Infertility Treatments (2) ကေလးရေအာင္ ကုသနည္းမ်ား (၂)

က်မ ဒီေန႔ထိ ရာသီမလာေသးလို႔ (႕႕႕႕႕) ကို သြားခဲ့ပါတယ္။ Ultrasound ရိုက္ေပးတယ္၊ ကိုယ္ဝန္ မရိွဘူးတဲ့။ က်မလဲ အရမ္းကို စိတ္ဓာတ္ေတြ က်ခဲ့ရပါတယ္၊ ေမွ်ာ္လင့္ထားတာေတြ ဆံုးရူံးခဲ့ရပါတယ္။ ေဟာ္မုန္းနဲလို႔တဲ့။ အဲဒါနဲ႔ ေဟာ္မုန္း အားတုိးေဆး (၂) မ်ိဳး Progynova, Femoston နဲ႔ ေဖာလစ္အက္ဆစ္ေတြကို (၄) ပတ္စာ ေပးလိုက္ျပီး ကေလးလိုခ်င္ရင္ ရာသီလာတဲ့အခါ ဒုတိယရက္ ဒါမွမဟုတ္ တတိယရက္မွာ ျပန္လာခဲ့ အဲဒီအခါမွာ Blood Test စစ္မယ္၊ လုိအပ္ရင္ ထိုးေဆး (၇) ရက္ထိုးျပီး ၾကိဳးစားၾကည့္မယ္လို႔ ေျပာပါတယ္။ အဲဒီ ထိုးေဆးကို တေန႔ နဲနဲနဲနဲ ထိုးမွာလို႔ ေျပာပါတယ္။ အဲဒီ ထိုးေဆးထိုးရင္ေကာ ကေလးရနိုင္ေျခရွိလား ဆိုတာကိုလဲ သိပါရေစ။ က်မ အပ်ိဳတုန္းက ကေလးရိွေအာင္ စားေဆး စားခိုင္းတယ္လို႔ေတာ့ ၾကားဘူးတယ္။ တခ်ိဳ႕ (၃) လစားရင္ ကေလးရတယ္၊ တခ်ိဳ႕က (၆) လ စားရင္ ရတယ္လို႔ ၾကားဘူးပါတယ္။ ခုလို ထုိးေဆးေတာ့ မၾကားဘူးလို႔။ ေနာက္ျပီး ထူးဆန္းတာ တစ္ခုက က်မရ့ဲသားအိမ္မွာ Fibroid ရိွလားလို႔ ေမးေတာ့ မရွိဘူးတဲ့။ ျပီးခဲ့တဲ့ ေဖဖဝါရီလ ျမန္မာျပည္ကို ျပန္တုန္းကမွ OG နဲ႔ ျပခဲ့တာပါ။ ေနာက္ျပီး ၂ဝ၁၁ တုန္းကလဲ အသားလုံးရွိခဲ့ပါတယ္။ ဒီ (႕႕႕႕႕) တျခားေဆးရုံက OG နဲ႔လဲ ျပဘူးပါတယ္၊ မရိွဘူးဆိုေတာ့ ဝမ္းသာရတာေပါ့။ လြတ္လြတ္လပ္လပ္ ဝမ္းသာျခင္လို႔ပါဆရာ။

Progynova (Estradiol Valerate) ေဆး နဲ႔ Femoston ေဆးေတြဟာ ေဟာ္မုန္းေဆးျဖစ္တယ္။ Menopause ေသြးဆံုးလို႔ ခံစားရတာေတြကို သက္သာေစေအာင္ အပါအဝင္ ေဟာ္မုန္းလိုသူေတြကုိ ေပးတယ္။ ေဘးထြက္-ဆိုးက်ိဳးေတြေတာ့ ရွိတယ္။ သားအိမ္ အသားပိုအလံုး Fibroid ေတာ့ တကယ္ကုသေပးေနတဲ့ ဆရာဝန္ေတြထက္ ဆရာက ပိုမသိပါ။

Infertility Treatments (1) ကေလးရေအာင္ ကုသနည္းမ်ား (၁) ထဲမွာ "Injectable Hormones ေဟာ္မုန္း ထိုးေဆး Clomiphene ေဆးကို ၆ လေသာက္ေပမဲ့ မထူးျခားေသးရင္ ဆရာဝန္က ေဟာ္မုန္း ထိုးေဆး ညႊန္းမယ္။ ေဆးအမ်ိဳးမ်ိဳး ရွိတယ္။ ထိေရာက္ပါတယ္။ ဒီနည္းနဲ႔ မ်ိဳးဥထြက္သူ တဝက္က ကေလးရၾကတယ္။ ေဟာ္မုန္း ထိုးေဆးေၾကာင့္လဲ ကေလး အမႊာရေစႏိုင္တယ္" လို႔ ေရးထားခဲ့ပါတယ္။ အဲဒါကို နဲနဲေလး ခ်ဲ႕ေရးပါရေစ။

Injectable Hormones for Infertility ကိုယ္ဝန္ရေစေအာင္ေပးတဲ့ ေဟာ္မုန္း ထိုးေဆးမ်ား

• Clomid ေသာက္ေဆးေပးလို႔ မရေသးရင္ ထိုးေဆးေပးႏိုင္တယ္။ ေဟာ္မုန္း-ထိုးေဆးေတြကလဲ မ်ိဳးဥထြက္ေအာင္ ႏိႈးဆြေပးဘို႔ျဖစ္တယ္။
• Human Chorionic Gonadotropin (hCG) ေဟာ္မုန္းကို Pregnyl, Novarel, Ovidrel နဲ႔ Profasi နာမည္ေတြနဲ႔ လာတယ္။ တျခားေဆးေတြနဲ႔လဲ တြဲသံုးတယ္။
• Follicle Stimulating Hormone (FSH) ေဟာ္မုန္းကို Follistim, Fertinex, Bravelle နဲ႔ Gonal-F နာမည္ေတြနဲ႔ လာတယ္။
• Human Menopausal Gonadotropin (hMG) ေဟာ္မုန္းကို Pergonal, Repronex နဲ႔ Metrodin နာမည္ေတြနဲ႔ လာတယ္။ ဒီေဆးက FSH နဲ႔ LH ေဟာ္မုန္း ၂ မ်ိဳးတြဲျဖစ္တယ္။
• Gonadotropin Releasing Hormone (Gn-RH) ေဟာ္မုန္းကို Factrel နဲ႔ Lutrepulse နာမည္ေတြနဲ႔ လာတယ္။ ဒီေဆးကေန FSH နဲ႔ LH ေတြထြက္လာေစေအာင္လုပ္ေပးမယ္။ အေမရိကားမွာ သိပ္မသံုးပါ။
• Gonadotropin Releasing Hormone Agonist (GnRH agonist) ေဟာ္မုန္းကို Lupron, Zoladex နဲ႔ Synarel နာမည္ေတြနဲ႔ လာတယ္။
• Gonadotropin Releasing Hormone Antagonist (GnRH antagonist) ေဟာ္မုန္းကို Antagon and Cetrotide နာမည္ေတြနဲ႔ လာတယ္။

ထိုးေဆးေတြကို အသားေဆး နဲ႔ အေရျပားေအာက္ထိုးႏိုင္တယ္။ ေဆးအဆ ခ်ိန္ဆရတယ္။ ရာသီလတခုရဲ႕ ဒုတိယေန႔ နဲ႔ တတိယေန႔ေတြမွာ ထိုးတယ္။ ၇ ရက္ဆက္၊ ဒါမွမဟုတ္ ၁၂ ရက္ဆက္ထိုးတယ္။ တခ်ိဳ႕ လူနာေတြကို Clomid ေသာက္ေဆးေရာ ထိုးေဆးပါတြဲေပးတယ္။ ေအာင္ျမင္မႈ ၅ဝ% ရွိတယ္။ ေဘးထြက္-ဆိုးက်ိဳးေတြက သိပ္မဆိုးပါ။ ေမာပန္းမယ္၊ ေဆးထိုးတဲ့ေနရာမွာ ပိုးဝင္မယ္၊ နာမယ္။ ကံမေကာင္းရင္ Ovarian hyperstimulation ဆိုတာျဖစ္ႏိုင္တယ္။ မ်ိဳးဥအိမ္ၾကီးျပီးနာလာမယ္။ တခ်ိဳ႕မွာ အမႊာကိုယ္ဝန္ ရေစႏိုင္တယ္။

Other Fertility Drugs တျခား ကိုယ္ဝန္ရေေစႏိုင္ေလာက္တဲ့ ေဆးေတြ
• Aspirin (အက္စပရင္) နဲ႔ Heparin (ဟက္ပရင္) ေဆးေတြဟာ Miscarriage ကိုယ္ဝန္ပ်က္မွာကို ကာကြယ္ႏိုင္စြမ္း ရွိတယ္လို႔ သိထားတယ္။
• Antagon (ganirelix acetate) ထိုးေဆး နဲ႔ Parlodel and Dostinex (bromocriptine and cabergoline) ေဆးေတြကိုလဲ သံုးႏိုင္တယ္။

17-10-2011 Fertility Switch Points to New Treatments ကေလးမရတာကုဘို႔ အသစ္ေတြ႔ရွိခ်က္တခု
သိပၸံပညာရွင္ေတြက Infertility သား-သမီး မရႏိုင္တာနဲ႔ Miscarriage သားေလွ်ာတာေတြကို ကုသေပးရာမွာ အေထာက္အကူျပဳႏိုင္မဲ့ (အင္ဇိုင္း) တမ်ိဳးကို ေတြ႔ရွိလာပါတယ္။ Imperial College London က သုေတသန ပညာရွင္ေတြက SGK1 ဆိုတဲ့ (ပရိုတင္း) ေတြ မ်ားေနတာဟာ ကေလး မရတာနဲ႔ ဆက္စပ္မႈျပီး၊ နည္းေနတာဟာ သားေလွ်ာတာနဲ႔ ဆက္စပ္မႈရွိတယ္လို႔ Nature Medicine Sunday ဂ်ာနယ္မွာ ေရးသားလိုက္ပါတယ္။

သုေတသနအဖြဲ႔ေခါင္းေဆာင္ Jan Brosens ကေနေျပာတာက “ကြ်န္ေတာ္တို႔ ေနာက္ဆိုရင္ IVF (in vitro fertilization) သေႏၶကို ျပင္ပမွာတည္ေစျပီး သားအိမ္ထဲထည့္ေပးနည္းလုပ္ေပးရတဲ့ အမ်ိဳးသမီးေတြရဲ႕ သားအိမ္အတြင္းလႊာကို SGK1 ကို ဆန္႔က်င္မဲ့ေဆးမ်ိဳး ထိုးေပးႏိုင္မယ္ ထင္ပါတယ္။ SGK1 levels မ်ားမ်ားျဖစ္ေစေအာင္ လုပ္ေပးတာနဲ႔ သေႏၶတားနည္းသစ္ အျဖစ္ သံုးႏိုင္ပါလိမ့္မယ္။”

ကမာၻမွာ Infertility ကေလးမရႏိုင္တာ ျပႆနာၾကီးျဖစ္ပါတယ္။ မ်ိဳးပြါးႏိုင္တဲ့အရြယ္ရွိ အမ်ိဳးသမီးေတြထဲမွာ ၉-၁၅% ဟာ ကေလးမရ ျဖစ္ေနၾကရတယ္။ သူတို႔ထဲက တဝက္ေလာက္သာ ေဆးကုလာၾကတယ္။ ကိုယ္ဝန္ေဆာင္ျပန္ရင္လဲ ၁ဝဝ မွာ ၁ ေယာက္က Recurrent miscarriages သားပ်က္ပ်က္က်ေနၾကေသးတယ္။ သုေတသနလုပ္သူေတြက ဘာလို႔ကေလးမရမွန္းမသိသူ သေဘာတူခြင့္ျပဳတဲ့ အမ်ိဳးသမီးေပါင္း ၁ဝ၆ ေယာက္ရဲ႕ သားအိမ္ အတြင္းလႊာကို နမူနာေတြ ထုတ္ယူ စမ္းသပ္ၾကတာ ျဖစ္တယ္။

ပညာရွင္ေတြက ၾကြက္ေတြကို ဆက္လက္စမ္းသပ္ေတာ့ ၾကြက္မေတြဟာ မ်ိဳးပြါးႏိုင္တဲ့အရြယ္မွာ SGK1 နည္းေနတာ ေတြ႔ရတယ္။ ဒီလို SGK1 အတုေတြ ထပ္ထိုးေပးရင္ ၾကြက္မ ကိုယ္ဝန္မရႏိုင္တာ ေတြ႔ရျပန္တယ္။ ေကာက္ခ်က္ဆြဲရရင္ SGK1 နည္းတာဟာ ကိုယ္ဝန္ရေစႏိုင္မယ္။ သုေတသန လုပ္သူေတြေျပာတာက "ဒီလို SGK1 ကို တားဆီးတဲ့ေဆးကို ရက္တိုတိုအတြက္သာ ေပးရမယ္။ သိပ္နည္း ျပန္ရင္လဲ သားပ်က္တာ ျဖစ္အုံးမယ္။"

"SGK1 နည္းေနရင္ သားအိမ္အတြင္းလႊာဟာ Cellular stress ဒဏ္မခံႏိုင္ဘဲ သားေလွ်ာတာျဖစ္ေစမယ္" လို႔ Madhuri Salker ဆိုတဲ့ ေနာက္သုေတသီက ေျပာပါတယ္။

"အနာဂတ္မွာ သားအိမ္အတြင္းလႊာ အသားစနမူနာ ထုတ္ယူစစ္ေဆးျပီး၊ ပံုမွန္မဟုတ္တာ ရွာႏိုင္ပါလိမ့္မယ္။ သိရင္ ကုသေပးႏိုင္ပါလိမ့္မယ္။"

29 July 2011 Antioxidants may help treat infertility in men and women ဗီတာမင္ေဆး နဲ႔ ကေလးမရႏိုင္မည္
အဆိပ္အေတာက္-ေျဖေဆး (အင္တီ-ေအာက္ဆီဒင့္) လို႔ သတ္မွတ္ျပီး ဗီတာမင္ လို႔ သူသိမ်ားတာေတြကေန ေယာက္်ား-မိန္းမ Infertility ကေလး မရတာအတြက္ အေထာက္အကူ ျပဳႏိုင္စရာရွိတယ္လို႔ ေလ့လာမႈသစ္တခုက ဆိုလိုက္ပါတယ္။

တိုးတက္-မ်ားျပား-ဆိုးဝါးလွတဲ့ ဒီျပႆနာအတြက္ အရင္ သုေတသနေတြက ေကာက္ခ်က္ ဆြဲဘို႔ မလံုေလာက္ခဲ့ေပမဲ့ ကိန္းဂဏန္းသစ္ ေတြကေန အေထာက္အကူ ျပဳႏိုင္မယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။ အေမရိကန္-ျပည္ေထာင္စု၊ (အိုရီဂြန္) မွာရွိတဲ့ Linus Pauling Institute က Tory Hagen နဲ႔ Francesco Visioli တို႔ကေန ဦးေဆာင္ျပီး စပိန္ႏိုင္ငံ Madrid Institute for Advanced Studies မွာ သုေတသန လုပ္ခဲ့တာပါ။

"Infertility problems ကေလးမရႏိုင္တဲ့ ျပႆနာဟာ တျခား Degenerative disease အပ်က္အစီး သေဘာပါတဲ့ ေရာဂါေတြျဖစ္တဲ့ Atherosclerosis ေသြးေၾကာ မာ-က်ဥ္း ေရာဂါ၊ High blood pressure ေသြးတိုး နဲ႔ Congestive heart failure ႏွလံုး ေဖါင္းတင္း-က်ဆင္း ေရာဂါေတြကို ဦးတည္ႏိုင္တယ္။ ဒါ့ေၾကာင့္ ဒီခ်ဥ္းကပ္နည္းအတိုင္း လိုက္ရင္ ကေလးမရႏိုင္တာ အတြက္ပါ အက်ိဳးရွိႏိုင္မယ္" လို႔ သူတို႔က ေျပာပါတယ္။

Linus Pauling Institute မွာရွိတဲ့ Healthspan Research ဦးေဆာင္သူ Hagen ေျပာတာက "အျမံဳေရာဂါ ျဖစ္ေစတာက အခု ညႊန္ျပထားသလို Oxidative stress (ေအာက္ဆီေဒးတစ္) သက္ေရာက္မႈသာ ျဖစ္မယ္ဆိုရင္ ကြ်န္ေတာ္တို႔ တခုခုေတာ့ လုပ္ေပးႏိုင္ပါလိမ့္မယ္။"

"အလားတူဘဲ တျခား အေရးၾကီး ေရာဂါေတြ အတြက္ပါ ေစာေစာစီးစီး အာဟာရ ကုသနည္း နဲ႔ ကူညီႏိုင္ပါလိမ့္မယ္။"

"အရင္စမ္းတာေတြက ေသးေသးဘဲ။ Antioxidants ေတြကို အဓိက မထားခဲ့ဘူး။ အလားအလားေတြက ေကာင္းပါတယ္။ Antioxidants အသစ္ေတြ ျဖစ္တဲ့ Lipoic acid ကို အာရံုစိုက္ လာၾကတယ္။"

"အဆံုးအျဖတ္ေပးသူကို ေစာင့္ေနျပီေပါ့။"

"ဒါေပမဲ့ ျပႆနာက ၾကီးတယ္။ ဓါတ္ခြဲခန္း ကိန္းဂဏန္းေတြကေတာ့ ေကာင္းပါတယ္။ သင့္ေတာ္တယ္လို႔ ျပေနတယ္။ အလုပ္ျဖစ္မယ္ ထင္ရတယ္။ အလားအလာက ၾကီးပါတယ္" လို႔ Hagen က ဆက္ေျပာပါတယ္။

"တကယ္လို႔ ခ်ဥ္းကပ္နည္းလမ္းက ေအာင္ျမင္မယ္ ဆိုရင္ Erectile dysfunction ေယာက္်ားေတြ လိင္အဂၤါ-မသန္မာတာ အတြက္ေရာ၊ မိန္းမေတြ Egg implantation မ်ိဳးဥ မတြယ္ႏိုင္တာ အတြက္ အျပင္ အမ်ိဳးသမီး Endometriosis သားအိမ္ေရာဂါ အတြက္ပါ ကုသ ေပးႏိုင္ပါလိမ့္မယ္။ ဒါ့အျပင္ တခါတေလ အသက္ကိုပါ ထိပါးႏိုင္တဲ့ Pre-eclampsia ကိုယ္ဝန္ေဆာင္ ေသြးဆိပ္တက္ေရာဂါ ကိုလဲ တားဆီးေပးႏိုင္ပါလိမ့္မယ္။" Pharmacological Research ဂ်ာနယ္မွာ ေရးသားလိုက္တာ ျဖစ္ပါတယ္။

Dr. တင့္ေဆြ