Pregnancy, Folic acid and Albendazole ကိုယ္ဝန္၊ ေဖါလစ္အက္စစ္ နဲ႔ သန္ခ်ေဆး
ေမးခြန္းထဲက တစ္ ေလးလံုးကို ျပင္လိုက္ပါတယ္။ ဆရာ့ပို႔စ္မွာသံုးတဲ့ေမးခြန္းျဖစ္လို႔ပါ။ ကိုယ့္ေဖ့စ္ဘြတ္၊ ကိုယ္စာအုပ္၊ ကိုယ့္ကဗ်ာမွာ ဘယ္လိုေရးၾကေရးၾက သေဘာပါ။ ေပၚလစီသတ္ပံုကို သန္ခ်ေဆးတိုက္ေနတာ မရေသးဘူးဗ်ာ။ Smile!
(ေဖါလစ္-အက္စစ္) ဆိုတာဗီတာမင္ ဘီအုပ္စုဝင္ျဖစ္တယ္။ Vitamin B9, Folacin နဲ႔ Folate လို႔လည္း ေခၚတယ္။ (ေဖါလစ္-အက္စစ္) နည္းတဲ့ ေသြးအားနည္းတာနဲ႔ သံဓါတ္နည္း-ေသြးအားနည္းေရာဂါေတြ ျဖစ္ေနသူဟာ ေမာပန္းေနမယ္။ အားယုတ္ေနမယ္။ အစာေျခတာ မေကာင္းလို႔ ဝမ္းပ်က္တတ္တယ္။ စားခ်င္စိတ္ နည္းေနမယ္။ ကိုယ္အေလးခ်ိန္ က်မယ္။ လွ်ာနာမယ္။ ေခါင္းကိုက္မယ္။ ရင္တုန္မယ္။ သတိေမ့တတ္ျပီး အမူအယာပါ ေျပာင္းလာတတ္တယ္။ (အလာဂ်ီ) အတြက္လဲ သံုးတယ္။ စိတ္က်ေနသူေတြကိုလဲေပးႏိုင္တယ္။ စိတ္ေရာဂါရွိသူ၊ သတိေမ့တတ္သူေတြကိုလဲ ေပးတယ္။ အဝလြန္သူေတြ အဆီခ်ဘို႔အတြက္လည္းသံုးတယ္။ ဆီးခ်ိဳကိုလဲ ေပးတယ္။ ေသြးဆံုးခ်ိန္မွာလဲ အသံုးက်တယ္။ ေက်ာက္ကပ္ေရာဂါ၊ အရိုးေရာဂါ၊ ေလးဘက္နာသူေတြကိုလဲ ေပးတယ္။ လူေတြမွာေသြးနီဥနဲ႔ DNA ေခၚတဲ့ မ်ိဳးဗီဇတည္ဆာက္ဘို႔ (ေဖါလစ္-အက္စစ္) လိုတယ္။ ဦးေႏွာက္-အာရံုေၾကာေတြ အတြက္လဲအသံုးဝင္တယ္။
ေယဘုယ်ဆိုရင္ တေန႔မွာ 0.5-1.0 mg/daily စားေဆး-ထိုးေဆးအျဖစ္ေပးတယ္။ ေသြးနီဥ နဲ႔ DNA ေခၚတဲ့ မ်ိဳးဗီဇ တည္ေဆာက္ဘို႔ (ေဖါလစ္-အက္စစ္) လိုတယ္။ ဦးေႏွာက္-အာရံုေၾကာေတြ အတြက္လဲ အသံုးဝင္တယ္။
ကိုယ္ဝန္နဲ႔ ေဖါလစ္အက္စစ္
ကိုယ္ဝန္ေဆာင္ခ်ိန္မွာ ေဖါလစ္အက္စစ္နည္းေနရင္ အထဲကကေလး ဦးေႏွာက္ျဖစ္ေပၚတာကို အားနည္းေစမယ္။ Spina bifida ေခၚတဲ့ ခါးရိုးဆစ္ကေန ေမြးကတည္းက အနာလိုျဖစ္ေနတာမ်ိဳးကို တားဆီးႏိုင္တယ္။ ကိုယ္ဝန္ ပဌမ ၃ လ အတြင္း Folic acid 400 mcg လိုအပ္တယ္။ ကေလးပ်က္က်မွာကိုလည္း တာဆီးေပးမယ္။ ေမြးျပီး ကေလး ႏို႔တိုက္ခ်ိန္ ဆိုပါစို႔ ၆ လအထိ ေသာက္သင့္တယ္။ အထဲကကေလးမွာ NTD ဆိုတာရွိေနတာကို ဆရာဝန္က သိရင္ ေဆးကိုမ်ားမ်ား ေပးလိမ့္မယ္။ ကိုယ္ဝန္ေဆာင္ေတြ 1000 UL လိုျပီး၊ ကေလးေတြ 150-800 IU နဲ႔ လူၾကီးေတြ 400 UL လိုႏိုင္တယ္။ ေဖါလစ္အက္စစ္ကို ကိုယ္ဝန္မယူခင္ ၃ လကတည္းကေနစေသာက္သင့္တယ္။ တေန႔မွာ 400 micrograms ေသာက္ပါ။ တကယ္လို႔ သင့္မိသားစုထဲမွာ ေမြးရာပါခ်ိဳ႕ယြင္းခ်က္နဲ႔ ေမြးဘူးတဲ့ရာဇဝင္ရွိေနရင္ 4000 micrograms အထိေပးႏိုင္တယ္။
အားနည္းခ်က္ေတြလဲသိဘို႔လိုတယ္။ Folic acid ေဆးေပးလို႔ ဗီတာမင္ ဘီ ၁၂ နည္းတာကို ဖံုးေနေစတတ္တယ္။ မ်ားရင္ ငွက္ဖ်ားေဆးေပးတာကို သက္ေရာက္ေစတယ္။ ငွက္ဖ်ားျဖစ္ရာေနရာက ၅ ႏွစ္ေအာက္ ကေလးေတြေပးလို႔ Iron-folic acid အားေဆးေပးတာ အေသအေပ်ာက္ ပိုမ်ားတာေတြ႔ရတယ္။
ပဲနဲ႔ အစိမ္းေရာင္ဟင္းသီးဟင္းရြက္ေတြထဲမွာ ေဖာလစ္အက္စစ္ပါေနတယ္။ လိေမၼာ္သီးတလံုး = 54mcg; ၾကက္ဥျပဳတ္တလံုး = 22mcg; သေဘၤာသီး အလတ္စားတလံုး = 115mcg; ပဲျပဳတ္ တခြက္ = 280 mcg; ဟင္းႏုႏြယ္ရြက္ တခြက္ = 260 mcg; ထမင္းျဖဴ 3/4 cup = 60mcg; ခရမ္းခ်ဥ္သီးရည္ 1 cup = 50mcg; ေခါက္ဆြဲျပဳတ္ 1 cup = 160mcg ပါတယ္။ အစာထဲက (ေဖါလစ္-အက္စစ္) ကို မပ်က္စီးေအာင္ ႏူးနပ္သြားေအာင္ မခ်က္ျပဳတ္သင့္ဘူး။
အသီးအရြက္စားတာကေန ကင္ဆာကိုကာကြယ္ႏိုင္တယ္ဆိုတာဟာ လိုတာထက္ ပိုေျပာေနတယ္လို႔လဲ ေနာက္ ေလ့လာမႈေတြက ေထာက္ျပလာတယ္။ (ေဖါလစ္အက္စစ္) က ရင္သားကင္ဆာနဲ႔ အူမၾကီးကင္ဆာေတြအတြက္ ေကာင္းတယ္လို႔ အဲဒီသုေတသနက ဆိုလာတယ္။
ကိုယ္ဝန္နဲ႔ သန္ခ်ေဆး
ၾသစေတးလ်မွာ ကိုယ္ဝန္မေဆာင္မီ တလကစျပီး သန္ခ်ေဆးမေသာက္ဘို႔ လမ္းညႊန္ထားတယ္။ ယူအက္စ္ေအမွာ ကိုယ္ဝန္ေဆာင္ေနတုန္း မသံုးမျဖစ္မွသာသံုးပါလို႔ အၾကံျပဳထားတယ္။ WHO ကေတာ့ သံုးႏိုင္ပါတယ္လို႔ဆိုတယ္။ ဒါေပမယ့္ ကိုယ္ဝန္ရင့္မွသာ သံုးပါလို႔လည္းဆိုတယ္။ ပဌမ ၃ လမွာ မသင့္ပါ။
Ascariasis, Hookworm, Enterobiasis, Trichostrongyliasis, Capillariasis and moderate T. trichiura သန္ေကာင္းအမ်ိဳးမ်ိဳးအတြက္သံုးတယ္။ အသက္ ၂ ႏွစ္အထက္ Albendazole 400 mg တၾကိမ္တည္းေပးပါ။ Strongyloidiasis and heavy T. trichiura ေတြဆိုရင္ ၃ ရက္ေပးတယ္။
Albendazole နဲ႔ Mebendazole သန္ခ်ေဆးကို မိခင္ကေသာက္ရင္ ႏို႔ရည္ထဲမွာနည္းနည္းေတာ့ ေရာက္တယ္။ အစာလမ္းကေနစုပ္ယူတာ အလြန္နည္းတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ႏို႔တိုက္မိခင္ေသာက္လို႔ စိုးရိမ္စရာမရွိပါ။ ေနာက္တၾကိမ္ ေသာက္စရာလိုရင္ေတာ့ ၃ ပါတ္ေနမွသာေသာက္သင့္တယ္။
Dr. တင့္ေဆြ
Comments
Post a Comment