Stitches ခ်ဳပ္ရိုး

၁။ ဆရာရွင့္ ဗိုက္ခြဲျပီးေမြးတာ ဘယ္ေလာက္ႀကာမွ အနာက်က္တာလဲသိခ်င္ပါတယ္။ တခ်ိဳ႕က ၄ လ ေလာက္မွ သက္သာတယ္လို႔ ေျပာလို႔ပါသိခ်င္ပါတယ္ရွင့္။ ဗိုက္ခြဲေမြးရင္ေရွာင္သင့္တဲ႔အခ်က္ေတြကို ေျပာျပေပးပါေနာ္။

၂။ သမီးက ဗိုက္ခဲြၿပီး ကေလးေမြးထားတာ ၈ ရက္ေျမာက္ေန႔ရိွေနပါၿပီ။ ခ်ဳပ္ရိုးက နာၿပီးစပ္သလိုျဖစ္ပါတယ္။ ခြဲၿပီးစမွာ အဲဒီလို ျဖစ္တတ္ပါလားရွင့္။ ခ်ဳပ္ရိုးက ဘယ္အခ်ိန္ေလာက္မွာက်က္ၿပီး သြားႏိုင္လာႏိုင္ပါသလဲရွင့္။ ေဘးေစာင္းအိပ္လို႔လဲ မရေသးပါဘူးရွင့္။

ဗိုက္ခြဲတာတိုင္းမွာ အေရျပား၊ အဆီ၊ ၾကြက္သား၊ အရြတ္လႊာ၊ ဗိုက္ဖံုးလႊာဆိုျပီး၊ ၄ ထပ္၊ အဆင့္ဆင့္ ခြဲရ၊ ခ်ဳပ္ရတယ္။ ကေလးဖြါးတာဆိုရင္ သားအိမ္ကိုပါ ၃ ထပ္ခ်ဳပ္ေပးရတယ္။ နာတာမွာ ခံစားမႈ မတူတာရွိတယ္။ ဗိုက္ကို တခါမက ခြဲရသူေတြဆိုရင္ သတိထားစရာတခုရွိတယ္။ တခါခြဲတိုင္း တြယ္ကပ္ျဖစ္စဥ္ ျဖစ္ၾကရတယ္။ တြယ္ကပ္မႈေၾကာင့္ နာတတ္တယ္။ Adhesion ခြဲစိတ္ရရင္ တြယ္ကပ္မႈျဖစ္တယ္စာတပုဒ္သပ္သပ္ ေရးထားပါတယ္။ လိုအပ္ရင္ စစ္ေဆးျပဳျပင္ေပးမယ္။

ခြဲစိတ္မႈမွာ အေသးစားနဲ႔ အၾကီးစားရွိတယ္။ ဗိုက္ခြဲရရင္ေတာ့ အၾကီးစားထဲမွာပါမယ္။ ေမ့ေဆးနဲ႔ခြဲတာနဲ႔ ခါးထံုေဆးနဲ႔ ခြဲရတာေတြလဲ အၾကီးစားလို႔ ေယဘုယ် ေျပာႏိုင္တယ္။ အနာ၊ ဒဏ္ရာနဲ႔ ခြဲစိတ္နာေတြက အေပၚယံအေရျပား က်က္ဘို႔ (၈) ရက္ထက္မေစာင့္ရပါ။ ေခါင္းပိုင္းဆို (၅) ရက္သာ ၾကာတယ္။ STO ခ်ဳပ္ရိုးေျဖတဲ့ရက္ေတြျဖစ္ပါတယ္။ အရိုးက်ိဳးထားတာက အခ်ိန္ပိုယူပါမယ္။ အေရျပားေအာက္က အဆီ၊ ၾကြက္သားနဲ႔ အဂၤါအစိတ္အပိုင္းေတြလဲ ရက္တူေလာက္မွာ အနာက်က္ပါတယ္။ အၾကမ္းဖ်ဥ္း ႏွစ္ပါတ္ (၁၄ ရက္) ဆိုရင္ အနာေကာင္းေကာင္းက်က္ျပီလို႔ ေျပာႏိုင္တယ္။ ပိုးဝင္လို႔ အနာရင္းတာ၊ ခ်ဳပ္ရိုးေၾကာင္းဟသြားတာ၊ ပြင့္သြားတာ မဟုတ္ရင္ေျပာတာျဖစ္ပါတယ္။

ဗိုက္ကိုအၾကီးစားခြဲစိတ္မႈလုပ္ျပီး ခ်ဳပ္ရိုးေၾကာင္းတခုလံုး ဟပြင့္ထြက္ထြက္တာမ်ိဳးက ရက္ေစ့လို႔ ခ်ဳပ္ရိုးေျဖတဲ့ရက္မွာဘဲ ျဖစ္တယ္။ ကြ်န္ေတာ့္ဆရာဝန္သက္တမ္းအတြင္း အနည္းဆံုး (၃) ေယာက္ေလာက္ေတြ႔ရဘူးတယ္။ ျပန္ခ်ဳပ္ရာမွာ အထူးစီမံျပီး ခ်ဳပ္ေပးရတယ္။ အဲလိုလူမ်ိဳးကေတာ့ ေနာက္တခါ ခ်ဳပ္ရိုးျဖည္ဘို႔ ရက္ပိုေစာင့္ရမယ္။ ခ်ဳပ္ရိုးမွာ လံုးလံုးေလးေတြလိုစမ္းေတြ႔တာက စိုးရိမ္စရာမရွိပါ။ အေရျပားကိုခ်ဳပ္တဲ့ အပ္ျခည္၊ ေအာက္က အလႊာေတြကို ခ်ဳပ္တဲ့ အသားျဖစ္ခ်ဳပ္ၾကိဳး (ကက္ဂတ္) ေတြက အမာရြတ္ျဖစ္စဥ္မွာ စုေနလို႔သာျဖစ္ပါမယ္။ ၾကာေလ အသားက်ေလ ျဖစ္မယ္။ တကယ္လို႔ ေနရာတခုစီေလာက္မွာ အနာလို ပန္းေရာင္၊ အနီေရာင္ ေနရာေလးေတြ ရွိရင္ေတာ့ အထဲက ခ်ဳပ္ရိုးစေလး ထြက္ခ်င္လို႔ေနမယ္။ ထုတ္ေပးလိုက္ရင္ ေပ်ာက္သြားပါမယ္။

ခြဲစိတ္ျပီးေနာက္ ေမ့ေဆး၊ ထံုေဆးပ်ယ္တာနဲ႔ လႈပ္ရွားမႈစႏိုင္တယ္။ စလဲစသင့္တယ္။ (ဟာနီယာ) အူက်တာကို ခြဲစိတ္တာ၊ (ပလပ္စတစ္) ခြဲစိတ္တာစတဲ့ တခ်ိဳ႕ ခြ်င္းခ်က္ကလြဲရင္ ေျပာတာျဖစ္ပါတယ္။ အသက္ၾကီးသူေတြဆိုရင္ ေျခေထာက္လႈပ္ရွားမႈ မျဖစ္မေနလုပ္ေစတယ္။ လမ္းေလွ်ာက္ႏိုင္တာလဲ ရက္မၾကာပါ။ ေလ့က်င့္ခန္းလုပ္တာမ်ိဳးအတြက္ အနည္း-အမ်ားနဲ႔ အျပင္း-အေျပာ့ကြာမယ္။ ဘာလုပ္လုပ္ ေျဖးေျဖး၊ နည္းနည္းကေန စသင့္တယ္။ ၄ ပါတ္ဆိုရင္ မခြဲစိတ္ခင္ကလို လုပ္ႏိုင္ပါျပီ။ ခြဲထားတဲ့ေနရာအတြက္သာ ေစာင့္ၾကရတာျဖစ္ပါတယ္။ လက္ကို ခြဲထားသူက ဗယ္လီေလ့က်င့္ခန္း လုပ္လို႔ရပါတယ္။

အမ်ိဳးသမီးေတြ တင္ပါးဆံုေနရာ၊ ေမြးဖြါးလမ္းမွာ ခြဲစိတ္ရသူဆိုရင္ (ကီဂယ္လ္) ေလ့က်င့္ခန္းလိုမ်ိဳးကေတာ့ (၂) ပါတ္ ထက္ပိုျပီး ေစာင့္စရာမလိုပါ။ သားအိမ္နဲ႔ ေမြးလမ္း (ဗဂ်ိဳင္းနား)၊ ဆီးလမ္းအားေကာင္းေစဘို႔လုပ္နည္းကို ဆိုလိုတာပါ။ သားအိမ္-ဆီးအိမ္က်တာ သက္သာေစတယ္။ စာတပုဒ္သပ္သပ္ ေရးထားပါတယ္။ ေလ့က်င့္ခန္းနဲ႔အတူ၊ အစားအေသာက္နဲ႔ လိုမဲ့ေဆးေတြလဲ ကူသင့္တယ္။ ဥပမာ မွ်တလံုေလာက္တဲ့ အာဟာရ စားေသာက္ရမယ္။ (တစ္ရွဴး) ေတြ အသစ္ျဖစ္ေစေအာင္ (ပရိုတင္း) ဓါတ္ မနည္းေစရပါ။ ၾကြက္သား အားေကာင္းေအာင္ (ပိုတက္ဆီယမ္) အပိုေဆာင္းလိုႏိုင္တယ္။ (ပိုတက္ဆီယမ္) မ်ားတဲ့အစားအေသာက္ေတြ လိုမယ္။ ဗီတာမင္ (စီ) လဲ ၅ဝဝ မီလီဂရမ္ ေသာက္တာ ေကာင္းပါတယ္။

Chimose လိုေဆးေပးတာအတြက္ ခြဲစိတ္ဆရာဝန္တိုင္းက ေကာင္းတယ္-မေကာင္းဘူးဆိုတာ သေဘာထားမတူၾကပါ။
ခြဲစိတ္မႈနည္းနာေတြ ပါဖက္ျဖစ္ရင္ ခြဲစိတ္တာအတြက္ ပိုးေသေဆး မေပးတာလဲရွိတယ္။ တခ်ိဳ႕ ခြဲစိတ္မႈေတြမွာေတာ့ မခြဲခင္ကတည္းက ပိုးေသေဆးေပးထားရတယ္။

Episiotomy ဆိုတာ ရိုးရိုးေမြးရသူေတြမွာ အထူးသျဖင့္ သားဦးမွာ လိုအပ္လို႔ ေမြးလမ္းခ်ဲ႕ျပီးျပန္ခ်ဳပ္တာကိုေခၚတယ္။ ၃ ထပ္ခ်ဳပ္တယ္။ ၅-၆-၇ ရက္မွာ ခ်ဳပ္ရိုးျဖည္တယ္။ ခ်ဳပ္ရိုးအဆင္မေျပျဖစ္တတ္တယ္။ စိုးရိမ္စရာမရွိပါ။ ခ်ဳပ္ရိုးျဖည္ျပီးမွ အနာက်န္ေနရင္ ေဆးထည့္ေနရမယ္။ အနာေဘးမွာသာ အရက္ျပန္လိမ္းပါ။ အနာအထဲကို  Betadine/Cipladine cream လိမ္းေဆးလိမ္းပါ။ အနာမၾကီးရင္ ေရခ်ိဳးလို႔ရတယ္။ Dettol ဒက္ေတာရည္ ပိုးသန္႔ေဆးသံုးႏိုင္တယ္။ ေရအိမ္သံုးျပီးတိုင္ အေပ်ာ့စားနဲ႔ ေဆးပါ။ အလိုလို အသားႏုတက္လာပါမယ္။ အေနာေသးရင္ ဘာမွထပ္လိုပ္စရာမလိုပါ။ တခ်ိဳ႕ကိုေတာ့ ျပန္ခ်ဳပ္ေပးရတယ္။ ေအးေအးေဆးေဆး ရက္ေရြးျပီး လုပ္ႏိုင္ပါတယ္။ ေမြးျပီးစ ဆင္းတာေတြလည္း ရပ္ပါေစ။ ခ်ဳပ္ရင္လည္း ခ်ဲ႕တံုးကလိုပဲ ထံုေဆးနဲ႔ ၃ ထပ္ခ်ဳပ္တယ္။ တခ်ိဳ႕ကေတာ့ ဒိထက္ပိုလိုတာလည္းရွိတယ္။ ဗဂ်ိဳင္းနားအတြင္းကိုပါ ျပင္ေပးႏိုင္တယ္။ နဂိုအေနလိုျပ္န္ရခ်င္ရင္လုပ္ေပးႏိုင္တယ္။ ကီဂယ္ေလ့က်င့္ခန္းလည္းလုပ္ပါ။
အနာက်က္တာေႏွးသူေတြ ဆီးခ်ိဳစစ္ပါ။

After Surgery ခြဲစိတ္ထားျပီးသူ http://doctortintswe.blogspot.com/2014/12/after-surgery.html

ေဒါက္တာတင့္ေဆြ