Uterus သားအိမ္

သားအိမ္ RV အေၾကာင္းေမးၾကတယ္။ ႏွစ္ေယာက္လံုးက အသက္-ရာသီ-အိမ္ေထာင္ေရး-ကေလး မေျပာၾကပါ။ အဂၤလိပ္စာလံုးေတြကို ေက်ာ္ဖတ္လို႔ရပါတယ္။

သားအိမ္ကို အာလ္ထြာေဆာင္းရိုက္ရင္ အေျဖမွာ AV နဲ႔ RV လို႔ပါေလ့ရွိတယ္။ သားအိမ္ဝင္ရိုးမ်ဥ္းက တည့္တည့္မေနဘူး။ ေရွ႕ကိုျဖစ္ျဖစ္ေနာက္ကိုျဖစ္ျဖစ္ေကြးေနတယ္။ Anteverted (AV) ေရွ႕ဆီးအိမ္ေပၚ ေကြးေနသူကမ်ားတယ္။ Retroverted (RV) ေနာက္လန္တာလည္းရွိတယ္။ ဒါေပမယ့္ ေရာဂါမဟုတ္ပါ။ ၆ ေယာက္မွာ ၁ ေယာက္ RV ရွိတယ္။ ေမြးရာမွာ မထူးျခားပါ။ ကိုယ္ဝန္မရလည္း မျဖစ္ေစပါ။

သားအိမ္ဟာ အမ်ိဳးသမီးမ်ိဳးပြါးစနစ္မွာ အဓိကက်တဲ့အဂၤါတခုျဖစ္တယ္။ အမ်ိဳးသမီးရဲ႕ တင္ပါးဆံုကြင္းထဲမွာ ရွိတယ္။ သူ႔ေရွ႕မွာ ဆီးအိမ္၊ သူ႔ေနာက္မွာ အစာေဟာင္းအိမ္ရွိတယ္။ သူ႔ေအာက္မွာ ဆက္ေနတာက ေမြးလမ္းေၾကာင္း (ဗဂ်ိဳင္းနား) ရွိတယ္။ Fundus ထိပ္ပိုင္း၊ Corpus ကိုယ္ပိုင္း၊ Cervix လည္ပင္း (အားအိမ္ဝ၊ သားအိမ္ေခါင္း) ရွိျပီး Cervix မွာ Internal os အတြင္းေပါက္နဲ႔ External os အျပင္ေပါက္ဆိုျပီး သတ္မွတ္ထားတယ္။

သားအိမ္ရဲ႕ အရြယ္အစား အေရးၾကီးတယ္။ အသက္အလိုက္ေျပာင္းလာတယ္။ ေဟာ္မုန္းအရလည္း ေျပာင္းမယ္။ အရြယ္မေရာက္ခင္မွာ 35 mm ရွည္မယ္။ ေရွ႕-ေနာက္က 10 mm ရွိမယ္။ အရြယ္ေရာက္ျပီးရင္ 8 cm x 6 cm x 4 cm (7.6 cm x 4.5 cm x 3.0 cm) ရွိလာမယ္။ ထုထည္ဆိုရင္ 75 cc ကေန 200 cc အထိရွိမယ္။အေလးခ်ိန္ 100 ကေန 200 grams ရွိမယ္။ ခန္႔မွန္းေခ် သူရ့ဲလက္သီးဆုပ္ေလာက္ရွိမယ္။ သစ္ေတာ္သီးပံုရွိတယ္။ အထက္ကား-ေအာက္ရွဴး ျဖစ္တယ္။

သားအိမ္မွာ အလႊာ (၃) ခုရွိတယ္။ Endometrium အင္ဒိုမီးထရီးယမ္း အတြင္းဆံုးလႊာဆိုတာ အပ်ိဳျဖစ္ကတည္းကေန ေသြးဆံုးတဲ့အထိ ေန႔စဥ္ေန႔တိုင္း ေျပာင္းလဲေနတယ္။ ပါးရာကေနထူလာမယ္။ ရာသီလကုန္မွာ ဒီအလႊာပ်က္စီးရာကေန ေသြးထြက္တာကို ရာသီဆင္းတယ္လို႔ ေခၚတယ္။ ကိုယ္ဝန္ရွိတယ္ဆိုရင္ သားအိမ္ထဲမွာသာ သေႏၶသားက အဲဒီမွာ  လာကပ္ရတယ္။ Myometrium မိုင္ယိုမီထရီယမ္ အလယ္လႊာဆိုတာ ၾကြက္သား ျဖစ္တယ္။ ဒီအလႊာညႇစ္လို႔ ရာသီလာရင္နဲ႔ ကေလးေမြးကာနီးရင္နာမယ္။ Perimetrium ပယ္ရီမီထရိယမ္ အေပၚဖံုးလႊာ ခပ္ပါးပါးေလရွိတယ္။

သားအိမ္ကို ေအာက္ကေန pelvic diaphragm ပဲလ္ဗစ္ဒိုင္ယာဖရန္၊ perineal body ပိုင္ရီနီရယ္ေဘာ္ဒီနဲ႔ urogenital diaphragm ယူရိုဂ်ယ္နီတယ္လ္ ဒိုင္ယာဖရမ္ေတြကေန ပင့္တင္ေပးထားတယ္။ ေဘးမွာလဲ ligaments အရြတ္ေတြနဲ႔ peritoneum (broad ligament of uterus) ဘေရာ့လစ္ဂမင့္ေတြရွိေသးတယ္။အဲတာေတြအားနည္းရင္ ဆီးအိမ္ကြ်ံတာ၊ အစာေဟာင္းအိမ္ကြ်ံတာနဲ႔ သားအိမ္က်တာေတြျဖစ္တတ္တယ္။ Kegel ကီဂယ္လ္ေလ့က်င့္ခန္းလုပ္ရင္ အမ်ားၾကီး သက္သာေစတယ္။

သားအိမ္ေရာဂါေတြကေတာ့
1. Uterine Fibroids သားအိမ္အက်ိတ္၊
2. Uterine Prolapse သားအိမ္က်၊
3. Carcinoma of the cervix သားအိမ္ဝ(ေခါင္း) ကင္ဆာ၊
4. Endometriosis (Adenomyosis) အင္ဒုိမီထရီယိုးဆစ္ေရာဂါ၊
5. Endometritis သားအိမ္ေရာင္တာ၊
6. Endometrial hyperplasia သားအိမ္ေရာဂါတမ်ိဳးနဲ႔
7. Pelvic inflammatory disease တင္ပါးဆံုတြင္းအဂၤါေတြေရာင္ျခင္းေတြျဖစ္ၾကတယ္။

ေမြးရာပါသားအိမ္ေရာဂါေတြကေတာ့
• Agenesis ေမြးရာပါ သားအိမ္ျဖစ္ထြန္းမႈ မေကာင္းတာ ရွားတယ္။ ၄ဝဝဝ ကေန ၁ဝဝဝဝ မွာ ၁ ေယာက္ ေလာက္ရွိတယ္။ သားအိမ္မပါတာ (ရာသီမလာႏိုင္) နဲ႔ ေသးငယ္တာျဖစ္ႏိုင္တယ္။ တခ်ိဳ႕မွာ အိမ္ေထာင္နဲ႔ အတူေနရာမွာ အခက္အခဲရွိႏိုင္တယ္။ ခြဲစိတ္ျပဳျပင္ေပးႏိုင္တယ္။ ကိုယ္ဝန္အတြက္ကေတာ့ Surrogacy ဗိုက္အငွားနဲ႔သာရေတာ့မယ္။
• Uterus didelphys ဆိုတာ သားအိမ္ကႏွစ္ခန္းျဖစ္ေနတာ။ ဗဂ်ိဳင္းနားလဲ ၂ ခု၊ သားအိမ္ဝလဲ ၂ ခုစီရွိႏိုင္တယ္။
• Unicornuate uterus ဆိုတာ သားအိမ္အရြယ္အစား တဝက္ေလာက္သာရွိျပီး သားအိမ္ျပြန္လဲ တခုထဲရွိတယ္။
• Bicornuate uterus ဆိုတာ ႏွစ္မႊာျဖစ္ေနတာ။ ကိုယ္ဝန္ရႏိုင္ေပမဲ့ ပ်က္တာမ်ားမယ္။
• Septate uterus ဆိုတာ သားအိမ္အတြင္းမွာ ႏွစ္ခန္းလိုအကန္႔ပါေနတာ။ ကိုယ္ဝန္ရဘို႔လဲခက္မယ္။ ရရင္လဲပ်က္မယ္။
• Arcuate uterus ဆိုတာ ပံုမွန္လိုရွိေပမဲ့ ထိပ္မွာခြက္ဝင္ေနတယ္။ ကိုယ္ဝန္ရႏိုင္တယ္။
• 3D ultrasound scan ရိုက္ရင္သိမယ္။ MRI scan လဲသံုးႏိုင္တယ္။ Hysterosalpingography အထူးဓါတ္မွန္ ရိုက္ႏိုင္တယ္။ Laparoscopy ကိရိယာနဲ႔ၾကည့္တာလဲလုပ္ႏိုင္တယ္။ တခ်ိဳ႕ခ်ိဳ႕ယြင္းခ်က္ေတြကို ခြဲစိတ္ျပဳျပင္ေပးႏိုင္တယ္။ အားလံုးကိုေတာ့ ကိုယ္ဝန္ေဆာင္ႏိုင္ေအာင္လုပ္မရႏိုင္ပါ။

သားအိမ္ေကာင္းမွ သားစဥ္ေျမးတက္ေကာင္းတယ္။

ေဒါက္တာတင့္ေဆြ
၁၂-၁ဝ-၂ဝ၁၆
၁၂-၁ဝ-၂ဝ၁၇