ASD (2) ႏွလံုးအေပါက္ (၂)
May 13th, 12:37am
ေဒါက္တာခင္ဗ်ာ အခုပို႔ေပးလိုက္တဲ႔ ပံုေတြက ေမြးရာပါ ႏွလံုးေရာဂါသည္ ကေလးငယ္ျဖစ္ပါတယ္။ ယခုမွသာ ေဆးရံုတက္ေရာက္ကုသရင္း CT ရိုက္ႀကည့္ရာမွ ႏွလံုးအဆို႔ရွင္ႏွင့္ပါတ္သက္ျပီး ေရာဂါခံစားေနရသည္ကို ေတြ႔ျမင္ေနရပါသည္။ ရန္ကုန္ကေလးေဆးရံုႀကီး (ရန္ကင္း) သို႔ တက္ေရာက္ခြဲစိတ္ကုသရန္ ေျပာပါသည္။ ယခုလို ခြဲစိတ္ကုသရန္ မိဘမ်ားအေနျဖင့္ ေငြေႀကးမတတ္နိုင္ႀကပါ။ မည္သို႔ ျပဳလုပ္ရမည္ကို အႀကံေပးေစလိုပါသည္။
ေမးခြန္းပါစာရြက္ထဲမွာ ASD ေမြးရာပါႏွလံုးေရာဂါ တခုနဲ႔ ရူမက္တစ္အဆိုရွင့္ MR (မိုက္ထရယ္ မလံု) တာ ႏွစ္မ်ိဳး ရွိေနတယ္။ ခြဲစိတ္နည္းသာရွိတယ္။ ေဆာရီး။
အသံုးအႏွဳန္းမတူတာေလးေတြရွိတယ္။ MR လို႔ျမန္မာျပည္ကေခၚတာကို Mayo Clinic က Mitral valve regurgitation လို႔ေခၚတယ္။ ဘယ္ဘယ္ျခင္း (မိုက္ထရယ္) အဆို႔ရွင္ အဆို႔ရွင္မလံုတာျဖစ္တယ္။ ႏွလံုးညႇစ္တိုင္း ေရွ႕ကိုသာသြားရမယ့္ ေသြးက ေနာက္လည္းျပန္လာေနတယ္။ မကုသရင္ ၾကာေတာ့ ႏွလံုးၾကြက္သားေတြပ်က္စီးလာမယ္။ ေသြးမလံုတာ အမ်ားဆံုးျဖစ္တဲ့ ေနာက္တမ်ိဳးက mitral valve prolapsed မိုက္ထရယ္အဆို႔ရွင္ကြ်ံတာျဖစ္တယ္။ ေနာက္တမ်ိဳးက Mitral valve stenosis မိုက္ထရယ္အဆို႔ရွင္က်ဥ္းတာျဖစ္တယ္။ အဆို႔ရွင္အဖတ္ေလးေတြက ထုျပီးတင္းမာေနလို႔ျဖစ္တယ္။ တခုနဲ႔တခုထိစပ္ကပ္မေနႏိုင္ဘူး။
ႏွလံုးေရာဂါအမ်ိဳးအစားမ်ားေတြကမ်ားတယ္။
1. Cardiac dysrhythmias ႏွလံုးခုန္မမွန္ေရာဂါ၊
2. Cardiomyopathy ႏွလံုးၾကြက္သားေရာဂါ၊
3. Cor pulmonale ႏွလံုးဘညာဘက္ျခမ္း အလုပ္မလုပ္ႏိုင္ေတာ့ျခင္း၊
4. Coronary heart disease (ischaemic heart disease) ႏွလံုးေသြးေၾကာက်ဥ္းေရာဂါ၊
5. Heart failure ႏွလံုးအလုပ္မလုပ္ႏိုင္ေတာ့တဲ့ေရာဂါ၊
6. Hypertensive heart disease ေသြးတိုး-ႏွလံုးေရာဂါ၊
7. Inflammatory heart disease ႏွလံုးေရာင္ေရာဂါမ်ား၊ (Endocarditis ႏွလံုးအတြင္းပိုင္းေရာင္ျခင္း၊ Inflammatory cardiomegaly ႏွလံုးေရာင္ျခင္း၊ Myocarditis ႏွလံုးၾကြက္သားေရာင္ျခင္း၊)
8. Peripheral arterial disease အဖ်ားအနားေသြးေၾကာေရာဂါ။
9. Stroke and cerebrovascular disease ဦးေႏွာက္ေသြးေၾကာေရာဂါ၊
10. Valvular heart disease ႏွလံုးအဆို႔ရွင္ေရာဂါမ်ား၊
Atrial septal defect (ASD) ဆိုတာ ႏွလံုး အေပၚပိုင္း ဘယ္ဖက္ျခမ္းနဲ႔ ညာဖက္ျခမ္းၾကားမွာ အေပါက္ျဖစ္ေနတာ။
အေပ္က္ၾကီးေလဆိုေလ။ ေသးေသးေလးဆိုရင္ ေနႏိုင္ေသးတယ္။ ၾကာရင္ေတာ့ ႏွလံုးအလုပ္မႏိုင္တာ၊ အဆုပ္ေသြးတိုးတာေတြ ဆက္ျဖစ္မယ္။ ခြဲစိတ္ကုသသမွရတယ္။ အသက္ရွဴမဝ။ အားယုတ္။ ေျခလက္ဗိုက္ေရာင္။ ရင္တုန္။ အဆုပ္ပိုးဝင္။ (ဆထုပ္)။ ႏွလံုးအသံမမွန္ေတြျဖစ္မယ္။
ကိုယ္ဝန္ေဆာင္စဥ္က Rubella infection ေခၚ ဂ်ာမန္ဝက္သက္ေရာဂါရွိခဲံသူေတြမ်ာျဖစ္ႏိုင္တယ္။ အရက္၊ မူးယစ္ေဆး၊ ေဆးလိပ္၊ ဆီးခ်ိဳေၾကာင့္လည္းျဖစ္ႏိုင္တယ္။ တိတိက်က်ေတာ့ဘာလို႔ျဖစ္သလည္း မေျပာႏိုင္ပါ။
ေဆးေတြေတာ့ေပးရတယ္။ အေပါက္ပိတ္ေစေအာင္ေတာ့ေဆးေတြကမလုပ္ႏိုင္ပါ။ ႏွလံုးခုန္မမျမန္ေအာင္ beta blockers ေဆးေပးမယ္။ (ဆထုပ္) မရေအာင္ anticoagulants ေသြးမခဲေဆးေပးမယ္။ ခြဲစိတ္တာကို ငယ္ကတည္းက လုပ္သင့္တယ္။
ဆက္လက္ျပသ-ကုသစရာလိုတယ္။ ခြဲစိတ္ျပီးေနာက္ တခ်ိဳ႕ကို လနဲ႔ခ်ီျပီး ေသြးမတိတ္ေဆး ေပးရတယ္။ ၆ လထက္ေတာ့ မပိုပါ။ စစ္ေဆးတာလဲလုပ္ရႏိုင္တယ္။ ဥပမာ electrocardiograms, Holter monitors, exercise stress tests and echocardiograms ေတြျဖစ္တယ္။ cardiac catheterization ကိုေတာ့ လုပ္ရတာရွားတယ္။
ကိုယ္လက္လႈတ္ရွားမႈကန္႔သတ္ျခင္းကို လူတိုင္းအတြက္မလုပ္ေစပါ။ တခ်ိဳ႕ကို အခ်ိန္ကန္႔သတ္ျပီး သက္ေတာင့္သက္သာ ေနေစတယ္။ ဒိေနာက္ေတာ့ သူမ်ားလိုေနႏိုင္လုပ္ႏိုင္ျပီ။ အမ်ိဳးသမီးမွာျဖစ္ေနရင္ အေျခအေနေတြပံုမွန္ျဖစ္တာနဲ႔ ကိုယ္ဝန္ေဆာင္လို႔ရပါတယ္။ ခြဲစိတ္ျပဳျပင္မထားသူဆိုရင္ေတာ့ ႏွလံုးကို ထိခိုက္ႏိုင္တယ္။
ေဒါက္တာတင့္ေဆြ
၁၃-၅-၂ဝ၁၅
ေဒါက္တာခင္ဗ်ာ အခုပို႔ေပးလိုက္တဲ႔ ပံုေတြက ေမြးရာပါ ႏွလံုးေရာဂါသည္ ကေလးငယ္ျဖစ္ပါတယ္။ ယခုမွသာ ေဆးရံုတက္ေရာက္ကုသရင္း CT ရိုက္ႀကည့္ရာမွ ႏွလံုးအဆို႔ရွင္ႏွင့္ပါတ္သက္ျပီး ေရာဂါခံစားေနရသည္ကို ေတြ႔ျမင္ေနရပါသည္။ ရန္ကုန္ကေလးေဆးရံုႀကီး (ရန္ကင္း) သို႔ တက္ေရာက္ခြဲစိတ္ကုသရန္ ေျပာပါသည္။ ယခုလို ခြဲစိတ္ကုသရန္ မိဘမ်ားအေနျဖင့္ ေငြေႀကးမတတ္နိုင္ႀကပါ။ မည္သို႔ ျပဳလုပ္ရမည္ကို အႀကံေပးေစလိုပါသည္။
ေမးခြန္းပါစာရြက္ထဲမွာ ASD ေမြးရာပါႏွလံုးေရာဂါ တခုနဲ႔ ရူမက္တစ္အဆိုရွင့္ MR (မိုက္ထရယ္ မလံု) တာ ႏွစ္မ်ိဳး ရွိေနတယ္။ ခြဲစိတ္နည္းသာရွိတယ္။ ေဆာရီး။
အသံုးအႏွဳန္းမတူတာေလးေတြရွိတယ္။ MR လို႔ျမန္မာျပည္ကေခၚတာကို Mayo Clinic က Mitral valve regurgitation လို႔ေခၚတယ္။ ဘယ္ဘယ္ျခင္း (မိုက္ထရယ္) အဆို႔ရွင္ အဆို႔ရွင္မလံုတာျဖစ္တယ္။ ႏွလံုးညႇစ္တိုင္း ေရွ႕ကိုသာသြားရမယ့္ ေသြးက ေနာက္လည္းျပန္လာေနတယ္။ မကုသရင္ ၾကာေတာ့ ႏွလံုးၾကြက္သားေတြပ်က္စီးလာမယ္။ ေသြးမလံုတာ အမ်ားဆံုးျဖစ္တဲ့ ေနာက္တမ်ိဳးက mitral valve prolapsed မိုက္ထရယ္အဆို႔ရွင္ကြ်ံတာျဖစ္တယ္။ ေနာက္တမ်ိဳးက Mitral valve stenosis မိုက္ထရယ္အဆို႔ရွင္က်ဥ္းတာျဖစ္တယ္။ အဆို႔ရွင္အဖတ္ေလးေတြက ထုျပီးတင္းမာေနလို႔ျဖစ္တယ္။ တခုနဲ႔တခုထိစပ္ကပ္မေနႏိုင္ဘူး။
ႏွလံုးေရာဂါအမ်ိဳးအစားမ်ားေတြကမ်ားတယ္။
1. Cardiac dysrhythmias ႏွလံုးခုန္မမွန္ေရာဂါ၊
2. Cardiomyopathy ႏွလံုးၾကြက္သားေရာဂါ၊
3. Cor pulmonale ႏွလံုးဘညာဘက္ျခမ္း အလုပ္မလုပ္ႏိုင္ေတာ့ျခင္း၊
4. Coronary heart disease (ischaemic heart disease) ႏွလံုးေသြးေၾကာက်ဥ္းေရာဂါ၊
5. Heart failure ႏွလံုးအလုပ္မလုပ္ႏိုင္ေတာ့တဲ့ေရာဂါ၊
6. Hypertensive heart disease ေသြးတိုး-ႏွလံုးေရာဂါ၊
7. Inflammatory heart disease ႏွလံုးေရာင္ေရာဂါမ်ား၊ (Endocarditis ႏွလံုးအတြင္းပိုင္းေရာင္ျခင္း၊ Inflammatory cardiomegaly ႏွလံုးေရာင္ျခင္း၊ Myocarditis ႏွလံုးၾကြက္သားေရာင္ျခင္း၊)
8. Peripheral arterial disease အဖ်ားအနားေသြးေၾကာေရာဂါ။
9. Stroke and cerebrovascular disease ဦးေႏွာက္ေသြးေၾကာေရာဂါ၊
10. Valvular heart disease ႏွလံုးအဆို႔ရွင္ေရာဂါမ်ား၊
Atrial septal defect (ASD) ဆိုတာ ႏွလံုး အေပၚပိုင္း ဘယ္ဖက္ျခမ္းနဲ႔ ညာဖက္ျခမ္းၾကားမွာ အေပါက္ျဖစ္ေနတာ။
အေပ္က္ၾကီးေလဆိုေလ။ ေသးေသးေလးဆိုရင္ ေနႏိုင္ေသးတယ္။ ၾကာရင္ေတာ့ ႏွလံုးအလုပ္မႏိုင္တာ၊ အဆုပ္ေသြးတိုးတာေတြ ဆက္ျဖစ္မယ္။ ခြဲစိတ္ကုသသမွရတယ္။ အသက္ရွဴမဝ။ အားယုတ္။ ေျခလက္ဗိုက္ေရာင္။ ရင္တုန္။ အဆုပ္ပိုးဝင္။ (ဆထုပ္)။ ႏွလံုးအသံမမွန္ေတြျဖစ္မယ္။
ကိုယ္ဝန္ေဆာင္စဥ္က Rubella infection ေခၚ ဂ်ာမန္ဝက္သက္ေရာဂါရွိခဲံသူေတြမ်ာျဖစ္ႏိုင္တယ္။ အရက္၊ မူးယစ္ေဆး၊ ေဆးလိပ္၊ ဆီးခ်ိဳေၾကာင့္လည္းျဖစ္ႏိုင္တယ္။ တိတိက်က်ေတာ့ဘာလို႔ျဖစ္သလည္း မေျပာႏိုင္ပါ။
ေဆးေတြေတာ့ေပးရတယ္။ အေပါက္ပိတ္ေစေအာင္ေတာ့ေဆးေတြကမလုပ္ႏိုင္ပါ။ ႏွလံုးခုန္မမျမန္ေအာင္ beta blockers ေဆးေပးမယ္။ (ဆထုပ္) မရေအာင္ anticoagulants ေသြးမခဲေဆးေပးမယ္။ ခြဲစိတ္တာကို ငယ္ကတည္းက လုပ္သင့္တယ္။
ဆက္လက္ျပသ-ကုသစရာလိုတယ္။ ခြဲစိတ္ျပီးေနာက္ တခ်ိဳ႕ကို လနဲ႔ခ်ီျပီး ေသြးမတိတ္ေဆး ေပးရတယ္။ ၆ လထက္ေတာ့ မပိုပါ။ စစ္ေဆးတာလဲလုပ္ရႏိုင္တယ္။ ဥပမာ electrocardiograms, Holter monitors, exercise stress tests and echocardiograms ေတြျဖစ္တယ္။ cardiac catheterization ကိုေတာ့ လုပ္ရတာရွားတယ္။
ကိုယ္လက္လႈတ္ရွားမႈကန္႔သတ္ျခင္းကို လူတိုင္းအတြက္မလုပ္ေစပါ။ တခ်ိဳ႕ကို အခ်ိန္ကန္႔သတ္ျပီး သက္ေတာင့္သက္သာ ေနေစတယ္။ ဒိေနာက္ေတာ့ သူမ်ားလိုေနႏိုင္လုပ္ႏိုင္ျပီ။ အမ်ိဳးသမီးမွာျဖစ္ေနရင္ အေျခအေနေတြပံုမွန္ျဖစ္တာနဲ႔ ကိုယ္ဝန္ေဆာင္လို႔ရပါတယ္။ ခြဲစိတ္ျပဳျပင္မထားသူဆိုရင္ေတာ့ ႏွလံုးကို ထိခိုက္ႏိုင္တယ္။
ေဒါက္တာတင့္ေဆြ
၁၃-၅-၂ဝ၁၅
Comments
Post a Comment