Liver disease and Diabetes အသည္းနဲ႔ဆီးခ်ိဳ

သူ႔မိခင္ ဆီးခ်ိဳ + အသည္းအဆီဖံုးတာတြဲရွိေနလို႔ အဂၤလိပ္လိုေရးျပီး အခုပဲေမးပါတယ္။ ေမးနည္း စနစ္က်ပါတယ္။ ဒိအရင္ကလည္းေမးတာရွိလို႔ ေျဖခဲ့ပါတယ္။ အဲတာက ေမးနည္း စနစ္မက်ပါ။

ဆီးခ်ိဳေရာဂါကေန ဘာေၾကာင့္ အသည္းကိုေရာဂါျဖစ္ေစသလဲဆရာ။ က်မဆိုလိုခ်င္တာက ေသာက္ေဆး ေၾကာင့္လား။ အဝလြန္လို႔ အသည္းအဆီဖုံးလို႔လား။ ေရးမွားရင္ခြင့္လြတ္ပါ။ ျမန္မာစာကို ေသခ်ာမသုံးတတ္ဘူး ဆရာ။

ေမးခြန္းစည္းကမ္အရပါ ေမးပါရန္။ က်ား-မ-အသက္ စတာေတြကို မသိပါ။

က်မေမးခ်င္တာက ျဖစ္ႏိုင္ေျခပါ။ အနီးနားမွာ ေဆးခ်ိဳေဆးေသာက္တ့ဲသူက အစားမေရွာင္ ေဆးသာေဆာင္ေနေတာ့ ျဖစ္ႏိုင္ေျခကို သိခ်င္လို႔ပါ။ ေမးသာေမးခ်င္တာ ဘယ္လိုသုံးၿပီး ေမးရမန္းမသိလို႔ပါ။

လူဦးေရရ့ဲ ၇% ေလာက္မွာ ဆီးခ်ိဳရွိၾကတယ္။ အမ်ိဳးအစား (၂) က ၉ဝ-၉၅% နဲ႔ အမ်ားဆံုးျဖစ္တယ္။ ေနာက္ထပ္ အဲဒီရ့ဲ ၄ ပံု ၁ ပံုမွာလည္း မစမ္းေသးလို႔ ဆီးခ်ိဳရွိေနၾကမွန္းမသိတာ ရွိႏိုင္တယ္။ ေသဆံုးရျခင္းအေၾကာင္းေတြထဲမွာ ဆီးခ်ိဳက နံပါတ္ (၆) ေနရာမွာရွိတယ္။

ဆီးခ်ိဳရွိေနသူေတြ ဘာေၾကာင့္ေသဆံုးရသလည္း။ အသည္းေရာဂါေၾကာင့္က ထိပ္ကျဖစ္တယ္။ အသည္းေျခာက္တာက ၄႕၄% နဲ႔ ဆီးခ်ိဳရွိသူေတြ ေသဆံုးရျခင္းအေၾကာင္းရင္း နံပါတ္ (၄) ျဖစ္တယ္။ ေလျဖတ္သလို ဦးေႏွာက္ေသြးေၾကာ မေတာ္တဆျဖစ္ျခင္းလည္း အေၾကာင္းခံတခုျဖစ္တယ္။ အသည္းေျခာက္တာက ဆီးခ်ိဳရွိသူေတြ ေသဆံုးရသူေတြထဲမွာ ၁၂႕၅% ရွိတယ္။

ဆီးခ်ိဳေရာဂါဟာလည္း အသည္းေျခာက္ျခင္းရ့ဲ အဓိကအေၾကာင္းရင္းျဖစ္တယ္။ Cryptogenic cirrhosis အသည္းေျခာက္တာကို အမ်ားဆံုးျဖစ္ေစတယ္။ အသည္းအစားထိုးရသူေတြရ့ဲ ၃ ပံု ၁ ပံုဟာ အဲတာေၾကာင့္ျဖစ္တယ္။

အသည္းေရာဂါဆိုတာ Liver enzymes အသည္းအင္ဇိုင္းမ္ေတြမူမွန္မဟုတ္ျခင္း။ Nonalcoholic fatty liver disease (NAFLD) အရက္နဲ႔မဆိုင္ပဲ အသည္းေျခာက္ျခင္း။ Cirrhosis အသည္းေျခာက္ျခင္း၊ Hepatocellular carcinoma အသည္းကင္ဆာနဲ႔ Acute liver failure ရက္တိုအသည္းအလုပ္မလုပ္ႏိုင္ျခင္းေတြကိုေျပာတာျဖစ္တယ္။ ဆီးခ်ိဳနဲ႔ Hepatitis C အသည္းေရာင္ (စီ) တြဲ ေတြ႔ရေပမယ္ ဘယ္လိုဆက္စပ္ေနသလည္းရွင္းမျပႏိုင္ေသးပါ။

အသည္းေျခာက္သူေတြထဲမွာ ဆီးခ်ိဳပါတြဲျဖစ္ေနသူ ၁၂႕၃-၅၇% ရွိတယ္။ အခ်ဳပ္ကေတာ့ (က) ဆီးခ်ိဳရွိေနသူေတြမွာ အသည္းေရာဂါတခုခုျဖစ္လာဘို႔အခြင္းအလမ္းမ်ားတယ္။ (ခ) အသည္းေရာဂါရွိေနသူေတြမွာလည္း ဆီးခ်ိဳျဖစ္လာဘို႔ အခြင့္အလမ္း မ်ားတယ္။

ဆီးခ်ိဳေရာ အသည္းေရာဂါပါတြဲရွိေနရင္ ထိန္းရတာခက္တယ္။ ေဆးေတြအေပၚသက္ေရာက္မႈမတူလို႔ျဖစ္တယ္။ ဆီးခ်ိဳ ရွိေနသူတိုင္း ကိုယ့္အသည္းကိုပိုျပီးေစာင့္ေရွာက္ၾကရမယ္။ အရက္မေသာက္တာနဲ႔မလံုေလာက္ပါ။အရက္နဲ႔မဆိုင္တဲ့ အသည္းအဆီမ်ားတာျဖစ္ႏိုင္ေသးတယ္။ ဒီေရာဂါက ဆီးခ်ိဳအမ်ိဳးအစား (၁) ထဲမွာတဝက္ျဖစ္ျပီး (၂) မွာ တဝက္နီးပါး ျဖစ္လာတယ္။

လူအဝလြန္သူေတြ၊ (ကိုလက္စေထာ) မ်ားသူေတြနဲ႔ ေသြးတိုးရွိေနသူေတြမွာလည္း Nonalcoholic fatty liver disease အရက္နဲ႔မဆိုင္တဲ့ အသည္းအဆီဖံုးတာ ျဖစ္ဘို႔ မ်ားတယ္။ Fatty liver disease အသည္းအဆီဖံုးတယ္ဆိုတာ ဘယ္လိုမွ မခံစားပဲလည္းရွိေနႏိုင္တယ္။ အသည္းအဆီဖံုးတယ္ဆိုတာရွိေနသူေတြမွာလည္း ဆီးခ်ိဳထပ္ျဖစ္လာစသလား ဆက္စပ္ စဥ္းစားႏိုင္တယ္။

Fatty liver disease အသည္းအဆီဖံုးတာ ကာကြယ္ဘို႔ -
• Blood sugar သၾကားဓါတ္ထိန္းပါ။
• Lose weight ကိုယ္အေလးခ်ိန္မ်ားရင္ေလွ်ာ့ပါ။
• Blood pressure ေသြးတိုးထိန္းပါ။
• LDL or bad cholesterol နဲ႔ triglycerides မေကာင္းတဲ့ (ကိုလက္စေထာ) နည္းပါေစ။
• Alcohol အရက္မတည့္ပါ။
• Liver function test အသည္းစစ္ေဆးမႈလုပ္ပါ။

1. A1C test ဆီးခ်ိဳအတြက္ http://doctortintswe.blogspot.com/2014/12/a1c-test.html
2. Blood sugar levels ဆီးခ်ိဳစစ္ျခင္း http://doctortintswe.blogspot.com/2015/01/blood-sugar-levels.html
3. Cirrhosis အသည္းေျခာက္ေရာဂါ  http://doctortintswe.blogspot.com/2014/11/cirrhosis.html
4. Diabetes type 1 cure ဆီီးခ်ိဳအမ်ိဳးအစား (၁) ကို ေပ်ာက္ႏိုင္ဘို႔ နီးစပ္လာျပီ http://doctortintswe.blogspot.com/2014/10/diabetes-type-1-cure.html
5. Diabetes ဆီးခ်ိဳ http://doctortintswe.blogspot.com/2015/02/diabetes.html
6. Diabetic food ဆီးခ်ိဳနဲ႔ အစားအေသာက္ http://doctortintswe.blogspot.com/2014/11/diabetic-food.html
7. Diabetic neuropathy ဆီးခ်ိဳေၾကာင့္ျဖစ္ရတဲ့ အာရံုေၾကာေရာဂါ http://doctortintswe.blogspot.com/2015/01/diabetic-neuropathy.html
8. Fatty Liver Disease (FLD) အသည္းအဆီဖံုးျခင္း http://doctortintswe.blogspot.com/2014/10/fatty-liver-disease-fld.html
9. Gestational Diabetes ကိုယ္ဝန္နဲ႔ဆီးခ်ိဳ http://doctortintswe.blogspot.com/2015/12/gestational-diabetes.html
10. Liver disease and Diabetes အသည္းနဲ႔ဆီးခ်ိဳ http://doctortintswe.blogspot.com/2015/05/liver-disease-and-diabetes.html
11. Metformin ဆီးခ်ိဳစားေဆး ဘယ္လိုေပး http://doctortintswe.blogspot.com/2015/05/metformin.html
12. Yogurt reduces diabetes risk (ေရာဂတ္) စားျခင္းျဖင့္ ဆီးခ်ိဳကို သက္သာေစႏိုင္ http://doctortintswe.blogspot.com/2015/01/yogurt-reduces-diabetes-risk.html

ေဒါက္တာတင့္ေဆြ
၁၈-၅-၂ဝ၁၅
၂-၂-၂ဝ၁၆