Super-moon မဟာေသာ္တာလမင္း

လာမယ့္ တန္ေဆာင္မုန္းလျပည့္ေန႔မွာသာမယ့္ လမင္းၾကီးဟာ ႏွစ္ေပါင္း (၆၉) ႏွစ္အတြင္းမွာ အၾကီးဆံုးျဖစ္ပါမယ္။ ကြ်န္ေတာ့္တသက္မွာ သည္တခါသာ။

လနဲ႔ ကမာၻၾကီးနဲ႔ အနီးဆံုးျဖစ္လို႔ပါ။ အေမရိကန္အေရွ႕ပိုင္းစံေတာ္ခ်ိန္ ၁၄-၁၁-၂ဝ၁၆ ရက္ေန႔ မနက္ ၆ နာရီ ၁၅ မိနစ္မွာ ျဖစ္ပါတယ္။ မနက္ ၈ နာရီ ၅၂ မိနစ္မွာ အထြတ္အထိပ္ေရာက္ပါမယ္။ ျမန္မာျပည္မွာ ည ၈ နာရီ၊ ၄၆ မိနစ္၊ ၃၅ စကၠန္႔လို႔ ကြန္မင့္ကေနေျပာျပတာဖတ္ရပါတယ္။ ေက်းဇူး။ အဲဒီအခ်ိန္မွာ လဟာကမာၻၾကီးနဲ႔ ၂၂၁,၅၂၄ မိုင္ (၃၅၆,၅ဝ၈ ကီလိုမီတာ) အကြာမွာေရာက္ေနပါမယ္။

၁၄-၁၁-၂ဝ၁၆ (ျမန္မာျပည္ ၁၅ ရက္) ေန႔မွာျမင္ရမယ့္လကို Super-moon ဆူပါမြန္း ေခၚတယ္။ Super-duper-moon လို႔လည္း ေခၚၾကပါတယ္။ Beaver Moon လို႔လည္း ေခၚတယ္။

လဟာ ကမာၻရဲ႕ တခုတည္းေသာ အျမဲတမ္း သဘာဝအရံျဂိဳဟ္ျဖစ္တယ္။ ကမာၻကေန ပ်မ္းမွ် ၂၃၈,၉ဝဝ မိုင္ (၃၈၄,၄ဝဝ ကီလိုမီတာ) ေဝးတယ္။ အလင္းစကၠန္႔ ၁႕၂၈ ေဝးတယ္။ လသက္တမ္း ခန္႔မွန္း ႏွစ္ေပါင္း ၄႕၅ ဘီလီယန္ ရွိမယ္။ လဟာ ကမာၻနဲ႔ အဆင္ေျပေျပလည္လွည့္ေနတယ္။ ကမာၻၾကီးကို ၂၇႕၃ ရက္မွာ တပတ္ပတ္ေနပါတယ္။ သူ႔မ်က္ႏွာျပင္ တခုတည္းကိုသာ ကမာၻကေနျမင္ႏိုင္တယ္။ လကိုျမင္ႏိုင္တာ တရက္ထက္တရက္ မိနစ္ ၅ဝ ဝန္းက်င္ ေနာက္က်တယ္။ လဆြဲအားေၾကာင့္ ကမာၻေပၚမွာ ဒီေရအတက္အက် ျဖစ္ေစတယ္။ ေန႔တာကိုလည္း နည္းနည္းေလးရွည္-တိုေစတယ္။

လဟာကမာၻကို ၂၇႕၃ ရက္တပတ္ ပတ္ေနတယ္။ လမ်က္ႏွာကို ၂၉႕၅ ရက္တခါ အျပည့္ျပန္ျမင္ႏိုင္တယ္။ 1.022 km/s ႏႈန္းနဲ႔ သြားေနတယ္။ 5.145° ေစာင္းေနတယ္။ လအီေကြတာ အခ်င္းဝက္မ်ဥ္း 1738.1 km  ရွည္တယ္။ ကမာၻရဲ႕ 0.273 သာ ရွိတယ္။ လမ်က္ႏွာျပင္ဧရိယာ 3.793×107 km2 ရွိတယ္။ ကမာၻရဲ႕ 0.074 သာရွိတယ္။ ထုထည္ 2.1958×1010 km3 ရွိတယ္။ ကမာၻရဲ႕ 0.020 သာရွိတယ္။ မ်က္ႏွာျပင္ဆြဲငင္အား 1.62 m/s2 ရွိတယ္။ လအပူခ်ိန္ အနည္းဆံုး 100 K ကေန 390 K ရွိတယ္။

၂ဝ၁၆ ခုႏွစ္ထဲမွာ ဆူပါ-မြန္း (၃) ခုကိုျမင္ရပါတယ္။ ၁၆-၁ဝ-၂ဝ၁၆ ေန႔ကတခါနဲ႔ ၁၄-၁၂-၂ဝ၁၆ မွာတခါ။ အခုႏွစ္ တန္ေဆာင္မုန္းလျပည့္ကေတာ့ အၾကီးဆံုးျဖစ္တယ္။ တန္ေဆာင္မုန္းလျပည့္ညမွာ သာမယ့္လမင္းၾကီးဟာ ၃ဝ% ပိုျပီး အလင္းေရာင္ေတာက္ပေနပါမယ္။ အရြယ္အစား ၁၄% ပိုၾကီးပါမယ္။ ေနာက္တၾကိမ္ ၂ဝ၃၄ ခုႏွစ္ ႏိုဝဘၤာလေရာက္မွသာ အဲလို နီးနီးကပ္ကပ္ျပန္ေရာက္ႏိုင္ပါတယ္။

ေဒါက္တာတင့္ေဆြ
၁၂-၁၁-၂ဝ၁၆