Vaginal discharge Q and A အျဖဴဆင္းျခင္း အေမး-အေျဖ

ဆရာ အခု သမီးေယာက္်ား အေကာင့္ကေန ေျပာေနတာပါ။ သမီးအေကာင့္မွာ ဆရာမရွိလို႔ ဆရာ့ကို ေမးခ်င္တာေလးေတြ ရွိလို႔ပါ။ သမီးနဲ႔ သမီးေယာက်္ား အိမ္ေထာင္က်တာ တစ္ႏွစ္ရွိပါျပီ။ သမီးအသက္က ၂၂၊ သမီးေယာက္်ား အသက္က ၂၄ ပါ။ ဆရာ့ကို သမီးပြင့္ပြင့္လင္းလင္းပဲ ေမးခ်င္ပါတယ္။ သမီးနဲ႔သူနဲ႔ တူတူေနျပီးရင္ တစ္ခါတစ္ခါ သမီးမိန္းမကိုယ္မွာ အျဖဴဆင္းျပီး ယားယံသလို သူ႔ေယာက္်ားအဂၤါမွာလဲ အရည္ၾကည္ ေဖာင္းေသးေသးေလးေတြ ေပါက္ျပီးယားတတ္တယ္။ အခုတစ္ႏွစ္အေတာအတြင္းမွာ အဲလိုျဖစ္တာ ၅ ခါေလာက္ရွိျပီ။ ျဖစ္ျပီး ၂ ရက္ ၃ ရက္ေလာက္ဆိုရင္ေတာ့ ေကာင္းသြားပါတယ္။ ေယာက္်ားေလးက ပိုပီးၾကာၾကာခံရပါတယ္။ ၄ ခါေျမာက္မွာေတာ့ မိန္းမကိုယ္ထဲ ထည့္တဲ့ေဆးအေတာင့္ ေပးျပီး၊ ေယာက္်ားအတြက္က အေပၚယံအေရျပား လိမ္းတဲ့ေဆး ေပးပါတယ္။ သမီးေရာသူေရာလိမ္းတယ္၊ ထည့္တယ္။ အဲဒါနဲ႔ ေကာင္းသြားတယ္။ အဲဒါနဲ႔ ေနာက္တစ္လေက်ာ္ေက်ာ္ၾကာေတာ့ တခါျပန္ျဖစ္ျပန္တယ္။ ေဆးထည့္လိုက္ရင္ေတာ့ ေကာင္းသြားတယ္။ ေနာက္အဲလိုပဲ အျမဲတမ္းျဖစ္ေနမွာလား၊ အဲဒါ ဘာျဖစ္တာမွန္းလဲမသိဘူး။ သူ့ဆီကေနပဲ သမီးဆီ ကူးျပီးျဖစ္တာလား။ သမီးဆီကေနပဲ သူ႔ဆီကူးျပီးျဖစ္တာလား၊ ဘယ္လိုေၾကာင့္ျဖစ္တယ္ဆိုတာလည္း မသိဘူး။ အဲလိုေၾကာင့္ ကေလးမရႏိုင္တာတို႔ ျဖစ္တတ္ပါသလားဆရာ။ သမီးကိုျပန္ေျဖေပးပါေနာ္။ အခုသမီးတို႔ ကေလးယူေနျပီ။ ေဆးျဖတ္လိုက္တာ  ၂ လေလာက္ရွိျပီ။ အဲဒါျဖစ္တာနဲ႔ ပတ္သတ္ပါသလား၊ ကေလးေတာ့မရေသးပါဘူး။ အရမ္းစိတ္ပူလို႔ပါ။ ဆရာျပန္ေျဖေပးပါေနာ္။

Vaginal Discharge ေမြးလမ္းေၾကာင္းမွ အျဖဴဆင္းျခင္းဟာ အသက္ (၁၈) ႏွစ္ျပည့္မွ ဖတ္ပါေခါင္းစဥ္ ေအာက္မွာ အမ်ားဆံုးေမးတဲ့ ေမးခြန္းျဖစ္ပါတယ္။ ေမြးလမ္းေၾကာင္း (ဗဂ်ိဳင္းနာ) ကေန အျဖဴဆင္းတာဟာ အမ်ားအားျဖင့္ ပံုမွန္ပါ။ အနည္းနဲ႔အမ်ား၊ အျဖဴ ဒါမွမဟုတ္ အရည္လိုမ်ိဳး ဆင္းေနတယ္။ သတိမထားရင္ေတာင္မွ ရွိေနတတ္တယ္။ သားအိမ္အဝနဲ႔ ေမြးလမ္းမွာ အရည္ ထြက္ႏိုင္တဲ့ (ဂလင္း) ေခၚ အိပ္ေတြရွိလို႔ျဖစ္တယ္။ အေဟာင္းေတြ ပ်က္စီး အသစ္ေတြ ျဖစ္ေနတဲ့ အနိစၥသေဘာပါဘဲ။

ပံုမွန္ဆင္းတာမ်ိဳးက ၾကည္တယ္၊ မၾကည္ရင္ ႏို႔လိုေနတယ္၊ စိုးရိမ္စရာ မရွိပါ။ ဒါေပမဲ့ အနံ႔မရွိဘူး။ အေရာင္နဲ႔ အပ်စ္အခြ်ဲ ကေတာ့ ေျပာင္းလဲေနတယ္။ ရာသီနဲ႔ တြက္တဲ့လအစမွာ ပ်စ္ျပီး၊ ျဖဴတယ္။ လအလယ္ေလာက္ ဆိုရင္ မ်ားလာမယ္။ တိတိက်က် ေျပာရရင္ အဆ ၃ဝ ေတာင္ မ်ားလာတယ္။ ေနာက္ျပီး၊ ခြ်ဲမယ္။ ပိုျပီးက်ဲတယ္၊ ဆန္႔ၾကံဳ႕ႏိုင္စြမ္း ပိုျဖစ္တယ္။ ရာသီမဆင္းခင္ေလး ဆင္းတတ္တာက ပိုပ်စ္တယ္။ ရာသီအျပီးမွာ ညိဳမယ္။ မ်ိဳးဥ ထြက္ခ်ိန္ လယ္ရက္မွာ ေသြးစက္မ်ိဳးပါ အတြင္းခံကို လာစြန္းေနတတ္ေသးတယ္။ ဒါလည္း ေရာဂါပိုးဝင္တာ မဟုတ္ပါ။

ေလ့က်င့္ခန္း လုပ္ျပီးခ်ိန္မ်ိဳးမွာလဲ ေရသာသာ ခပ္ၾကည္ၾကည္ အရည္လိုဆင္းတာ ပံုမွန္ပါ။ ကေလး ႏို႔တိုက္ေနခ်ိန္တို႔ လိင္စိတ္ ျဖစ္လာခ်ိန္တို႔မွာ ပိုဆင္း-ပိုစိုလာတယ္။ ေရာဂါမဟုတ္ပါ။ ကုိယ္ဝန္ေဆာင္ခ်ိန္ ဆင္းတာက ခပ္က်ဲက်ဲ၊ ခပ္ျဖဴျဖဴ၊ နဲနဲ အနံ႔ေတာ့ရွိတယ္။ ဆီးခ်ိဳရွိရင္၊ သေႏၶတားေဆး စားေနရင္၊ ပဋိဇီဝေဆး တခ်ိဳ႕ေသာက္ေနရင္၊ ေသြးအားနည္းရင္၊ နာတာရွည္ ေရာဂါ ရွိေနရင္ ပုိတတ္တယ္။

ေရာဂါမဟုတ္ဘဲ ဆင္းတာက တေန႔မွာ လက္ဖက္ရည္ ၁ ဇြန္းစာ ေလာက္သာ ရွိမယ္။ ဗက္တီးရီးယားေတြ ပါေနေပမဲ့ ဒုကၡမေပးပါ။ ေဆးကုဘို႔ မလိုပါ။ ေန႔စဥ္ သန္႔ရွင္းေရးလုပ္ပါ။ ေဆးေၾကာရင္ လက္ကို ေရွ႕ကေန ေနာက္ဆီ ကိုသာ လုပ္ပါ။ အတြင္းခံ သန္႔ေနပါေစ။ ျခည္ထည္ကိုသာ သံုးပါ။ ျဖန္းေဆးေတြ မသံုးပါႏွင့္။ ေရေမႊး၊ ဆပ္ျပာ အျပင္းစား မသံုးပါနဲ႔။

Vaginal Infections ေမြးလမ္းေၾကာင္းေရာင္တာက သန္႔ရွင္းေရး နည္းလို႔လည္း ျဖစ္တတ္တယ္။ ပိုးက အဝတ္စိုလိုမ်ိဳးမွာ ၁ နာရီေလာက္ ရွင္ေနႏိုင္လို႔ အတူသံုးမိရင္ ကူးႏိုင္တယ္။ ဖိုဆိုရင္ ယင္ဖိုေတာင္ မသန္းဘူးတဲ့ အမ်ိဳးသမီးမ်ားမွာေတာင္မွ ဗက္တီးရီးယား အေရအတြက္ အေျပာင္းအလဲေၾကာင့္ ျဖစ္ရတတ္တယ္။ (ဗဂ်ိဳင္းနား) သန္႔ခ်င္လို႔ ပိုးသန္႔ေဆးပါတဲ့ ေဆးရည္သံုးရင္ ျဖစ္တာမ်ိဳး ေျပာတာပါ။ အဲလိုေဆးရည္ကို ဆရာဝန္မညႊန္ဘဲ မသံုးပါနဲ႔။

အဆင္းမ်ားရင္၊ အေရာင္ေျပာင္းရင္၊ အနံ႔ရွိလာရင္၊ ဂရုစိုက္ရပါေတာ့မယ္။ ပူစပ္မယ္၊ အဝါေရာင္ျဖစ္မယ္၊ ခပ္စိမ္းစိမ္းျဖစ္မယ္၊ ခပ္ပ်စ္ပ်စ္ ျဖစ္မယ္၊ ယားမယ္၊ ဆီးစပ္ေနရာ နာမယ္ဆိုရင္ေတာ့ ေဆးကုရပါလိမ့္မယ္။ ေရာဂါပိုးေတြကလဲ အမ်ိဳးမ်ိဳးပါ။ (ဗက္တီးရီးယား)၊ (ဗိုင္းရပ္စ္)၊ (ဖန္းဂတ္စ္)၊ (ပရိုဇိုးဝါး) နဲ႔ (ပါရာဆိုက္)၊ အေကာင္စံုပါဘဲ။ ဝင္တဲ့ ပိုးအမ်ိဳးအစားအလိုက္ ဆင္းတာေတြ မတူဘူး။ အပ်ိဳဆိုလည္း ေဆးကုရမွာမ်ိဳး ျဖစ္တတ္တယ္။ နည္းပါတယ္။ က်ား-မ အတူေနသူမ်ား STD/STI လိင္ကတဆင့္ ကူးစက္ေရာဂါ တခုခုျဖစ္လို႔ အျဖဴဆင္းရင္ ႏွစ္ေယာက္လံုးကို တျပိဳက္နက္ ေဆးကုရပါမယ္။

၁။ Yeast infection (Candidiasis) (Monilia, Thrush) (ရိစ္) ေၾကာင့္ ေမြးလမ္းေၾကာင္းေရာင္ျခင္း အျဖဴေရာင္ ပ်စ္တဲ့ (ခ်ိစ္) လို ဆင္းတယ္။ အလြန္ယားၿပီး၊ မိန္းမကုိယ္ နီေနမယ္။ နာမယ္။ ဆီးေအာင့္မယ္။
• Diflucan (Fluconazole) 150 mg တခါတည္းေသာက္ပါ။ လိုအပ္ရင္ ရက္ပိုေပးပါတယ္။ ဒါမွမဟုတ္
• Nystatin, Mycostatin စားေဆး၊ (400,000 to 600,000 units) တေန႔ ၄ ၾကိမ္ေသာက္ပါ။ ဒါမွမဟုတ္
• Clotrimazole vaginal tablet ေမြြးလမ္းထဲ 100 mg ၆ ညထည့္ပါ။ 200 mg ၃ ညထည့္ပါ။ ဒါမွမဟုတ္
• Monistat cream, Mycelex, Lotrimin, Terazol, Femstat, Gentian violet, Nystatin 100,000 IU pessary, Nystatin Ointment လိမ္းေဆး၊ ထည့္ေဆးေတြကိုလည္း သံုးတယ္။

၂။ Bacterial Vaginosis (Hemophilus, Gardnerella) ဗက္တီးရီးယားေၾကာင့္ ေမြးလမ္းေၾကာင္း ေရာင္ျခင္း ခပ္က်ဲက်ဲ၊ ၾကည္တဲ့ ျဖဴဝါတဲ့ အနံ႔ဆိုးတဲ့အရည္ဆင္းတယ္၊ ယားမယ္၊ လိင္ဆက္ဆံ ၿပီးရင္ ပိုဆိုးတယ္။ ေနာက္ဆက္တြဲ အျဖစ္ (PID) တင္ပါးဆံုတြင္းအဂၤါေတြ ေရာင္တာျဖစ္ႏိုင္တယ္။ ကိုယ္ဝန္ရွိရင္ ေရႁမႊာအိတ္ေရာင္တာ၊ သားအိမ္ေရာင္တာ ျဖစ္ေစမယ္။
• Metronidazole 500 mg တေန႔ ၂ ၾကိမ္ ၇ ရက္၊ ဒါမွမဟုတ္
• Metronidazole 2 g တခါတည္းေသာက္။ ဒါမွမဟုတ္
• Clindamycin cream 2% ညအခ်ိန္၊ ၇ ရက္ထည့္ပါ။ ဒါမွမဟုတ္
• Clindamycin 300 mg တေန႔ ၂ ၾကိမ္ ၇ ရက္ေသာက္ပါ။

၃။ Cervical Ectropion, Erosion ဒါမွမဟုတ္ Eversion သားအိမ္အဝ လန္ေနျခင္း
သားအိမ္အဝ ရဲေနမယ္၊ က်ိခြ်ဲခြ်ဲဆင္းမယ္၊ မနာဘူးဆိုရင္ ကုဘို႔ မလိုပါ။

၄။ Cervicitis သားအိမ္အဝေရာင္ျခင္း
ဆီးစပ္နာမယ္။ ခပ္ခြ်ဲခြ်ဲ ႏွင့္ ျပည္လို ဆင္းမယ္။ သားအိမ္အဝ ထိရင္နာမယ္။ လိင္ဆက္ဆံတဲ့အခါ နာမယ္ဆိုရင္ ပဋိဇီဝေဆး ေပးႏိုင္တယ္။
• Azithromycin 1 gm တခါတည္းေသာက္ပါ။ ဒါမွမဟုတ္
• Ceftriaxone, Ciprofloxacin 500 mg တေန႔ ၂ ၾကိမ္၊ ၃ ရက္ ေသာက္ပါ။ ဒါမွမဟုတ္
• Erythromycin 500 mg တေန႔ ၄ ၾကိမ္ ၇ ရက္ေသာက္ပါ။

၅။ Chancroid (ရွိန္ကာ႐ြိဳက္) သားအိမ္အဝမွာ အနာ
STD/STI လိင္ကတဆင့္ ကူးစက္ေရာဂါ အနာျဖစ္တယ္။ အနာရဲ႕ ႏုတ္ခမ္းသား မညီမညာျဖစ္မယ္။ အေျခက ခပ္မြဲမြဲ အေရာင္ရွိမယ္။ ထိရင္နာမယ္။ လိင္အဂၤါမွာ အနာ-အႀကိတ္ ေပၚမယ္။ ေပါင္ၿခံက အႀကိတ္ေတြ ေရာင္လာတယ္။
• Azithromycin 1 gm တခါတည္းေသာက္ပါ။ ဒါမွမဟုတ္
• Ceftriaxone, Ciprofloxacin 500 mg တေန႔ ၂ ၾကိမ္၊ ၃ ရက္ ေသာက္ပါ။ ဒါမွမဟုတ္
• Erythromycin 500 mg တေန႔ ၄ ၾကိမ္ ၇ ရက္ေသာက္ပါ။

၆။ Chlamydial infection (ကလင္ဒါမိုင္စင္) ေမြးလမ္းေၾကာင္းေရာင္ျခင္း
STD/STI ေရာဂါေတြထဲမွာ Chlamydia trachomatis က အျဖစ္အမ်ားဆံုးပါ။ လိင္အဂၤါေတြမွာ အနာျဖစ္တာပါ။ အနာ ဆိုေပမဲ့ မနာဘူး။ ေပါင္ၿခံမွာ တက္ေစ့ေတြ ေရာင္လာမယ္။ သားအိမ္အဝမွာ အျဖစ္မ်ားတယ္။ တခ်ိဳ႕ အျဖဴဆင္းမယ္။ လိင္ဆက္ဆံျပီးခ်ိန္ ေသြးနဲနဲဆင္းမယ္။ တခ်ိဳ႕မွာ ျပည္လိုေနတယ္။ နဲနဲဝါမယ္။ မီးခိုးေရာင္၊ ခပ္စိမ္းစိမ္း အေရာင္လဲ ျဖစ္ႏိုင္တယ္။ အျမွဳတ္လိုလဲ ရွိတတ္တယ္။ ယားမယ္။ အနံ႔ဆိုးတယ္။ ဆီးခဏခဏ သြားခ်င္ၿပီး ဆီးေအာင့္တယ္။ အတြင္းအဂၤါေတြအထိ ေရာက္ႏိုင္တယ္္။ ဒီအခ်ိန္မွာ လိင္ဆက္ဆံရင္ နာမယ္။ ပိုးရွိေနေပမဲ့ လကၡဏာ မျပသူေတြ ရွိတယ္။ အသက္ ၃ဝ ေအာက္ အျဖစ္မ်ားတယ္။ အထူးသျဖင့္ လိင္ဆက္ဆံဖက္ မ်ားသူေတြမွာ ျဖစ္တယ္။

• Azithromycin 1 Gm ေသာက္ပါ။ ဒါမွမဟုတ္
• Doxycycline 100 mg တေန႔ ၂ ၾကိမ္ ၇-၁၄ ရက္။ ဒါမွမဟုတ္
• Erythromycin 250-500-800 mg တေန႔ ၄ ၾကိမ္၊ ၇-၁၄ ရက္။ ဒါမွမဟုတ္
• Ofloxacin 300 mg တေန႔ ၂ ၾကိမ္၊ ၇ ရက္၊ ဒါမွမဟုတ္
• Ofloxacin = 400 mg တခါတည္းေသာက္ပါ။ ဒါမွမဟုတ္
• Tetracycline 250-500 mg တေန႔ ၄ ၾကိမ္၊ ၁၄ ရက္ေသာက္ပါ။

၇။ Gonorrhea ဂႏိုးရီးယား
ဒုတိယအမ်ားဆံုး STD/STI ျဖစ္တယ္။ အမ်ိဳးသမီးဆိုရင္ အျဖဴဆင္းမယ္။ ျပည္လိုဆင္းမယ္။ ဆီးက ပန္းထြက္သလို သြားတယ္။ ၾကားရက္ ေသြးဆင္းတာ ျဖစ္တတ္ေသးတယ္။ ဆက္ဆံရင္လဲ နာမယ္။ အထဲကို ေရာဂါျပန္႔ရင္ သားအိမ္ ေဘးက အဂၤါမွန္သမွ် ေရာင္ႏိုင္တယ္။ ေဆးမကုရင္ ေယာက္်ားေရာ မိန္းမပါ ကေလးမရတာ ျဖစ္သြားတတ္တယ္။
• Cefixime 400 mg တခါတည္းေသာက္ပါ။ ဒါမွမဟုတ္
• Ceftriaxone 125 mg IM ထိုးပါ။ ဒါမွမဟုတ္
• Ciprofloxacin 500 mg ေသာက္ပါ။ ဒါမွမဟုတ္
• Ofloxacin 400 mg + Azithromycin 1 g ဒါမွမဟုတ္ Doxycycline 100 mg တေန႔ ၂ ၾကိမ္ ၇ ရက္တြဲပါ။

၈။ Infected IUCD ကိုယ္ဝန္တား ပစၥည္းပိုးဝင္ျခင္း
ကေလးျခားေအာင္ထည့္တဲ့ IUCD သားအိမ္ထဲပစၥည္း (ေကာပါးတီ) ထည့္သူ ၅% မွာ ပိုးဝင္တတ္တယ္။ ဗိုက္ေအာက္ပိုင္းေနရာ နာမယ္။ ေမြးလမ္းက တခုခုဆင္းမယ္။ နဲနဲကိုယ္ပူမယ္။ အတူရင္ နာမယ္။ IUCD ျပန္ထုတ္ပါ။ Amoxicillin, Cephalosporins, Tetracycline ေပးပါ။ မရေသးရင္ Cefoxitin ဒါမွမဟုတ္ Metronidazole + Gentamicin ဒါမွမဟုတ္ Clindamycin + Gentamicin ထိုးေပးပါ။

၉။ PID (Pelvic Inflammatory Disease) မဆိုးတဲ့ တင္ပါးဆံုအတြင္း အဂၤါမ်ားေရာင္ျခင္း
နဲနဲဖ်ားမယ္။ လိင္ဆက္ဆံရင္နာမယ္။ ျပည္ ဒါမွမဟုတ္ ခပ္ခြ်ဲခြ်ဲဆင္းမယ္။ ဗိုက္ေအာက္ပိုင္းေနရာနာမယ္။ ေသြးျဖဴဥ အေရ အတြက္ မ်ားလာမယ္။
• Doxycycline 100 mg တေန႔ ၂ ၾကိမ္ ၁ဝ-၁၄ ရက္ကို Cefoxitin 2.0 gm IM တြဲ ထိုးပါ။ ဒါမွမဟုတ္
• Cefoxitin 1.0 gm ေသာက္ပါ။ ဒါမွမဟုတ္ Ceftriaxone 250 mg IM ဒါမွမဟုတ္ Ceftizoxime 1 gm IM ဒါမွမဟုတ္ Cefotaxime 0.5 gm IM ထိုးပါ။ ဒါမွမဟုတ္
• Ofloxacin 400 mg တေန႔ ၂ ၾကိမ္ နဲ႔ Metronidazole 500 mg တေန႔ ၂ ၾကိမ္၊ ၁၄ ရက္ တြဲေပးပါ။

၁ဝ။ Severe PID (Pelvic Inflamatory Disease) ဆိုးတဲ့ တင္ပါးဆံုအတြင္း အဂၤါမ်ားေရာင္ျခင္း
• Doxycycline 100 mg စားေဆး၊ ဒါမွမဟုတ္ IV ထိုးေဆး၊ တေန႔ ၂ ၾကိမ္၊ Cefoxitin 2.0 gm IV ထိုးေဆး တေန႔ ၄ ၾကိမ္၊ တြဲေပးပါ။ ဒါမွမဟုတ္
• Cefotetan 2 gm IV တေန႔ ၂ ၾကိမ္၊ ၂ ရက္၊ ေနာက္ Doxycycline စားေဆး ၁ဝ-၁၄ ရက္၊ ဒါမွမဟုတ္
• Clindamycin 900 mg ထိုးေဆး တေန႔ ၃ ၾကိမ္ ကို Gentamicin, 1.5-2.0 mg/kg IV/IM ထိုးေဆးတြဲေပးပါ။ ေနာက္ျပီး Doxycycline 100 mg တေန႔ ၂ ၾကိမ္ စားေဆး ၁ဝ-၁၄ ရက္၊ ဒါမွမဟုတ္
• Clindamycin 450 mg တခါတည္းေသာက္ပါ။ ဒါမွမဟုတ္ Ofloxacin 400 mg IV တေန႔ ၂ ၾကိမ္ကို Metronidazole 500 mg IV ထိုးေဆး တေန႔ ၃ ၾကိမ္၊ ဒါမွမဟုတ္ Ampicillin/Sulbactam 3 g IV ထိုးေဆး တေန႔ ၄ ၾကိမ္၊ Doxycycline 100 mg IV ထိုးေဆး၊ ဒါမွမဟုတ္ စားေဆး၊ တေန႔ ၂ ၾကိမ္ ဒါမွမဟုတ္ • Ciprofloxacin 200 mg IV ထိုးေဆး၊ တေန႔ ၂ ၾကိမ္ကို တြဲေပးဘို႔ Doxycycline 100 mg IV ဒါမွမဟုတ္ စားေဆး တေန႔ ၂ ၾကိမ္ နဲ႔ Metronidazole 500 mg IV ထိုးေဆး တေန႔ ၄ ၾကိမ္။ ၁၁။ Trichomoniasis ထြိဳင္ကိုမိုးနပ္ ေမြးလမ္းေၾကာင္းေရာင္ျခင္း အေနအထိုင္ခက္ၿပီး၊ အျဖဴ (အျမွဳတ္) ဆင္းမယ္။ ေမြးလမ္း၊ မိန္းမကိုယ္ နီမယ္။ စိမ္းဝါတဲ့ အနံ႔ဆိုးတဲ့ အရည္ဆင္း၊ ယားတယ္။ ေမြးလမ္းကေန ဆင္းတာက အျမွဳတ္လိုေနမယ္။ ခပ္စိမ္းစိမ္း၊ ခပ္ဝါဝါအေရာင္ရွိမယ္။ အနံ႔ရွိမယ္။ ယားမယ္။ နာမယ္။ ပူေလာင္မယ္။ ဆီးပူ-ဆီးေအာင့္ျဖစ္မယ္။ ရာသီလာအျပီး ပိုဆိုးတယ္။ လိင္ကတဆင့္ ကူးစက္တယ္။
• Metronidazole 2 Gm တခါတည္းေသာက္။ တခ်ိဳ႕က ေဆးမခံႏိုင္ဘူး။ ပ်ိဳ႕-အန္တတ္တယ္။ အစားပ်က္တယ္။
• Metronidazole 500 mg တေန႔ ၂-၃ ၾကိမ္ ၇ ရက္၊ လိင္ဆက္ဆံဘက္ကပါ ေသာက္သင့္တယ္။ (ကြန္ဒြမ္) သံုးပါ။ မဆက္ဆံမီ ေရေဆးပါ။ ေရကူးကန္မွာ ေရမကူးပါနဲ႔။ အတြင္းခံ သူမ်ားနဲ႔ လဲမဝတ္ပါနဲ႔။
• Clotrimazole (Gyne-Lotrimin, Mycelex-7) ေမြးလမ္းထည့္ေဆး ညတိုင္း ၇ ရက္ထည့္ပါ။

အမ်ိဳးသမီးေတြ အျဖဴဆင္းရင္
ရာသီလာေနခ်ိန္ဆိုတာ ပိုးဝင္ဘို႔ အေျခအေနေကာင္းတခုျဖစ္တယ္။ အျဖဴဆင္းလို႔ ေဆးေသာက္၊ ေဆးထည့္ေနရရင္ ရာသီလာေနခ်ိန္မွာလဲ ဆက္လုပ္ရမယ္။ အိမ္ေထာင္သည္ေတြဆိုရင္ ႏွစ္ေယာက္လံုးကို ေဆးတျပိဳင္တည္းကုသရမယ္။ အမ်ိဳးသမီး-မိန္းကေလးေတြမွာ အျဖဴဆင္းျပီး၊ ယားတာက ခဏခဏျဖစ္ေလ့ရွိတယ္။ Candida infection မိႈ (ဖန္းဂတ္စ္) ပိုးဝင္လို႔ျဖစ္တယ။ လိင္ဆက္ဆံမႈနဲ႔မဆိုင္ဘဲျဖစ္တတ္တယ္။ Trichomonas vaginalis အမ်ိဳးအစားကေတာ့ လိင္ကတဆင့္ ကူးစက္တယ္။ အမ်ိဳးသမီးအဂၤါေနရာကို သန္႔ရွင္းေရးလုပ္ရင္ ဆပ္ျပာက (အယ္လ္ကာလီ) ဓါတ္ပါတာမ်ိဳး မသင့္ပါ။ ေရေမႊးမသံုးပါနဲ႔။ ပိုးေသေဆးပါတဲ့ ေဆးေၾကာအရည္ မသံုးပါနဲ႔။ ဝါဂြမ္းနဲ႔လုပ္တဲ့ အတြင္းခံသာဝတ္ဆင္ပါ။ ရာသီလာစဥ္သံုးပစၥည္း သန္႔ပါေစ။ ေနရာကို ေျခာက္ေသြ႔ေနပါေစ။ မိုးရာသီမွာ အထူးဆင္ျခင္ပါ။ ခပ္စိုထိုင္းထိုင္းနဲ႔ ပူေႏြးေႏြး အေျခအေနကို ဖန္းဂတ္ (မိႈ) စတ္ေတြက ၾကိဳက္တယ္။

ေဆးေတြအမ်ိဳးမ်ိဳထဲက နမူနာ (၃) ခုေျပာပါမယ္။
1. Zocon-T Kit (Fluconazole/Tinidazole) - 150mg/1000mg (1 Tablet) ေသာက္ေဆး၊ ၁ ၾကိမ္တည္း။
2. Clindamycin phosphate 100mg + Clotrimazole 100mg Suppositories/Vaginal Softgel = Clindamycin 200/300mg capsule (Clindamycin and Clotrimazole Vaginal Suppositories) ေမြးလမ္းေၾကာင္း (ဗဂ်ိဳင္းနား) ထဲထည့္ေဆး၊ ၃ ညဆက္တိုက္။
Clindamycin 100 mg + Clotrimazole 200 mg ေသာက္ေဆး၊
3. Tinidazole, Miconazole Nitrate & Neomycin Sulphate Vaginal Suppositories
Tinidazole BP 500 mg + Miconazole Nitrate BP 200 mg + Neomycin Sulphate BP eq. to Neomycin 20 mg

ေဒါက္တာတင့္ေဆြ