Acne vulgaris ဆိုးတဲ့ ဝက္ျခံ

၁။ ဆရာရွင့္ ကြ်န္မ အသက္ ၂၇ ႏွစ္ပါ။မ်က္ႏွာမွာအနာလိုလို ဝက္ျခံလိုလို ေပါက္လိုက္ျပန္ေပ်ာက္လိုက္နဲ႕ တခါမွ မေပ်ာက္ပါဘူးရွင့္။ ၃ ႏွစ္ေလာက္ရွိေနပါျပီေဒါက္တာ။ ကြ်န္မအဲ႕တာေတြေပ်ာက္ခ်င္ပါတယ္။ ဘယ္လိုလုပ္ရမယ္ဆိုတာ လမ္းညႊန္ေပးပါေဒါက္တာ။ ေလးစားပါတယ္ရွင့္။

၂။ က်မက ျမန္မာျပည္ ျမဳိ႕တြင္ေနထိုင္ပါတယ္။ အသက္ ၃၈ နွစ္ရွိျပီး အိမ္ေထာင္ မရိွသူျဖစ္ပါသည္။ ယခင္ ၁ နွစ္ခန္႔က ပါးျပင္ေအာက္တြင္ ဝက္ျခံကဲ့သို႔ အသီးမ်ားတက္ျပီး မ်က္နွာတျပင္ လုံးနီးပါးျဖစ္ပါသည္။ မညွစ္လွ်င္မထြက္ဘဲ အဆီအခဲသဖြယ္ အလုံးမ်ားရွိေနျပီး ညွစ္လိုက္မွ အဆံအခဲအမာအလုံးေလးမ်ား ထြက္သည္။ ေဆးခန္းမ်ားတြင္ ျပၾကည့္ေသာ္လည္း မသက္သာပါ။ မည္ကဲ့သို႔ ျပဳလုပ္ရမည္ကို ဆရာမွေျပာျပ ေပးပါရွင့္။

Acne vulgaris ဆိုးတဲ့ ဝက္ျခံေခၚတယ္။ အျဖစ္မ်ားတယ္။ ေခါင္းျဖဴ-ေခါင္းမဲ ဝက္ျခံမွာျဖစ္တာေတြ အကုန္ျဖစ္တယ္။ ဒါ့အျပင္ အဆီျပန္မယ္။ အဖုအသီးထမယ္။ အမာရြတ္ထင္မယ္။ အေရာင္ရင့္ေနမယ္။ မ်က္ႏွာသာမက လည္ပင္း၊ ရင္ပတ္နဲ႔ ေနာက္ေက်ာမွာလဲျဖစ္ႏိုင္တယ္။ ပိုးဝင္လို႔ တခါတေလ ေရာင္-နာလာႏိုင္ေသးတယ္။ ၾကီးတဲ့ဟာဆိုရင္ အိပ္ေလးလို အက်ိတ္ျဖစ္မယ္။ ၾကာေတာ့ စိတ္ပိုင္းကိုပါ ထိခိုက္လာမယ္။

ေဟာ္မုန္းအေျပာင္းအလဲက အဓိကက်တယ္။ အရြယ္ေရာက္လာတာ၊ အရြယ္ေရာက္ျပီး မိန္းကေလးေတြဆိုရင္ ရာသီနဲ႔ဆက္ျပီးျဖစ္တယ္။ အိမ္ေထာင္ျပဳခ်ိန္မွာ ျပဳလို႔ေရာ မျပဳလို႔ပါျဖစ္ႏိုင္တယ္။ မ်ိဳးရိုးအရလဲလိုက္ႏိုင္သလား စဥ္းစာႏိုင္တယ္။ စိတ္ပိုင္းဆိုင္ရာကလဲ ပါႏိုင္တယ္။ စိတ္ဖိအား မ်ားတာ၊ အလုပ္မ်ားတာ။ အစားအေသာက္ကို သုေတသနလုပ္ေတာ့ တိတိက်က်ေျပာမရဘူး။

ဘယ္လိုကုသမလဲ
• Benzoyl peroxide cream လိမ္းေဆးက အမ်ားဆံုးသံုးတယ္။
• Salicylic acid ကိုလဲေပးတယ္။
• အမ်ိဳးသမီးေတြမွာ (အိမ္ေထာင္မရွိေပမဲ့) ေဟာ္မုန္း ၂ မ်ိဳးတြဲပါ ကိုယ္ဝန္တားေဆးကိုလဲ ေသာက္သင့္တယ္။ တရက္ ၁ ျပား၊ တလ ၂၈ ျပားေသာက္ရတဲ့ေဆးျဖစ္တယ္။ ၃-၄-၅ လ ေသာက္သင့္တယ္။ ဥပမာ Desogestrel, Norgestimate or Drospirenone ေဆးေတြျဖစ္တယ္။
• Topical retinoids လိမ္းေဆးသံုးႏိုင္ေသးတယ္။ ဥပမာ Tretinoin, Adapalene နဲ႔ Tazarotene လိမ္းေဆးေတြ။
• Oral retinoids စားေဆး Isotretinoin လဲေပးတယ္။
• Laser surgery ေလဆာနဲ႔ အမာရြတ္ကိုကုသႏိုင္တယ္။
• တျခားနည္းေတြကေတာ့ Azelaic acid နဲ႔ Tea tree oil ဆီေတြျဖစ္တယ္။

ပိုးေသေဆးတမ်ိဳးသံုးသင့္တယ္။ ဗက္တီးရီးယားေတြရွင္းသြားေစမယ္။ Erythromycin, Clindamycin, Tetracyclines နဲ႔ Doxycycline တခုခုကိုေသာက္ႏိုင္တယ္။
၁။ Erythromycin (အရစ္သရိုမိုင္စင္) ကိုလဲ သံုးႏိုင္တယ္။ သူက (တက္ထြာဆိုက္ကလင္း) ထက္သာတာက ေရာင္ရမ္းျခင္း ျဖစ္စဥ္အတြက္ ပိုေကာင္းတယ္။ အစားနဲ႔လဲ ေသာက္လို႔ရေတာ့ အစားၾကီးတဲ့ ငယ္ရြယ္သူေတြနဲ႔ ကိုက္တယ္။ တခါေသာက္ 250 - 500 mg တေန႔ ၂ ၾကိမ္ေပးတယ္။ ပ်ိဳ႕အန္ခ်င္တာ ျဖစ္တတ္တယ္။ ကိုယ္ဝန္ေဆာင္ေတြလဲ ေပးႏိုင္တယ္။
၂။ Doxycycline (တက္ထြာဆိုက္ကလင္း) နဲ႔ (အရစ္သရိုမိုင္စင္) သံုးလို႔ မထူးျခားသူေတြကို ဒီေဆး ေပးတယ္။ တခါေသာက္ 50 to 100 mg တေန႔ ၂ ၾကိမ္ေပးတယ္။ အစာနဲ႔လဲနီးလို႔ ရတယ္။ ပ်ိဳ႕ခ်င္တယ္။ ေနရာင္နဲ႔ မတည့္ဘူး။
၃။ Clindamycin ေဆးကို တခါေသာက္ 75 to 150 mg တေန႔ ၂ ၾကိမ္ေပးတယ္။ ေသာက္ေဆးထက္ လိမ္းေဆး အျဖစ္သံုးတာ မ်ားတယ္။ ေဘးထြက္-ဆိုးက်ိဳးကေတာ့ Pseudomembranous colitis, Clostridium difficile အူမၾကီးေရာင္တတ္တယ္။

အလွအပအသံုးအေဆာင္ သဘာဝ (သနပ္ခါး) ကလြဲရင္ မသင့္ပါ။ မ်က္ႏွာ တေန႔ ၂ ၾကိမ္သစ္ပါ။ ရာသီမွန္-မွန္ မသိရပါ။ စိတ္ဖိအားနဲ႔ ေဟာ္မုန္း (ရာသီ၊ ကိုယ္ဝန္) ေတြကေန သက္ေရာက္ေစႏိုင္တယ္။ (အိမ္ေထာင္မရွိလို႔ေရးထားတာ ေတြ႔ပါတယ္။ ေဆာရီး) စိတ္ေပ်ာ္ရႊင္ ေပါ့ပါးေအာင္ ၾကိဳးစားပါ။ ဗီတာမင္ စီ ၅ဝဝ ေန႔တိုင္းေသာက္ပါ။

1. Accutane ဝက္ျခံေဆးတမ်ိဳး http://doctortintswe.blogspot.com/2016/01/accutane.html
2. Acne Antibiotics ဝက္ျခံအတြက္ ပဋိဇီဝေဆးမ်ား http://doctortintswe.blogspot.com/2014/10/acne-antibiotics.html
3. Acne Laser treatment ဝက္ျခံကို ေလဆာ နဲ႔ ကုသျခင္း http://doctortintswe.blogspot.com/2014/10/acne-laser-treatment.html
4. Acne question ဝက္ျခံေမးခြန္း http://doctortintswe.blogspot.com/2016/06/acne-question.html
5. Acne Scars ဝက္ျခံအမာရြတ္ http://doctortintswe.blogspot.com/2014/11/acne-scars.html
6. Acne vulgaris ဆိုးတဲ့ ဝက္ျခံ http://doctortintswe.blogspot.com/2014/10/acne-vulgaris.html
7. Acne ဝက္ျခံ ေရာင္စံု http://doctortintswe.blogspot.com/2014/10/acne.html
8. Betnovate (ဘက္ႏိုဗိတ္) လိမ္းေဆးမ်ား https://doctortintswe.blogspot.com/2015/11/betnovate.html?q=Acne+vulgaris
9. Body Acne ကိုယ္မွာေပါက္တဲ့ ဝက္ျခံ http://doctortintswe.blogspot.com/2014/11/thigh-acne.html
10. Dermavive ဝက္ျခံေဆးဆပ္ျပာ http://doctortintswe.blogspot.com/2016/07/dermavive.html
11. Diane-35 တားေဆး ဝက္ျခံအတြက္လည္းေပး http://doctortintswe.blogspot.com/2016/05/diane-35.html
12. Seborrheic Keratosis or Keratosis pilaris ဆားဝက္ျခံ http://doctortintswe.blogspot.com/2014/11/seborrheic-keratosis-or-keratosis.html
13. Thigh Acne ခ်ိဳင္းနဲ႔ ေပါင္မွာေပါက္တဲ့ ဝက္ျခံ http://doctortintswe.blogspot.com/2014/11/thigh-acne.html

ေဒါက္တာတင့္ေဆြ
၃ဝ-၁ဝ-၂ဝ၁၄
၁၆-၂-၂ဝ၁၈