World History ကမာၻ႔သမိုင္း
ႏိုင္ငံေရးေလာကထဲေရာက္ေတာ့ ပိုျပီးက်ယ္ျပန္႔တာနဲ႔ အစြဲကင္းေလာက္တာေတြ ရွာဖတ္ရပါတယ္။ မ်ားလည္းမ်ားတယ္။ ရွားလည္းရွားတယ္။ လူ႔သမိုင္းကို အမ်ိဳးမ်ိဳးပိုင္းျခားျပၾကတယ္။ ေက်ာက္ေခတ္၊ ေၾကးေခတ္နဲ႔ သံေခတ္။ သမိုင္းမတင္မီနဲ႔ သမိုင္းတင္ေခတ္။ ေရွးေခတ္ (ဘီစီ ၃၆ဝဝ မွ ေအဒီ ၅ဝဝ)၊ အလယ္ေခတ္ (ေအဒီ ၅ဝဝ မွ ၁၅ဝဝ) နဲ႔ ေခတ္သစ္ (ေအဒီ ၁၅ဝဝ ေနာက္ပိုင္း)။
လူသားေတြဟာ အစဦးကာလေတြမွာ ဆက္ဆံေရးနယ္ပယ္ အေတာ္က်ဥ္းခဲ့တယ္။ တျဖည္းျဖည္းနဲ႔ နယ္က်ယ္လာတယ္။ အစမွာ ေဒသတြင္းကလူေတြနဲ႔သာဆက္ဆံၾကတယ္။ ေအဒီ ၆ဝဝ ေလာက္ကေန ၁၄၅ဝ ေလာက္အထိ။ ေနာက္ နယ္ပိုျပီး က်ယ္လာတယ္။ တကမာၻလံုးေျခဆန္႔ဆက္ဆံေရးက ၁၄၅ဝ ကေန ၁၇၅ဝ အထိေခၚတယ္။ ၁၇၅ဝ ကေန ၁၉ဝဝ အထိကို စက္မႈေတာ္လွန္ေရးနဲ႔ ကမာၻလံုးဆက္ဆံေရးကာလလို႔သတ္မွတ္ႏိုင္တယ္။ ၁၉ဝဝ ေနာက္ပိုင္းကေန ကမာၻလံုးဆက္ဆံေရး ေျပာင္းလဲလာတယ္။ ဘက္ေရြးျပီး ေပါင္းသင္းဆက္ဆံမႈေတြျဖစ္လာတယ္။
ေခတ္သစ္သမိုင္းကို ထပ္ျပီးပိုင္းျခားႏိုင္တယ္။ ၁၄၅၃ မွာ ကြန္စတန္တင္ႏိုပယ္ေခတ္အဆံုးသတ္သြားတယ္။ အီတလီမွာ ဥာဏ္သစ္အေရးေတာ္ပံု ေခၚတာျဖစ္လာတယ္။ တရုပ္မွာ မင္း မင္းဆက္ျဖစ္လာတယ္။ ကြ်န္ေတာ္တို႔နဲ႔ လက္လွမ္းေဝးျပီး သိပ္မသိၾကတဲ့ သံုးပြင့္ဆိုင္မဟာမိတ္ဆိုတာ ဗဟိုအေမရိကမွာျဖစ္တယ္။ ၁၈ ရာစုအလယ္ကစျပီး ျပင္သစ္ေတာ္လွန္ေရး၊ အေမရိကန္ေတာ္လွန္ေရး၊ စက္မႈေတာ္လွန္ေရးေတြျဖစ္တယ္။
စက္ယႏၲယားေခတ္ (၁၈၈ဝ-၁၉၄၅)၊ ပဌမကမာၻစစ္ (၁၉၁၄-၁၉၁၈)၊ စီးပြါးေရးကပ္ (၁၉၂၉-၁၉၃၉)၊ ဒုတိယကမာၻစစ္ (၁၉၃၉-၁၉၄၅)၊ ေလာင္စာဆီေခတ္က ၁၉ဝဝ ကေန ယေန႔အထိ။
နည္းပညာေခတ္က အဆင့္ဆင့္တိုးတက္လာတယ္။
• ၁၉၄ဝ ေက်ာ္မွာ ဂ်က္အင္ဂ်င္စတယ္။
• ၁၉၄၅ ကေန အႏုျမဴေခတ္စတယ္။
• ၁၉၅ဝ ေက်ာ္ကစျပီး ဒစ္ဂ်စ္တယ္ေခတ္။
• ၁၉၅၇ ကေန အာကာသေခတ္စတယ္။
• ၁၉၇ဝ ေက္ကစျပီး အင္ေဖၚေမးရွင္းေခတ္စတယ္။
• ၁၉၇၈ မာလ္တီမီဒီယာေခတ္စတယ္။
• ၁၉၉၆ ကေန ဆိုရွယ္ (ဆိုရွယ္လစ္ မဟုတ္) ေခတ္။
• ၂ဝဝ၁ ကေန ေဒတာအၾကီးစားေခတ္။
စစ္ပြဲၾကီးမ်ား
• ၁၉၄၅-၁၉၉၁ စစ္ေအးကာလ။
• ၁၉၅ဝ-၁၉၅၃ ကိုရီးယားစစ္။
• ၁၉၅၅-၁၉၇၅ ဗီယက္နမ္စစ္။
• ၁၉၉၂-၁၉၉၅ ေဘာ့စနီးယားစစ္။
• ၂ဝဝ၁-၂ဝ၁၄ အာဖကန္စစ္။
• ၂ဝဝ၃-၂ဝ၁၁ အီရတ္စစ္။
• ၂ဝဝ၁ ကေန ကေန႔အထိ ႏိုင္ငံတကာအၾကမ္းဖက္မႈစစ္။
ေရွးသမိုင္းကို ေနာက္လူေတြကပိုင္းျပီး အမည္ေတြ တေယာက္တမ်ိဳးေပးၾကတယ္။ ဘယ္သူက ဘယ္လိုပိုင္းပိုင္း သမိုင္းဟာ တဆက္တည္းသာျဖစ္တယ္။ ဟိုအရင္ကျဖစ္ပ်က္တာေတြကို ေရွးလို႔ေခၚတယ္။ အခုကို ေခတ္လို႔ေခၚတယ္။ တကယ္ေတာ့ တဆက္တည္းသာျဖစ္တယ္။ ကြ်န္ေတာ္တို႔တေတြ ေရွးလူၾကီးေတြလို႔ အေခၚခံၾကရမွာေသခ်ာတယ္။
ေဒါက္တာတင့္ေဆြ
၃ဝ-၉-၂ဝ၁၈
Comments
Post a Comment