္နည္းမယ္။ ဦးေခါင္းနဲ႔ လည္ပင္း X-ray ဓါတ္မွန္မွာ ေနာက္ခံဓါတ္ေရာင္ျခည္ရက္သတၲပါတ္အနည္းငယ္စာနဲ႔ညီျပီး ကင္ဆာ ျဖစ္ႏိုင္ေျခ ၁ဝဝဝဝဝ ကေန ၁ဝဝဝဝဝဝ မွာ ၁ ရွိႏိုင္တယ္။

တင္ပါး၊ တင္ပါးဆံု၊ ခါးရိုး၊ ဗိုက္ နဲ႔ ရင္သား မင္မိုဂရမ္ X-ray (mammogram) ေတြဟာ ေနာက္ခံ ဓါတ္ေရာင္ျခည္ တႏွစ္စာနဲ႔ညီမွ်ျပီး ကင္ဆာျဖစ္ႏိုင္ေျခ ၁ဝဝဝဝ ကေန ၁ဝဝဝဝဝ မွာ ၁ ရွိႏိုင္တယ္။ barium meal လို barium meal အျဖဴေရာင္ျမင္ရေအာင္သံုးတဲ့ေဆးနဲ႔ X-ray ရိုက္ရင္ ေနာက္ခံ ဓါတ္ေရာင္ျခည္ ႏွစ္အနည္းငယ္နဲ႔ညီမွ်ျပီး ကင္ဆာျဖစ္ႏိုင္ေျခ ၁ဝဝဝ ကေန ၁ဝဝဝဝ မွာ ၁ ရွိႏိုင္တယ္။

ယူေကႏိုင္ငံမွာ လူ ၃ ေယာက္မွာ ၁ ေယာက္ဟာ ကင္ဆာတမ်ိဳးမ်ိဳးရွိတယ္။ ဒါလဲ ဓါတ္မွန္ေၾကာင့္လို႔ မေျပာႏိုင္ပါ။ ကင္ဆာျဖစ္ဘို႔ဆိုတာ အခ်က္ေတြအမ်ားၾကီးကိုပါ ထည့္တြက္ရတယ္။ ဥပမာ အသက္အရြယ္၊ လူေနမႈပံုစံ၊ မ်ိဳးဗီဇ စတာေတြပါတယ္။

ကိုယ္ဝန္ေဆာင္ေနခ်ိန္မွာ X-rays ဓါတ္မွန္ရိုက္ရရင္ အထဲကကေလးအတြက္စဥ္းစားရတယ္။ ဓါတ္မွန္ဌာနေတြက အထူးသတိထားလို႔ သားအိမ္ကိုဓါတ္ေရာင္ျခည္ေရာက္မဲ့ ဓါတ္မွန္ကို အရိုက္မခိုင္းပါ။ မျဖစ္လွတာကိုသာ ရိုက္ပါတယ္။ ရိုက္ရရင္လဲ အစိုးရိမ္မၾကီးပါနဲ႔။

Scanners စကင္နာ (၂) မ်ိဳးရွိတယ္။
Radiofrequency scanner ေရဒီယိုဖရီကြင္စီ စကင္နာအမ်ိဳးအစားက ionizing radiation ဆိုတဲ့ဓါတ္ေရာင္ျခည္မသံုးပါ။ ကိုယ္ဝန္ကိုအႏၲရာယ္မေပးပါ။

Full-body x-ray scanner တကိုယ္လံုးကိုစစ္ေဆးတဲ့ဓါတ္မွစက္ကေတာ့ very low-energy and low-intensity radiation အင္နာဂ်ီနည္းနည္းေလး + ဓါတ္ေရာင္ျခည္နည္းနည္းေလးသံုးတယ္။ ကိုယ္ဝန္ထဲကကေလးကို အႏၲရာယ္ ေပးခ်င္ေပးႏိုင္တယ္။ သိထားဘို႔က ကြ်န္ေတာ္တို႔အားလံုးဝန္းက်င္မွာ ဓါတ္ေရာင္ျခည္နည္းနည္းေတာ့ရွိေနတယ္။ မေမြးေသးတဲ့ကေလးကို အႏၲရာယ္မေပးပါလို႔ ေယဘုယ်ေျပာႏိုင္တယ္။

လက္နက္ရွာတဲ့ Metal detector သတၳဳစမ္းလက္ကိုင္ကိရိယာကေနလည္း စိုးရိမ္းစရာမရွိပါ။ low-intensity magnetic field သံလိုက္စြမ္းအားနည္းနည္းသာပါတယ္။ MRI (magnetic resonance imaging) ကလည္း Metal detector ထက္ ပိုေပမယ့္ စိတ္ခ်ရပါတယ္။

ကိုယ္ဝန္မဝင္ရလို႔ စာနဲ႔ကပ္ထားရင္သာ ေရွာင္ရပါမယ္။

ေဒါက္တာတင့္ေဆြ
၃-၂-၂ဝ၁၄
၂၁-၈-၂ဝ၁၅
၁၉-၁ဝ-၂ဝ၁၇