Peptic Ulcer Diagnosis ေလနာေရာဂါကို ေဆးစစ္ျခင္း

အစာအိမ္-ေလနာဆိုရင္ ဘယ္လိုမ်ိဳး စစ္ေဆးခ်က္ေတြျပဳလုပ္ရင္ သိႏိုင္သလဲကိုပါ။ ဒါမွမဟုတ္ ေရာဂါက မွန္းဆရတဲ့ အရာမ်ိဳးလား။ စစ္ေဆးရင္ အေကာင္းဆံုးက ဘယ္လိုစစ္ရမလဲ ဆိုတာေတြကိုပါ ရွင္းျပေပးပါဦး။

ပဌမ ဆရာဝန္က ေရာဂါ-ရာဇဝင္ကို ေသေသျခာျခာ ေမးမယ္။ ျဖစ္ႏိုင္တဲ့ အလာအလာရွိသူ ဟုတ္-မဟုတ္၊ ျဖစ္တာ ဘယ္ေလာက္ ၾကာေနျပီလဲ၊ ဘယ္ေလာက္ နာသလဲ၊ ကိုယ္အေလးခ်ိန္ ေလွ်ာ့သလား၊ ဘာေဆးေတြ ေသာက္ေနခဲ့သလဲ၊ NSAIDs ေခၚ အကိုက္-အနာ-အဖ်ားေပ်ာက္ ေဆးေတြက ျဖစ္ေစႏိုင္တယ္။ အရက္-ေဆးလိပ္၊ မိသားစုထဲ အဲလို ျဖစ္သူ ရွိသလား၊ အန္သလား၊ ဘယ္အခ်ိန္မွာ နာတာလဲ။ လူပင္ပန္း-စိတ္ပင္ပန္းလား။ အစာကို အခ်ိန္မွန္ စားသလား။

ေနာက္ စမ္းသပ္မႈ လုပ္မယ္။ ဗိုက္၊ ရင္ပတ္၊ လိုအပ္ရင္ စအို (ေသြးယိုသူ)၊ နာတာရွည္ ေလနာသမားတခ်ိဳ႕က အန္တတ္တယ္။ အစာ ေအာက္ဆင္းတာ ေႏွးလို႔ အစာအိမ္ထဲမွာ စားတဲ့အစာေတြ ေတာ္ေတာ္နဲ႔ ေအာက္မဆင္းဘူး။ အဲလို လူေတြရဲ႕ ဗိုက္ကို လႈတ္ၾကည့္ရင္ ေရထည့္တဲ့ သားေရအိမ္ကို လႈတ္ၾကည့္သလို အသံမ်ိဳး ၾကားတယ္။

ေရာဂါကို ေသျခာဘို႔ စစ္နည္း ၁-၂ ခု ထပ္လိုတယ္။
(၁) Upper gastrointestinal (GI) series လည္းေခၚသလို Barium meal x-ray ရိုက္တာ လုပ္ရတယ္။ ေဆးမ်ိဳခိုင္းျပီး ဓါတ္မွန္ေတြ တခ်ပ္ျပီး တခ်ပ္ရိုက္တာပါ။ သိပ္ၾကီး တိက်တာေတာ့ မဟုတ္ပါ။
(၂) Endoscopy အစာလမ္းေၾကာင္းထဲကို ကင္မရာပါ ကရိယာ Endoscope ထည့္ၾကည့္တာ၊ ပိုတိက်တယ္။
(၃) Endoscopy ၾကည္ရင္းနဲ႔ အထဲက အသားစကိုယူျပီး တရားခံပိုး H. pylori ရွိ-မရွိစစ္တယ္။ အဲလိုမ်ိဳး Biopsies လုပ္တာက ကင္ဆာ ဟုတ္-မဟုတ္ကိုပါ သိေစတယ္။ GU အစာအိမ္မွာ အနာက ကင္ဆာနဲ႔ ခြဲရမယ္။ DU အူသိမ္မွာ ျဖစ္ရင္ ကင္ဆာ မဟုတ္ပါ။
(၄) ေသြးထဲမွာ H. pylori နဲ႔ဆိုင္တဲ့ Antibodies ရွိ-မရွိလည္း စစ္ႏိုင္တယ္။
(၅) Breath test ဆိုတာလည္း 95% မက ေသျခာတယ္။
(၆) Stool test ဝမ္းထဲမွာ မ်က္စိနဲ႔ မျမင္ႏိုင္တဲ့ ေသြး ပါေန-မေနစစ္တာ။
(၇) Blood test ေသြးအားနည္းေန-မေန (ေသြးယိုသူ)၊

Dr. တင့္ေဆြ