Watermelon bottom turns black ဖရဲသီး ဘယ္ကပုပ္သလဲ
ဆရာရွင့္ ကိုယ္ဝန္ေဆာင္ ဖရဲသီးစားရင္ ဘယ္ေကာင္းက်ဳိးဆိုးက်ဳိးရွိသလဲေျပာေပးပါရွင့္။ ေက်းဇူးတင္ပါတယ္ဆရာ။
ဖရဲသီးကို လူတိုင္း ကိုယ္ဝန္ရွိရွိ မရွိရွိ ေယာက္်ား-မိန္းမ-ကေလး စားႏိုင္ၾကတယ္။
ဖရဲသီးနဲ႔ ဖယံုသီးဟာ ၂ဝ၁၅ ေရြးေကာက္ပြဲမွာ တာစားခဲ့တယ္။ လိမ္လံုး၊ ၾကြာလံုး၊ ျဖီးလံုး၊ ျဖန္းလံုးေတြကလည္း အၾကီးစားအသီးေတြေလာက္ ၾကီးမားတယ္။ ဖရဲသီး ဘယ္ကပုပ္သလဲစာ ေရးျဖစ္ခဲ့ပါတယ္။
ဖရဲသီးပုတ္တဲ့အေၾကာင္း စိုက္ပ်ိဳးေရးသိပၸံနည္းအရေျပာရရင္ စိုက္ခင္းထဲက ဖရဲသီးဟာ ဖင္ဘက္ကသာ စပုပ္ပါတယ္။ ဟိုအေရာင္ သည္အေရာင္ကို ခြဲေျပာမရပါ။ ဖရဲသီးဟာ ေရာဂါပိုးမႊားေၾကာင့္ ပုတ္ရတာ မဟုတ္ပါ။ ကယ္လ္စီယမ္ဓါတ္ မွန္မွန္ကန္ကန္မရလို႔သာျဖစ္ပါတယ္။ ဖရဲသီး ၾကီးထြာလာတာျမန္ေလေလ ကယ္လ္စီယမ္ မွန္မွန္နဲ႔ မ်ားမ်ား လိုေလ ျဖစ္တယ္။ နည္းေနရင္ ရလာတဲ့ဒီဓါတ္ဆားက ဖရဲသီး အဖ်ားပိုင္းကိုမေရာက္ႏိုင္ပါ။ မရတဲ့ေနရာက မည္းလာျပီး ပုပ္ပါတယ္။ ပုပ္ေနျပီဆိုမွ ေျမၾသဇာထဲ ကယ္လ္စီယမ္ ထပ္ထည့္လို႔လည္း မကယ္ႏိုင္ပါ။
ေနာက္တခ်က္က ေရရရွိမႈျဖစ္ပါတယ္။ ေရက ရလိုက္ မရလိုက္ဆိုရင္ ကယ္လ္စီယမ္ကို လိုတဲ့ဆီအေရာက္မပို႔ႏိုင္ပါ။ ဖရဲသီး ၾကီးထြားလာခ်ိန္မွာ ေရ ၁ လကၼကေန ၁ လကၼခြဲအထိရွိေနေစရမယ္။ မ်ားလြန္းတာလည္း မေကာင္းျပန္ပါ။ pH ကလည္း ၆႕၅ နဲ႔ ၆႕၇ ၾကားရွိေနတာအေကာင္းဆံုးျဖစ္တယ္။ ပိုစိတ္ခ်ရေအာင္ ၂ လကၼေန ၄ လကၼအရြယ္ရွိတဲ့ Organic mulch ေခၚတဲ့ ေကာက္ရိုး၊ ျမက္ေျခာက္နဲ႔ ကာထားေပးရမယ္။
ဖရဲသီးမေကာင္းတာ ဖန္းဂတ္စ္ေခၚ မိႈေၾကာင့္လည္းျဖစ္ႏိုင္ေပမယ့္ အဲလိုကေနပုပ္တာနည္းတယ္။ ျဖစ္ျပီဆိုရင္ အညိဳႏုေရာင္ အစက္အေပ်ာက္ေလးကေနစတယ္။ ၾကာလာရင္ ေျခာက္ေသြ႔ျပီး မည္းလာမယ္။ အစိမ္းေရာင္မွာ စတာပါ။
အစိမ္းေရာင္ ဖရဲသီးအခြံပိုင္းဟာ အလြန္ထူတယ္။ အထဲမွာပုပ္ေနရင္ မသိႏိုင္ပါ။ အစိမ္းေရာင္အခြံကို က်က်နန စစ္ေဆးရမယ္။ ကြဲအက္ေနတာရွိလား၊ အနာဒဏ္ရာရွိလား၊ အစက္အေပ်ာက္ရွိလား။ အစိမ္းေရာင္အခြံက ေတာက္ပေနမယ္၊ ေခ်ာေမြ႔ေနမယ္၊ အနာအဆာမရွိရင္ အထဲကအနီေရာင္အစိတ္အပိုင္းလည္း ေကာင္းေနတယ္လို႔သာ မွတ္ယူႏိုင္ပါတယ္။ Transplant wilting ေခၚတဲ့ ကြက္ျပီးမည္းပုပ္တာဟာ ေရ၊ ေျမၾသဇာ၊ အပူခ်ိန္၊ ေနေရာင္၊ ထိခိုက္မႈေတြေၾကာင့္ ျဖစ္တယ္။ ဖရဲသီးတဖက္စြန္းက မဲပုပ္သြားေပမယ့္ တလံုးလံုးကိုလႊင့္ျပစ္စရာမလိုပါ။ မေကာင္းတာကိုသာပယ္ျပီး က်န္ေနတာကို စားသံုးႏိုင္ပါတယ္။
ႏို္င္ငံေရးစကားလည္းထည့္ေျပာမွ ေခတ္မီမယ္။ အခင္းထဲကဖရဲသီးပုပ္တယ္ဆိုတာ အနီနဲ႔ အစိမ္းကို ခြဲေျပာလို႔မရပါ။ စကားႏိုင္လုၾကေၾကးဆိုရင္ အစိမ္းကစပုပ္တာပါ။ အျပင္အစိမ္းေရာင္မွာ အျပစ္အနာအဆာ ရွိရာကေနစတာျဖစ္တယ္။ ထူထဲလွတဲ့ အစိမ္းေရာင္အကာမွာ အနာကင္းပါမွ၊ ကယ္လ္စီယမ္နဲ႔ ေရလံုေလာက္ပါမွ သန္စြမ္း ေကာင္းမြန္ ၾကီးထြားျပီး အရည္ရႊမ္းတဲ့ ခ်ိဳေအးတဲ့ ဖရဲသီး အနီေရာင္အသားကို စားၾကရမွာျဖစ္ပါတယ္။
အစိမ္းေရာင္အပိုင္းက ေကာင္းေနရင္ အနီေရာင္ပိုင္းလည္း မေကာင္းစရာမရွိပါ။ ဝယ္လာတဲ့ဖရဲသီး ပုပ္တယ္ဆိုတာ အထားအသို မတတ္လို႔ျဖစ္တယ္။ အေဟာင္းေတြကို စြန္႔ျပစ္ၾကပါ။ တလံုးလံုးပုပ္ေနတဲ့ဖရဲသီးဆိုတာ မခံႏိုင္ေအာင္ ပုပ္ေစာ္နံတယ္။ ခ်က္ခ်င္းသာ လြင့္ျပစ္ၾကပါေလ။ ဖရဲသီးအေကာင္း စားသံုးၾကပါေလ။
ေဒါက္တာတင့္ေဆြ
၂၂-၁ဝ-၂ဝ၁၅
၁၂-၁၂-၂ဝ၁၇
ဖရဲသီးကို လူတိုင္း ကိုယ္ဝန္ရွိရွိ မရွိရွိ ေယာက္်ား-မိန္းမ-ကေလး စားႏိုင္ၾကတယ္။
ဖရဲသီးနဲ႔ ဖယံုသီးဟာ ၂ဝ၁၅ ေရြးေကာက္ပြဲမွာ တာစားခဲ့တယ္။ လိမ္လံုး၊ ၾကြာလံုး၊ ျဖီးလံုး၊ ျဖန္းလံုးေတြကလည္း အၾကီးစားအသီးေတြေလာက္ ၾကီးမားတယ္။ ဖရဲသီး ဘယ္ကပုပ္သလဲစာ ေရးျဖစ္ခဲ့ပါတယ္။
ဖရဲသီးပုတ္တဲ့အေၾကာင္း စိုက္ပ်ိဳးေရးသိပၸံနည္းအရေျပာရရင္ စိုက္ခင္းထဲက ဖရဲသီးဟာ ဖင္ဘက္ကသာ စပုပ္ပါတယ္။ ဟိုအေရာင္ သည္အေရာင္ကို ခြဲေျပာမရပါ။ ဖရဲသီးဟာ ေရာဂါပိုးမႊားေၾကာင့္ ပုတ္ရတာ မဟုတ္ပါ။ ကယ္လ္စီယမ္ဓါတ္ မွန္မွန္ကန္ကန္မရလို႔သာျဖစ္ပါတယ္။ ဖရဲသီး ၾကီးထြာလာတာျမန္ေလေလ ကယ္လ္စီယမ္ မွန္မွန္နဲ႔ မ်ားမ်ား လိုေလ ျဖစ္တယ္။ နည္းေနရင္ ရလာတဲ့ဒီဓါတ္ဆားက ဖရဲသီး အဖ်ားပိုင္းကိုမေရာက္ႏိုင္ပါ။ မရတဲ့ေနရာက မည္းလာျပီး ပုပ္ပါတယ္။ ပုပ္ေနျပီဆိုမွ ေျမၾသဇာထဲ ကယ္လ္စီယမ္ ထပ္ထည့္လို႔လည္း မကယ္ႏိုင္ပါ။
ေနာက္တခ်က္က ေရရရွိမႈျဖစ္ပါတယ္။ ေရက ရလိုက္ မရလိုက္ဆိုရင္ ကယ္လ္စီယမ္ကို လိုတဲ့ဆီအေရာက္မပို႔ႏိုင္ပါ။ ဖရဲသီး ၾကီးထြားလာခ်ိန္မွာ ေရ ၁ လကၼကေန ၁ လကၼခြဲအထိရွိေနေစရမယ္။ မ်ားလြန္းတာလည္း မေကာင္းျပန္ပါ။ pH ကလည္း ၆႕၅ နဲ႔ ၆႕၇ ၾကားရွိေနတာအေကာင္းဆံုးျဖစ္တယ္။ ပိုစိတ္ခ်ရေအာင္ ၂ လကၼေန ၄ လကၼအရြယ္ရွိတဲ့ Organic mulch ေခၚတဲ့ ေကာက္ရိုး၊ ျမက္ေျခာက္နဲ႔ ကာထားေပးရမယ္။
ဖရဲသီးမေကာင္းတာ ဖန္းဂတ္စ္ေခၚ မိႈေၾကာင့္လည္းျဖစ္ႏိုင္ေပမယ့္ အဲလိုကေနပုပ္တာနည္းတယ္။ ျဖစ္ျပီဆိုရင္ အညိဳႏုေရာင္ အစက္အေပ်ာက္ေလးကေနစတယ္။ ၾကာလာရင္ ေျခာက္ေသြ႔ျပီး မည္းလာမယ္။ အစိမ္းေရာင္မွာ စတာပါ။
အစိမ္းေရာင္ ဖရဲသီးအခြံပိုင္းဟာ အလြန္ထူတယ္။ အထဲမွာပုပ္ေနရင္ မသိႏိုင္ပါ။ အစိမ္းေရာင္အခြံကို က်က်နန စစ္ေဆးရမယ္။ ကြဲအက္ေနတာရွိလား၊ အနာဒဏ္ရာရွိလား၊ အစက္အေပ်ာက္ရွိလား။ အစိမ္းေရာင္အခြံက ေတာက္ပေနမယ္၊ ေခ်ာေမြ႔ေနမယ္၊ အနာအဆာမရွိရင္ အထဲကအနီေရာင္အစိတ္အပိုင္းလည္း ေကာင္းေနတယ္လို႔သာ မွတ္ယူႏိုင္ပါတယ္။ Transplant wilting ေခၚတဲ့ ကြက္ျပီးမည္းပုပ္တာဟာ ေရ၊ ေျမၾသဇာ၊ အပူခ်ိန္၊ ေနေရာင္၊ ထိခိုက္မႈေတြေၾကာင့္ ျဖစ္တယ္။ ဖရဲသီးတဖက္စြန္းက မဲပုပ္သြားေပမယ့္ တလံုးလံုးကိုလႊင့္ျပစ္စရာမလိုပါ။ မေကာင္းတာကိုသာပယ္ျပီး က်န္ေနတာကို စားသံုးႏိုင္ပါတယ္။
ႏို္င္ငံေရးစကားလည္းထည့္ေျပာမွ ေခတ္မီမယ္။ အခင္းထဲကဖရဲသီးပုပ္တယ္ဆိုတာ အနီနဲ႔ အစိမ္းကို ခြဲေျပာလို႔မရပါ။ စကားႏိုင္လုၾကေၾကးဆိုရင္ အစိမ္းကစပုပ္တာပါ။ အျပင္အစိမ္းေရာင္မွာ အျပစ္အနာအဆာ ရွိရာကေနစတာျဖစ္တယ္။ ထူထဲလွတဲ့ အစိမ္းေရာင္အကာမွာ အနာကင္းပါမွ၊ ကယ္လ္စီယမ္နဲ႔ ေရလံုေလာက္ပါမွ သန္စြမ္း ေကာင္းမြန္ ၾကီးထြားျပီး အရည္ရႊမ္းတဲ့ ခ်ိဳေအးတဲ့ ဖရဲသီး အနီေရာင္အသားကို စားၾကရမွာျဖစ္ပါတယ္။
အစိမ္းေရာင္အပိုင္းက ေကာင္းေနရင္ အနီေရာင္ပိုင္းလည္း မေကာင္းစရာမရွိပါ။ ဝယ္လာတဲ့ဖရဲသီး ပုပ္တယ္ဆိုတာ အထားအသို မတတ္လို႔ျဖစ္တယ္။ အေဟာင္းေတြကို စြန္႔ျပစ္ၾကပါ။ တလံုးလံုးပုပ္ေနတဲ့ဖရဲသီးဆိုတာ မခံႏိုင္ေအာင္ ပုပ္ေစာ္နံတယ္။ ခ်က္ခ်င္းသာ လြင့္ျပစ္ၾကပါေလ။ ဖရဲသီးအေကာင္း စားသံုးၾကပါေလ။
ေဒါက္တာတင့္ေဆြ
၂၂-၁ဝ-၂ဝ၁၅
၁၂-၁၂-၂ဝ၁၇
Comments
Post a Comment