Mothers with the Virus စီပိုးရွိမိခင္
၁။ ဆရာ သမီးတခုေလာက္ေမးခ်င္လုိ႔ပါ။ သမီးအသက္ ၂၅ပါ။ ကုိယ္ဝန္နဲ႔ပါ။ ဒါေပမ့ သမီးမွာ စီပုိးရွိေနလုိ႔ပါဆရာ။ အရမ္းစိတ္ပူလုိ႔ပါ။ စီပုိးက ကေလးကုိထိခုိက္နုိင္လားဆရာ။ ေက်းဇူးျပဳ၍ ဆရာသိရင္ေျဖေပးပါ။
အေမရိကမွာ စီးပိုးရွိေနသူေပါင္း ၃႕၂ သန္းထဲမွာ စီပိုးရွိမိခင္ကေန တႏွစ္မွာ ေမြးလာတဲ့ကေလးေပါင္း ၄ဝဝဝဝရွိေနတယ္။
ကိုယ္ဝန္ေဆာင္တိုင္းကိုေတာ့ စီပိုးစမ္းရမယ္လို႔ ျပ႒ာန္းမထားပါ။ ျဖစ္ႏိုင္ရင္ စစ္သင့္ပါတယ္။ ခြဲေမြးမွသာ ကေလးကို ကူးစက္တာနည္းမယ္လို႔ အတိအက်မေျပာႏိုင္ပါ။
စီပိုးရွိမခင္ကေန ကေလးကို ဘယ္ေလာက္အထိ ကူးစက္ႏိုင္သလဲ
၃-၅% ကူးစက္ေစႏိုင္တယ္။ HIV ပိုးပါတြဲရွိေနရင္ေတာ့ ၂ဝ% စီပိုးကူးစက္ႏိုင္တယ္။ စီပိုးမိခင္ေၾကာင့္ေတာ့ ဗိုက္ထဲက ကေလးကို မသက္ေရာက္ေစႏိုင္ပါ။ ေဆးထိုးအပ္ကေနကူးစက္တာမ်ားတယ္။ ေဆးရံုမွာတာဝန္ယူေနရသူေတြနဲ႔ ပိုးရွိသူနဲ႔ လိင္မႈျပဳသူေတြမွာလည္း ကူးစက္ႏိုင္တယ္။ တက္တူးထိုးသူေတြနဲ႔ အလွအပအတြက္ ကြင္းဝတ္ဆင္သူေတြမွာလည္း ကူးစက္လာႏိုင္တယ္။ စီပိုးကေန အသည္းကိုထိခိုက္ေစတယ္။ အသားဝါျဖစ္ႏိုင္တယ္။
ကေလးကိုေတာ့ ေဆးစစ္သင့္တယ္။ ေမြးျပီး ၁၈ လအတြင္းစစ္ရမယ္။ စီပိုးကိုခံႏိုင္ရည္ အင္တီေဘာ္ဒီစစ္ပါမယ္။ ၁၈ လနဲ႔ ၃ ႏွစ္ၾကားမွာ ဗိုင္းရပ္စစ္စစ္ရမယ္။ အသက္ ၂ ႏွစ္သားမွာ ကေလး ၄ဝ% ပိုးမရွိေတာ့တာေတြ႔ရတယ္လို႔ American Liver Foundation ကဆိုပါတယ္။ ၇ ႏွစ္သားဆို ေပ်ာက္သားတာလည္းရွိမယ္။
၂။ ဆရာ က်မမွာ C ပိုးရွိပါတယ္။ ဆရာ့စာေတြဖတ္ျပီးပါျပီ။ ဒါေပမယ့္ က်မ OG က ကေလးေမြးျပီးရင္ မိခင္နို႔ မတိုက္ေစခ်င္ဘူး ေျပာပါတယ္။ က်မ စိတ္ညစ္ရပါတယ္။ တကယ္ပဲ ကေလးအတြက္ အသင့္ေတာ္ဆံုးက အဲ႔နည္းလမ္းပဲ ရွိပါသလား။ မိခင္နို႔မတိုက္ရင္ ကေလးဖြံ႔ျဖိဳးမႈမွာ ေနွာင့္ေနွးတတ္ပါသလား။ မိခင္နဲ႔ကေလးႀကား သံေယာဇဥ္ နည္းသြားနိုင္ပါသလား။ မိခင္နို႔ကို ၆ လေလာက္အထိတိုက္လို႔မရဘူးလားလို႔ OG ကိုေမးပါတယ္။ မတိုက္တာ အေကာင္းဆံုးပါတဲ့။ က်မ တညလံုးငိုရပါတယ္။ တကယ္ပဲ စီပိုးမိခင္ေတြမွာ ႏို႔ခ်ိဳတိုက္ေကြ်ခြင့္ ဆံုးရံႈးရေတာ့မွာပါလား။ ႏို႔ဘူးတိုက္ရင္ တိုက္ရမယ့္စံနႈန္းကို ဆရာ့ဆီက ကူးမွတ္ထားပါတယ္။ ေက်းဇူးပါရွင့္။
ဆရာ့သေဘာကေတာ့ ႏို႔တိုက္သင့္ပါတယ္။ စီပိုးဟာ ေသြးကေနသာကူးစက္တာ အမ်ားဆံုးပါ။ အေမရိကန္ (CDC) နဲ႔ (AAP) သုေတသနေတြအရ မိခင္ႏို႔ထဲကို ဗိုင္းရပ္ကူးစက္တာကို အတည္မျပဳႏိုင္ပါ။ ႏို႔ကြဲျပီး ေသြးထြက္ေနေနရင္ေတာင္မွ ႏို႔စို႔တဲ့ကေလးကိုကူးေစမယ္လို႔ မေျပာႏိုင္ပါ။ သတိေတာ့ထားရပါမယ္။ HIV ေရာပါ တြဲရွိေနရင္ေတာ့ ႏို႔တိုက္တာအတြက္ ဆရာဝန္နဲ႔ ေဆြးေႏြးရပါမယ္။
Dr. တင့္ေဆြ
အေမရိကမွာ စီးပိုးရွိေနသူေပါင္း ၃႕၂ သန္းထဲမွာ စီပိုးရွိမိခင္ကေန တႏွစ္မွာ ေမြးလာတဲ့ကေလးေပါင္း ၄ဝဝဝဝရွိေနတယ္။
ကိုယ္ဝန္ေဆာင္တိုင္းကိုေတာ့ စီပိုးစမ္းရမယ္လို႔ ျပ႒ာန္းမထားပါ။ ျဖစ္ႏိုင္ရင္ စစ္သင့္ပါတယ္။ ခြဲေမြးမွသာ ကေလးကို ကူးစက္တာနည္းမယ္လို႔ အတိအက်မေျပာႏိုင္ပါ။
စီပိုးရွိမခင္ကေန ကေလးကို ဘယ္ေလာက္အထိ ကူးစက္ႏိုင္သလဲ
၃-၅% ကူးစက္ေစႏိုင္တယ္။ HIV ပိုးပါတြဲရွိေနရင္ေတာ့ ၂ဝ% စီပိုးကူးစက္ႏိုင္တယ္။ စီပိုးမိခင္ေၾကာင့္ေတာ့ ဗိုက္ထဲက ကေလးကို မသက္ေရာက္ေစႏိုင္ပါ။ ေဆးထိုးအပ္ကေနကူးစက္တာမ်ားတယ္။ ေဆးရံုမွာတာဝန္ယူေနရသူေတြနဲ႔ ပိုးရွိသူနဲ႔ လိင္မႈျပဳသူေတြမွာလည္း ကူးစက္ႏိုင္တယ္။ တက္တူးထိုးသူေတြနဲ႔ အလွအပအတြက္ ကြင္းဝတ္ဆင္သူေတြမွာလည္း ကူးစက္လာႏိုင္တယ္။ စီပိုးကေန အသည္းကိုထိခိုက္ေစတယ္။ အသားဝါျဖစ္ႏိုင္တယ္။
ကေလးကိုေတာ့ ေဆးစစ္သင့္တယ္။ ေမြးျပီး ၁၈ လအတြင္းစစ္ရမယ္။ စီပိုးကိုခံႏိုင္ရည္ အင္တီေဘာ္ဒီစစ္ပါမယ္။ ၁၈ လနဲ႔ ၃ ႏွစ္ၾကားမွာ ဗိုင္းရပ္စစ္စစ္ရမယ္။ အသက္ ၂ ႏွစ္သားမွာ ကေလး ၄ဝ% ပိုးမရွိေတာ့တာေတြ႔ရတယ္လို႔ American Liver Foundation ကဆိုပါတယ္။ ၇ ႏွစ္သားဆို ေပ်ာက္သားတာလည္းရွိမယ္။
၂။ ဆရာ က်မမွာ C ပိုးရွိပါတယ္။ ဆရာ့စာေတြဖတ္ျပီးပါျပီ။ ဒါေပမယ့္ က်မ OG က ကေလးေမြးျပီးရင္ မိခင္နို႔ မတိုက္ေစခ်င္ဘူး ေျပာပါတယ္။ က်မ စိတ္ညစ္ရပါတယ္။ တကယ္ပဲ ကေလးအတြက္ အသင့္ေတာ္ဆံုးက အဲ႔နည္းလမ္းပဲ ရွိပါသလား။ မိခင္နို႔မတိုက္ရင္ ကေလးဖြံ႔ျဖိဳးမႈမွာ ေနွာင့္ေနွးတတ္ပါသလား။ မိခင္နဲ႔ကေလးႀကား သံေယာဇဥ္ နည္းသြားနိုင္ပါသလား။ မိခင္နို႔ကို ၆ လေလာက္အထိတိုက္လို႔မရဘူးလားလို႔ OG ကိုေမးပါတယ္။ မတိုက္တာ အေကာင္းဆံုးပါတဲ့။ က်မ တညလံုးငိုရပါတယ္။ တကယ္ပဲ စီပိုးမိခင္ေတြမွာ ႏို႔ခ်ိဳတိုက္ေကြ်ခြင့္ ဆံုးရံႈးရေတာ့မွာပါလား။ ႏို႔ဘူးတိုက္ရင္ တိုက္ရမယ့္စံနႈန္းကို ဆရာ့ဆီက ကူးမွတ္ထားပါတယ္။ ေက်းဇူးပါရွင့္။
ဆရာ့သေဘာကေတာ့ ႏို႔တိုက္သင့္ပါတယ္။ စီပိုးဟာ ေသြးကေနသာကူးစက္တာ အမ်ားဆံုးပါ။ အေမရိကန္ (CDC) နဲ႔ (AAP) သုေတသနေတြအရ မိခင္ႏို႔ထဲကို ဗိုင္းရပ္ကူးစက္တာကို အတည္မျပဳႏိုင္ပါ။ ႏို႔ကြဲျပီး ေသြးထြက္ေနေနရင္ေတာင္မွ ႏို႔စို႔တဲ့ကေလးကိုကူးေစမယ္လို႔ မေျပာႏိုင္ပါ။ သတိေတာ့ထားရပါမယ္။ HIV ေရာပါ တြဲရွိေနရင္ေတာ့ ႏို႔တိုက္တာအတြက္ ဆရာဝန္နဲ႔ ေဆြးေႏြးရပါမယ္။
Dr. တင့္ေဆြ
Comments
Post a Comment