Hepatitis B medical treatment (ဘီ) ပိုးေဆးေပးျခင္း

ကြၽန္မ အသက္ က ၂၂ ပါ။ လြန္ခဲ့တဲ့ ၇ လေလာက္က အလုပ္ေလ်ွာက္ဖို႔ေဆးစစ္ရာမွ B ပိုး႐ွိတာကို သိလိုက္ရပါတယ္။ ဘယ္ဘက္ရင္ဘက္နဲ႔ ညာဘက္ရင္ဘက္ တခါတေလေအာင့္တာ အဲ့ဒါေၾကာင့္လားမသိဘူး။ HBe စစ္ၾကည့္တာ negative ျပပါတယ္စစ္ခဲ့တာေတာ့ လြန္ခဲ့တဲ့ ၇လေလာက္ကပါ။ အေကာင္ေရ အတိက်ေတာ့ ထပ္မစစ္ခဲ့ရဘူး။ ဆရာဝန္က Tenvir အသည္းေဆးကိုေပးပါတယ္ တလပဲေသာက္လိုက္ပီးေနာက္ ပိုက္ဆံကုန္လို႔ ဆက္မေသာက္မိပါဘူး။ ေေဖ့ဘြတ္မွာေတြ႔တဲ့ B ပိုးေပ်ာက္တယ္ဆိုတဲ့ ျျမန္မာေဆးရြက္ အိတ္သရမူလီအရြက္နဲ႔ စပါးလင္ျပဳတ္ကိုေသာက္ၾကည့္ပါတယ္။ အခုေဆးေတာ့ထပ္မစစ္ၾကည့္ရေသးပါဘူး။ B ပိုးက လံုးဝအ႐ွင္းမေပ်ာက္ႏိုင္ဘူး ၾကားလို႔ ဟုတ္လား႐ွင္ ဘယ္လိုကုသရင္အ႐ွင္းေပ်ာက္ႏိုင္မလဲ႐ွင္။ ဆးစစ္ခ်က္နဲ႔ ဓာတ္ပံုပို႔လိုက္ပါတယ္။ ေက်းဇူးတင္ပါတယ္႐ွင္။

အသည္းေရာင္ (ဘီ) ပိုးရွိေနသူကို ေဆးကုသတာရဲ႕ရည္ရြယ္ခ်က္ကေတာ့ ဗိုင္းရပ္စ္ပိုးေတြ တက္ၾကြမေနေအာင္၊ အသည္းထဲမွာ ပြါးမ်ား မလာေစေအာင္လုပ္တာ ျဖစ္တယ္။ ေဆးကေန အဲလိုလုပ္ေပးတဲ့ေနာက္မွာ ကိုယ့္ခုခံအားကေန ပိုးေတြကို ႏွိမ္ႏိုင္လာမယ္။ အသည္းကိုလဲ ဆက္ျပီး ပ်က္စီးတာ မျဖစ္ေအာက္ ကာကြယ္ေပးႏိုင္မယ္။ အသည္းေျခာက္တာ၊ အသည္းကင္ဆာ ျဖစ္မလာေစဘူး။

အသည္းေရာင္ (ဘီ) ပိုးကူးစက္ခံရသူေတြထဲက ၉၅% မွာ သူ႔အလိုလို ေရာဂါပိုးေတြ ရွင္းသြားႏိုင္တယ္။ ေဆးမလိုဘဲ ရွင္းသြားတာကို ဆိုလိုတယ္။ တခ်ိဳ႕မွာေတာ့ နာတာရွည္ အသည္းေရာင္ ျဖစ္ႏိုင္တယ္။ ၆ လေနလို႔မွ ပိုးကင္းရွင္း မသြားရင္ အဲလိုျဖစ္လာႏိုင္တယ္။ အသည္းေရာဂါျဖစ္လာမယ္ အသည္းထဲမွာ ပိုးေတြက ပြါးမ်ားလာမယ္။ ေဆးကုသဘို႔ လိုႏိုင္တယ္။
ေဆးမေပးခင္ HIV နဲ႔ Hepatitis C ရွိ-မရွိ စစ္မယ္။ Hepatitis A vaccine ကာကြယ္ေဆးလဲ ထိုးေပးမယ္။ နာတာရွည္ ဘီပိုး အသည္းေရာင္အတြက္ ေလာေလာဆယ္ ေဆး ၃ မ်ိဳးသံုးေနတယ္။ (၁) Pegylated Interferon (Peginterferon) (၂) Lamivudine နဲ႔ (၃) Adefovir (ADV) ေတြျဖစ္တယ္။ တတိယေဆးက ဒုတိယေဆး မတိုးသူေတြကို ေပးတယ္။ Lamivudine ကို အမ်ားဆံုး သံုးေနတယ္။

၁။ Peginterferon ေဆးဆိုတာ ဗိုင္းရပ္စ္ကို ခံတိုက္ဘို႔ရာ လူ႔ကိုယ္ထဲကေန အလိုလိုထုတ္ေပးတာမ်ိဳး ျဖစ္တယ္။ ဒီေဆးေၾကာင့္ ဗိုင္းရပ္စ္ေတြ ပြါးမ်ားလာမွာကို တားဆီးမယ္။ ဒီေဆးကို အေရျပားေအာက္မွာ တပါတ္တခါ၊ ၆-၁၂ လၾကာထိုးေပးရတယ္။ နာတာရွည္ အသည္းေရာင္လို႔ ဒီေဆးထိုးသူေတြထဲက ၃၅% မွာ ေရရွည္အက်ိဳးရတာ ေတြ႔ရတယ္။ ေဆးစစ္ရင္ ဗိုင္းရပ္စ္ေတြ မ်ားလာတာက ရပ္သြားတာေတြ႔ရမယ္။ အသည္းအလုပ္လဲ ပံုမွန္ျဖစ္ေနမယ္။ ေဆးရပ္ျပီးေနာက္ ပိုေကာင္းလာမ်ိဳးလဲ ရွိတယ္။ တခ်ိဳ႕မွာ ေဆးကုသမႈခံယူေနရင္း အခိုက္အတန္႔ေလာက္ အသည္းေရာင္တာ ပိုဆိုးလာတတ္တယ္။ ဒီလို ျဖစ္တာကို Hepatitis B flare လို႔ေခၚတယ္။ တခါတေလ ပိုးေတြရွင္းသြားျပီး၊ အသည္းလဲ အလုပ္ ပံုမွန္ လုပ္ႏိုင္လာၾကတယ္။ ေဘးထြက္ဆိုးက်ိဳးေတြ အမ်ားအားျဖင့္ တုပ္ေကြးမိသလို ျဖစ္တာပါဘဲ။ ကိုယ္ပူ၊ ေခြ်းထြက္၊ အဆစ္ေတြနာ၊ ေခါင္းကိုက္။ Paracetamol ပါရာစီတေမာကို ၄ နာရီတခါေသာက္ရင္ သက္သာမယ္။ ျဖစ္ကာစသာဆိုးတယ္။ တခ်ိဳ႕မွာ စိတ္ဓါတ္က်မယ္၊ စိတ္မူေျပာင္းတယ္။ ဆံပင္ကြ်တ္တာ၊ ကိုယ္အေလးခ်ိန္ က်တာေတြလဲ ျဖစ္ႏိုင္တယ္။ ဆိုးက်ိဳးက ဆိုးတာျဖစ္ေနရင္ ေဆးေလွ်ာ့ေပးတာ၊ ေဆး ခဏနားထားတာလဲ လုပ္ႏိုင္တယ္။

၂။ Lamivudine ေဆးဆိုတာ၊ ေသာက္ေဆးျဖစ္တယ္။ ဗိုင္းရပ္စ္ကို ပ်က္စီးေစမယ္။ ပြါးမ်ားတာကို တားေပးမယ္။ တေန႔ ၁ လံုး၊ ၁ ႏွစ္ အနည္းဆံုး ေသာက္ေစတယ္။ နာတာရွည္ အသည္းေရာင္လို႔ ဒီေဆးေသာက္ရသူထဲက ၂ဝ-၃ဝ% မွာ ေရရွည္ အက်ိဳးမ်ားေစတာ ေတြ႔ရတယ္။ ေဆးရဲ႕ေဘးထြက္ဆိုးက်ိဳးေတြ မဆိုးပါ။ ေခါင္းကိုက္၊ ဗိုက္နာ၊ ဝမ္းပ်က္၊ ေမာပန္း၊ အားယုတ္။ ေဆးကို ေစာျပီး မေသာက္ဘဲရပ္လိုက္တာ မေကာင္းဘူး။ တခ်ိဳ႕မွာ ေဆးယဥ္လာတတ္တယ္။

၃။ Adefovir ေဆးဆိုကို Lamivudine ေဆးယဥ္သူေတြအတြက္ သံုးတယ္။ တေန႔ ၁ လံုးေသာက္ရတဲ့ေဆး ျဖစ္တယ္။

အသည္းေရာင္ (ဘီ) ပိုးအတြက္ေဆးေတြက အမ်ိဳးမ်ိဳးရွိတယ္။
1. Drugs associated with Hepatitis B
2. Viread = tenofovir class
3. Epivir = lamivudine class
4. Pegasys = peginterferon alfa-2a class
5. PegIntron = peginterferon alfa-2b class
6. Hepsera = adefovir class
7. Intron A = interferon alfa-2b class
8. Tyzeka = telbivudine class
9. Epivir-HBV = lamivudine class

ေဆးတခုခ်င္းမွာ ထူးျခားခ်က္ေတြရွိတယ္။ သုေတသနလုပ္ေနတဲ့ေဆးေတြလဲရွိေသးတယ္။ အၾကမ္းေျပာရရင္ (ဘီ) ပိုးအတြက္ေဆးေတြက သက္တမ္းမရွည္ေသးလို႔ အေကာင္း-အဆိုးေတြ ေနာက္မွာထပ္သိလာတာေတြရွိႏိုင္တယ္။ FDA ကအသိအမွတ္ျပဳေဆးေတြကို စိတ္ခ်သံုးႏိုင္တယ္။ ေဆးေပးနည္းကိုလဲ သတ္သတ္မွတ္မွတ္ရွိပါတယ္။ မွန္းေခ် အေျပာေတြကေတာ့ မေသခ်ာတာေတြျဖစ္ပါတယ္။

Dr. တင့္ေဆြ