Multiple myeloma မာလတီပယ္မိုင္လိုမား
အမည္ ေဒၚ႕႕႕႕႕၊ အသက္ ၆၀၊ အိမ္ေထာင္သည္၊ သားႏွစ္ေယာက္႐ွိပါတယ္။ လြန္ခဲ့တဲ့ ၁ ႏွစ္ေက်ာ္ထဲက စေတြ႔ခဲ့ပါတယ္။ ခုမႏၱေလးမွာေနပါတယ္။ ေသြးအထူးကုဆရာဝန္ ႕႕႕႕႕ နဲ႔ကုေနပါတယ္။ ထိုင္းႏိုင္ငံကိုလည္းသြားခဲ့ပါတယ္။ ေသြးဆရာဝန္နဲ႔ ျပေပမယ့္ ေသြးကင္ဆာလို႔လည္းမေျပာဘူး။ ေနာက္ေျပာတာက မာတီဘယ္မိုင္လိုးမားလို႔ေျပာပါတယ္။ နားလည္းေအာင္ မေျပာျပလို႔ပါ။ ဆရာကူညီပါအံုး၊ ဘာေရာဂါဆိုတာကိုပါ။ တစ္ခ်ိဳ႕က ခ်ဥ္ဆီ အားနည္းတာလို႔ ေျပာတယ္။
ေဆးစစ္ခ်က္ မွတ္ခ်က္ (ေရာဂါအမည္) ေဆးစာလံုး သိပါသလား။
မာတီဘယ္မိုင္လိုးမားလို႔ေျပာပါတယ္ဆရာ။ အဂၤလိပ္လို႔ေတာ့ မေပါင္းတတ္ပါဘူးဆရာ။ ေသာက္ေဆးေတြေတာ့ အမည္ကို ေမးၾကည့္ပါအံုးမယ္ဆရာ။ ေလးစားလ်က္ပါ။
ေမးခြန္းပါ သတ္ပံုတခ်ိဳ႕ျပင္လိုက္ပါတယ္။ ပင္မဲ့ = ေပမယ့္၊ မေပါင္းတက္ = မေပါင္းတတ္။ ေဆာရီး။
မာလတီပယ္မိုင္လိုမားဆိုတာ ေသြးျဖဴဥ (ပလာစအာဆဲလ္) ကင္ဆာတမ်ိဳးျဖစ္တယ္။ ရိုးတဆြင္းျခင္ဆီမွာစုေနတယ္။ ခုခံအားနည္းေစတယ္။ ေက်ာက္ပါ္ကိုထိခိုက္မယ့္ ပရိုတင္းေတြထုေနမယ္။
ျဖစ္ေနတိုင္းေဆးကုဘို႔မလိုတတ္ပါ။ ခံစားေနရတာရွိလာရင္ေတာ့ ေဆးကုသရမယ္။ အရိုးေတြနာမယ္။ ခါးရိုးနဲ႔ ရင္ပတ္မွာအျဖစ္မ်ားတယ္။ ပ်ိဳ႕မယ္။ ဝမ္းခ်ဳပ္မယ္။ အစားပ်က္မယ္။ စိတ္ရႈတ္ေထြးမယ္။ အားယုတ္မယ္။ ေရာဂါပိုးဝင္လြယ္မယ္။ အေလးခ်ိန္က်လာမယ္။ ေျခေထာက္ေတြ ထံုျပီး အားမရွိသလိုေနမယ္။ ေရငတ္မယ္။
Monoclonal gammopathy of undetermined significance (MGUS) ေခၚတဲ့ မဆိုးတဲ့ေရာဂါနဲ႔ဆက္စပ္ေနတယ္။ အသက္ ၅ဝ ေက်ာ္သူေတြထဲမွာ ၃% ေလယက္မယ္ အဲတာျဖစ္တာေတြ႔ရတယ္။ ၁% ေလာက္က ကင္ဆာအဆင့္ ေရာက္လာတယ္။ အသက္ရေလျဖစ္ႏိုင္ေလ။ ေယာက္်ားေတြမွာပိုျဖစ္တယ္။
ေနာက္ဆက္တြဲျဖစ္ႏိုင္တာေတြရွိတယ္။ ကူးစက္ေရာဂါပိုးဝင္လြယ္တယ္။ အရိုးနာမယ္။ ပါးလာမယ္။ က်ိဳးမယ္။ ေက်ာက္ကပ္အလုပ္နည္းလာမယ္။ ေသြးနီဥပါနည္းမယ္။
ကုသနည္းေတြကို လိုအပ္သူေတြကိုေပးမယ္။
• Targeted therapy ပစ္မွတ္ထားေဆးေပးနည္းမွာ Bortezomib (Velcade) နဲ႔ carfilzomib (Kyprolis) ေဆးေတြသံုးတယ္။
• Biological therapy ဇီဝကုသနည္းမွာ thalidomide (Thalomid), lenalidomide (Revlimid) နဲ႔ pomalidomide (Pomalyst) ေဆးေတြကေန ခုခံအားကိုတိုးတက္ေစမယ္။
• Chemotherapy ကင္ဆာေဆးလည္းေပးတယ္။
• Corticosteroids စတီရြိဳက္ေဆးလည္းသံုးတယ္။
• Stem cell transplantation စတမ္ဆဲလ္အစားထိုးနည္းလည္းလုပ္တယ္။
• Radiation therapy ဓါတ္ကင္တာလည္းလုပ္ႏိုင္တယ္။
• Treating complications ေနာက္ဆက္တြဲျဖစ္လာတာေတြကိုလည္း ကုသေပးရတယ္။ အရိုးနာတာ၊ ေက်ာက္ကပ္ထိခိုက္တာနဲ႔ ေရာဂါပိုးဝင္တာေတြအတြက္ျဖစ္တယ္။ ေသြးအားနည္းတာလည္းပါတယ္။ အရိုးပါးတာကို pamidronate (Aredia) or zoledronic acid (Zometa) ေဆးေတြေပးတယ္။
ေဒါက္တာတင့္ေဆြ
၁၅-၁၂-၂ဝ၁၆
ေဆးစစ္ခ်က္ မွတ္ခ်က္ (ေရာဂါအမည္) ေဆးစာလံုး သိပါသလား။
မာတီဘယ္မိုင္လိုးမားလို႔ေျပာပါတယ္ဆရာ။ အဂၤလိပ္လို႔ေတာ့ မေပါင္းတတ္ပါဘူးဆရာ။ ေသာက္ေဆးေတြေတာ့ အမည္ကို ေမးၾကည့္ပါအံုးမယ္ဆရာ။ ေလးစားလ်က္ပါ။
ေမးခြန္းပါ သတ္ပံုတခ်ိဳ႕ျပင္လိုက္ပါတယ္။ ပင္မဲ့ = ေပမယ့္၊ မေပါင္းတက္ = မေပါင္းတတ္။ ေဆာရီး။
မာလတီပယ္မိုင္လိုမားဆိုတာ ေသြးျဖဴဥ (ပလာစအာဆဲလ္) ကင္ဆာတမ်ိဳးျဖစ္တယ္။ ရိုးတဆြင္းျခင္ဆီမွာစုေနတယ္။ ခုခံအားနည္းေစတယ္။ ေက်ာက္ပါ္ကိုထိခိုက္မယ့္ ပရိုတင္းေတြထုေနမယ္။
ျဖစ္ေနတိုင္းေဆးကုဘို႔မလိုတတ္ပါ။ ခံစားေနရတာရွိလာရင္ေတာ့ ေဆးကုသရမယ္။ အရိုးေတြနာမယ္။ ခါးရိုးနဲ႔ ရင္ပတ္မွာအျဖစ္မ်ားတယ္။ ပ်ိဳ႕မယ္။ ဝမ္းခ်ဳပ္မယ္။ အစားပ်က္မယ္။ စိတ္ရႈတ္ေထြးမယ္။ အားယုတ္မယ္။ ေရာဂါပိုးဝင္လြယ္မယ္။ အေလးခ်ိန္က်လာမယ္။ ေျခေထာက္ေတြ ထံုျပီး အားမရွိသလိုေနမယ္။ ေရငတ္မယ္။
Monoclonal gammopathy of undetermined significance (MGUS) ေခၚတဲ့ မဆိုးတဲ့ေရာဂါနဲ႔ဆက္စပ္ေနတယ္။ အသက္ ၅ဝ ေက်ာ္သူေတြထဲမွာ ၃% ေလယက္မယ္ အဲတာျဖစ္တာေတြ႔ရတယ္။ ၁% ေလာက္က ကင္ဆာအဆင့္ ေရာက္လာတယ္။ အသက္ရေလျဖစ္ႏိုင္ေလ။ ေယာက္်ားေတြမွာပိုျဖစ္တယ္။
ေနာက္ဆက္တြဲျဖစ္ႏိုင္တာေတြရွိတယ္။ ကူးစက္ေရာဂါပိုးဝင္လြယ္တယ္။ အရိုးနာမယ္။ ပါးလာမယ္။ က်ိဳးမယ္။ ေက်ာက္ကပ္အလုပ္နည္းလာမယ္။ ေသြးနီဥပါနည္းမယ္။
ကုသနည္းေတြကို လိုအပ္သူေတြကိုေပးမယ္။
• Targeted therapy ပစ္မွတ္ထားေဆးေပးနည္းမွာ Bortezomib (Velcade) နဲ႔ carfilzomib (Kyprolis) ေဆးေတြသံုးတယ္။
• Biological therapy ဇီဝကုသနည္းမွာ thalidomide (Thalomid), lenalidomide (Revlimid) နဲ႔ pomalidomide (Pomalyst) ေဆးေတြကေန ခုခံအားကိုတိုးတက္ေစမယ္။
• Chemotherapy ကင္ဆာေဆးလည္းေပးတယ္။
• Corticosteroids စတီရြိဳက္ေဆးလည္းသံုးတယ္။
• Stem cell transplantation စတမ္ဆဲလ္အစားထိုးနည္းလည္းလုပ္တယ္။
• Radiation therapy ဓါတ္ကင္တာလည္းလုပ္ႏိုင္တယ္။
• Treating complications ေနာက္ဆက္တြဲျဖစ္လာတာေတြကိုလည္း ကုသေပးရတယ္။ အရိုးနာတာ၊ ေက်ာက္ကပ္ထိခိုက္တာနဲ႔ ေရာဂါပိုးဝင္တာေတြအတြက္ျဖစ္တယ္။ ေသြးအားနည္းတာလည္းပါတယ္။ အရိုးပါးတာကို pamidronate (Aredia) or zoledronic acid (Zometa) ေဆးေတြေပးတယ္။
ေဒါက္တာတင့္ေဆြ
၁၅-၁၂-၂ဝ၁၆
Comments
Post a Comment