X-rays and infertility ဓါတ္မွန္နဲ႔ ကေလးမရျခင္း

ဆရာရွင့္ ကြ်န္မက ၿမိဳ႕နယ္ေဆးရုံတစ္ခုမွာ ဓာတ္ခြဲမွဴးပါ။ ဓာတ္မွန္လဲရိုက္ေပးရပါတယ္။ ကြ်န္မသိခ်င္တာက ဓာတ္မွန္ေရာင္ျခည္ထိရင္ ကေလးမရဘူးဆိုတာဟုတ္ပါသလားရွင္။ ကြ်န္မတို႔လင္မယားက ခုထိကေလးမရေသးလို႔ပါ။ သားဖြား မီးယပ္အထူးကုေတြနဲ႔လဲျပၾကည့္ၿပီးပါၿပီ။ နွစ္ဦးစလုံးမွာ ဘာခ်ိဳ႕ယြင္းခ်က္မွမရွိဘူးဆိုေတာ့ ဘာေၾကာင့္မွန္း မသိလို႔ပါရွင္။

အခုေမးခြန္းလိုပါပဲ အဂၤလန္သူတေယာက္ကေန သူတို႔ဆီမွာ အြန္လိုင္းကေန အေမးအေျဖ လုပ္ေပးေနတဲ့ ဆရာဝန္ကို ေမးပါတယ္။ ေမးတဲ့သူမွာ Scoliosis ေခၚတဲ့အရိုးပံုစံမက်တဲ့ေရာဂါကို ၁၁ ႏွစ္သမီးကတည္းကသိခဲ့လို႔ ဓါတ္မွန္ ခဏခဏ ရိုက္ရပါတယ္တဲ့။ ၁၆ ႏွစ္သမီးအထိ ၆ လ တခါရိုက္ရပါတယ္။ ကံဆိုးခ်င္ေတာ့ ၁၆ ႏွစ္အရြယ္မွာ ခါးထိုခိက္ဒဏ္ရာရလို႔ ဓါတ္မွန္ကို ၃-၆ လတခါ ေနာက္ ၆ ႏွစ္ၾကာရိုက္ရျပန္ပါတယ္တဲ့။ အခု ၂၂ ႏွစ္ရွိပါျပီတဲ့။ ခါးရိုးခြဲစိတ္မႈလုပ္ရျပန္လို႔ ၆ လ တခါရိုက္ရျပန္ပါတယ္။ သူ႔ဗိုက္ေပၚမွာ အကာအကြယ္ခုဖံုးေပးတာက မ်ိဳးဥအိမ္ကိုကာကြယ္ဘို႔ျဖစ္တာကို ေနာက္ဆံုး ဓါတ္မွတ္ရိုက္မွ လုပ္ခဲ့ပါတယ္တဲ့။ သူစိုးရိမ္ေနတာက အဲလိုဓါတ္မွန္ေတြရိုက္ရလြန္းလို႔ မ်ိဳးဥအိမ္ပ်က္စီးျပီး ကိုယ္ဝန္ မရေတာ့မွာျဖစ္ပါတယ္တဲ့။

ပထမဆံုးေျဖရမွာက အဲလိုပံုမွန္သေဘာမ်ိဳး ဓါတ္မွန္ရိုက္ခံရတာက အႏၲရယ္မမ်ားပါ။ အသက္ ၁၁ ႏွစ္ကေန ၂၂ ႏွစ္အထိ ဓါတ္မွန္ ၂၂ ၾကိမ္ေလာက္ရိုက္ခဲ့တာကေတာ့ သက္ေရာက္မႈရွိႏိုင္တယ္။ လြန္ခဲ့တဲ့ ႏွစ္ေပါင္း ၂ဝ အတြင္းမွာ ဓါတ္မွန္ အသံုးျပဳတာအတြက္ လမ္းညႊန္ေတြပိုေကာင္းေအာင္လုပ္ထားပါတယ္။ မိန္းကေလးတိုင္း အမ်ိဳးသမီးတိုင္း မ်ိဳးပြါးႏိုင္တဲ့ အသက္မွာ မ်ိဳးဥအိမ္နဲ႔ သားအိမ္ေနရာကို ကာကြယ္မႈလုပ္ေပးထားဘို႔လည္းပါတယ္။

ေမးတဲ့သူမွာ စိုးရိမ္စရာမရွိဘူးလို႔ေတာ့ မေျပာႏိုင္ပါ။ ကိုယ္ဝန္ရေအာင္ မ်ိဳးဥအိမ္ကေန မ်ိဳးဥထြက္ဘို႔လိုတယ္။ ဓါတ္မွန္ေၾကာင့္ စိုးရိမ္စရာကိုေျပာရင္ မ်ိဳးဥမထြက္ေတာ့မွာကို ေျပာတာမဟုတ္ပါ။ မ်ိဳးဥ ထြက္-မထြက္ကို Ovulation test ကိရိယာနဲ႔ အိမ္မွာတင္ စမ္းလို႔ရပါတယ္။

မ်ိဳးဥအိမ္ကေန မ်ိဳးဥထြက္လို႔၊ သေႏၶျဖစ္လို႔၊ ကိုယ္ဝန္ရရင္လည္း (ခရိုမိုဇုမ္း) မွာ တခုခု ျဖစ္-မျဖစ္ မေျပာႏိုင္ပါ။ ျဖစ္ဘို႔ အခြင့္အလမ္းကေတာ့ အေတာ္ကိုနည္းပါတယ္။ သီအိုရီအရေျပာရတာပါ။

အဲလိုအမ်ိဳးသမီးေတြ ကိုယ္ဝန္ရွိတာနဲ႔ (ဆခရင္နင္း) ဆန္ခါတင္စမ္းသပ္မႈ လုပ္သင့္ၾကတယ္။ ကေလးမွာ ေမြးရာပါ ခ်ိဳ႕ယြင္းခ်က္ ပါ-မပါ သိႏိုင္မယ္။ Amniocentesis ေရျမြာရည္စုပ္ယူစစ္ေဆးနည္းမ်ိဳးကို ေျပာတာျဖစ္ပါတယ္။ စိုးရိမ္စရာနဲ႔ အလားအလာေကာင္းဟာ ဆတူေလာက္ရွိတာကိုေတာ့ သတိရွိေစခ်င္ပါတယ္။ ဓါတ္မွန္ပညာသယ္ေတြတိုင္းက ခဲ (ေအပရြန္) သံုးၾကမွာပါ။ စိတ္ခ်ႏိုင္ပါတယ္။

Radiation Aprons ဓါတ္မွန္အကာအကြယ္ကို ခဲ့သားနဲ႔လုပ္ထားလို႔ Lead shielding လို႔ေခၚတယ္။ gamma rays ဂါမာေရာင္ျခည္နဲ႔ x-rays (အိတ္စေရး) ေရာင္ျခည္ေတြကေန ေကာင္းေကာင္းကာကြယ္ႏိုင္ပါတယ္။ Lead ခဲဟာ သိပ္သည္းဆမ်ားတယ္။ အႏုျမဴထုထည္မ်ားတယ္။ အဲတာေၾကာင့္ x-ray machines ဓါတ္မွန္စက္၊ nuclear power plants နယူကလီယာအင္အားသံုးစက္။ labs ဓါတ္ခြဲခန္း၊ military equipment စစ္သံုးကိရိယာ စတာေတြမွာသံုးတယ္။ သြားဓါတ္မွန္အကာအကြယ္၊ လည္ပင္းၾကီးအႏုျမဴအကာအကြယ္နဲ႔ ခဲသားလက္အိတ္ေတြလည္း ရွိတယ္။

ဖတ္ႏိုင္တဲ့စာေတြလည္းေရးထားပါတယ္။
- Risks of an X-ray and Diagnostic ultrasound အာလ္ထြာေဆာင္းနဲ႔ ဓါတ္မွန္အႏၲရာယ္ http://doctortintswe.blogspot.com/2014/11/risks-of-x-ray-and-diagnostic-ultrasound.html
- Pregnancy and x-ray at airport ကိုယ္ဝန္ေဆာင္နဲ႔ ေလဆိပ္ဓါတ္မွန္ http://doctortintswe.blogspot.com/2014/11/pregnancy-and-x-ray-at-airport_24.html
- MRI Scan (အမ္-အာရ္-အိုင္) http://doctortintswe.blogspot.com/2014/10/mri-scan.html

ေဒါက္တာတင့္ေဆြ
၂-၅-၂ဝ၁၅