Ductal carcinoma in situ ရင္သားကင္ဆာတမ်ိဳး

ဆရာရွင့္ ကြ်န္မရဲ႕ Biopsy result ေလးပို႔ျပီး ေမးပါရေစ။ ရံုးက annual medical check-up ကေနျပီး စေတြ႔ခဲ့တဲ့ အေျဖကေန ဆက္လက္ျပသစစ္ေဆးခဲ့ပါတယ္။ ကင္ဆာျဖစ္ခါစလို႔ေျပာပါတယ္။ ကြ်န္မ အရမ္းလဲေၾကာက္သြားပါတယ္။ ကြ်န္မအသက္က ၃၇ ႏွစ္ပါ။ အိမ္ေထာင္မရွိသူပါ။ ကြ်န္မက ၾကက္သား ငါး အသီးအရြက္သာ အဓိကစားသူပါ။ ဆီေၾကာ္ အခ်ိဳမွဳန့္အေအးဗူးမ်ား တတ္နိုင္သမ်ွ မစား မေသာက္သူပါ။ ေယာဂလဲ လုပ္ေနတဲ့သူပါဆရာ။ မ်ိဳးရိုးမွာလဲ ကင္ဆာမရွိပါ။ အဲဒါကို ကြ်န္မက်မွ ျဖစ္ရေလျခင္းဆိုျပီး ယူက်ံဳးမရပါဘူး။ ျဖစ္လာမွေတာ ့ရင္ဆိုင္ရံုကလြဲျပီး တျခားမရွိေတာ့ပါဘူး။ ဘယ္လိုကုထံုးမ်ိဳးေတြက အက်ိဳးရွိေစနိုင္တယ္ဆိုတာ ညႊန္ျပေပးပါရွင့္။ ဘယ္လိုစားေသာက္ေနထိုင္သင့္လဲဆိုတာလဲ ညႊန္ၾကားျပသေပးပါဆရာ။ ကြ်န္မ သတၱိရွိရွိ ရပ္တည္ရဦးမွာပါ။ ဆရာ့ဆီက အေကာင္းဆံုးအၾကံဥာဏ္ကို ေတာင္းခံပါရေစရွင့္။

ရင္သားကင္ဆာဟာ အေပၚယံလႊာဆဲလ္အမ်ိဳးအစားကေန စတင္တယ္။ ႏို႔ရည္ထြက္ (ဂလင္း တစ္ရွဴး) ကေနျဖစ္လို႔ adenocarcinoma လို႔လည္းေခၚတယ္။ Sarcomas အမ်ိဳးအစားကေတာ့ ရင္သားမွာရွိတဲ့ ၾကြက္သား၊ အဆီနဲ႔ တြယ္ဆက္တစ္ရွဴးေတြကေန ျဖစ္တာကိုေခၚတယ္။ တခါတေလမွာ အမ်ိဳးအစား တခုမကေရာျဖစ္ေသးတယ္။
ရင္သားကင္ဆာကို သူ႔ထဲမွာပါေနတဲ့ (ပရိုတင္း) အမ်ိဳးအစားအရလည္း ခြဲျခားႏိုင္တယ္။ ဒါ့ျပင္ ေဟာ္မုန္းအရလည္း ခြဲျခားတယ္။ hormone receptor-positive နဲ႔ triple-negative တို႔ျဖစ္တယ္။

Ductal carcinoma in situ (intraductal carcinoma) DCIS အမ်ိဳးအစားဆိုတာ ႏို႔ထြက္ျပြန္ေလးေတြမွာ ျဖစ္တာကို ေခၚတယ္။ မဆိုးလွပါ။ တျခားကိုမျပန္႔ေသး။ ရင္သားကင္ဆာလူနာသစ္ေတြထဲမွာ ၅ ေယာက္မွာ ၁ ေယာက္ျဖစ္တယ္။ ေပ်ာက္ေအာင္ကုလို႔ရတယ္။ (DCIS) အျဖစ္အမ်ားဆံုးရင္သားကင္ဆာျဖစ္တယ္။ ယူအက္စ္ေအမွာ လူနာ ၆ ေသာင္း ႏွစ္စဥ္ျဖစ္တယ္။ ရင္သားကင္ဆာစုစုေပါင္းရဲ႕ ၂ဝ% ကဒီကင္ဆာျဖစ္တယ္။

အသက္စိုးရိမ္စရာမရွိပါ။ ေနာင္မွာ ထပ္ျဖစ္မွာကို သတိထားရမယ္။ ေနာက္ ၅-၁ဝ ႏွစ္မွာျဖစ္တဲ့သူေတြမွာျဖစ္တယ္။ ျဖစ္ႏွဳန္း ၃ဝ% ရွိတယ္။ ကင္ဆာအက်ိတ္တခုတည္းသာခြဲထုတ္ျပီး ဓါတ္မကင္သူေတြ ၂၅-၃ဝ% ေနာင္မွာ ထပ္ျဖစ္ႏိုင္တယ္။ ဓါတ္ကင္သူမွာ ၁၅% သာရွိမယ္။

ကုသနည္းမ်ား
Lumpectomy followed by radiation therapy အက်ိတ္ကိုခြဲထုတ္ + ဓါတ္ကင္နည္းကို အမ်ားဆံုးလုပ္တယ္။

Mastectomy ရင္သားတဖက္လံုးျဖတ္ထုတ္နည္းကို တခ်ိဳ႕လူနာေတြကိုသာ လုပ္တယ္။

Lumpectomy alone အက်ိတ္ကိုခြဲထုတ္နည္းတခုတည္း။

Hormonal therapy after surgery ခြဲစိတ္အျပီး ေဟာ္မုန္းေဆးေပးျခင္း။ DCIS tests positive for hormone receptors အမ်ိဳးအစားကိုသာလုပ္တယ္။

Chemotherapy ကင္ဆာေဆးေပးနည္းမလိုတာမ်ားတယ္။

လူနာတဦးခ်င္းကိုၾကည့္ျပီး ကုသနည္းေရြးတယ္။ အသက္မၾကီးေသးသူကို ေဆးကုသနည္းမညွာသင့္ပါ။ ျပန္ျဖစ္ခ်ိန္ တာရွည္ရွိသူျဖစ္လို႔ျဖစ္တယ္။

ဓါတ္ကင္နည္းမွာ တပါတ္မွာ ၅ ရက္၊ ၅-၇ ပါတ္ကင္တယ္။ ျပန္ျဖစ္မွာ ၆ဝ% သက္သာေစတယ္။ ခြဲထုတ္ျပီး ဓါတ္မကင္သူ ၃ဝ% ျပန္ျဖစ္တာေတြ႔ရတယ္။

သိတာလည္းေစာျပီး ေဟာ္မုန္းေပးဘို႔လိုသူေတြကို Tamoxifen (Nolvadex) ေဆးေပးတယ္။ အလံုးကိုခြဲထုတ္ျပီး ဓါတ္မကင္ပဲလည္း ေပးႏိုင္တဲ့လူနာမ်ိဳးရွိတယ္။

Aromatase inhibitors ေဆးအမ်ိဳးအစားေတြျဖစ္ၾကတဲ့ Arimidex (anastrozole), Femara (letrozole) နဲ႔ Aromasin (exemestane) ကိုလည္း စမ္းသံုးၾကည့္ေနတယ္။

ကုသမႈျပည့္စံုတဲ့ေနာက္ ၅ ႏွစ္ၾကာေအာင္ ၆ လကေန ၁၂ လတခါစစ္ေဆးေနမယ္။ ေနာက္မွာ တႏွစ္တခါသာလိုမယ္။
Mammogram မင္မိုဂရမ္းရိုက္တယ္။

မလိုတာကို ပိုျပီးမစိုးရိမ္ပါနဲ႔။ စိတ္ကိုအျပဳသေဘာေဆာင္ပါ။ ကံတရားကိုလည္း အားကိုးပါ။

ေဒါက္တာတင့္ေဆြ
၁၉-၁၂-၂ဝ၁၆