Allergy and Worm နာတာရွည္ (အလာဂ်ီ) ႏွင့္ သန္ေကာင္

Allergic ျဖစ္ေနတာ ၂ ႏွစ္ေလာက္ရွိပါျပီ။ အရက္ဘီယာေသာက္ရင္၊ ငါး၊ ပုစြန္၊ ခရမ္းသီး စားရင္ ျဖစ္ပါတယ္။ မနက္ အိပ္ရာထနဲ႔ ညအိပ္ခါနီးမွာ အျဖစ္မ်ားပါတယ္။ ထမင္း အခ်ိန္မွန္ မစားရင္လည္း ျဖစ္ပါတယ္။ တစ္ခါတစ္ေလ လက္ဖ်ံ ၾကြက္သားမွာ အေကာင္ေလး တုိးသြားသလုိ ခံစားရပါတယ္။ ဝမ္းသြားရင္ ဝမ္းထဲမွာ အျဖဴလံုးေလးေတြ ပါပါလာ တတ္ပါတယ္။ ေသေသခ်ာခ်ာ ေရေဆးၾကည့္ေတာ့ အျဖဴလံုးေလးရဲ႕ထိပ္မွာ ခ်ိတ္လုိပံုစံေလး ပါတာေတြ႕ရပါတယ္။ က်ေနာ္ Allergic ျဖစ္တာ သန္ေကာင္ေၾကာင့္လုိ႕ထင္ျပီး သံက်ေဆး Mebendazole 500mg ကုိ တစ္ပတ္ တစ္လံုး တစ္လတိတိ ေသာက္တဲ့အခါ Allergic ျဖစ္တာ နည္းနည္း ေလ်ာ့သလုိ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ ေနာက္ပုိင္း ျပန္ျဖစ္တာပါပဲ။ Allergic ျဖစ္ရင္ Cetirizine hydrochlorde ေသာက္ေနပါတယ္။ ေဆးေသာက္ျပီး နာရီဝက္ ေနရင္ သက္သာပါတယ္။ ျဖစ္တဲ့အခ်ိန္ဆုိ လူၾကားသူၾကားမသြားရဲပါဘူး။ ဟုိကုတ္-ဒီကုတ္နဲ႔ ဣေႄႏၵလည္း မရပါဘူး။ ဒီေရာဂါေၾကာင့္ စိတ္ညစ္ေနရပါတယ္။

Allergy (အလာဂ်ီ) ျဖစ္တယ္ဆိုတာ လူ႔ခႏၡာကိုယ္ကေန သူနဲ႔ မသင့္တာတခု ဝင္လာတဲ့အခါ ျပင္းျပင္းထံထံ တံု႔ျပန္လို႔ ဆက္ ျဖစ္လာတဲ့ ျဖစ္စဥ္ေတြပါ။ ခႏၡာကိုယ္ကေန ရွင္းထုတ္ဘို႔ ၾကိဳးစားမႈတခု ျဖစ္ပါတယ္။ (အာဂ်ီ) အမ်ိဳးမ်ိဳးထဲမွာ ထူးျခား တာေတြက Nasal allergies ႏွာေခါင္းမွာ ျဖစ္တာနဲ႔ Chronic allergies နာတာရွည္ ျဖစ္တာေတြပါ။ နာတာရွည္က ပိုဆိုးတယ္။ သူတို႔မွာ ႏွာေခါင္းမွာပါ ျဖစ္ေနတတ္တယ္။ တခါတေလ မတည့္တာကေန ေစ့ေဆာ္လို႔ မဟုတ္ဘဲလဲ ျဖစ္တတ္တယ္။ ဥပမာ ေလေအးတာ၊ ေလေျခာက္ေသြ႔တာ၊ မီးခိုး၊ စသျဖင့္ေတြ။ တကယ္ မတည့္တတ္တာေတြက ဖုန္၊ မိႈ၊ ပန္းဝတ္မံႈ၊ တိရစၧာန္-အမံႈအမႊား၊ အင္းဆက္ စတာေတြပါ။ အစားအေသာက္ေတြထဲက ႏို႔၊ ေခ်ာကလက္၊ ကိုလာ၊ ေကာ္ဖီ၊ လက္ဘက္ရည္၊ ဥ၊ ေျပာင္း၊ ဂ်ံဳ၊ လိမ္ေမာ္၊ ခရမ္းခ်ဥ္သီး၊ ဝက္-ၾကက္သား၊ ငါး၊ ပင္လယ္စာ၊ အေစ့အဆံ၊ ေဆးဝါး။

နာတာရွည္ (အလာဂ်ီ) က ကုရတာ ခက္ပါတယ္။ တခ်ိဳ႕ဆိုရင္ ဘာေဆးမွ မတိုးသလို ဆိုးတယ္။ Trigger ဘာကေန အဲလို ျဖစ္သလဲဆိုတာ သတိထားရတယ္။ တခါတေလ အဲလိုလုပ္ဘို႔လဲ ခက္ေသးတယ္။ ေဆးဆိုရင္ Antihistamine ေတြေပးတယ္။ ဒီအုပ္စုထဲမွာ အမ်ိဳးမ်ိဳးရွိတယ္။ Telfast, Diphenhydramine, Hydroxyzine, Cetrizine ေတြ ပါတယ္။

(အင္တီ-ဟစ္စ္တမင္း) ေတြဟာ အိပ္ခ်င္၊ ေခါင္းကိုက္၊ မ်က္စိျမင္ေဝဝါး၊ ဝမ္းခ်ဳပ္၊ အာေျခာက္၊ ေခါင္းမူး၊ ဆီးသြားရခက္၊ ေခါင္းမၾကည္မလင္ ျဖစ္တတ္တဲ့ ေဘးထြက္ မေကာင္းက်ိဳးေတြ ရွိပါတယ္။ ခုေခတ္မွာေတာ့ အိပ္ခ်င္ေစျခင္း မရွိတဲ့ ဒုတိယ၊ တတိယမ်ိဳးဆက္ ဆိုတာေတြ ေပၚလာပါျပီ။

Alimemazine, Chlorphenamine, Clemastine, Cyproheptadine, Hydroxyzine, Promethazine ဆိုတာေတြက သိပ္အေကာင္းၾကီး မဟုတ္ေသးဘူး။ ဒီေဆးေတြက အိပ္ခ်င္တယ္။ Acrivastine, Cetirizine, Desloratadine Loratadine, Mizolastine ေတြကေတာ့ အိပ္ခ်င္ေစျခင္းမရွိတဲ့ ဒုတိယ မ်ိဳးဆက္မို႔ ပိုေကာင္းတယ္။

(အလာဂ်ီ) ရတတ္သူမ်ား Cetirizine hydrochloride ကို ေဆာင္ထားပါ။ စားေဆး၊ ေသာက္ေဆး။ သူက 5 mg, 10 mg ဆိုျပီးလာတယ္။ အသက္ ၆ ႏွစ္အထက္ဆိုရင္ တေန႔ တျပား။ အစာနဲ႔နီးမွ ေဝးမွ ဆိုတာ မရွိဘူး။ ေရာဂါျပင္းရင္ေတာ့ ပိုေသာက္ရမယ္။ တေန႔ကို ႏွစ္ခါ ခြဲေသာက္လဲရတယ္။ အသက္ငယ္ရင္ ကိုယ္အေလးခ်ိန္အလိုက္ ေလွ်ာ့ေသာက္ရမယ္။

(အလာဂ်ီ) ျဖစ္တာ ျပင္းထံလာရင္ Prednisolone လို Corticosteroid ေဆးမ်ိဳးပါေပးတယ္။ ေဆးရဲ႕ ေဘးထြက္-ဆိုးက်ိဳး မ်ားလို႔ တခ်ိဳ႕က မသံုးေစခ်င္ဘူး ေပးရင္ သက္သာတာေတာ့ အမွန္ဘဲ။ ေရရွည္ မသံုးတာ ေကာင္းတယ္။ တကယ္လို႔ ဆက္တိုက္ ျဖစ္ေန၊ ေသာက္ေနရတဲ့ (အင္တီ-ဟစ္စ္တမင္း) ေတြနဲ႔ မသက္သာလို႔ ဆရာဝန္က ေပးရင္ ေသာက္ပါ။ ပဌမ ရက္ေတြမွာ ေဆးမ်ားမ်ား ေပးျပီး၊ သက္သာရင္ တျဖည္းျဖည္း ေလွ်ာ့ေပးရတယ္။ တံုးတိ မျဖတ္ရဘူး။ အေရးေပၚ ျဖစ္ရင္ ဒီေဆးမ်ိဳးကို ထိုးေပးရတယ္။ ဗမာေတြက အသက္ကယ္ေဆးလို႔ ေခၚၾကတယ္။

Cimetidine, Ranitidine တို႔ဟာ ေလနာေဆးေတြေပမဲ့ ဒီေရာဂါအတြက္လည္း သံုးတတ္တယ္။ Doxepin ဆိုတဲ့ စိတ္မက်ေဆးလည္း သံုးေသးတယ္။

နာတာရွည္ (အလာဂ်ီ) နဲ႔ သန္ေကာင္ ဆက္စပ္ေနတတ္တယ္။ တျခားဟာေတြကို မတည့္တာေရာ သန္ေကာင္ပါ တြဲ ျဖစ္ေနႏိုင္ေသးတယ္။ ၂ မ်ိဳးလံုးကို ကုရလိမ့္မယ္။ သန္ေကာင္ အမ်ိဳးအစားေတြ အမ်ားၾကီးရွိတယ္။

Ankylostomiasis (Hookworm) ခ်ိတ္သန္ေကာင္ ရွိေပမဲ့ တခ်ိဳ႕မွာ လကၡဏာ မျပဘဲ ေနတတ္တယ္။ အေရျပား ကေန ဝင္ျပီး၊ ေသြးထဲေရာက္၊ အဆုပ္ထဲေရာက္၊ အူထဲေရာက္တယ္။ ေရာက္တဲ့ ေနရာအတိုင္း လကၡဏာေတြ ျပမယ္။ အေရျပား ယားမယ္၊ ရင္ၾကပ္မယ္၊ ပန္းနာ-ႏူမိုးနီးယားလို ျဖစ္မယ္။ ဗိုက္နာမယ္၊ ဝမ္းပ်က္မယ္၊ လူပိန္မယ္၊ အစားပ်က္မယ္၊ ေလထမယ္၊ ၾကာရင္ Iron deficiency anemia ေသြးအားနဲတာပါ ျဖစ္ေနတတ္တယ္။ သတိထားရမွာက ျပန္ျဖစ္တာနဲ႔ ေဆးယဥ္တာ။ Mebendazole 100 mg ကို တေန႔ ၂ ၾကိမ္၊ ၃ ရက္ ေပးတယ္။ ၂-၃ ပါတ္ေနရင္ တခါထပ္ေပးတယ္။ ကိုယ္ဝန္ေဆာင္ေနတံုး မေပးရပါ။ Albendazole 400 mg ၁ ၾကိမ္၊ ၃ ရက္ ေသာက္ရတယ္။ ေသြးအားေကာင္းဘို႔ Ferrous sulfate စားေဆး ၃ လ ေသာက္ေစတယ္။ (ပရိုတင္း) ပါ နည္းေနတတ္တယ္။ စားေပးပါ။

Strongyloidiasis သန္ေကာင္ေရာဂါဆိုတာလဲ အေရျပား (ေျခေထာက္) ယားယံတာ နဲ႔ အဆုပ္နဲ႔ဆိုင္တဲ့ လကၡဏာေတြ (ေခ်ာင္းဆိုး၊ အသက္ရွဴၾကပ္) ျဖစ္ႏိုင္တယ္။ အစားပ်က္၊ ဝမ္းပ်က္၊ ဗိုက္နာ၊ ေသြးစစ္ရင္ Eosinophil ေသြးျဖဴဥတမ်ိဳး မ်ားေနမယ္။ Ivermectin ကို တရက္မွာ 200 mcg ၁-၂ ရက္ ေပးတာက Albendazole 400 mg တေန႔ ၂ ၾကိမ္ ၃ ရက္ ေပးတာထက္ ပိုေကာင္းတယ္။

Enterobiasis (Pinworm) သန္ေကာင္ေရာဂါဆိုတာ ညအခ်ိန္ စအိုကယားတာ ထူးျခားတယ္။ Albendazole (400 mg) ဒါမွမဟုတ္ Mebendazole (100 mg) တခါထဲ ေပးတယ္။ တလေနတခါ ထပ္ေပးသင့္တယ္။

Ascariasis (Roundworm) သန္ေကာင္ေရာဂါဆိုတာ အမ်ားဆံုးျဖစ္တယ္။ သန္လံုးေကာင္ေခၚတယ္။ တီေကာင္နဲ႔ ဆင္တယ္။ အေရျပားယား တတ္တယ္။ ဗိုက္နာတတ္တယ္။ Albendazole 400 mg တခါထဲ ေပးတယ္။ ဒါမွမဟုတ္ Mebendazole 500 mg တခါထဲျဖစ္ျဖစ္ 100 mg တေန႔ ၂ၾကိမ္ ၃ ရက္ျဖစ္ျဖစ္ ေပးတယ္။

Trichuriasis (Whipworm) သန္ေကာင္ေရာဂါဆိုတာလဲ ကေလးေတြမွာ အျဖစ္မ်ားတယ္။ Albendazole တေန႔ 400 mg ၁-၃-၇ ရက္ေပးတယ္။ ဒါမွမဟုတ္ Mebendazole တေန႔ 200 mg ၁-၃-၇ ရက္ေပးတယ္။

သန္ေကာင္ ရွိ-မရွိ ဝမ္းစစ္ေဆးပါ။ သန္ေကာင္ အမ်ိဳးအား စစ္ပါ။ ေဆးေသျခာ ေသာက္ပါ။ ၁ လေနရင္ ဝမ္းတခါ ထပ္စစ္ပါ။ လိုအပ္ရင္ ေဆးထပ္ေသာက္ပါ။ ေသြးအားနဲ-မနဲလည္း စစ္ပါ။

ေဒါက္တာတင့္ေဆြ