DHF ေသြးလြန္-ေသြးစုပ္ ေဘးက ေဝးၾကပါေစ

ဆရာ ႕႕႕ ေသြးလြန္တုပ္ေကြးေရာဂါ ၁၉၅၈ခုႏွစ္မွာ အိမ္နီးခ်င္းႏိုင္ငံေတြ ျဖစ္ပြားတယ္။ ၁၉၇ဝ ခုႏွစ္မွာ  ရန္ကုန္ၿမိဳ႕၌ ကပ္သဖြယ္ျဖစ္ပြားတယ္။ ၁၉၇၅ ခုႏွစ္မွာ ေတာေရာၿမိဳ႕ပါမက်န္ျဖစ္ပြားတယ္။ ယခု ၂ဝ၁၅ အထိ ျမန္မာျပည္မွာ ျဖစ္ပြားေနတုန္း။ အထက္ေဖာ္ျပပါ (၄) ခ်က္ မွန္ပါသလားဆရာ။ မွားေနလွ်င္လည္း ကြ်န္ေတာ့္အား ရွင္းျပေပးပါဆရာ။ မွန္ေနလွ်င္ ေသြးလြန္တုပ္ေကြးေရာဂါကို မႏွိမ္နင္းႏိုင္သည္မွာ (၅၇)ႏွစ္နီးပါးရွိၿပီ။ အဲဒါ အာဏာရွင္အဆက္ဆက္ရဲ႕ ႀကိဳတင္ကာကြယ္မႈလုပ္ငန္း ညံ့ဖ်င္းမႈလို႔ ကြ်န္ေတာ္ေတြးမိပါတယ္။ အခု ပုလဲၿမိဳ႕နယ္မွာသာမက အိမ္နီးခ်င္း ၿမိဳ႕နယ္တစ္ခ်ိဳ႕မွာ မၾကာခဏ ျဖစ္ပြားေနတယ္လို႔ ၾကားေနရတယ္။ ဒါေၾကာင့္ က်န္းမာေရးမွာ ကြ်န္ေတာ္တို႔ထက္ အသိပညာျပည့္စံုတဲ့ဆရာကို ေသြးလြန္တုပ္ေကြးေရာဂါအေၾကာင္းကို ျပည္သူေတြ နားလည္သေဘာေပါက္ေအာင္ ရွင္းျပေပးပါ။ အာဏာရွင္စနစ္ရဲ႕ စီမံခ်က္ညံ့ဖ်င္းမႈကိုလည္း ေထာက္ျပၿပီး စာေရးဖို႔ ဆရာကို အကူအညီေတာင္းပါရေစ။

ေသြးလြန္တုပ္ေကြးေရာဂါဟာ သမိုင္းအရ တရုပ္ႏိုင္ငံ ၂၆၅-၄၂ဝ ခ်င္မင္းဆက္ကတည္းကစတယ္လို႔ သိထားပါတယ္။ ကမာၻမွာျဖစ္ႏွဳန္းသိသိသာသာ တိုးလာေနတယ္။ လက္ရွိ ႏိုင္ငံေပါင္း ၁၂၅ မွာ တႏွစ္မွာ သန္း ၄ဝဝ ေလာက္ ႏွစ္စဥ္ ကူးစက္ေနတယ္။ ၉၆ သန္းေလာက္မွာသာ လကၡဏာေပၚတယ္။ ကူးစက္ခံရႏိုင္ေခ် သန္း ၃၉ဝဝ အထိလို႔ ခန္႔မွန္းတယ္။ ျမန္မာျပည္မွာလည္း ဒီႏွစ္ လူေပါင္း ၁ ေသာင္း ၁ ေထာင္နီးပါးျဖစ္ေနၿပီး၊ ၄၅ ဦး ေသဆုံးခဲ့တယ္လို႔ က်န္းမာေရး ဝန္ႀကီးဌာနက ထုတ္ျပန္ပါတယ္။ ၂ဝ၁၄ နဲ႔ ႏႈိင္းယွဥ္ရင္ ၃ ဆေလာက္ အျဖစ္မ်ားၿပီး ေသဆုံးသူအေရအတြက္ပါ ျမင့္တက္လာေနတာျဖစ္တယ္။

ေသြးလြန္တုပ္ေကြးကူးစက္ေရာဂါ ပိုဆိုးလာေစတဲ့အေၾကာင္းရင္းေတြရွိတယ္။
• ေရာဂါေစာင့္ၾကည့္စစ္ေဆးေရးအားနည္းျခင္း၊
• ေရာဂါအမည္တပ္ျခင္းမွားယြင္းမႈရွိျခင္း၊
• အစီရင္ခံခ်က္အားနည္းျခင္း၊
• ရာသီဥတုေျပာင္းလဲမႈ၊
• ကမာၻတခုလံုးျခံဳျဖစ္စဥ္ျဖစ္မႈ၊
• ခရီးသြားလာမႈ၊
• ကုန္ကူးသန္းမႈ၊
• လူမႈစီးပြါးေရး၊
• ေနရာအေျခခ်ေနထိုင္မႈ၊
• ဗိုင္းရပ္စ္မူေျပာင္းျခင္းေတြျဖစ္ၾကတယ္။

ကာကြယ္ေဆးမေပၚေသးျခင္းနဲ႔ ထိေရာက္တဲ့ ဗိုင္းရပ္စ္ကိုႏိုင္တဲ့ေဆးမေပၚေသးျခင္းေၾကာင့္လည္း အခုလို အေျခအေနဆိုးမွာသာ ရွိေနတာျဖစ္တယ္။ ေရာဂါကို ေစာေစာမရွာေဖြႏိုင္ျခင္းနဲ႔ ထိေရာက္တဲ့ေဆးကုသေပးျခင္း ေတြကေန ေသဆံုးရမႈကို ေလွ်ာ့နည္းႏိုင္တယ္။ ျခင္ႏွိမ္နင္းေရးက ပဓါနအက်ဆံုးေရာဂါကာကြယ္ေရးျဖစ္တယ္။

WHO ၂ဝ၁၂-၂ဝ၂ဝ မဟာဗ်ဴဟာအရ ေရာဂါေစာင္ၾကည့္ျခင္းနဲ႔ ပိုေကာင္းတဲ့ေရာဂါအစီရင္ခံျခင္းေတြ လုပ္ဖို႔ျဖစ္တယ္။
တိက်တဲ့ကိန္းဂဏန္းေတြရွိရမယ္။ ဒါမွသာ ေဆးသုေတသနလုပ္ဖို႔နဲ႔ က်န္းမာေရးေပၚလစီေရးဆြဲဖို႔မွာ ေကာင္းေစမယ္။
ေငြေၾကးရင္းျမစ္ဆိုတာလည္းလိုတယ္။

ဒီအခ်က္အလက္ေတြဟာ ေဆး-က်န္းမာေရး ပညာရွင္အျမင္ေတြျဖစ္တယ္။ ဘယ္အေရးအရာမွာမဆို မလြတ္ကင္းတာက ႏိုင္ငံေရးနဲ႔ စီးပြါးေရးျဖစ္တယ္။ ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ႕ က်န္းမာေရးအဆင့္အတန္းဟာ ေအာက္ဆံုး နံပါတ္ ၁၉ဝ မွာရွိတယ္။ စီးပြါးေရးမွာလည္း LDC ဖြ႔ံျဖိဳးမႈအနည္းဆံုးႏိုင္ငံသာျဖစ္တယ္။ ႏုိင္ငံေပါင္း ၁၈၇ ခုထဲမွာ လူသားဖြ႔ံျဖိဳးေရး ညႊန္းကိန္းအရ နံပါတ္ ၁၅ဝ မွာရွိတယ္လို႔ ျမန္မာျပည္မွာ အေျခစိုက္တဲ့ UNDP ရံုးကဆိုတယ္။ အစီရင္ခံစာထဲမွာ အစိုးရလက္ခံေလာက္မဲ့ (ဖါးထားတဲ့) အသံုးအႏွဳန္းေတြကို ထည့္ေရးေလ့ရွိတာမို႔ တကယ့္လက္ေတြ႔ လူေနမႈအဆင့္ဟာ စာထဲမွာပါတာထက္ နိမ့္စရာသာရွိတယ္။

ႏိုင္ငံေရးစနစ္ေကာင္းပါမွ က်န္းမာေရးအဆင့္အတန္း ေအာက္ဆံုးနံပါတ္ ၁၉ဝ ကေနတက္ႏိုင္တယ္။ လူသားဖြ႔ံျဖိဳးေရး ညႊန္းကိန္း နံပါတ္ ၁၅ဝ ကေနတက္မယ္။ ျမန္မာျပည္ကလူေတြက်န္းမာေရးတိုးတက္ဘို႔ လာျပီးအလုပ္လုပ္ေနၾကရတဲ့ ႏိုင္ငံတကာအဖြဲ႔အစည္းေတြလည္း အစိုးရကိုဖါးျပီး အစီရင္ခံစာေတြ တင္ေနၾကရတာပေပ်ာက္မယ္။ က်န္းမာေရး အမႈထမ္းေတြလည္း ရတဲ့လစာေလးနဲ႔ မဆန္႔ရင္ကာ အစီရင္ခံစာေတြ ေကာက္ယူ တင္ျပေနၾကတာမို႔ က်န္းမာေရး အခ်က္အလက္ေတြက လြဲမွားေနႏိုင္တယ္။ ဒါေပမယ့္ ေရြးေကာက္ပြဲ ေကာ္မရွင္ တမင္မွားေအာင္လုပ္ေနသလိုေတာ့ ကြ်န္ေတာ္တို႔ က်န္းမာေရးဝန္ထမ္းေတြက မဟုတ္ၾကတာကို ေကာင္းေကာင္းသိပါတယ္။

ေသြးလြန္တုပ္ေကြးေဘးက ေဝးၾကပါေစ။ ေသြးစုပ္အစိုးရရန္ကို ေတာ္လွန္ႏိုင္ၾကပါေစ။

ေဒါက္တာတင့္ေဆြ
၁-၁ဝ-၂ဝ၁၅

Comments

Popular posts from this blog

က်န္းမာျခင္းသည္ လာဘ္တပါး

Furamin BC သံဓါတ္အားေဆး