VOA မခြာညိဳကေမးလို႔ ေျဖလိုက္တာပါ။

ႏိုင္ငံေတာ္ရဲ႕အတုိင္ပင္ခံပုဂၢိဳလ္၊ ျမန္မာႏုိင္ငံျခားေရးဝန္ႀကီး ေဒၚ ေအာင္ဆန္းစုၾကည္ဟာ အိႏိၵယႏုိင္ငံမွာက်င္းပခဲ့တဲ့ BIMSTEC နဲ႔ BRICS အစည္းအေဝးေတြ တက္ေရာက္ခဲ့ၿပီး ဂိုအာၿမိဳ႕ကေန မေန႔ကေတာ့ နယူးေဒလီၿမိဳ႕ကို ေရာက္ရွိခဲ့ၿပီး အိႏၵိယ-ျမန္မာႏွစ္ႏိုင္ငံ ခ်စ္ၾကည္ေရး ခရီးစဥ္ကို စတင္ခဲ့ၿပီျဖစ္ပါတယ္။ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ကို ကုန္သြယ္ေရးဝန္ႀကီး Nirmala Sitharaman က နယူးေဒလီေလဆိပ္မွာ သြားေရာက္ႀကိဳဆိုခဲ့ပါတယ္။ နယူးေဒလီျမိဳ႕က Rashtrapati Bhavan နုိင္ငံေတာ္ဧည့္ေဂဟာမွာ တည္းခုိေနတဲ့ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ဟာ ကြန္ဂရက္စ္ပါတီ အတုိက္အခံေခါင္းေဆာင္ ဆိုနီယာဂႏၵီကို သူမရဲ႕ ေနအိမ္မွာ သြားေရာက္ေတြ႔ဆံု ႏႈတ္ဆက္ခဲ့ပါတယ္။ဒီအေၾကာင္း မခြာညိဳကေျပာျပေပးမွာပါ။
ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ဟာ ငယ္စဥ္ကတည္းက မိခင္ျဖစ္သူ ေဒၚခင္ၾကည္ သံအမတ္ရာထူးနဲ႔ အိႏၵိယမွာ တာဝန္ထမ္းေဆာင္စဥ္ကတည္းက အိႏၵိယႏုိင္ငံေရး အသိုင္းအဝိုင္းနဲ႔ နီးကပ္တဲ့ ဆက္ဆံေရးရွိခဲ့တဲ့အေၾကာင္း အိႏိၵယႏိုင္ငံမွာ ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ ေနထုိင္ခဲ့တဲ့ ၉၀ ေရြးေကာက္ပဲြမွာ ပုလဲၿမိဳ႕နယ္လႊတ္ေတာ္ အမတ္ျဖစ္ခဲ့သူ ေဒါက္တာ တင့္ေဆြက ေျပာပါတယ္။

ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က အိႏိၵယက Lady Shri Ram ေကာလိပ္ကေန ေအာင္ၿပီးတဲ့ေနာက္မွာ အဂၤလန္ႏိုင္ငံ Oxford တကၠသိုလ္မွာ ပညာသင္ပါတယ္ခင္ဗ်။ အဲဒီအခ်ိန္မွာပဲ အိႏိၵယႏိုင္ငံက မစၥစ္ Indira Gandhi သား Rajiv Gandhi လည္း Oxford မွာ ပညာသင္တယ္။ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းရဲ႕သမီး ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္နဲ႔ မစၥစ္ Indira Gandhi သား Rajiv Gandhi တို႔က ပိုၿပီးေတာ့ ရင္းရင္းနီးနီးေတြ႔ဆံု ခင္မင္ခဲ့ၾကတယ္လို႔ က်ေနာ္တို႔ ေလ႔လာေတြ႔ရွိရပါတယ္။ ေနာက္တခုက ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္အခုတေခါက္သြားတဲ့အခါမွာ အဲဒီလို မိသားစုသဘာမ်ိဳး ဆက္ဆံေရးေတြ႔တယ္ဆိုတာက ေတာ္ေတာ္ေလးလည္း မိသားစုခင္မင္မႈအျပင္ ႏို္င္ငံေရးအရလည္း က်ေနာ့္အျမင္ေပါ့ေလ ေတာ္ေတာ္ ေလးေလးနက္တယ္လို႔ ျမင္တယ္ခင္ဗ်။ ဘာေၾကာင့္လဲဆိုေတာ့ ၁၉၈၈ ခုနွစ္ ျမန္မာျပည္ အေရးအခင္းျဖစ္တုန္းက ဒီမိုကေရစီအေရးကို ေျပာင္ေျပာင္တင္းတင္း က်က်နန ေထာက္ခံခဲ့တာက ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ ရာဂ်စ္ဂႏၵီလက္ထက္မွာ ျဖစ္ပါတယ္ခင္ဗ်။ သူ မေတာ္တဆ လုပ္ၾကံသတ္ျဖတ္ခံရၿပီးတဲ့ေနာက္ ၉၂- ၉၃ မွသာလွ်င္ ေပၚလစီက ေျပာင္းသြားတာ။ ဆိုေတာ့ အဲဒီကာလတုန္းက အေနာက္ႏိုင္ငံေတြထက္ေတာင္မွ အိႏိၵယက ဒီမိုကေရစီအေရးကို ရာဂ်စ္ဂႏၵီလက္ထက္မွာ ေထာက္ခံခဲ့တဲ့အတြက္ ဒီအတြက္လည္း ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က ေက်းဇူးတင္တဲ့အေၾကာင္း ေျပာေကာင္းေျပာမလားလို႔ မွန္းၾကည့္ရတာေပါ့ခင္ဗ်။

လက္ရွိ အိႏၵိယအတုိက္အခံေခါင္းေဆာင္ မစၥက္ဆိုနီယာဂႏၵီရဲ႕ လက္ရွိ အေနအထားအရေရာ ဘယ္လို သက္ေရာက္မႈ ရွိႏိုင္သလဲဆိုတာကို ေမးျမန္းၾကည့္တဲ့အခါမွာေတာ့ ေဒါက္တာတင့္ေဆြက အခုလိုေျပာပါတယ္။

အိႏိၵယႏိုင္ငံက ဒီမိုကေရစီႏိုင္ငံမွာေတာင္မွ ရင့္က်က္ၿပီးသား ဒီမိုကေရစီႏိုင္ငံဆိုေတာ့ အိႏိၵယလႊတ္ေတာ္မွာ အာဏာရပါတီနဲ႔ ၀န္ၾကီးခ်ဳပ္အျပင္ အတိုက္အခံ အင္အားစုမွာ အတိုက္အခံေခါင္းေဆာင္ဆိုတဲ့ ႏိုင္ငံေရးအရေျပာရင္ ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္နဲ႔ တတန္းထဲ ဆက္ဆံခံရတဲ့ ပုဂၢိဳလ္ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီအတိုက္အခံအဖြဲ႔ ပါတီေခါင္းေဆာင္ဆိုတာ ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ၿပီးရင္ ဒုတိယအေရးအႀကီးဆံုးျဖစ္တယ္။ အိႏိၵယနဲ႔ အဂၤလန္ႏိုင္ငံ မွာ အတိုက္အခံရဲ႕အသံက အတိုက္အခံအုပ္စုရဲ႕ ေဆာင္ရြက္ခ်က္ေတြဟာလည္း အစိုးရလုပ္ေနတဲ့ ပါတီအဖြဲ႔အစည္းေတြလည္း အေလးထားရတာျဖစ္တဲ့အခါ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္အပါအ၀င္ ဘယ္ႏိုင္ငံက ေခါင္းေဆာင္လာလာ၊ အတိုက္အခံရဲ႕အသံဟာ ဒီမိုကေရစီႏိုင္ငံမွာ အေရးႀကီးတဲ့အတြက္ ဒီခရီးစဥ္မွာလည္း ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္နဲ႔ မစၥက္ဆိုနီယာဂႏၵီ ေတြ႔တာဟာ က်ေနာ္တို႔ အိႏိၵယ- ျမန္မာ ဆက္ဆံေရးကို အမ်ားႀကီးအေထာက္အကူျပဳမယ္လို႔ က်ေနာ္ယံုၾကည္ပါတယ္ခင္ဗ်။

ဒီမိုကေရစီသက္တမ္းႏုေနေသးတဲ့ ျမန္မာႏုိင္ငံအတြင္းမွာ ႏုိင္ငံတကာကေရာ၊ ေဒသတြင္းကပါ တာဝန္သိတဲ့ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈေတြကို လာေရာက္ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံၾကဖို႔ BIMSTEC ညီလာခံမွာ တက္ေရာက္လာၾကတဲ့ အဖြဲ႔ဝင္ႏိုင္ငံေတြကို ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က ဖိတ္ေခၚသြားပါတယ္။

က်မတို႔ ႏိုင္ငံအေနနဲ႔ လုပ္ေဆာင္စရာေတြအမ်ားႀကီးက်န္ရွိေနေသးသလို လုပ္ေဆာင္ဖို႔လည္း သံဓိဌာန္ ခိုင္မာပါတယ္။ က်မတို႔အစိုးရ ၂၀၁၆ မတ္လ ၃၁ ၇က္ေန႔က တက္လာၿပီးတဲ့ေနာက္ ေရရွည္ခံတဲ့အမ်ိဳးသားျပန္လည္ ရင္ၾကားေစ့ေရးအတြက္ ဦးစားေပးလုပ္ေဆာင္ဖို႔ ခ်မွတ္ခဲ့ပါတယ္။ ဒါေတြက ျမန္မာႏိုင္ငံသားေတြရဲ႕ လူမႈေရးနဲ႔ စီးပြားေရးလုိအပ္ခ်က္ေတြကို ျဖည့္စီးေပးႏိုင္ဖို႔ ျဖစ္ပါတယ္။ တခ်ိန္တည္းမွာပဲ ေဒသအတြင္းနဲ႔ ႏိုင္ငံတကာ အဆင့္မွာလည္း ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္မႈတိုးေစဖို႔ နည္းလမ္းေတြကို ရွာေဖြရာမွာ ႏိုင္ငံတကာရဲ႕ အကူအညီကို ေတာင္းခံခဲ့ပါတယ္။ တာ၀န္သိတဲ့ ရင္းႏွီးျမဳပ္ႏွံမႈ အတြက္ က်မတို႔ႏိုင္ငံတံခါးကို အခုဆို ဖြင့္ထားပါၿပီ။ က်မတို႔ ႏိုင္ငံအတြက္ အလုပ္အကိုင္ေတြ ဖန္တီးေပးႏိုင္ဖို႔ ျဖစ္ပါတယ္။

ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ရဲ႕ ခရီးစဥ္အတြင္းမွာ ျမန္မာ-အိႏၵိယ ႏွစ္ႏုိင္ငံ အျပန္အလွန္ အက်ဳိးစီးပြားျဖစ္ထြန္းေစမယ့္ ကိစၥရပ္ေတြကို ေဆြးေႏြး သြားမွာ ျဖစ္ေၾကာင္းနဲ႔ ႏွစ္ႏိုင္ငံၾကား ရွိရင္းစဲြ ခ်စ္ခင္ရင္းႏွီးမႈကို ပိုၿပီး ခုိင္မာေအာင္ ေဆာင္ရြက္သြားႏုိင္မယ့္ နည္းလမ္းေတြကိုလည္း ရွာေဖြ သြားမွာျဖစ္ေၾကာင္း အိႏၵိယႏုိင္ငံျခားေရးဝန္ႀကီးဌာနက ဒီသီတင္းပတ္အေစာပိုင္းမွာ ေၾကညာခ်က္ထုတ္ျပန္ခဲ့ပါတယ္။

အိႏၵိယဟာ ျမန္မာႏုိင္ငံရဲ႕ ပဥၥမေျမာက္ အႀကီးဆံုး ကုန္သြယ္ဘက္ ႏုိင္ငံျဖစ္ပါတယ္။ ျမန္မာႏုိင္ငံ စီးပြားေရးဖြံ႔ၿဖိဳးၿပီး စီးပြားေရး အခြင့္ အလမ္း သစ္ေတြေပၚထြက္လာခ်ိန္မွာ ျမန္မာႏုိင္ငံနဲ႔ စီးပြားေရးရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံဖို႔ အလားအလာေတြ အမ်ားႀကီးရွိလာတာကို ေတြ႔ရပါတယ္။ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ဟာ ေအာက္တိုဘာလ ၁၉ ရက္ ေန႔မွာ အိႏိၵယ ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ Narendra Modi နဲ႔ေတြ႔ဆံုဖို႔ရွိၿပီး အိႏၵိယအေရွ႕ေျမာက္ ပိုင္းမွာ နယ္နိမိတ္ခ်င္းထိစပ္ေနတဲ့ ဘူတန္နဲ႔ နယ္စပ္တေလွ်ာက္ သူပုန္အဖြဲ႔ေတြရဲ႕ လႈပ္ရွားမႈေတြနဲ႔ ကုန္သြယ္ေရးဆိုင္ရာ ကိစၥရပ္ေတြကို ေဆြးေႏြးၾကဖြယ္ရွိပါတယ္။

အိႏၵိယခရီးစဥ္မွာ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္နဲ႔အတူ စီမံကိန္းနဲ႔ ဘ႑ာေရးဝန္ႀကီးဌာန ျပည္ေထာင္စု၀န္ၾကီး ဦးေက်ာ္၀င္း၊ နုိင္ငံျခားေရး ၀န္ၾကီးဌာန ဒုတိယ၀န္ၾကီး ဦးေက်ာ္တင္၊ စီးပြားေရးနဲ႔ ကူးသန္းေရာင္း၀ယ္ေရး ၀န္ၾကီးဌာန၊ ေဆာက္လုပ္ေရး ၀န္ၾကီးဌာနက တာဝန္ရွိသူေတြ လိုက္ပါသြားခဲ့ပါတယ္။ အိႏၵိယဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ Narendra Modi ရဲ့ ဖိတ္ၾကားခ်က္နဲ႔ အိႏိၵယကို ေရာက္ေနတဲ့ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ရဲ႕ ခရီးစဥ္ဟာ ေအာက္တိုဘာလ ၁၆ ရက္ေန႔ကေန ၁၉ ရက္ေန႔အထိ ျဖစ္ပါတယ္။

VOA