Dry eye syndrome မ်က္ရည္ေျခာက္ေနျခင္း

က်မ လြန္ခဲ့ေသာ ေလးလခန္႔မွစ၍ မ်က္ရည္ခမ္းေျခာက္သည့္ ေရာဂါျဖစ္ပါတယ္။ မ်က္စိ နီရဲ ယားၿပီး က်ိန္းစပ္လို႔ သြားျပရာမွ မ်က္ရည္ခမ္းေျခာက္ျခင္းျဖစ္ေၾကာင္းသိရပါတယ္။ အသက္မွာ ၃၁ ႏွစ္ျဖစ္ၿပီး ကြန္ပ်ဴတာျဖင့္ အလုပ္ အၿမဲလုပ္ေနရပါတယ္။ ယခု အခါ Systane Ultra ကို တစ္ေန႔ တစ္ဘူး ခပ္ေနရပါတယ္။ မ်က္ရည္အတုကို ၁၀ မိနစ္ တစ္ႀကိမ္နီးပါး မ်က္စိ ႏွစ္ဖက္လံုးကို ခပ္ေနရပါတယ္။ အလုပ္အကိုင္ပ်က္ ဝါသနာပါေသာ အလုပ္မ်ားလည္း လုပ္မရသည့္အျပင္ ေငြကုန္ေၾကးက် မ်ားလာပါတယ္။ မ်က္စိဆရာဝန္ကေတာ့ ေပ်ာက္ကင္းသည့္နည္းလမ္း မရွိလို႔ ေျပာတယ္။ ေလဆာျဖင့္မ်က္ရည္ ဝင္ေပါက္ကို ပိတ္လို႔ရႏိုင္တယ္လို႔ေျပာပါတယ္။ မည္သို႔ ေဆာင္ရြက္သင့္သလဲ ႏွင့္ ျဖစ္ေပၚလာႏိုင္သည့္ အက်ိဳးဆက္မ်ားကို ရွင္းျပေပးေစလိုပါတယ္ရွင္။

မ်က္ရည္ေျခာက္ေရာဂါ အျဖစ္မနည္းပါ။ ေနာက္ဆက္တြဲေတြ ဆက္ျဖစ္လာႏိုင္တယ္။ မ်က္စိဆိုတာ အျမဲစိုစြပ္ေနရတာ္မို႔ ဒီေရာဂါရွိေနရင္ အျမဲေဆးသံုးေနရပါမယ္။

မ်က္ရည္လႊာဆိုတာ (၃) ထပ္ရွိတယ္။ အတြင္းဆံုးကအပါးဆံုး။ (ျမဴးကပ္စ္) ပါတယ္။ မ်က္လံုးကို ဖံုးထားတဲ့ (ကြန္ဂ်ယ္တိုက္ဘာ) အလႊာကေနထုတ္ေပးေနတယ္။ အလယ္လႊာ (အကြီးယပ္) ကအထူဆံုးနဲ႔ အၾကီးဆံုး။ ဆားရည္ အေပ်ာ့စားျဖစ္တယ္။ အေပၚမ်က္ခြံက မ်က္ရည္အိတ္ေတြနဲ႔ အပိုေဆာင္း မ်က္ရည္အိတ္ေတြကေန ထုတ္ေပးေနတယ္။ မ်က္လံုးကို စိုစြပ္ေနေစတယ္။ ေနရတာသက္သာေစတယ္။ အမံႈအမႊားဝင္လာရင္ ရွင္းထုတ္ေပးမယ္။ ဒီအလႊာ မေကာင္းျခင္းေၾကာင္း မ်က္စိေျခာက္တာကို အမ်ားဆံုးျဖစ္ေစတယ္။ Keratoconjunctivitis sicca လို႔ေခၚတယ္။
အျပင္ဆံုးလႊာကေတာ့ ပါးတယ္။ ဆီနဲ႔ အဆီပါတယ္။ မ်က္ခြံမွာရွိေနတဲ့ Meibomian glands (မီဘိုမီယန္) အိတ္ေလးေတြနဲ႔ Zeis (ဇိုက္စိ) အိတ္ေလးေတြကေနထုတ္ေပးတယ္။ ဆားရည္လႊာကို ခမ္းေျခာက္တာကေန ကာကြယ္ေပးတယ္။

ဒီေရာဂါရွိေနသူေတြမွာ ကိုယ္တိုင္လုပ္ႏိုင္တာေတြရွိတယ္။ Humidifier ေလးစိုထိုင္းမႈထိန္းေပးတဲ့စက္သံုးႏိုင္တယ္။ အခန္းေလေအးစက္က မေကာင္းတတ္ပါ။ ေလတိုက္မ်ားတာလဲ မေကာင္းပါ။ မ်က္လံုးကို အပူကပ္ေပးတာနဲ႔ မ်က္ခြံကို ကေလးသံုးေခါင္းေလွ်ာ္ရည္သံုးျပီး ႏွိပ္နယ္ေပးတာက အဆီလႊာအတြက္ ေကာင္းေစတယ္။

• Artificial tears မ်က္ရည္တု နဲ႔ Lubricating eye drops and gels မ်က္စိေခ်ာမ်က္စဥ္း သံုးေနရမယ္။ အနည္းဆံုး တေန႔ ၄ ၾကိမ္ခပ္ရတယ္။
• Preservative free solutions အမ်ိဳးအစားဆိုရင္ တေန႔ အနည္းဆံုး ၆ ၾကိမ္ခပ္ရတယ္။
• Lubricating eye ointments မ်က္စိေခ်ာဆီေကာ္မ်က္စဥ္းက အရည္နဲ႔ ဂ်ဲလ္ထက္ ပိုထူတယ္။ ညမွာခ်ပ္တာပိုသင့္မယ္။
• ေန႔ခင္းမ်က္စိသံုးရတဲ့အလပ္လုပ္ရသူေတြက မ်က္စိကို မၾကာခဏ အနားေပးရမယ္။ ၁ဝ မိနစ္တခါ ၁ဝ စကၠန္႔ နားပါ။ မ်က္ေတာင္ပိုခတ္ေပးပါ။
• Fish oil ငါးၾကီးဆီနဲ႔ Omega-3 fatty acids အိုမီဂါ-သရီး ေသာက္ပါ။
• သံုးႏိုင္တဲ့မ်က္စဥ္းေတြကေတာ့ 20/20 Tears, Celluvisc, Comfort Tears, Dry Eyes, Murine, Refresh, and Tears Naturale ေတြျဖစ္တယ္။
• မ်က္ကပ္မွန္နဲ႔ဆင္တူတဲ့ Lacrisert ကိုထည့္နည္းလဲ မ်က္စိဆရာဝန္ေတြ ညႊန္ႏိုင္တယ္။ တေန႔မွာ ၁-၂ ခါ ထည့္ရတယ္။ အထဲမွာ Cellulose ပါတယ္။
• Cyclosporine A 0.5% (Restasis) ေဆးက မ်က္စိေရာင္ရမ္းတာကိုသက္သာေစတယ္။ တေန႔ ၂ ၾကိမ္ သံုးရတယ္။
• Corticosteroid drops (Lotemax, Alrex, FML, Vexol) စတီရြိဳက္ပါတဲ့ေဆးလဲ သူ႔ခ်ည္းျဖစ္ျဖစ္ cyclosporine နဲ႔ေရာျပီးျဖစ္ျဖစ္ သံုးႏိုင္တယ္။ ခံစားေနရတာကို သက္သာေမယ္။
• Voltaren, Acular, Nevanac, Xibrom အနာသက္သာမ်က္စဥ္းလဲသံုးႏိုင္တယ္။ ေရာင္ျပီးရင္းလာခ်ိန္မွာ ပိုးေသေဆးပါတဲ့ မ်က္စဥ္သံုးရမယ္။

ခြဲစိတ္ကုသနည္း
Punctal occlusion မ်က္ရည္ထြက္လမ္းကို တမင္တကာပိတ္ေနတာမ်ိဳး လုပ္ေပးႏိုင္တယ္။ သိပ္ဆိုးတဲ့သူကို မ်က္ရည္ ဆင္းလမ္းကို ရာသက္ပန္ လွ်ပ္စစ္ျဖစ္ျဖစ္ ေလတာနဲ႔ျဖစ္ျဖစ္ ပိတ္ေပးႏိုင္တယ္။ မ်က္ႏွာတဖက္ေလျဖတ္လို႔ မ်က္လံုးတဖက္ မပိတ္ႏိုင္သူကို Lateral tarsorrhaphy ခြဲစိတ္နည္းလုပ္ေပးႏိုင္တယ္။

ေဒါက္တာတင့္ေဆြ