Honeymoon Cystitis ဟန္းနီးမြန္းမွာ ဆီးေအာင့္တာ

က်ား-မ ဆက္ဆံေရးကိုပါထည့္ေရးရလို႔ ကန္ေတာ့ပါ။

ဆရာ႐ွင့္ သမီးအသက္က ၂၇ ႏွစ္ပါ။ အိမ္ေထာင္က်တာ ၁လေက်ာ္႐ွိပါၿပီ႐ွင့္။ သမီးမွာ ဆီးေအာင့္ၿပီး ညဘက္ကိုလဲ အိပ္မရေအာင္ျဖစ္ေနပါတယ္႐ွင့္။ ဘယ္လိုေဆးမ်ဳိးေသာက္ရမလဲ ၫႊန္ေပးပါ႐ွင့္။

(ဟန္းနီးမြန္း) က တသက္မွာတခါ ေပ်ာ္ၾကရတဲ့ေန႔ျဖစ္တယ္။ ေပ်ာ္ရတာနဲ႔ ငိုရတာတြဲတတ္တယ္။ ဆရာဝန္နဲ႔ဆိုင္မွာက ဆီးေအာင့္တာ။ အျဖစ္မ်ားလွတယ္။ လိင္အဂၤါ၊ လက္ေခ်ာင္း၊ ကရိယာပစၥည္းေတြကေန ေရာဂါပိုးဝင္ႏိုင္တယ္။ (ကြန္ဒြမ္)၊ ေခ်ာဆီ၊ ထံုေဆး၊ သုတ္ပိုးေသေဆးေတြကေတာ့ ေဆးမတည့္တာသာ ျဖစ္ေစႏိုင္တယ္။ ပိုဆိုးမွာက စအိုေရာ (ဗဂ်ိဳင္းနား) ေရာသံုးလို႔ ျဖစ္တယ္။ သတို႔သမီးကိုယ္တိုင္ တရားခံျဖစ္ႏိုင္ေသးတယ္။ မ-အဂၤါကို ေရေဆးရင္းနဲ႔ လက္ကို ေရွ႕ျပန္-ေနာက္ျပန္လုပ္တာကေန ျဖစ္ေစႏိုင္တယ္။ လက္ကို ေရွ႕ကေန ေနာက္ဆီကိုသာ တလမ္းသြားလုပ္ပါ။ အိမ္ေထာင္က်ကာစမွ မဟုတ္ဘူး၊ ေနာင္လဲ ဆီးေအာင့္တာ ထပ္ထပ္ျဖစ္ႏိုင္ေသးလို႔ ဒီနည္းကိုသာ သံုးပါ။

တရားခံအစစ္က ဗက္တီးရီးယား။ (အီး ကိုလိုင္) ျဖစ္တယ္။ ပိုးဝင္လာျပီး၊ ၁-၂ ရက္ဆိုရင္ လကၡဏာေတြျပတယ္။ ဆီးသြားရတာ ပူေလာင္၊ နာက်င္ေနမယ္။ ဆီးခဏခဏလဲ သြားခ်င္ေနမယ္၊ သြားခ်င္လာရင္လဲ ေရခ်ိဳးခန္း တန္းေျပးမွ မဟုတ္ရင္ တစက္တစက္ လမ္းမွာထြက္မယ္။ ၾကာေတာ့ ဆီးကထြက္စရာ မရွိေတာ့ဘူး။ ဆီးထဲမွာ အနယ္ပါေနမယ္။ အနံ႔လဲဆိုးလာမယ္။ တခါတေလ ဆီးထဲမွာေသြးပါမယ္။

အျဖစ္မ်ားလြန္းလို႔ လူတိုင္းျဖစ္တာပဲလို႔လြယ္လြယ္ေျပာတတ္ၾကတာ အားေပးရာက်ေပမယ့္ အႏၲရာယ္လြယ္ထားရာ ေရာက္မယ္။ အတူေနတာ ပဌမဆံုးအၾကိမ္မွာသာမကပါ၊ အတူမေနတာၾကာျပီးေနာက္ ျပန္ဆက္ဆံတာကေနလည္း ျဖစ္ေစႏိုင္တယ္။

ဆီးလမ္းပိုးဝင္ျခင္းအတြက္ ပဋိဇီဝေဆးေတြ
• Co-trimoxazole = Septrin (Trimethoprim 160 mg + Sulfamethoxazole 800 mg) တခါေသာက္ ၁ ျပား၊ တေန႔ ၂ ၾကိမ္၊ ၄-၅ ရက္ ေသာက္ပါ၊ ဒါမွမဟုတ္
• Amoxacilin 500 mg တခါေသာက္ ၂ ျပား၊ တေန႔ ၂ ၾကိမ္၊ ၄-၅ ရက္ ေသာက္ပါ၊ ဒါမွမဟုတ္
• Ciprofloxacin 500 mg တခါေသာက္ ၂ ျပား၊ တေန႔ ၂ ၾကိမ္၊ ၄-၅ ရက္ ေသာက္ပါ၊ ဒါမွမဟုတ္
• Nitrofurantoin 100 mg တေန႔ ၂-၄ ၾကိမ္၊ ၇ ရက္ ေသာက္ပါ။
• ပိုးေသေဆးေတြကို ျဖစ္မွမဟုတ္ဘဲ ၾကိဳတင္ ကာကြယ္တဲ့အေနနဲ႔ ေသာက္ႏိုင္ပါတယ္။

နာတာသက္သာဘို႔ အမ်ားဆံုးသံုးၾကတာက Pyridium (Phenazopyridine hydrochloride) ေဆးျပား၊ တခါေသာက္ 200 mg ကို တေန႔ ၃ ၾကိမ္၊ ၂ ရက္။ Spasmogin နဲ႔ Buscopan ေဆးေတြလဲ သံုးႏိုင္တယ္။ တခါေသာက္ ၁ ျပား၊ တေန႔ ၂-၃ ၾကိမ္ ေသာက္ပါ။ ဆီးကအက္စစ္ဓါတ္မ်ားေနရင္ ပိုးကၾကိဳက္တယ္။ ဒါ့ေၾကာင့္ အက္စစ္ဓါတ္နည္းေအာင္ ေရအမ်ားၾကီးေသာက္တာအျပင္ Cystopurin (Potassium citrate) ေဆးပါေသာက္သင့္တယ္။ ေလနာအတြက္ေပးတဲ့ အက္စစ္ပ်ယ္ေဆးေတြကလည္း ေကာင္းတယ္။ Magnesium hydroxide တခါေသာက္ ၁ ျပား၊ တေန႔ ၃ ၾကိမ္၊

ဆီးေအာင့္လို႔ ေသာက္ရတဲ့ ေဆးေတြရဲ႕ ေဘးထြက္ဆိုးက်ိဳးေတြက သိပ္ဆိုးတာေတြေတာ့ မဟုတ္ပါ။ ေသာက္ဖူးလို႔ ေဘးထြက္ဆိုးက်ိဳးခံႏိုင္ရင္ ေသာက္တာ ေသာက္ပါ။ လူတိုင္းမွာ ျဖစ္ၾကတာ မဟုတ္ပါ။ လူေတြအမ်ားၾကီးကို သုေတသန လုပ္ထားတာမို႔ မ်ားေနတာပါ။
• Co-trimoxazole = Septrin (Trimethoprim + Sulfamethoxazole) ရဲ႕ေဘးထြက္ဆိုးက်ိဳးမ်ား = ေခါင္းကိုက္၊ အနီျပင္ထြက္၊ ဝမ္းပ်က္၊ ပ်ိဳ႕-အန္၊ မိႈပိုးဝင္တတ္၊ ပိုတက္ဆီယမ္မ်ားေစ၊ ဆိုဒီယမ္နည္းေစ၊ သၾကားဓါတ္နည္းေစ၊ အစားပ်က္၊ လွ်ာနာ၊ ေခါင္းမူး၊ စိတ္က်၊ ေခ်ာင္းဆိုး၊ ၾကြက္သားနာ၊ တက္၊ ေက်ာက္ကပ္-အသည္းထိခိုက္၊ အေရျပား အဖူးေပါက္၊ (ဆာလ္ဖာ) နဲ႔ မတည့္သူ မေသာက္ရ။
• Nitrofurantoin ရဲ႕ေဘးထြက္ဆိုးက်ိဳးမ်ား = ဝမ္းအရည္သြား၊ အသက္ရွဴမဝ၊ ရင္ပတ္ေအာင့္၊ ကိုယ္ပူ၊ ကိုက္ခဲ၊ ပိန္၊ ေျခဖ်ား လက္ဖ်ားထံု၊ အသားဝါ၊ အစားပ်က္၊ ဆီးနီ၊ ဗိုက္နာ၊ အားနဲ၊ အေရျပားနီ-ျဖဴ၊ ေခါင္းကိုက္၊ ေခါင္းမူး၊ မ်က္စိ ၾကည့္မေကာင္း၊ အစာမေက်၊ အန္၊ ဝမ္းပ်က္၊ ဆီးနီ၊ ေမြးလမ္းေၾကာင္းယား၊ အျဖဴဆင္း၊
• Doxycycline ရဲ႕ေဘးထြက္ဆိုးက်ိဳးမ်ား = ေခါင္းကိုက္၊ ေခါင္းမူး၊ မ်က္စိၾကည့္မေကာင္း၊ ကိုယ္ပူ၊ ခ်မ္း၊ အေရျပားနီ၊ ဆီးနဲ၊ အသားအေရ ျဖဴေဖ်ာ့၊ အားယုတ္၊ ဗိုက္နာ၊ ပ်ိဳ႕-အန္၊ အစားပ်က္၊ အသားဝါ၊ ေသြးယို၊ လွ်ာနာ၊
• Amoxacilin ရဲ႕ေဘးထြက္ဆိုးက်ိဳးမ်ား = အေရျပား အနီျပင္ထြက္၊ ယား၊ အသက္ရွဴခက္၊ ဆီးနီ၊ တက္၊ ဝမ္းအရည္သြား၊ ဆီးသြားရခက္၊ ေသြးယို၊ အားယုတ္၊ ဆီး-အသားအေရ-မ်က္လံုးဝါ၊ ေခါင္းမူး၊ ေခါင္းကိုက္၊ ဗိုက္ေအာင့္၊ အိပ္မရ။

ဆီးေအာင့္လို႔ ခဏခဏသြားရ၊ ၾကာေတာ့ ဆီးကမရွိတာမို႔ မထြက္လာ၊ ဒါကို အရပ္ထဲမွာ ဆီးေဆးဆိုျပီး ဆီးအတင္းသြားေစတဲ့ေဆးမ်ိဳး အေသာက္ခိုင္းတတ္တာ လံုးဝမွားပါတယ္။ Lasix လိုေဆးေတြက ကိုယ္ေရာင္တာ၊ ေသြးတိုးတာေတြမွာသာ သံုးရတာျဖစ္တယ္။ ဆီးေအာင့္တာမွာ မေသာက္ရပါ။ ပိုဆိုးေစတယ္။

နာရင္ အဝတ္ကို ေရခပ္ေႏြးေႏြးဆြတ္ျပီး အုပ္ေပးပါ။ အတူမေနခင္နဲ႔ ေနျပီးတိုင္း ဆီးသြားေပးပါ။ ေရ-အရည္ အမ်ားၾကီးေသာက္ပါ။ Cranberry juice ေဖ်ာ္ရည္ကို ညႊန္းတယ္။ လိေမၼာ္၊ သံပရာ၊ ကမၺလာ၊ ငွက္ေပ်ာသီး၊ ဖရဲသီး၊ အာလူး၊ ပဲေတာင့္ရွည္ ေကာင္းပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ အသား၊ ငါး၊ ဥ၊ အေစ့အဆံ၊ ေျပာင္း-ေျပာင္းဖူး၊ စပ်စ္သီးေျခာက္၊ ဘယ္ရီသီး၊ ေကာ္ဖီ၊ ခ်ဥ္တဲ့ (ခရင္မ္)၊ ဝိုင္၊ ဒိန္ခ်ဥ္ (ေရာဂတ္) ေတြက အက္စစ္မ်ားေစလို႔ ေလွ်ာ့ရ-ေရွာင္ရမယ္။

Urinary Tract Infection ဆီးလမ္းေၾကာင္း ပိုးဝင္ျခင္း http://doctortintswe.blogspot.com/2014/11/urinary-tract-infection_18.html
Urinary Tract Infection (2) ဆီးလမ္းေၾကာင္း ပိုးဝင္ျခင္း (၂) http://doctortintswe.blogspot.com/2014/11/urinary-tract-infection.html
Urinary Tract Infection (1) ဆီးလမ္းေၾကာင္း ပိုးဝင္ျခင္း (၁) http://doctortintswe.blogspot.com/2015/03/urinary-tract-infection.html
Honeymoon Cystitis ဟန္းနီးမြန္းမွာ ဆီးေအာင့္တာ http://doctortintswe.blogspot.com/2015/04/honeymoon-cystitis.html
Acidic Urine ဆီး အက္စစ္ဓါတ္မ်ားေနျခင္း http://doctortintswe.blogspot.com/2015/05/acidic-urine.html

Dr. တင့္ေဆြ