HIV infection stages အိတ္ခ်္အိုင္ဗြီ ကူးစက္ေရာဂါအဆင့္မ်ား

၁။ HIV ရိွတယ္ဆိုရင္ ဘယ္လိုလကၡဏာေတြျပတတ္ပါသလဲခင္ဗ်ာ။

၂။ HIV စတင္ကူးစက္ပံုႏွင့္ Early signs of HIV အေၾကာင္းကို ေက်းဇူးျပဳျပီးေျဖၾကားေပးပါခင္ဗ်ာ။

HIV ကို သံသယျဖစ္စရာနဲ႔ေတြ႔ျပီး ၃ လ နဲ႔ ၆ လအတြင္းမွာ ေဆးစစ္ရတယ္။ ၆ လမွာ မေတြ႔ရင္ အရင္က သံသယ ျဖစ္စရာကေန မကူးစက္ခဲ့ပါ။ ေနာက္ထပ္ေတြ႔ျပန္ရင္ေတာ့ ထပ္စစ္ရမယ္။ HIV ကူးစက္ခံထားရသူဟာ ေဆးကုသမႈ မခံယူေနဘူးဆိုရင္ တခ်ိန္မွာ ခုခံအားေတြက်ဆင္းရာကေန AIDS အဆင့္ ေရာက္လာပါမယ္။ သတင္းေကာင္းပါးပါရေစ။ ART ေဆးနဲ႔ ကာကြယ္ထားလို႔ရပါတယ္။ သူကေန HIV ဗိုင္းရပ္စ္ေတြ ပံုတူပြါးမ်ားလာမွာကို တားေပးပါတယ္။ ကိုယ္ခႏၶာက ဆက္ျပီးသန္စြမ္းေနပါမယ္။ ဒါ့ျပင္ သူမ်ားကို ကူးစက္မွာကိုပါ တားႏိုင္ပါေသးတယ္။

(၁) HIV ကနဦးအဆင့္
ပိုးဝင္ခံရျပီး ၂-၄ ပါတ္မွာျဖစ္မယ္။ ဒါလဲလူတိုင္းမွာမျဖစ္ပါ။ ျဖစ္ရင္ တုပ္ေကြးလိုခံစားရမယ္။ ဆိုးလိုက္တဲ့တုပ္ေကြးလို႔ ညည္းတြားၾကမယ္။ ကိုယ္ပူမယ္။ လည္ေခ်ာင္းနာမယ္။ အနီျပင္ေတြထြက္မယ္။ အဆစ္အသားေတြနာမယ္။ အားယုတ္မယ္။ ေခါင္းကိုက္မယ္။ အဲဒီကာလမွာ ဗိုင္းရပ္စေတြပြါးမ်ားလာေနမယ္။ ဗိုင္းရပ္စ္ေတြက CD4 cells ဆဲလ္ေတြကိုသံုးျပီး မိတၲဴေတြပြါးမယ္။ အဲေတာ့ CD4 count က်ဆင္းလာမယ္။ တခ်ိန္မွာ ခုခံအားစနစ္က ျပန္ကုစားလို႔ တန္႔လာမယ္။ ျပီးရင္ျပန္တက္လာမယ္။ နဂိုေလာက္ေတာ့ မ်ားမလာႏိုင္ေတာ့ပါ။ အဲဒီအခ်ိန္မွာ ART ေဆးေသာက္ရင္ ေကာင္းတယ္။ လိင္ဆက္ဆံဖက္ကုိကူးေစမယ္။ ေဆးထိုးအပ္မွ်သံုးသူေတြကိုလဲ ကူးစက္မယ္။

(၂) HIV ဒုတိယအဆင့္
ဗိုင္းရပ္စ္ေတြကကိုယ္ထဲမွာ ပြါးမ်ားေနေပမဲ့ ေရာဂါလကဏာေတြ မေပၚေသးတဲ့အဆင့္ျဖစ္တယ္။ ခံစားရလဲနည္းနည္းပဲ။ ART ေဆးေသာက္ရင္ေတာ့ အၾကာၾကီးအသက္ရွင္ေနႏိုင္ပါတယ္။ ေဆးမေသာက္ရင္ ၁ဝ ႏွစ္။ ကံေကာင္းရင္လဲ ဒိထက္ ၾကာၾကာေနႏိုင္မယ္။ သူမ်ားကို ကူးစက္ႏိုင္တာ သတိထားပါ။ ေဆးမေသာက္ရင္ Viral load ဗိုင္းရပ္စ္ေတြ မ်ားလာမယ္။ CD4 count က်လာမယ္။

(၃) AIDS ေရာဂါရတဲ့အဆင့္
ခုခံအားမေကာင္းေတာ့ပါ။ ဘယ္ပိုးမဆိုကူးစက္တာခံရမယ္။ အခြင့္ေကာင္းယူ ကူးစက္ေရာဂါေတြလို႔ေခၚတယ္။ CD4 cells 200 cells/mm3 ထက္နည္းလာရင္ AIDS လို႔ေျပာႏိုင္ျပီ။ ေဆာရီး။ ေနေကာင္းေနသူေတြမွာ CD4 counts 500 နဲ႔ 1,600 cells/mm3 ၾကားမွာရွိရတယ္။ ဒီအေရအတြက္မနည္းလွေပမဲ့ ေရာဂါလကၡဏာခံစားလာရရင္လဲ AIDS ပဲျဖစ္တယ္။ ART ေဆးမကုဘူးဆိုရင္ေတာ့ AIDS ျဖစ္လာဘို႔ ၃ ႏွစ္ၾကာမယ္။ တကယ္လို႔ ဆိုးလွတဲ့ အခြင့္ေကာင္းယူ ကူးစက္ေရာဂါ ခံရမယ္ဆိုရင္ ၁ ႏွစ္သာအသက္ရွည္ႏိုင္တယ္။ ART ေဆးေသာက္ေနျပီး viral load နည္းေနမယ္ဆိုရင္ေတာ့ လူေကာင္းလိုေနႏိုင္ျပီး AIDS အထိမျဖစ္ပါ။

HIV ကေန AIDS ျဖစ္လာဘို႔အခ်က္အလက္ေတြကေတာ့ ART ေဆးေသာက္ေနတာ၊ ေစာင့္ေရွာက္ေရးဌာနမွာေနတာ၊ ဆရာဝန္ညႊန္ၾကားတာကို တိတိက်က် လိုက္နာတာ၊ အစာအာဟာရ လံုေလာက္မွ်တတာ၊ ကိုယ့္က်န္းမာေရးကို ဂရုစိုက္တာေတြအေပၚမွာ မူတည္ပါတယ္။

ဘယ္လိုအေျခအေနေတြကေန အဆိုး-အေကာင္းျဖစ္စသလဲ
မ်ိဳးဗီဇ၊ နဂိုက်န္းမာေရး၊ ပိုးရွိေနတာေစာစာသိသလား၊ ေဆးေသာက္ေနလား၊ စတာေတြအေပၚမွာ မူတည္တယ္။ အသက္ၾကီးသူေတြ၊ HIV subtype အမ်ိဳးအစားခြဲမတူတာ၊ ပူးတြဲကူးစက္ေရာဂါရတာ၊ အစာအာဟာရနည္းတာ၊ စိတ္ဖိအားမ်ားတာေတြအေပၚမွာ မူတည္တယ္။

ေဒါက္တာတင့္ေဆြ