Adenomyosis သားအိမ္အတြင္းဆံုးလႊာေရာဂါတမ်ိဳး

၁။ ပထမဆံုးေမးဖူးတာမို႔ အမွားပါလွ်င္ခြင့္လႊတ္ေပးပါရွင့္ အသက္ ၃၅ အိမ္ေထာင္ရွိ / ကေလးမရွိပါ အသက္ ၂၈ ေလာက္မွ myoma စျဖစ္ပါတယ္ အသက္ ၃၀ မွာ အိမ္ေထာင္က်ၿပီး ၃၁မွာ ကေလးရွိၿပီး ပ်က္ခဲ့ဖူးပါတယ္ / သားအိမ္ျခစ္ခဲ့ရပါတယ္ အသက္ ၃၃ မွာကေလးရွိၿပီး ထပ္ပ်က္ပါတယ္ သားအိမ္ ၂ခါျခစ္ရပါတယ္ ပထမအႀကိမ္ျခစ္ၿပီး ေသြးဆင္းမရပ္လို႔ဆိုၿပီး ထပ္ျခစ္ရတာပါရွင့္ ၂ခါျခစ္ၿပီးသည့္တိုင္ ေသြးဆင္းေနေသးတဲ့အတြက္ OG မွ bHCG စစ္ခိုင္းတဲ့အခါ ၅ေသာင္းေက်ာ္ ျဖစ္ေနပါတယ္ Lab အေျဖမွ pertial mole လို႔ထြက္တဲ့အတြက္ ကင္ဆာေဆးသြင္းရန္ ကင္ဆာဆရာဝန္ထံလႊဲေပးပါတယ္ ေဆးခန္းေျပာင္းျပၿပီးျပန္စစ္တဲ့အခါ သားအိမ္တြင္း Adenomyosis ရွိေနၿပီး သားအိမ္မွာ ကိုယ္ဝန္ ၃လဆိုဒ္ျဖစ္ေနပါတယ္ ကင္ဆာေဆးသြင္းရန္မလိုပါဟုေျပာခဲ့ပါတယ္ Yasmin ေဆးေပးခဲ့ၿပီး ၆လလွ်င္ျပန္ျပဖို႔ ခ်ိန္းခဲ့ပါတယ္ ေရာဂါျဖစ္တယ္လို႔ သိရတာ ၅လပိုင္း ၂၀၁၆ ပါ (၆လၾကာေသာ္လည္းေဆးခန္းျပန္မျပျဖစ္ပါ) ၂၀၁၈ ၃လပိုင္းမွာ ဒုတိယအႀကိမ္ ျပန္စစ္ေတာ့လည္း သားအိမ္အရြယ္အစားမွာ ၃လခြဲျဖစ္ေနေသးတဲ့အတြက္ သားအိမ္ ထုတ္ျပစ္သင့္တယ္လို႔ OG မွအၾကံေပးပါတယ္ရွင့္ ယခုအခါ Viasnne 2mg tablet ကို တရက္တလံုး ေသာက္ခိုင္းၿပီး ၃ လအတြင္း ခြဲဖို႔ေျပာထားပါတယ္ရွင့္ ေက်းဇူးျပဳၿပီး သားအိမ္ထုတ္သင့္ / မထုတ္သင့္ ႏွင့္ Adenomyosis အတြက္ မည္သည့္ေဆးႏွင့္ ျဖည့္စြက္စာမ်ား ေသာက္လွ်င္အဆင္ေျပႏိုင္သလဲဆိုတာ အၾကံျပဳေပးေစလို႔ပါတယ္ရွင့္ ေဆးစစ္ခ်က္ အေျဖမ်ားအား တြဲလွ်က္ေပးပို႔ပါသည္ရွင့္ ေလးစားေက်းဇူးတင္လွ်က္ပါရွင့္

၂။ ကြၽန္မအသက္ ၂၉ ပါ အိမ္ေထာင္ရိွပါ။ Adenomyosis ရိွပါတယ္ဆရာ။ ကေလးယူဖို႔ႀကိဳးစားေနပါတယ္ဆရာ။ အိမ္ေထာင္က်တာ ၄ လရိွပါျပီ။ ကေလးမရေသးပါ။ ဆရာဝန္ျပသင့္ပါသလား။ ဆက္ႀကိဳးစားရမလားဆရာ။ ခုအိမ္ေထာင္က်ပီးမွ ကြၽန္မ ေသြးေပါင္ခ်ိန္ခဏ့ခဏ့က်ေနပါတယ္ဆရာ မိန္းကေလးတစ္ေယာက္အတြက္ ရိွသင့္တဲ့ ေသြးေပါင္ခ်ိန္ရိွေအာင္ ဘယ္လိုျပဳမႈေနထိုင္စားေသာက္သင့္ပါသလဲဆရာ။ ကြ်န္မလက္ရိွေသြးေပါင္ခ်ိန္က 90,  60 ျဖစ္ပါတယ္ ေက်းဇူးအနႏၵျဖင့္။ အေဝးမွလူနာတဦး။

ပါပီလို႔မေရးရ။ ေခြးကေလးျဖစ္သြားပါမယ္။ ပါျပီလို႔ေရးရ။ ခဏ့ခဏ့မွာ ေအာက္ျမင့္မလိုပါ။ အနႏၵမဟုတ္ အနႏၲလို႔ ေရးရပါမယ္။

၃။ က်မက ႕႕႕႕႕ ပါ။  အသက္ ၃၂ နွစ္ပါ။ ႕႕႕႕႕ မွာေနတာပါ။ အိမ္ေထာင္မက်ေသးပါရွင့္။ ၂ဝ၁၂ June က ေရအိတ္ေပါက္လို႔ အေရးေပၚ တခါခြဲထားပါတယ္။ ရာသီလာခါနီရင္ အေတာ္ဗိုက္ေအာင့္ပါတယ္။ ျပီးတဲ႔လက ဗိုက္ေအာင့္လို႔ OG နဲ႔ျပန္ျပပါတယ္။ သားအိမ္ထဲအလံုးရွိတယ္ေျပာပါတယ္။ ၆ လတြင္း အိမ္ေထာင္မျပဳေသးရင္ Depo ၁ လတခါ ၆ လ ထိုးရမယ္ေျပာပါတယ္။ ဒါပင္မဲ႔ ဗိုက္ကေတာ့ေအာင့္ပါတယ္။ ေသာက္ေဆးလဲေပးပါတယ္။  မဲညစ္ညစ္ေတြ နဲနဲစီ ဆင္းေနပါတယ္ရွင့္။ Depo ထိုးရင္းနဲ႔ အားလံုးသက္သာနိုင္ပါသလား။ က်မ အိမ္ေထာင္ျပဳ ကေလးေမြးနိုင္ပါေသးလားရွင့္။ က်မ ေဆးမွတ္တမ္းပံုတင္ေပးလိုက္ပါတယ္။ ဘယ္အေျခေနထိ ေရာက္နိုင္လဲ ရွင္းျပေပးပါရွင့္။

၄။ သမီး ကို adenomysis ျဖစ္ေနတယ္ေျပာတယ္။ laparoscopic လုပ္ရမယ္ေျပာတယ္။ လုပ္ျပီးရင္ ကေလး ရႏိုင္မွာလား။ သမီး အသက္က ၃၂ ပါ။ ႕႕႕႕႕ မွာ ေနတာပါ။ ႕႕႕႕ 15,000 ေလာက္ ကုန္မယ္ေျပာတယ္။ ရန္ကုန္ ျပန္လုပ္ရင္ ေကာင္းမလားဆရာ။ ေက်း ဇူး။

၅။ ကြ်န္မ အသက္က ၃၅ နွစ္ပါဆရာ။ ျမန္မာနိင္ငံမွာေနပါတယ္။ သမီးေလးတေယာက္ရိွပါတယ္။ ကေလးထပ္ယူဖို႔ သားအိမ္ကိုစစ္ေတာ့ သားအိမ္မွာ Adenomyosis ဆိုတဲ့ေရာဂါျဖစ္ေနပါတယ္တဲ့။ ကေလးယူရင္ ျမန္ျမန္ယူပါတဲ့။ ကြ်န္မ မ်က္နွာမွာလဲ တင္းတိပ္ေတြအမ်ားႀကီးထြက္လာပါတယ္ဆရာ။ ေက်းဇူးျပဳ၍ အမ်ားဖတ္နိင္ေအာင္လို႔ Facebook မွာ တင္ေပးပါဆရာ။ ကေလးထပ္ယူဖို႔ အႏၲရာယ္မ်ားရိွပါသလားဆရာ။ ဆရာရိွလို႔ ကြ်န္မတို႔ ျမန္မာနိင္ငံမွာ ေဆးပညာဗဟုသုတေတြရပါတယ္ဆရာ။ ေက်းဇူးႀကီးလွပါတယ္ဆရာ။

၆။ ၿပီးခဲ့တဲ့ ႏိုဝင္ဘာက ႕႕႕႕႕ မွာ အလုပ္လုပ္ေနရင္း ႐ုတ္တရက္ဗိုက္ေအာင့္လို႔ ေဆး႐ုံေရာက္ခဲ့ပါတယ္။ Severe Adenomypsos လို႔ေျပာပါတယ္။ Medroxyprogesterone Acet 150Mg/3Ml I nj ကို ၃ လတခါ ထိုးခိုင္းပါတယ္။ ထိုးရင္ဗိုက္ေအာင့္တာသက္သာမယ္၊ ထပ္ၿပီးမႀကီးလာဘူးလို႔ေျပာပါတယ္။ ဒီေဆးဟာ တားေဆးလို႔ သိရပါတယ္။ ခု ၂ ခါ ထိုးၿပီးပါၿပီ။ ထိုးၿပီးတဲ့အခ်ိန္ကစလို႔ ခုထိေန႔စဥ္ရာသီလာပါတယ္။ ရန္ကုန္ျပန္ေတာ့ ေဒါက္တာ ႕႕႕႕႕ နဲ႔ ျပျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ လူနာကအရမ္းမ်ားေတာ့ ေသခ်ာမေျပာနဲ႔ခဲ့ပါဘူး။ ဘာမွမျဖစ္ဘူးေသးေသးေလးလို႔ ေျပာပါတယ္။ သမီးသိခ်င္တာ သမီးကအပ်ဳိပါ။ အသက္ ၃ဝ ပါ။ သမီးခုလို ေဆးထိုးေနလို႔ အိမ္ေထာင္က်ခဲ့ရင္ ကေလးရႏိုင္မဲ့ အခြင့္အေရးမရမွာ စိုးရိမ္ပါတယ္။ ေက်းဇူးျပဳၿပီးရွင္းျပေပးပါေနာ္။ ဘာဆက္လုပ္သင့္တယ္ ဆိုတာေလးလည္း အၾကံျပဳေပးပါေနာ္။

သားအိမ္မွာ အလႊာ ၃ ခုရွိတယ္။ အတြင္းဆံုးက အေရးၾကီးတယ္။ ရာသီလာတာအဲဒီကျဖစ္တယ္။ ကိုယ္ဝန္ကပ္တာလဲ အဲဒီမွာဘဲ။ အတြင္းဆံုးအလႊာကေန အလယ္လႊာျဖစ္တဲ့ ၾကြက္သားလႊာထဲကို တိုးဝင္ေနတာကို အဒီႏိုမိုင္ယိုးဆစ္လို႔ ေခၚတယ္။ ရာသီလာတိုင္းနာမယ္။ ဗိုက္ေအာက္ပိုင္းနာမယ္။ ေလတက္မယ္။ ဆင္းတာလဲမ်ားမယ္။ တေနရာေလာက္မွာသာ အဲလိုျဖစ္တာနဲ႔ သားအိမ္တခုလံုးမွာျဖစ္တာလို႔ရွိတယ္။ ခံရတာမသက္သာလွေပမဲ့ ကင္ဆာ မဟုတ္ပါ။ တခ်ိဳ႕မွာ ေရာဂါရွိေနေပမဲ့ မသိသလိုေနႏိုင္ေသးတယ္။

Adenomyosis သားအိမ္အတြင္းဆံုးလႊာေရာဂါ အျဖစ္မနည္းပါ။ အသက္အရြယ္ လူလတ္ပိုင္းမွာျဖစ္ၾကတာမ်ားတယ္။ ကေလးရဘူးသူေတြမ်ာပိုျဖစ္တယ္။ ဘာလို႔ျဖစ္သလဲ တိတိက်က်ေတာ့မသိေသးပါ။ Estrogen, Progesterone, Prolactin နဲ႔ Follicle stimulating hormone ေခၚတဲ့ ေဟာ္မုန္းေတြနဲ႔ဆိုင္မယ္လို႔ ယူဆပါတယ္။

မ်ိဳးဗီဇနဲ႔ဆက္စပ္မႈရွိေပမဲ့ မိသားစုတခုထဲမွာ အတူရွိေနတာ မေတြ႔ပါ။ သားေၾကာျဖတ္ထားသူ၊ ဗိုက္ခြဲေမြးထားသူ၊ ကိုဝန္ဖ်က္ခ်ထားသူေတြမွာ ျဖစ္တာပိုမ်ားတယ္။ ဒါေပမဲ့ အဲလိုျဖစ္ႏိုင္ေျခမ်ားတယ္လို႔ ေကာက္ခ်က္ခ်လို႔မရပါ။ ဘာလို႔ျဖစ္သလဲကိုလဲ မေျပာႏိုင္ပါ။

ဆရာဝန္ကလက္နဲ႔စစ္ေဆးရင္ သားအိမ္ကပိုၾကီးေနတာနဲ႔ နာတာေတြ႔ရမယ္။ တခ်ိဳ႕မွာ သားအိမ္ထုတ္ျပစ္ျပီး စစ္ေဆးမွသာေရာဂါကိုအတိအက်သိႏိုင္တယ္။ MRI နဲ႔ Transvaginal ultrasound ေမြးလမ္းကေနရိုက္တဲ့ အာလ္ထြာေဆာင္းနဲ႔လဲသိႏိုင္လာျပီ။ လက္နဲ႔စမ္းသပ္ရင္ သားအိမ္က ပံုမွန္ထက္ၾကီးေနမယ္။ နာမယ္။ Sonohysterography လဲဆက္လုပ္ရတယ္။ ဆားရည္ထိုးထည့္ျပီးမွ အာလ္ထြာေဆာင္းရိုက္တာျဖစ္တယ္။ Uterine Fibroids သားအိမ္အက်ိတ္ နဲ႔ မွားႏိုင္တယ္။

ကုသဘို႔ဆိုတာ ခံစားေနရတာေတြ သက္သာေအာင္လုပ္ေပးမယ္။
• Adenomyosis အျဖစ္မနည္းလွပါ။ အသက္ ၃ဝ ဝန္းက်င္အမ်ိဳးသမီးေတြမွာျဖစ္တာမ်ားတယ္။ ဘာလို႔ျဖစ္ရသလဲ မသိတာမ်ားတယ္။
• ရာသီလာလို႔နာတာသက္သာေအာင္လုပ္တဲ့ေဆးနည္းေတြျဖစ္တယ္။ နာတာအတြက္ NSAIDs ေခၚ ေဆးေတြေပးတယ္။ ဥပမာ Ibuprofen ေပးမယ္။ အပူကပ္ေပးတာလုပ္မယ္။
• ကိုယ္ဝန္တားေဆးေတြသံုးႏိုင္တယ္။ ေဟာ္မုန္း ၂ မ်ိဳးတြဲနဲ႔ တမ်ိဳးတည္းပါတာေတြ သံုးတယ္။
• Danazol ေခၚတဲ့ Gonadotropin-releasing hormone agonist ေဟာ္မုန္းဆန္႔က်င္ေဆးလဲသံုးတယ္။ ရာသီမလာဘဲ ေသြးဆံုးေစေအာင္လုပ္ေပးနည္းတမ်ိဳးျဖစ္တယ္။ ေသြးဆံုးရင္ ေပ်ာက္ကင္းႏိုင္တယ္။
• Endometrial ablation နည္းမွာ သားအိမ္အတြင္းလႊာကို ဖ်က္ဆီးေပးတယ္။
• Laparoscopic myometrial electrocoagulation နည္းနဲ႔ Adenomyoma excision နည္းေတြရွိတယ္။ Uterine artery embolization သားအိမ္သြားေသြးေၾကာပိတ္နည္းရွိတယ္။
• Leiomyoma (Fibroid) နဲ႔ Endometriosis သားအိမ္ေရာဂါေတြလဲ အတူတြဲေန-မေန စစ္ရတယ္။ ဒုတိယေမးသူမွာ တြဲရွိေနတယ္။
• ေဟာ္မုန္းေပးကုသနည္းမွာ Levonorgestrel-releasing IUD ေဟာ္မုန္းပါတာကို သားအိမ္ထဲ ထည့္ေပးတယ္။
• ကေလးယူဘို႔ ခက္တယ္။ သေႏၶလာကပ္ရမဲ့အလႊာက အေျခအေနမေပးလို႔ျဖစ္တယ္။ ကေလးယူခ်င္သူဆိုရင္ ျဖစ္ေနတဲ့ေနရာ၊ အရြယ္အစားကိုၾကည့္ျပီး ခြဲစိတ္တာလုပ္ႏိုင္တယ္။ ကေလးမယူေတာ့သူေတြကို သားအိမ္ထုတ္ေပးမယ္။ ကေလးရဘို႔ေတာ့ အာမမခံႏိုင္ပါ။ ေပ်ာက္သြားေအာင္ကုဘို႔လဲ အာမမခံႏိုင္ပါ။
• ကင္ဆာမျဖစ္ေစပါ။ ေသြးဆံုးရင္ ခံစားေနရတာေတြ ေကာင္းသြားမယ္။

ေဒါက္တာတင့္ေဆြ