Doctor-patient relationship (3) ဆရာဝန္-လူနာ ဆက္ဆံေရး (၃)

2011/7/22 မ်က္လံုးဝါရျခင္းအေၾကာင္းကို ေျဖၾကားေပးတဲ့အတြက္ ေဖာ္မျပတတ္ေအာင္ ေက်းဇူး အမ်ားႀကီး တင္ရပါတယ္။ ဆရာ၏ စိတ္ဓာတ္ႏွင့္ ေစတနာ၊ ပညာႏွင့္ လုပ္ေဆာင္ခ်က္မ်ားအတိုင္း ထပ္တူက်မည့္ဆရာမ်ား ျမန္မာျပည္မွာ အမ်ားႀကီး ရွိေနခဲ့ရင္ ေကာင္းမယ္ဆိုတာကို ေတြးမိေသးတယ္။

ေက်းဇူးတင္တယ္ဗ်ာ။ ေမာပန္းေနတဲ့ အခ်ိန္မွာ အားရွိလာေစတာလဲ မွန္တယ္ဗ်။ ဒီကေန႔ ဘာေျပာေကာင္းမလဲ။ အလုပ္ရံုေဆြးေႏြးပြဲတခု ေအာက္ထပ္မွာလုပ္ေနရေသး၊ ေမြးလူနာကလာ၊ သူမေမြးေသခင္ ေနာက္တေယာက္ ထပ္ေရာက္လာ။ ေမြးၾကေတာ့လဲ ၁၅ မိနစ္သာကြာလို႔ ေဆးခန္းရွိလူကုန္ အလုပ္ရႈတ္သလားမေမးနဲ႔။ ေဆးခန္းဆိုတာက မည္ကာမတၲ၊ ေစ်းခ်ိဳတဲ့အိမ္ခန္းငွားလုပ္ရတာ။ ဆရာမဆိုတာ လာပါ-ကူပါ-သင္ယူပါ လုပ္ေနၾကရတယ္။ ဒါေပမဲ့ အားလံုး ေခ်ာေခ်ာ ေမာေမာဘဲ။ သားဦးေမြးသူက ေယာက္်ားေလးရလို႔ ဝမ္းသာတဲ့ မိဘ၊ ေဆြမ်ိဳးေတြလုိဘဲ ကိုယ္လဲ ဝမ္းသာၾကရတာေပါ့။ အခုလို အားေပးစာဖတ္ရေတာ့ ေနာက္လူနာေတြအတြက္ အဆင္သင့္ ျဖစ္သြားျပီေပါ့။ တကယ္ေျပာတာ သားဦးေမြးမဲ့ကေလးမ သရိုးသရည္ျဖစ္ေနျပီဆိုပဲ။ ဒီညေတာ့ မႏိုးေလာက္ေကာင္းပါရဲ႕။

ည ၁၁ နာရီ ၄၂ မိနစ္၊
၂၂-၇-၂ဝ၁၁

2011/7/24 ဆရာ ကြၽန္ေတာ္ေရးလိုက္တဲ့စာ ဆရာ့အတြက္ အားျဖစ္သြားေစတဲ့အတြက္ ဝမ္းသာမိပါတယ္ဆရာ။ သားဦးေလးေမြးမယ့္ အမ်ိဳးသမီးလည္း အခုေလာက္ဆို အဆင္ေျပေခ်ာေမြ႔စြာ ေမြးၿပီးေရာေပါ့။ ဆရာတို႔ေတြလည္း အေတာ္ ပင္ပန္းခဲ့ၾကမွာပဲေနာ္။ အခန္းကေလးငွားၿပီး ေဆးခန္းဖြင့္တာဆိုေတာ့ က်ဥ္းမွာပဲေနာ္။ ျဖစ္ႏိုင္ရင္ ဆရာတို႔ ေဆးခန္းလည္း က်ယ္က်ယ္ဝန္းဝန္း ျဖစ္ေစခ်င္တယ္။ တခုရွိတာက ရန္ကုန္က (႕႕႕႕႕) တို႔လို က်ယ္ဝန္းၿပီး ေငြကုန္ ေစတနာနည္း ဆိုတာေတြထက္ အဆေပါင္းေျမာက္ျမားစြာ သာတယ္ဆိုတာေတာ့ ယံုတယ္။ ကြၽန္ေတာ္ ၾကားဖူးေနတာရယ္၊ အရိုးစဲြေနတာရယ္ တခုရွိတယ္။ ဆင္ေျခဖုန္းရပ္ကြက္ေတြမွာရွိတဲ့ ေဆးရံုေတြမွာ ပိုက္ဆံမတတ္ႏိုင္လို႔ ေမြးဖြားၾကတဲ့ ေမြးလူနာေတြကို Nurse မေတြက ဆိုဆဲတာကိုေပါ့။ တဖက္သားမွာခံရခက္တဲ့ ေဝဒနာကိုလည္းခံစားရ။ ဆဲဆိုျခင္း ကိုလည္း ခံစားရဆိုေတာ့ သနားဖို႔ေကာင္းတယ္လို႔ ျမင္တယ္။ ဒါက တဖက္ကိုၾကည့္တာပါ။ ေနာက္တဖက္က ၾကည့္မယ္ ဆိုရင္လည္း Nurse မေတြလည္း တေန႔တေန႔ အလုပ္ေတြမ်ားမယ္မဟုတ္လား။ အဲဒီေတာ့ သူတို႔လည္း တခါတေလ စိတ္တိုမိၾကလို႔ ဆိုဆဲၾကမွာပဲေလဆိုတာလည္း ေတြးမိပါတယ္။ ေကာင္းတာကေတာ့ ပိုက္ဆံမတတ္ႏိုင္တဲ့ သူကိုလည္း ေကာင္းေကာင္းမြန္မြန္ ေမြးေပး၊ ပိုက္ဆံရွိတဲ့သူကိုလည္း ေကာင္းေကာင္း မြန္မြန္ေမြးေပး။ အဲဒါဆို အေကာင္းဆံုးပါပဲ။

ဟုတ္ကဲ့ မွန္းၾကည့္တာ အတိအက်ဘဲ။ သားဦးေလး ေမြးသြားပါျပီ။ ေမြးလူနာ နံပါတ္ ၁၉၄ ျဖစ္တယ္။ ေနာက္တရက္ နံပါတ္ ၁၉၅ လဲ ေမြးဖြါးသြားျပီ။ ခုတေလာ ေမြးလူနာေတြက သေဘာေကာင္းေနၾကတယ္။ ခက္ခက္ခဲခဲေတြလဲ မဟုတ္၊ အခ်ိန္ေကာင္းေတြမွာ လာေမြးေနၾကတယ္။ သူတို႔ ကုသိုလ္၊ ကိုယ့္ကုသိုလ္ေပါ့။

ကြ်န္ေတာ့္ ယမုန္နာေဆးခန္းက ၁၅ ေပ ပါတ္လည္ခန္းေလးကေန စခဲ့တာ။ ဒိေနာက္ တခန္းခြဲအခန္းတခုမွာ အေတာ္ၾကာခဲ့တယ္။ အခု ပိုအဆင္ေျပလာတယ္။ က်ယ္ပါတယ္။ ေဆးခန္းလခ လွဴမဲ့သူအေပၚမူတည္တာလဲ ပါတာေပါ့။

ျမန္မာျပည္ထဲကလူနာ-ဆရာဝန္ဆက္ဆံေရး အျမဲေျပာ၊ မျပတ္ၾကား သိေနရတယ္။ ျပဳျပင္မႈ နည္းေနလို႔သာ ေျပာၾက-ေရးၾက တာေပါ့ဗ်ာ။ (အက္သစ္) ဆိုတာေတာ့ က်မ္းက်ိန္တာနဲ႔ ဥပေဒနဲ႔ တစံုတရာ တားတာရွိေပမဲ့၊ လူမႈဆက္ဆံေရး ဆိုတာကို ဘာနဲ႔ျပင္ယူမလဲ။ (မီဒီယာ) က အသံက်ယ္လာတာေကာင္းပါတယ္။ အေထြေထြအားနည္းခ်က္ၾကီးထဲက အခ်က္ေလးတခု ျဖစ္မယ္။ ေနရာတကာမွာ အဲဒါမ်ိဳးေတြ ရွိတယ္မဟုတ္လား။ ဘတ္စ္ကားခရီးသြားေတြနဲ႔ ေဆးခန္း-ေဆးရံုလာရသူေတြ အတူတူခံေနၾကရတယ္။ စပါယ္ယာေတြထက္ေတာ့ ဆရာဝန္-ဆရာမေတြက စာပိုသင္ခဲ့ၾကေတာ့ မတူၾကဘူးေပါ့။

ကြ်န္ေတာ္ေတာ့ ကိုယ့္အထြာေလးနဲ႔ကိုယ္ က်ိဳးစားပါတယ္။ မ်ားေသာအားျဖင့္ တိုက္နယ္တခုျဖစ္ျဖစ္၊ ျမိဳ႕နယ္တခု ျဖစ္ျဖစ္ က်န္းမာေရးဌာနမွာ ဦးစီးရသူျဖစ္ရင္ လခယူသူေတြကို သြန္သင္ပါတယ္။ နမူနာလဲ ျပမွရတယ္။ ကိုယ္မလုပ္ဘဲ သူမ်ားေျပာတာ ဘယ္တန္ဘိုးရွိပါ့မလဲ။ ကိုယ့္အထြာေလးနဲ႔ကိုယ္ပါ။ လိုတာေတြရွိခဲ့မွာလည္း ေသခ်ာတယ္။ ေဆာရီး။

တေန႔ကဘဲ ေဆးခန္းေလးက ဆရာမေတြကို ေျပာေနမိတယ္။ လူနာေတြ အားလံုးေလာက္နီးနီးက ဗမာစကား မေျပာၾကဘူး။ မတတ္တာေရာ၊ နဲနဲသာတတ္တာေရာေၾကာင့္ပါ။ မေျပာခ်င္တာလဲ ပါပံုရေသးတယ္ဗ်။ ဒီေတာ့ သူတို႔ စကားေရာ ဆရာဝန္႔စကားပါေျပာႏိုင္တဲ့ (ေဗာ္လန္တီယာ) ဆရာမေတြနဲ႔ တြဲလုပ္ရတာေပါ့။ ၾကာေတာ့ ကြ်န္ေတာ္ သတိထားမိိတာတခုကုိ ထုတ္ေျပာဘို႔အခ်ိန္က်ျပီဆိုျပီး တေန႔က ခ်င္းျပည္နယ္ကဆရာမေတြကိုေျပာလုိက္တယ္။

မင္းတို႔ လူမ်ိဳးေတြက ေလာကြတ္စကား အေတာ္နည္းတာဘဲကြ။ ေလာကြတ္ ဆိုတာဘာလဲ ရွင္းျပရေသးတာေပါ့ဗ်ာ။ လူနာေတြကို ဘာလူမ်ိဳးလဲ၊ ကေလးေတြဆို ေက်ာင္းေနလားစသျဖင့္ ေမးတာ-ေျပာတာ မရွိသေလာက္ဘဲ။ အမွန္က လူနာကို ထမင္းစားျပီးျပီလား ေမးလိုက္၊ လူနာစဥ္းစားေနတံုး ေဟာ ေဆးကိုဖတ္ကနဲထိုးလိုက္၊ မနာေတာ့ဘူးကြ။ ငါက မင္းတို႔စကားမတတ္ေတာ့ ေျပာမရဘူး ျဖစ္ေနတယ္။

ေဆးခန္းမွာ ရီစရာလဲ ရွာၾကံေျပာရေသးတာ။ တေန႔ကပါဘဲ။ အကူဆရာမက လူနာကို ျပဒါးတိုင္နဲ႔ အပူခ်ိန္ တိုင္းေနတယ္။ (သာမိုမီတာ) က အျဖဴေရာင္၊ ပါးစပ္ထဲမွာ ခပ္ေစာင္ေစာင္း ငံုထားေတာ့ ဟာ ႕႕႕ လူနာက ေဆးခန္းမွာ ဘာလို႔ ေဆးလိပ္ေသာက္ေနတာလဲလို႔ ရီစရာလုပ္တယ္။ ဆရာမက ခ်က္ခ်င္းသေဘာမေပါက္လို႔ ရွင္းျပရေတာ့ ရီစရာ ႏွစ္မ်ိဳးျဖစ္ေရာ။ တိုင္းရင္းသားေတြနဲ႔ ဟာသလုပ္ရတာ ပညာပိုပါမွရတာ။ ကိုယ္က အဲေလာက္မေတာ္ဘူး။

ခ်င္းလူမ်ိဳးေတြထဲမွာ ဖလမ္း၊ ဟားခါး၊ တီးတိန္၊ မတူပီ၊ မီဇို၊ စသလို အမ်ိဳးမ်ိဳး ရွိတယ္။ သြားႏုတ္ေနရင္း၊ ေဟ့ ဒီလူနာ ဘာလူမ်ိဳးလဲ။ ဆိုပါစို႔ ဖလမ္း၊ ေအး ႕႕႕ ၾကည့္ကြ ဖလမ္းေတြက သိပ္သတၲိေကာင္းတာ ထံုေဆးနဲ႔ဆို လံုးဝမနာဘူး။

ေမြးလူနာေတြကိုလဲ သူတို႔ အားေပးတာ ကိုယ္က အားမရဘူး။ လူနာရွင္ေတြကလဲ ခရစ္ယန္လို ဆုေတာင္းေပးတာသာ လုပ္ၾကတယ္။ ေစာေစာကေျပာသလို ေလာကြတ္စကား နည္းၾကတာကိုး။ လူနာေတြကလဲ မေျပာတာကို ကိစၥရွိပံုမရဘူး။ ကိုယ္တတ္တဲ့ စကားနဲ႔ ေအး ႕႕႕ ဗိုက္မနာခင္ အသက္ဝေအာင္ရွဴထား၊ ပါးစပ္ဟရွဴ၊ ေရေသာက္ခ်င္ေသာက္၊ ေဖ်ာ္ရည္ ေသာက္ခ်င္ေသာက္၊ ညီး ခဏေနရင္ ကေလးအေမျဖစ္ေတာ့မယ္။ အားေပးရတယ္။

တခ်ိဳ႕ေတာ့ ခ်ိဳသာစကား၊ ရီစရာစကား သေဘာက်ပါတယ္။ ေျခေထာက္ပတၲိးစီးေပးလိုက္ရသူကို ေဘာလံုးမကန္နဲ႔ေနာ္ ေျပာလိုက္ရင္ ျပံဳးသြားတယ္။ ႏုတ္ေပးလိုက္တဲ့သြားကို အိပ္ေရာက္ရင္ ခ်က္စားေျပာေတာ့ ဂြမ္းငံုထားရင္ မခ်ိတင္ကဲ ျပံဳးလိမ့္မယ္။

ယားတာကို သူတို႔စကားနဲ႔ (အထပ္) လို႔ ဆိုတာေလာက္ေတာ့ ဆရာဝန္သိပါတယ္။ တေန႔က (အထပ္ ေမာ) ယားသလား ေမးတာ လူနာက တခါတေလအထပ္တဲ့ ဆရာဝန္ပါ ရီရေရာ။

Dr. တင့္ေဆြ
၂၅-၇-၂ဝ၁၁
Photo: 24-8-2012 Yamuna Clinic team taking care of a labor case

Comments

Popular posts from this blog

က်န္းမာျခင္းသည္ လာဘ္တပါး

Furamin BC သံဓါတ္အားေဆး