Cuba stamps out mother-to-child HIV
က်ဴးဘားမွာ မိခင္ကေန ေမြးလာတဲ့ကေလးဆီ HIV ကူးစက္မႈ ပယ္ေဖ်ာက္ႏိုင္ျပီ
၃ဝ-၆-၂ဝ၁၅ ေန႔ကလာတဲ့ ေဆးပညာသတင္းျဖစ္ပါတယ္။ ကမာၻ႔က်န္းမာေရးအဖြဲ႔ၾကီးကေန အခုလိုေျပာၾကားလိုက္တာပါ။ HIV သာမက လိင္ကေနတဆင့္ကူးစက္တဲ့ (အရပ္ေခၚကာလသားေရာဂါ) ဆစ္ဖလစ္ကူးစက္မႈကိုပါ မိခင္ကေန ကေလးဆီ မကူးေစေအာင္ စြမ္းေဆာင္ႏိုင္လိုက္တာျဖစ္ပါတယ္။
ကိုယ္ဝန္ေဆာင္ေတြကို ေစာေစာစီးစီး ကိုယ္ဝန္ေဆာင္ေစာင့္ေရွာက္မႈရေအာင္၊ ေဆးစစ္ခိုင္းတယ္။ ေရာဂါပိုးရွိတာေတြ႔ရင္ ကေလးကိုမကူးေစဘို႔ ေဆးေပးႏိုင္ေအာင္လုပ္ခဲ့ရတယ္။
ႏွစ္စဥ္ႏွစ္တိုင္း ကမာၻမွာ အမ်ိဳးသမီးေပါင္း ၁႕၄ သန္းဟာ HIV ပိုးရွိေနတံုးမွာ ကိုယ္ဝန္ေဆာင္ေနရပါတယ္။ ေဆးမကုရင္ ၁၅% ကေန ၃၄% အထိ သူတို႔ကေနေမြးလာမယ့္ကေလးကို ကူးစက္ေစပါမယ္။ ေမြးဖြါးျဖစ္စဥ္နဲ႔ ႏို႔တိုက္ေနခ်ိန္ေတြမွာ အဲလိုကူးစက္မွာျဖစ္တယ္။ ကိုယ္ဝန္ကတည္းက ART ေဆးေပးထားရင္ ကေလးကိုကူးစက္မွာက ၁% သာရွိပါေတာ့မယ္။ ေမြးလာတဲ့ကေလးကိုပါ ေဆးေပးရတာပါ။
ႏွစ္တိုင္း ကမာၻမွာ ကိုယ္ဝန္ေဆာင္အမ်ိဳးသမီးေပါင္း ၁ သန္းမွာ ဆစ္ဖလစ္ေရာဂါကူးစက္ခံေနရပါေသးတယ္။ ေစာေစာ ေဆးစစ္လို႔ ကုသေပးထားရင္ ေမြးလာမယ့္ကေလးကို မကူးေစပါ။
က်ဴးဘားမွာ ကိုယ္ဝန္ေဆာင္ ၂% မွာ HIV ရွိၾကတယ္။ ကမာၻမွာ HIV ကိုယ္ဝန္ေဆာင္ ၁ဝ ေယာက္ထဲက ၇ ေယာက္သာ ART ေဆးရေနၾကတယ္။ အဲတာကဆင္းရဲေသးတဲ့တိုင္းျပည္ေတြမွာျဖစ္ပါတယ္။ ၂ဝဝ၉ ခုႏွစ္ကစျပီး HIV အသစ္ျဖစ္တာ ၉ဝ% ရွိတဲ့ ႏိုင္ငံေပါင္း ၂၂ ႏိုင္ငံမွာ ၈ ႏိုင္ငံမွာေတာ့ ကေလးေတြဆီ HIV ကူးစက္မႈကို ၅ဝ% မက ေလွ်ာ့ခ်ႏိုင္လာပါတယ္။ ၂ဝ၁၄ မွာ ႏိုင္ငံေပါင္း ၄ဝ ေကာ်္မွာ ၉၅% ကို HIV နဲ႔ ဆစ္ဖလစ္ စစ္ေဆးေပးႏိုင္လာပါတယ္။
က်ဴးဘားကို နမူနာထားျပီး က်န္တိုင္းျပည္ေတြမွာ HIV ပိုးရွိမိခင္ေတြကေန ေမြးလာမယ့္ကေလးေတြဆီ မကူးစက္ေအာင္ ေဆာင္ရြက္ၾကဘို႔လိုအပ္ပါတယ္။
ေစာေစာေလးကပဲ ထိုင္းမွာအလုပ္လုပ္ေနၾကတဲ့စံုတြဲတခုမွာ ဇနီးမွာ ကိုယ္ဝန္ရွိလို႔ ကိုယ္ဝန္အပ္မွ ႏွစ္ေယာက္လံုးမွာ HIV ကူးစက္ခံေနၾကတာသိရတယ္။ စိုးရိမ္လို႔ ဘယ္လိုနည္းနဲ႔ေမြးရမလည္း၊ ကေလးႏို႔တိုက္ရင္ဘယ္လိုလည္း ေမးလို႔ ေျဖလိုက္ရတာ မိနစ္ပိုင္းသာရွိေသးတယ္။ ျမန္မာျပည္မွာလည္း က်ဴးဘားလိုေဆာင္ရြက္ႏိုင္ပါေစလို႔ ဆုေတာင္းရပါတယ္။
ေဒါက္တာတင့္ေဆြ
၃ဝ-၆-၂ဝ၁၅
၃ဝ-၆-၂ဝ၁၅ ေန႔ကလာတဲ့ ေဆးပညာသတင္းျဖစ္ပါတယ္။ ကမာၻ႔က်န္းမာေရးအဖြဲ႔ၾကီးကေန အခုလိုေျပာၾကားလိုက္တာပါ။ HIV သာမက လိင္ကေနတဆင့္ကူးစက္တဲ့ (အရပ္ေခၚကာလသားေရာဂါ) ဆစ္ဖလစ္ကူးစက္မႈကိုပါ မိခင္ကေန ကေလးဆီ မကူးေစေအာင္ စြမ္းေဆာင္ႏိုင္လိုက္တာျဖစ္ပါတယ္။
ကိုယ္ဝန္ေဆာင္ေတြကို ေစာေစာစီးစီး ကိုယ္ဝန္ေဆာင္ေစာင့္ေရွာက္မႈရေအာင္၊ ေဆးစစ္ခိုင္းတယ္။ ေရာဂါပိုးရွိတာေတြ႔ရင္ ကေလးကိုမကူးေစဘို႔ ေဆးေပးႏိုင္ေအာင္လုပ္ခဲ့ရတယ္။
ႏွစ္စဥ္ႏွစ္တိုင္း ကမာၻမွာ အမ်ိဳးသမီးေပါင္း ၁႕၄ သန္းဟာ HIV ပိုးရွိေနတံုးမွာ ကိုယ္ဝန္ေဆာင္ေနရပါတယ္။ ေဆးမကုရင္ ၁၅% ကေန ၃၄% အထိ သူတို႔ကေနေမြးလာမယ့္ကေလးကို ကူးစက္ေစပါမယ္။ ေမြးဖြါးျဖစ္စဥ္နဲ႔ ႏို႔တိုက္ေနခ်ိန္ေတြမွာ အဲလိုကူးစက္မွာျဖစ္တယ္။ ကိုယ္ဝန္ကတည္းက ART ေဆးေပးထားရင္ ကေလးကိုကူးစက္မွာက ၁% သာရွိပါေတာ့မယ္။ ေမြးလာတဲ့ကေလးကိုပါ ေဆးေပးရတာပါ။
ႏွစ္တိုင္း ကမာၻမွာ ကိုယ္ဝန္ေဆာင္အမ်ိဳးသမီးေပါင္း ၁ သန္းမွာ ဆစ္ဖလစ္ေရာဂါကူးစက္ခံေနရပါေသးတယ္။ ေစာေစာ ေဆးစစ္လို႔ ကုသေပးထားရင္ ေမြးလာမယ့္ကေလးကို မကူးေစပါ။
က်ဴးဘားမွာ ကိုယ္ဝန္ေဆာင္ ၂% မွာ HIV ရွိၾကတယ္။ ကမာၻမွာ HIV ကိုယ္ဝန္ေဆာင္ ၁ဝ ေယာက္ထဲက ၇ ေယာက္သာ ART ေဆးရေနၾကတယ္။ အဲတာကဆင္းရဲေသးတဲ့တိုင္းျပည္ေတြမွာျဖစ္ပါတယ္။ ၂ဝဝ၉ ခုႏွစ္ကစျပီး HIV အသစ္ျဖစ္တာ ၉ဝ% ရွိတဲ့ ႏိုင္ငံေပါင္း ၂၂ ႏိုင္ငံမွာ ၈ ႏိုင္ငံမွာေတာ့ ကေလးေတြဆီ HIV ကူးစက္မႈကို ၅ဝ% မက ေလွ်ာ့ခ်ႏိုင္လာပါတယ္။ ၂ဝ၁၄ မွာ ႏိုင္ငံေပါင္း ၄ဝ ေကာ်္မွာ ၉၅% ကို HIV နဲ႔ ဆစ္ဖလစ္ စစ္ေဆးေပးႏိုင္လာပါတယ္။
က်ဴးဘားကို နမူနာထားျပီး က်န္တိုင္းျပည္ေတြမွာ HIV ပိုးရွိမိခင္ေတြကေန ေမြးလာမယ့္ကေလးေတြဆီ မကူးစက္ေအာင္ ေဆာင္ရြက္ၾကဘို႔လိုအပ္ပါတယ္။
ေစာေစာေလးကပဲ ထိုင္းမွာအလုပ္လုပ္ေနၾကတဲ့စံုတြဲတခုမွာ ဇနီးမွာ ကိုယ္ဝန္ရွိလို႔ ကိုယ္ဝန္အပ္မွ ႏွစ္ေယာက္လံုးမွာ HIV ကူးစက္ခံေနၾကတာသိရတယ္။ စိုးရိမ္လို႔ ဘယ္လိုနည္းနဲ႔ေမြးရမလည္း၊ ကေလးႏို႔တိုက္ရင္ဘယ္လိုလည္း ေမးလို႔ ေျဖလိုက္ရတာ မိနစ္ပိုင္းသာရွိေသးတယ္။ ျမန္မာျပည္မွာလည္း က်ဴးဘားလိုေဆာင္ရြက္ႏိုင္ပါေစလို႔ ဆုေတာင္းရပါတယ္။
ေဒါက္တာတင့္ေဆြ
၃ဝ-၆-၂ဝ၁၅
Comments
Post a Comment