Ecee2 ေဆးဆိုတာ

ဒီအေၾကာင္း ခြင့္ေတာင္းျပီးတင္ဘူးပါတယ္။ ကေန႔ ေမးလာသူႏွစ္ေယာက္ဆက္တိုက္လာလို႔ ျပန္တင္ပါရေစလို႔ ထပ္ျပီး ခြင့္ေတာင့္ပါတယ္။

၁။ တခါသံုးတားေဆး (Ecee2 လိုေဆးမ်ိဳး) ေတြကို အၾကိမ္အေရတြက္ မ်ားမ်ားေသာက္မိရင္ ဘာေဘးထြက္ဆိုးက်ိဳးေတြ ျဖစ္ႏိုင္ပါလဲဆရာ။ အၾကိမ္ေရတြက္မ်ားေပမယ့္ မၾကာခနေတာ့မဟုတ္ပါဘူးဆရာ။ အနည္းဆံုး တေခါက္နဲ႔ တေခါက္ကို ေလးငါးေျခာက္လေတာ့ ျခားပါတယ္ဆရာ။ ေက်းဇူးျပုျပီးဆရာေျဖၾကားေပးပါေနာ္။ ေက်းဇူးအထူးတင္ပါတယ္ဆရာ။

၂။ မဂၤလာပါဆရာ။ က်မအသက္ ၂၈ ႏွစ္ပါဆရာ။ က်မခင္ပြန္းက ျမန္မာျပည္မွာအျမဲတမ္းမ႐ွိေတာ့ ဆရာဝန္က Ezze2 တားေဆး ၂ လံုးတခါေသာက္ပဲ ေပးပါတယ္ဆရာ။ ေန႔စဥ္ေသာက္ရတဲ့တားေဆး မေသာက္နဲ႔လို႔ေျပာပါတယ္ဆရာ။ ဘယ္တားေဆးက ပိုၿပီးအဆင္ေျပႏိုင္မလဲသိခ်င္ပါတယ္ဆရာ။ ezze2 ရဲ႕ side affect ကို ၾကားဖူးထားလို႔ ေသာက္သင့္ မေသာက္သင့္ အၾကံဥာဏ္ေပးပါဆရာ။ ေသာက္ေဆးေသာက္ရင္ ကေလးယူတဲ့အခ်ိန္က်ရင္ ဆိုးက်ိဳး႐ွိတယ္လို႔လဲ ၾကားဖူးထားလို႔ပါဆရာ။ ေဝခြဲမရျဖစ္ေနလို႔ ဘယ္လိုလုပ္သင့္လဲဆိုတာႏွင့္ ဘယ္ေဆးေသာက္သင့္လဲဆိုတာ အၾကံဥာဏ္ေပးေပးပါဆရာ။ စာအေရးအသားလိုအပ္တာမ်ား႐ွိရင္ ေတာင္းပန္ပါတယ္ဆရာ။

Ecee2 ေဆးဆိုတာ Levonorgestrel ေဟာ္မုန္းပါတဲ့ အေရးေပၚကိုယ္ဝန္တားေဆး ျဖစ္တယ္။ ျမန္မာ၊ အိႏၵိယနဲ႔ ဗီယက္နမ္ ႏိုင္ငံေတြမွာ ဒီနာမည္နဲ႔ေရာင္းတယ္။ တျခားနာမည္ေတြလည္း အမ်ားၾကီးရွိတယ္။ Plan B, Morning after Pills, Plan B One-Step, Lo / Ovral, Cryselle, Orsythia, ella, Ogestrel, Low-Ogestrel-28, Myzilra,Falmina, Chateal, Kurvelo, CamreseLo, Low-Ogestrel-21, Lo / Ovral-28, Next Choice, Elinest, Amethia Lo, Ogestrel-28, Preven EC စတဲ့နာမည္ေတြျဖစ္တယ္။

ေဆးေသာက္နည္း
အကာကြယ္မဲ့အတူေနျပီးေနာက္ ၇၂ နာရီအတြင္းမွာ ပဌမေဆး ၁ လံုးေသာက္ပါ။ ေနာက္ ၁၂ နာရီေနရင္ ဒုတိယေဆး ၁ လံုးေသာက္ပါ။ WHO ကေတာ့ ၁၂ဝ နာရီအတြင္းလဲေသာက္ႏိုင္တယ္လို႔ဆိုတယ္။ ရာႏွဳန္းေတာ့နည္းမယ္။ ေဆးေသာက္ျပီး ၂ နာရီအတြင္းအန္ရင္ ေဆးထပ္ေသာက္ရမယ္။ အန္တတ္သူေတြက အအန္ေပ်ာက္ေဆးတခုခုကို ေဆးမေသာက္မီ ၁ နာရီ ၾကိဳတင္ေသာက္သင့္တယ္။ ေဆးျပား ၂ ျပားလံုးကို တခါတည္းေသာက္တာအတြက္ ေလ့လာမႈလုပ္ေတာ့ ထိေရာက္မႈမျခားနားတာေတြ႔ရတယ္။ ေဘးထြက္ဆိုးက်ိဳးလဲသိပ္မထူးလွပါ။ ၉၅% အထိ ကိုယ္ဝန္မရႏိုင္ပါ။ ေဆးေသာက္တာ ေနာက္က်လို႔ အဲလိုျဖစ္တာကမ်ားတယ္။ ေဆးရက္စြဲလြန္ရွိတတ္တယ္။ ေဆးအတုရွိတယ္။

ေဘးထြက္ဆိုးက်ိဳးေတြ = ပ်ိဳ႕ခ်င္ (၅ဝ%)၊ အန္ခ်င္ (၂ဝ%)၊ ဗိုက္နာ၊ ရင္သားနာ၊ ေခါင္းကိုက္၊ ေခါင္းမူး၊ အားယုတ္။ ဒါေပမဲ့ ၾကာၾကာမျဖစ္ပါ။ မ်ားေသာအားျဖင့္ ၂၄ နာရီအတြင္း ျဖစ္တယ္။ ေဆးေသာက္ျပီး ၂ နာရီ အတြင္း အန္တာဆိုရင္ ေဆးထပ္ေသာက္ရမယ္။ အန္တတ္သူေတြက အအန္ေပ်ာက္ေဆး တခုခုကို အေရးေပၚတားေဆး မေသာက္မီ ၁ နာရီ ၾကိဳတင္ေသာက္ႏိုင္တယ္။ ေဆးေၾကာင့္ ရာသီလာရက္ေျပာင္းေတာ့မယ္။ ရာသီရက္ေစာႏိုင္တယ္။ မ်ားတာလည္း ျဖစ္ႏိုင္တယ္။ ရာသီမလာတာလည္း ျဖစ္တတ္တယ္။ အဲတာဆို ကိုယ္ဝန္လားစိတ္ပူရျပီ။ ဆီးစစ္ရေတာ့မယ္။

ေဆးကို သတိနဲ႔သံုးရမဲ့သူေတြကေတာ့ ႏွလံုးေရာဂါရွိသူ၊ ႏွလံုး (စထုပ္) ရဘူးသူ၊ ရင္သားကင္ဆာ အရင္ကရွိခဲ့ဘူးသူ၊ ရာသီဆင္းရက္ ေနာက္က်ေနသူ၊ ကေလးႏို႔တိုက္ေနသူ သတိနဲ႔သာသံုးသင့္ၾကတယ္။ လံုးဝမသံုးရမဲ့သူေတြကေတာ့ အသက္ ၁၆ ႏွစ္ေအာက္မိန္းကေလးေတြ ဘာျဖစ္မလည္းဆိုတာ သုေတသနမျပည့္စံုေသးလို႔ မသံုးတာေကာင္းတယ္။ ရာသီမွန္းဘာမွန္းမသိ ေမြးလမ္းကေသြးဆင္းေနသူ၊ ကိုယ္ဝန္ေဆာင္ေနသူ မသံုးရပါ။

International Consortium for Emergency Contraception ဝက္ဆိုက္မွာ ေရးထားတဲ့ အေရးေပၚကိုယ္ဝန္တားေဆး အခ်က္အလက္မ်ား (ျမန္မာႏိုင္ငံ)
• Registered LNG-EC products မွတ္ပံုတင္ထားေသာေဆး အမ်ိဳးအမည္မ်ား = ECee2, Duet, Pill 72, Postinor, Postinor-2, Pregnon ေဆးလက္မွတ္ျဖင့္သာ ေရာင္းသည္။
• အမ်ိဳးသမီးမ်ားသံုးစြဲမႈ ကိန္းဂဏန္းမရ။
• အမ်ိဳးသမီးမ်ား ေဆးအေၾကာင္းသိရွိမႈ ကိန္းဂဏန္းမရ။
• Registered UPA-EC products မွတ္ပံုတင္တားသည့္ေဆး မရွိေသး၊
• Registered Mifepristone-EC Products: မွတ္ပံုတင္တားသည့္ေဆး မရွိေသး၊
• ECPs ေဆးဝယ္ယူႏိုသင္သူ၏ အသက္ ကန္႔သတ္ခ်က္ ကိန္းဂဏန္းမရရွိႏိုင္၊
• ဥပေဒစည္းကမ္းျဖင့္ မရွိမျဖစ္သံုးစြဲရန္ လိုအပ္ေသာ ေဆးစာရင္းထဲတြင္ ပါဝင္သည္။

ခဏခဏသံုးမိေပမဲ့ ကုိယ္ဝန္ကိုကာကြယ္မႈေပးပါတယ္။ ဒီေဆးတခုတည္းေၾကာင့္ေတာ့ ေနာင္မွာကေလးမရတာလည္း မျဖစ္ပါ။ ကိုယ္ဝန္ရသြားရင္ေတာ့ သားအိမ္ျပင္ပသေႏၶတည္ေနမေန စစ္ရမယ္။ တကယ္ကိုယ္ဝန္ယူရင္ ကေလးမွာ ခ်ိဳ႕ယြင္းခ်က္နဲ႔ေမြးမယ္လို႔လည္း ေကာက္ခ်က္မခ်ႏိုင္ပါ။

လိင္ကတဆင့္ကူးစက္ေရာဂါေတြရႏိုင္တယ္။ (၁) အကာကြယ္မဲ့အတူလို႔နဲ႔ (၂) ဒီလိုေဆးမ်ိဳးသံုးၾကသူေတြဟာ အတူေနတာကို ခပ္လြယ္လြယ္ျဖစ္တတ္လို႔ တေယာက္ေယာက္မွာ အရင္အေတြ႔အၾကံဳေတြကရထားတဲ့ လိင္ကတဆင့္ ကူးစက္ေရာဂါ ရွိေနတာမ်ားလို႔ျဖစ္တယ္။

အေရးေပၚတားေဆးကို အေရးေပၚကလြဲရင္မသံုးသင့္ပါ။ ခဏခဏသံုးလို႔ ဘာျဖစ္ႏိုင္သလည္းဆိုတဲ့ ေလ့လာဆန္းစစ္မႈ မျပည့္စံုေသးပါ။ လက္လွမ္းမီသမွ်ရွာေပမယ့္ ျမန္မာျပည္မွာေလာက္ သူမ်ားတိုင္းျပည္ေတြမွာ မသံုးၾကတာေတြ႔ရတယ္။ HIV သုေတသနကို အာဖရိကမွာသြားလုပ္ရသလိုပဲ၊ Ecee-2 ကို ျမန္မာျပည္မွာလာျပီး သုေတသနလုပ္ရင္ေတာ့ လူဦးေရ အလံုအေလာက္ရႏိုင္တယ္။ ေသခ်ာတာကေတာ့ ကြ်န္ေတာ့္ဆီကို ေမးခြန္းလာတာေတြက အေတာ္ကိုမ်ားတယ္။

စာေလးတပုဒ္မွာ အေရးေပၚကိုပဲေလွာ္လိုသေဘားထားသူလို႔ ေငါ့မိပါေသးတယ္။ အျပစ္ခ်ည္းသာေျပာေနတာမဟုတ္ပါ။ အတူေနစရာ မ်ားမ်ားရွိသူေတြအတြက္ စနစ္တက်သံုးႏိုင္တဲ့နည္းေတြ အမ်ားၾကီးကိုလည္း ေရးတင္ေပးထားပါတယ္။ စနစ္တက်ေမးရင္လဲေျဖပါတယ္။ ပထမေမးခြန္းေမးသူဆီကို နည္း (၁ဝ) နည္းပို႔လိုက္ပါတယ္။

ေဒါက္တာတင့္ေဆြ
၂၅-၇-၂ဝ၁၅