Palpitation Q and A စိတ္လႈပ္ရွားရင္ ရင္ေတြအရမ္းတုန္ျပီး
၁။ ဆရာ႐ွင့္ က်ြန္မနာမည္ ႕႕႕႕႕ ပါ။ အသက္ ၂၃ ႐ွိပါၿပီ။ က်ြန္မခုတေလာ ကိုယ့္ႏွလံုးခုန္တာကို ဒီအတိုင္းျပန္သိေနရတယ္ ဆရာ။ ႏွလံုးခုန္တာၾကပ္ေနသလိုေပါ့။ အဲလိုျဖစ္ရင္ အနည္းဆံုးႏွလံုးခုန္တာ ၃ ႀကိမ္မွ ၄ ႀကိမ္ေလာက္ျဖစ္ၿပီးရင္ အရင္တိုင္း ပံုမွန္တိုင္းျပန္ျဖစ္သြားတတ္တယ္။ အဲလိုျဖစ္တဲ့ခ်ိန္က် အသက္႐ွဳရတာ အရမ္းခက္သြားတယ္ဆရာ။ လြန္ခဲ့တဲ့ တႏွစ္ေလာက္ကလည္း အဲလိုျဖစ္ဖူးပါတယ္။ ေနာက္ေတာ့ ဆက္မျဖစ္ေတာ့လို႔ ေဆးခန္းလည္းသြားမျပခဲ့ပါဘူး။ ခု ၂ လ ဆက္တိုက္ ေန႔တိုင္းလိုလို ျပန္ျဖစ္ေနပါတယ္။ ၿပီးေတာ့ အဲလိုျဖစ္တဲ့ၾကာခ်ိန္လည္း ပိုလာပါတယ္။ ႏွလံုးခုန္တာကို ဒီအတိုင္းသိေနရတယ္ဆရာ။ အဲတာ ဘာလို႔ပါလဲ။ အဲလိုျဖစ္တဲ့ခါက်ရင္ ရင္ၾကပ္ၿပီးေမာလာတယ္။ ၿပီးေတာ့ ကိုယ့္ႏွလံုး ခုန္တာ နိမ့္ခ်ည္း ျမင့္ခ်ည္းကို သိေနရတယ္ဆရာ။ ၾကာခ်ိန္ကလည္း ႏွလံုးခုန္တာ ၅ ႀကိမ္ထပ္မပိုဘူးဆရာ။ အဲဒါ ႏွလံုး အားနည္းတာလား႐ွင့္။ ဘယ္လိုလုပ္ရင္ သက္သာႏိုင္မလဲ႐ွင့္။ စိုးရိမ္စရာ႐ွိမလား။ ေဆးေသာက္သင့္ပါသလားဆရာ။
၂။ နွလုံးေနရာက အနာျပည္တည္ရင္ကိုက္သလို တစစ္စစ္ကိုက္ေနတာ ဘာျဖစ္လို႔လဲဆိုတာသိပါရေစ။ အသက္က ၂၈ ပါ။ ဘာမွ မစစ္ရေသးပါဘူး။ (႕႕႕႕႕) မွာ အလုပ္လုပ္ေနတာမို႔ ျမန္မာျပန္မွစစ္ဖို႔ပါ။ တခုခု စိတ္လႈပ္ရွားရင္ ရင္ေတြ အရမ္းတုန္ျပီး ကတုံကရင္နဲ႔ နဲနဲလႈပ္လႈပ္ရွားရွားဆို ေမာတယ္။
ရင္တုန္တာနဲ႔ ရင္ခုန္တာ မတူပါ။ ကိုယ့္ႏွလံုးခုန္ေနတာကိုယ္ သိေနတာကို Palpitation ရင္တုန္တယ္လို႔ေခၚတယ္။ ႏွလံုးခုန္ႏွဳန္းျမန္တာကို ရင္ခုန္ျမန္တယ္လို႔ေခၚတယ္။ ျဖစ္တဲ့အေျခခံျခင္းမတူပါ။
အသက္ငယ္ရြယ္သူမ်ား ရင္ပတ္ေနရာနာတာ အမ်ားအားျဖင့္ စိုးရိမ္စရာမရွိပါ။ လူၾကီးလဲျဖစ္၊ ဝလဲဝ၊ မဝရင္ေတာင္မွ (ကိုလက္စေထာ) မ်ားသူ၊ ေသြးတိုးရွိသူေတြသာ ရင္ပတ္ေနရာ ျပႆနာ ရွိတတ္ပါတယ္။ သူတို႔မွာ ျဖစ္တာကလဲ ရင္ညြန္ရိုး ေအာက္တည့္တည့္ေနရာမွာ ျပဳတ္တူနဲ႔ အညွပ္ခံရသလို ေဇာေခြ်းျပန္ေအာင္၊ အသက္ ဆက္မရွဴေတာ့ႏိုင္ေအာင္ နာမွသာ အေရးတၾကီးေရာဂါ ျဖစ္ႏိုင္တယ္။
ရင္မွာနာက်င္မႈျဖစ္တာ မ်ားေသာအားျဖင့္ ရင္ပတ္နံရံအကာမွာ တနည္းေျပာရင္ အျပင္မွာ လာျဖစ္တာ။ ၾကြက္သား၊ အရြတ္မွာတခုခုျဖစ္လို႔ပါ။ သူ႔အလိုလို ေကာင္းပါတယ္။ အနာအကိုက္သက္သာေဆးတခုခုကို လိုတဲ့ အခ်ိန္မွာသာ ေသာက္ဘို႔လိုမယ္။ ဥပမာ Paracetamol, Ibuprofen, Diclofenic ေဆး။
စိတ္လႈတ္ရွားရင္ ရင္တုန္တာ လူတိုင္းျဖစ္ပါတယ္။ သူမ်ားထက္ပိုရင္ေတာ့ ဆက္စစ္စရာေတြ ရွိတယ္။ ႏွလံုးခုန္ႏႈန္း၊ လက္ေကာက္ဝတ္ လက္မဖက္က ေသြးလႊတ္ေၾကာခုန္ႏႈန္း၊ တမိနစ္မွာ ၇ဝ-၈ဝ က ေကာင္းပါတယ္။ မေမာ-မပမ္း၊ ေဒါသ-ဝမ္းနည္းမရွိဘဲ၊ ဒိထက္မ်ားေနရင္ မေကာင္းပါ။
ေမာတာဆိုရင္ တခုခုေတာ့ရွိေနႏိုင္တယ္။ ေမာတယ္ဆိုတဲ့ အေၾကာင္းရင္းေတြ မ်ားလွတယ္။ အမ်ိဳးသမီးဆိုရင္ ေသြးအားနည္းေန-မေနၾကည့္ရမယ္။ အသားအေရ၊ လွ်ာ၊ မ်က္ခြံ ျဖဴေဖြးေဖြးေနသလား။ ေသြးအားနည္းေနရင္ ရင္တုန္တာ၊ ေမာတာ၊ အသက္ရွဴမဝတာ ဆက္ျဖစ္လာတတ္တယ္။ အေမာမခံႏိုင္ဘူး။ ေသြးစစ္ရင္ Hb နည္းေနတာနဲ႔ သိႏိုင္တယ္။ နည္းရင္ သံဓါတ္၊ ေဖါလစ္အက္စစ္ ၾကာၾကာေသာက္ပါ။ ရင္ခုန္မ်ားတာ-ျမန္တာပါ ေရာေနရင္ ႏွလံုးနားေထာင္ၾကည့္ရမယ္။ ငယ္ငယ္က အာသီးေရာင္၊ အဆစ္နာျဖစ္ဘူးလား ေမးရမယ္။
ႏွလံုးနဲ႔မဆိုင္လို႔လည္းျဖစ္ေစႏိုင္တယ္။ စိုးရိမ္စိတ္ကဲတာ၊ ေၾကာက္စိတ္အားၾကီးတာ၊ စိတ္ဖိအားမ်ားတာေတြကေန ျဖစ္ေစႏိုင္တယ္။ အလုပ္ပင္ပန္းလြန္းလို႔လည္းျဖစ္တယ္။ ေကဖင္း၊ အရက္၊ မူးယစ္ေဆး (ကိုကိန္းနဲ႔ အမ္ဖက္တမင္း) ေၾကာင့္လည္းျဖစ္မယ္။
ေရာဂါတခုခုကိုလည္း စဥ္းစားရမယ္။ လည္ပင္းၾကီးေဟာ္မုန္းမ်ားျခင္း၊ ေသြးထဲသၾကားဓါတ္နည္းျခင္း၊ ေသြးအားနည္းျခင္း၊ ဖ်ားေနျခင္း၊ ေရ-ဆားဓါတ္နည္းေနျခင္း။ ရာသီဆင္းခ်ိန္နဲ႔ ကိုယ္ဝန္ေဆာင္ရင္ ပိုမ်ားတယ္။ ေသြးဆံုးကာနီးရင္လည္း ပိုမ်ားတယ္။ ပိန္ေဆး၊ ႏွာမႊန္ေပ်ာက္ေဆး၊ ပန္းနာရွဴေဆး၊ လည္ပင္းၾကီးေဟာ္မုနး္နည္းတာအတြက္ေဆးေတြကေနလည္း ရင္တုန္ေစမယ္။ တခ်ိဳ႕အားေဆးေတြကေနလည္းျဖစ္တယ္။ ကာဗြန္ဟိုက္ဒရိတ္မ်ားတဲ့အစာ၊ ဟင္းခ်ိဳမွံႈ႕၊ ၾကက္သားမံႈ႕၊ စတာေတြစားသံုးလို႔လည္းျဖစ္တယ္။
ႏွလံုးနဲ႔ဆိုင္တာေတြကေတာ့ ႏွလံုးအတက္မရခင္၊ ႏွလံုးေသြးေၾကာေရာဂါ၊ ႏွလံုးအလုပ္မႏိုင္ေတာ့ျခင္း၊ ႏွလံုးၾကြက္သားေရာဂါ။
ေသြးစစ္ရင္ ေသြးအားနည္းေနရင္သိမယ္။ Electrocardiogram (ECG) စစ္မယ္။ Chest X-ray ဓါတ္မွန္ရိုက္မယ္။
စိတ္နဲ႔ဆိုင္သူ စိတ္ဖိအားေလွ်ာ့ခ်ပါ။ အစားအေသာက္ေရွာင္က်ဥ္ ဆင္ျခင္ပါ။ အစာအာဟာရ မွ်တေအာင္စားပါ။ ဗီတာမင္ဘီအုပ္စုနဲ႔ သံဓါတ္ေဆးေသာက္ပါ။ အအိပ္မပ်က္ေစနဲ႔။ နားနားေနေန လုပ္ပါ။ စိတ္တည္ျငိမ္မႈရွိပါ။ က်န္တာေတြ အေကာင္းထားျပီး ႏွလံုးခုန္တာလဲမေႏွးရင္ Propranolol 20-25 mg တေန႔ ၁ ၾကိမ္ေသာက္ႏိုင္တယ္။ Diazepam 5 mg ညမွာ တခါတေလေသာက္ပါ။ စာဖတ္တာ၊ ေပ်ာ္စရာ-ရီစရာ၊ တရားထိုင္ပါ။
ေဒါက္တာတင့္ေဆြ
၂၂-၁၂-၂ဝ၁ဝ
၂ဝ-၂-၂ဝ၁၆
၂။ နွလုံးေနရာက အနာျပည္တည္ရင္ကိုက္သလို တစစ္စစ္ကိုက္ေနတာ ဘာျဖစ္လို႔လဲဆိုတာသိပါရေစ။ အသက္က ၂၈ ပါ။ ဘာမွ မစစ္ရေသးပါဘူး။ (႕႕႕႕႕) မွာ အလုပ္လုပ္ေနတာမို႔ ျမန္မာျပန္မွစစ္ဖို႔ပါ။ တခုခု စိတ္လႈပ္ရွားရင္ ရင္ေတြ အရမ္းတုန္ျပီး ကတုံကရင္နဲ႔ နဲနဲလႈပ္လႈပ္ရွားရွားဆို ေမာတယ္။
ရင္တုန္တာနဲ႔ ရင္ခုန္တာ မတူပါ။ ကိုယ့္ႏွလံုးခုန္ေနတာကိုယ္ သိေနတာကို Palpitation ရင္တုန္တယ္လို႔ေခၚတယ္။ ႏွလံုးခုန္ႏွဳန္းျမန္တာကို ရင္ခုန္ျမန္တယ္လို႔ေခၚတယ္။ ျဖစ္တဲ့အေျခခံျခင္းမတူပါ။
အသက္ငယ္ရြယ္သူမ်ား ရင္ပတ္ေနရာနာတာ အမ်ားအားျဖင့္ စိုးရိမ္စရာမရွိပါ။ လူၾကီးလဲျဖစ္၊ ဝလဲဝ၊ မဝရင္ေတာင္မွ (ကိုလက္စေထာ) မ်ားသူ၊ ေသြးတိုးရွိသူေတြသာ ရင္ပတ္ေနရာ ျပႆနာ ရွိတတ္ပါတယ္။ သူတို႔မွာ ျဖစ္တာကလဲ ရင္ညြန္ရိုး ေအာက္တည့္တည့္ေနရာမွာ ျပဳတ္တူနဲ႔ အညွပ္ခံရသလို ေဇာေခြ်းျပန္ေအာင္၊ အသက္ ဆက္မရွဴေတာ့ႏိုင္ေအာင္ နာမွသာ အေရးတၾကီးေရာဂါ ျဖစ္ႏိုင္တယ္။
ရင္မွာနာက်င္မႈျဖစ္တာ မ်ားေသာအားျဖင့္ ရင္ပတ္နံရံအကာမွာ တနည္းေျပာရင္ အျပင္မွာ လာျဖစ္တာ။ ၾကြက္သား၊ အရြတ္မွာတခုခုျဖစ္လို႔ပါ။ သူ႔အလိုလို ေကာင္းပါတယ္။ အနာအကိုက္သက္သာေဆးတခုခုကို လိုတဲ့ အခ်ိန္မွာသာ ေသာက္ဘို႔လိုမယ္။ ဥပမာ Paracetamol, Ibuprofen, Diclofenic ေဆး။
စိတ္လႈတ္ရွားရင္ ရင္တုန္တာ လူတိုင္းျဖစ္ပါတယ္။ သူမ်ားထက္ပိုရင္ေတာ့ ဆက္စစ္စရာေတြ ရွိတယ္။ ႏွလံုးခုန္ႏႈန္း၊ လက္ေကာက္ဝတ္ လက္မဖက္က ေသြးလႊတ္ေၾကာခုန္ႏႈန္း၊ တမိနစ္မွာ ၇ဝ-၈ဝ က ေကာင္းပါတယ္။ မေမာ-မပမ္း၊ ေဒါသ-ဝမ္းနည္းမရွိဘဲ၊ ဒိထက္မ်ားေနရင္ မေကာင္းပါ။
ေမာတာဆိုရင္ တခုခုေတာ့ရွိေနႏိုင္တယ္။ ေမာတယ္ဆိုတဲ့ အေၾကာင္းရင္းေတြ မ်ားလွတယ္။ အမ်ိဳးသမီးဆိုရင္ ေသြးအားနည္းေန-မေနၾကည့္ရမယ္။ အသားအေရ၊ လွ်ာ၊ မ်က္ခြံ ျဖဴေဖြးေဖြးေနသလား။ ေသြးအားနည္းေနရင္ ရင္တုန္တာ၊ ေမာတာ၊ အသက္ရွဴမဝတာ ဆက္ျဖစ္လာတတ္တယ္။ အေမာမခံႏိုင္ဘူး။ ေသြးစစ္ရင္ Hb နည္းေနတာနဲ႔ သိႏိုင္တယ္။ နည္းရင္ သံဓါတ္၊ ေဖါလစ္အက္စစ္ ၾကာၾကာေသာက္ပါ။ ရင္ခုန္မ်ားတာ-ျမန္တာပါ ေရာေနရင္ ႏွလံုးနားေထာင္ၾကည့္ရမယ္။ ငယ္ငယ္က အာသီးေရာင္၊ အဆစ္နာျဖစ္ဘူးလား ေမးရမယ္။
ႏွလံုးနဲ႔မဆိုင္လို႔လည္းျဖစ္ေစႏိုင္တယ္။ စိုးရိမ္စိတ္ကဲတာ၊ ေၾကာက္စိတ္အားၾကီးတာ၊ စိတ္ဖိအားမ်ားတာေတြကေန ျဖစ္ေစႏိုင္တယ္။ အလုပ္ပင္ပန္းလြန္းလို႔လည္းျဖစ္တယ္။ ေကဖင္း၊ အရက္၊ မူးယစ္ေဆး (ကိုကိန္းနဲ႔ အမ္ဖက္တမင္း) ေၾကာင့္လည္းျဖစ္မယ္။
ေရာဂါတခုခုကိုလည္း စဥ္းစားရမယ္။ လည္ပင္းၾကီးေဟာ္မုန္းမ်ားျခင္း၊ ေသြးထဲသၾကားဓါတ္နည္းျခင္း၊ ေသြးအားနည္းျခင္း၊ ဖ်ားေနျခင္း၊ ေရ-ဆားဓါတ္နည္းေနျခင္း။ ရာသီဆင္းခ်ိန္နဲ႔ ကိုယ္ဝန္ေဆာင္ရင္ ပိုမ်ားတယ္။ ေသြးဆံုးကာနီးရင္လည္း ပိုမ်ားတယ္။ ပိန္ေဆး၊ ႏွာမႊန္ေပ်ာက္ေဆး၊ ပန္းနာရွဴေဆး၊ လည္ပင္းၾကီးေဟာ္မုနး္နည္းတာအတြက္ေဆးေတြကေနလည္း ရင္တုန္ေစမယ္။ တခ်ိဳ႕အားေဆးေတြကေနလည္းျဖစ္တယ္။ ကာဗြန္ဟိုက္ဒရိတ္မ်ားတဲ့အစာ၊ ဟင္းခ်ိဳမွံႈ႕၊ ၾကက္သားမံႈ႕၊ စတာေတြစားသံုးလို႔လည္းျဖစ္တယ္။
ႏွလံုးနဲ႔ဆိုင္တာေတြကေတာ့ ႏွလံုးအတက္မရခင္၊ ႏွလံုးေသြးေၾကာေရာဂါ၊ ႏွလံုးအလုပ္မႏိုင္ေတာ့ျခင္း၊ ႏွလံုးၾကြက္သားေရာဂါ။
ေသြးစစ္ရင္ ေသြးအားနည္းေနရင္သိမယ္။ Electrocardiogram (ECG) စစ္မယ္။ Chest X-ray ဓါတ္မွန္ရိုက္မယ္။
စိတ္နဲ႔ဆိုင္သူ စိတ္ဖိအားေလွ်ာ့ခ်ပါ။ အစားအေသာက္ေရွာင္က်ဥ္ ဆင္ျခင္ပါ။ အစာအာဟာရ မွ်တေအာင္စားပါ။ ဗီတာမင္ဘီအုပ္စုနဲ႔ သံဓါတ္ေဆးေသာက္ပါ။ အအိပ္မပ်က္ေစနဲ႔။ နားနားေနေန လုပ္ပါ။ စိတ္တည္ျငိမ္မႈရွိပါ။ က်န္တာေတြ အေကာင္းထားျပီး ႏွလံုးခုန္တာလဲမေႏွးရင္ Propranolol 20-25 mg တေန႔ ၁ ၾကိမ္ေသာက္ႏိုင္တယ္။ Diazepam 5 mg ညမွာ တခါတေလေသာက္ပါ။ စာဖတ္တာ၊ ေပ်ာ္စရာ-ရီစရာ၊ တရားထိုင္ပါ။
ေဒါက္တာတင့္ေဆြ
၂၂-၁၂-၂ဝ၁ဝ
၂ဝ-၂-၂ဝ၁၆
Comments
Post a Comment