Allergies Treatment (အလာဂ်ီ) ကိုကုသျခင္း

(အလာဂ်ီ) ျဖစ္ေစတာကိုျဖစ္ေစတဲ့ Allergens (အလာဂ်င္) ေတြကို ေရွာင္တာဟာ ပဌမဆံုးလုပ္ရမဲ့ အလုပ္ျဖစ္တယ္။ အေတာ္ခက္ခဲတာကေန မျဖစ္ႏိုင္တဲ့အထိ ခက္တဲ့အခ်က္ ျဖစ္တယ္။ ျဖစ္ရင္ ေဆးေတြကို အားကိုးရမယ္။ အလြယ္ဝယ္ရေဆးေတြ အမ်ားၾကီးရွိတယ္။ ဒီေဆးေတြကေန (အလာဂ်ီ) ရလို႔ ျဖစ္လာတာေတြကို ေလွ်ာ့နည္း သက္သာ၊ ေပ်ာက္ကင္းေစဘို႔ ျဖစ္တယ္။

ျဖစ္ႏိုင္တဲ့ေရာဂါေတြကေတာ့ -
• Angioedema (Urticaria, Quincke's disease) ျမန္မာလို အင္ျပင္ထတာ၊ အဂၤလိပ္လို Hives လို႔ ေခၚၾကတာ မ်ားတယ္၊

• Asthma ပန္းနာ၊

• Hay fever (Allergic rhinitis) ႏွာမႊန္၊
- Congestion ႏွာရည္ယို၊ ႏွာေခါင္းပိတ္၊
- Itchy, runny nose ႏွာေခါင္းယား၊
- Itchy, watery or swollen eyes (conjunctivitis) မ်က္စိမႊန္၊

• Atopic dermatitis (Eczema) ႏွင္းခူနာ၊
- Itchy skin အေရျပားယားယံ၊
- Red skin အေရျပားနီ၊
- Flaking or peeling skin အေရျပားကြာက်၊

• Food allergy အစားနဲ႔မတည့္ျခင္း၊
- Tingling mouth ပါးစပ္က်င္၊
- Swelling of the lips, tongue, face or throat မ်က္ႏွာ၊ ႏႈတ္ခမ္း၊ လွ်ာ၊ လည္ေခ်ာင္းေရာင္၊
- Hives အင္ျပင္ထ၊
- Anaphylaxis (ေရွာ့ခ္)၊

• Insect sting (အင္းဆက္) ကိုက္ခံရျခင္း၊
- A large area of swelling (edema) at the sting site အကိုက္ခံရတဲ့ေနရာေရာင္၊
- Itching or hives all over your body အင္ျပင္ထျခင္း၊ တကိုယ္လံုးယားယံ၊
- Cough, chest tightness, wheezing or shortness of breath ေခ်ာင္းဆိုး၊ ရင္ၾကပ္၊ အသက္ရွဴရင္ အသံမည္၊
- Anaphylaxis (ေရွာ့ခ္)၊

• Drug allergy ေဆးတခုခုနဲ႔မတည့္ျခင္း၊
- Hives အင္ျပင္ထ၊
- Itchy skin အေရျပားယား၊
- Rash အနီျပင္ေတြထြက္၊
- Facial swelling မ်က္ႏွာေရာင္၊
- Wheezing အသက္ရွဴၾကပ္၊
- Anaphylaxis (ေရွာ့ခ္)၊

• Anaphylaxis (ေရွာ့ခ္) ရျခင္း
- Loss of consciousness သတိမေကာင္း၊ ေမ့၊ လံုးဝသတိလစ္၊
- Lightheadedness ေခါင္းထဲေပါ့ေန၊
- Severe shortness of breath အသက္ရွဴမဝ၊
- A rapid, weak pulse ေသြးခုန္ျမန္ျပီး စမ္းလို႔ခက္၊
- Skin rash အေရျပား အနီျပင္ေတြထြက္၊
- Nausea and vomiting ပ်ိဳ႕-အန္ျခင္း၊
- Swelling airways, which can block breathing အသက္ရွဴလမ္း ေရာင္ျပီးပိတ္၊

သံုးရတဲ့ေဆးေတြနဲ႔ ကုသနည္း၊
၁။ (အလာဂ်ီ) ရတယ္ဆိုရင္ ကိုယ္ထဲကေန Histamine (ဟစ္တမင္း) ဓါတ္ေတြ ထြက္လာရာကေန ေရာဂါလကၡဏာေတြ ျဖစ္ေစတာမို႔ ဒီ (ဟစ္တမင္း) ကို ဆန္႔က်င္တဲ့ Antihistamines (အင္တီ-ဟစ္တမင္း) ေဆးကို ပဌမဦးဆံုး သံုးၾကရတယ္။
Antihistamines (အင္တီ-ဟစ္တမင္း)
• Diphenhydramine (Benadryl)
• Loratadine (Claritin)
• Cetirizine (Zyrtec)
• Fexofenadine (Allegra)
• Clemastine fumarate (Tavist)
• Chlorpheniramine (Chlor Trimeton)
• Brompheniramine (Dimetapp)

၂။ Decongestants (ဒီကြန္ဂ်က္စတင့္န္) ေဆးကိုလဲ ႏွာေခါင္းမွာျဖစ္တာအတြက္ သံုးရတယ္။ (အလာဂ်ီ) ေၾကာင့္ ႏွာေခါင္းထဲမွာ အဖံုးလႊာပါးပါးေလး ေရာင္လာလို႔ အရည္ေတြပိုထြက္လာတာကို သက္သာေစတယ္။ Sprays or Drops ႏွာေခါင္းထဲထည့္ေဆး၊ Tablets ေဆးျပား နဲ႔ Syrups ေဆးရည္ေတြနဲ႔လာတယ္။ ဒီေဆးက Stimulants (စတီျမဴလင့္) ျဖစ္လို႔ ႏွလံုးခုန္နဲ႔ ေသြးဖိအား တက္ေစမယ္။ ေခါင္းကိုက္တတ္တယ္။ ေဒါသထြက္တတ္တယ္။ ဆက္တိုက္ဆိုရင္ ၄-၅ ရက္ထက္ ပိုမသံုးရဘူး။ Saline nasal sprays ဆားရည္ပန္းေဆးထဲမွာ Decongestants မပါဘူး။ ၾကာၾကာသံုးလို႔ရတယ္။
Decongestants (ဒီကြန္ဂ်က္စတင့္န္)
• Oxymetazoline (Afrin)
• Pseudoephedrine (Sudafed)
• Phenylephrine (Neo Synephrine)

၃။ Corticosteroids (ေကာ္တီကို-စတီရြိဳက္) ေဆး
ေဆးျပင္းတယ္လို႔ ေယဘုယ်ေခၚတဲ့ေဆးမ်ိဳးကေန ေရာဂါလကၡဏာေတြကို သက္သာေစတယ္။ ေသာက္ေဆးေရာ ႏွာေခါင္းထဲထည့္ေဆးပါလာတယ္။ ဥတုေၾကာင့္ (အလာဂ်ီ) ရတာ၊ အေအးမိတာမ်ိဳးက ရာသီဥတုဆိုးလာေလ ခံစားရတာဆိုးေလေလျဖစ္ျပီး ေတာ္ေတာ့ေဆး မတိုးသလိုေနတယ္။ (စတီရြိဳက္) ေဆးက ဒါမ်ိဳးအတြက္ေကာင္းတယ္။ ေဆးစြမ္းက ေျဖးေျဖးနဲ႔ တာရွည္ျဖစ္တယ္။ ေဘးထြက္-ဆိုးက်ိဳးေတြေတာ့ ရွိတယ္။ ေခါင္းကိုက္၊ ႏွာေခါင္းေသြးယို၊ အရသာပ်က္မယ္။ အၾကာၾကီးသံုးရင္ လူဝလာမယ္၊ မ်က္စိအတြင္းတိမ္ျဖစ္မယ္၊ အရိုးအားနည္း၊ ေသြးတိုးတက္၊ ဆီးခ်ိဳတက္၊ ေသြးထြက္လြယ္တာေတြျဖစ္ႏိုင္တယ္။

Corticosteroids ေဆးအုပ္စုမ်ား -
အုပ္စု (၁) = Hydrocortisone, Hydrocortisone acetate, Cortisone acetate, Tixocortol pivalate, Prednisolone, Methylprednisolone, and Prednisone
အုပ္စု (၂) = Triamcinolone acetonide, Triamcinolone alcohol, Mometasone, Amcinonide, Budesonide, Desonide, Fluocinonide, Fluocinolone acetonide, and Halcinonide
အုပ္စု (၃) = Betamethasone, Betamethasone sodium phosphate, Dexamethasone, Dexamethasone sodium phosphate, Fluocortolone

၄။ Immunotherapy (အင္ျမဴႏိုသာရာပီ) ကုသနည္း
ကိုယ္နဲ႔မတည့္တာကို ယဥ္ပါးလာေအာင္လုပ္ေပးနည္းျဖစ္တယ္။ Allergy shots လို႔လဲေခၚတယ္။ Antibody (အင္တီေဘာ္ဒီ) အေရအတြက္ေျပာင္းလဲေစလို႔ IgE ဆိုတာကေန (အလာဂ်ီ) ရလို႔ျဖစ္လာတဲ့ တံု႔ျပန္မႈေတြကို သက္သာေစတယ္။ ကိုယ္နဲ႔မတည့္တာဟာ ဘာလဲ။ ဘယ္လိုဟာေတြနဲ႔ စမ္းမလဲ အေရးၾကီးတယ္။ ျဖစ္ႏိုင္ေလာက္တာေတြနဲ႔ စမ္းရတယ္။ မတည့္တာကို ေဆးထိုးထိုးေပးရတယ္။ နည္နည္းခ်င္းကစရတယ္။ လနဲ႔ခ်ီျပီးၾကာတယ္။ အစြမ္းေကာင္းေကာင္ျပဘို႔ရာ ႏွစ္နဲ႔ခ်ီျပီးၾကာမယ္။ ၅ ေယာက္မွာ တေယာက္က အဆင္မေျပတာ ေတြ႔ရတယ္။

Cromolyn sodium ေဆးကို (အလာဂ်ီ) နဲ႔ ပန္းနာ ေရာေနသူေတြအတြက္ ေပးႏိုင္တယ္။ Nasal sprays ႏွာေခါင္း-ပန္းေဆး၊ Inhaler ရွဴေဆး အေနနဲ႔လာတယ္။

Contact dermatitis ထိမိ-ပြတ္မိတာၾကာလို႔ ျဖစ္ရတဲ့ အေရျပားနာျဖစ္ရင္ မတည့္တာကိုသိေအာင္လုပ္ျပီး ေရွာင္ပါ။ ဥပမာ ဆြဲၾကိဳး၊ ဖိနပ္သဲၾကိဳး။ ျဖစ္တဲ့ေနရာ Calamine lotion လိမ္းပါ။ ေရေအး-ေရခဲတင္ပါ။ Antihistamine နဲ႔ Corticosteroid ပါတဲ့ Sprays, Gels, Creams ေဆးေတြသံုးပါ။ ယားေနတာ၊ ေရာင္ေနတာေတြ သက္သာေစမယ္။ ေဆးလိမ္းတာမ်ားရင္ အေရျပားေျခာက္ေသြ႔ေစတတ္တယ္။ Acute contact dermatitis အခုမွ ဒီလိုအနာျဖစ္တာဆိုရင္ (စတီရြိဳက္) ေသာက္ေဆး ေဆးတပတ္လည္ေအာင္ ေသာက္ပါ။ နဲနဲျပင္းတဲ့ (စတီရြိဳက္) လိမ္းေဆးလိမ္းျပီး ပတၱီးစီးထားပါ။

မျဖစ္ေအာင္ ေနတတ္-စားတတ္သြားလာတတ္ဘို႔လိုတယ္။
• အိမ္ထဲမွာသာ ေနပါ၊ ျပဴတင္းေပါက္လဲ ပိတ္ထားပါ။
• ကားနဲ႔သြားလဲ မွန္ပိတ္ထားပါ။
• ေဆးခန္းသံုး ႏွာေခါင္းစည္းသံုးပါ။
• စိုက္ပ်ိဳးခင္းေတြ ေရွာင္ပါ။
• ပန္းဝတ္မံႈေေတြေရွာင္ပါ။
• အျပင္ကေနျပန္လာရင္ အဝတ္အစားေတြဖြတ္ေလွ်ာ္ျပစ္ပါ။
• ေလေအးစက္နဲ႔ေနတာဆိုရင္ သန္႔ရွင္းမႈ ပံုမွန္လုပ္ေစပါ။ Electrostatic filters အမ်ိဳးသံုးပါ။
• မိႈကေနကာကြယ္ႏိုင္ေအာင္ Ventilation and Dehumidifiers သံုးပါ။
• ေရခ်ိဳးခန္း ၾကမ္းျပင္-နံရံေတြ သန္႔ရွင္းရာမွာ Diluted bleach ခြ်တ္ေဆးကိုေရေဖ်ာ္ျပီး သံုးပါ။
• အိမ္သံုးပစၥည္း အေဟာင္းေတြစြန္႔ထုတ္ပါ။ ေနလွမ္းပါ။
• ေလစုပ္စက္နဲ႔ ပံုမွန္သန္႔ရွင္းေပးပါ။
• ေရစိုဝတ္နဲ႔ ၾကမ္း-နံရံေတြ ပံုမွန္တိုက္ပါ။
• ျဖစ္ႏိုင္သမွ် သူမ်ားေတြနဲ႔ထိစပ္တာေရွာင္ပါ။
• အိမ္ေမြးတိရစၧာန္ေတြနဲ႔ ကင္ကင္း-ေဝးေဝးေနပါ။

Allergies (အလာဂ်ီ) ရတာမ်ိဳးက ၾကာရင္ သက္သာတယ္။ ကံမေကာင္းသူေတြမွာေတာ့ ပိုဆိုးလာတတ္တယ္။ Anaphylaxis (ေရွာ့ခ္) နဲ႔ Severe Asthma ဆိုးဝါးတဲ့ပန္းနာေတြက အသက္ကိုေတာင္ ရန္ရွာတတ္တယ္။

Anaphylaxis (ေရွာ့ခ္) ရတဲ့အထိ ဆိုးဝါးျခင္းဟာ အေရးေပၚျဖစ္တယ္။ Adrenaline (Epinephrine) injection (အဒရီနယ္လင္) ေဆးထိုးရမယ္။

ေဒါက္တာတင့္ေဆြ