American အေမရိကန္

(၂ ႏွစ္ရွိျပီ ေရးထားတာ)

၁။ Christine Pay ဆရာက India ဆိုတ့ဲနာမည္န႔ဲ ဆုံစည္းကံပါတယ္ထင္ပါရဲ႕ တခ်ိဳ႕ဆို ဆရာေနခ့ဲတ့ဲ New Delhi, India နဲ႔ USA Indianapolis, Indiana ကို ကြဲကြဲျပားျပားမသိၾကေသးပါ။ ဆရာ့ကိုေမးရင္ Indiana မွာပါ လို႔ေျပာတယ္ဆိုၿပီး က်မန႔ဲ အျငင္းခုန္ျဖစ္ရပါေသးတယ္။ ဆရာအခ်ိန္ရရင္ အေမရိကန္အေၾကာင္းေလး ေရးေပးပါအုံးလား။ အေမရိကန္ ဆိုတာန႔ဲ လူျဖဴေနတ့ဲႏိုင္ငံလို႔ပဲ တခ်ိဳ႕ကထင္ေနၾကလို႔ပါ။ ေက်းဇူးတင္ပါတယ္။

၂။ Soe Sabai အေမရိကန္ေတြဟာ လူမ်ိဳးစြဲမရွိဘူးထင္ပါတယ္။ သူတို႔ဟာ ႏိုင္ငံသားျဖစ္မႈကိုသာ အေလးထားၾကတာ မဟုတ္ပါလား။

အေမရိကန္ ဒါမွမဟုတ္ အေမရိကန္လူမ်ိဳးဆိုတာ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုႏိုင္ငံသားေတြကိုေခၚတယ္။ မူလလူမ်ိဳးစု အစံုက လူေတြလာေနၾကတယ္။ ႏိုင္ငံသားအျဖစ္ခံယူလိုက္တာနဲ႔ အေမရိကန္ျဖစ္လာတယ္။ အဂၤလိပ္၊ ျပင္သစ္တို႔လို လူမ်ိဳးရယ္လို႔ သတ္သတ္မွတ္မွတ္မရွိပါ။ ဌာေနအေမရိကန္ေတြက ခြ်င္းခ်က္ျဖစ္တယ္။ ၅ ရာစုကတည္းက ေနလာၾကသူေတြျဖစ္တယ္။ သူတို႔လဲ တျခားကေနေရာက္လာၾကသူေတြျဖစ္တယ္။

ခုႏွစ္ ၁၈ဝဝ ေက်ာ္မွာ အေမရိကကေန နယ္ေျမခ်ဲ႕ထြင္တဲ့အခါ ပါလာတဲ့ေနရာေဒသကလူေတြလည္း အလိုလို အေမရိကန္ေတြျဖစ္လာၾကတယ္။ သူတို႔ဟာ ဟာဝိုင္ယီ၊ ပြါတိုရီကို၊ ဂူအမ္ နဲ႔ ဖိလစ္ပိုင္ကြ်န္းေတြကျဖစ္တယ္။ မူရင္း လူမ်ိဳးႏြယ္စုေတြမတူၾကေပမဲ့ အေမရိကန္ယဥ္ေက်းမႈဆိုတာရွိတယ္။ အေနာက္တိုင္းယဥ္ေက်းမႈဆိုတာမွာလဲ ေျမာက္ပိုင္းနဲ႔ အေနာက္ပိုင္းဥေရာပကေန အေခ်ခ်ေနထိုင္သူေတြၾကားမွာ ကြဲျပားျခားနားတယ္။

အာဖရိကကေန လာသူေတြကလဲ ယဥ္ေက်းမႈတမ်ိဳး၊ အာရွကလာသူေတြကလဲတမ်ိဳးရွိတယ္။ အေနာက္ဖက္ခ်ဲ႕ျခင္းေခၚတဲ့ (ခရီယိုးလ္စ္) နဲ႔ (လူဝီဆီယားနား) နဲ႔ အေနာက္ေတာင္က (ဟစ္ပဲနစ္) ေတြပါလာတဲ့အခါ မက္ဆီကိုယဥ္ေက်းမႈပါ ေရာေႏွာလာတယ္။ ၁၉ ရာစုေနာက္ပိုင္းနဲ႔ ၂ဝရာစုထဲမွာ ဥေရာပ၊ အာရွ၊ အာဖရိကနဲ႔ ေတာင္အေမရိကလူေတြ အစုလိုက္ အျပံဳလိုက္ေရာက္လာတဲ့အခါ၊ ယဥ္ေက်းမႈေတြေရာ ေထြးလာတယ္။

Cultural melting pot ယဥ္ေက်းမႈေတြ စုေပါင္းေပ်ာ္ဝင္ေနတဲ့အိုးနဲ႔တင္စားတယ္။ တခုခ်င္းသီးျခားစီမဟုတ္ဘဲ ေပါင္းစပ္ ေပ်ာ္ဝင္ျပီး တခုတည္းလိုျဖစ္ေနတာလို႔ ဆိုလိုတာျဖစ္တယ္။ Pluralistic salad bowl အမ်ိဳးစံုဆလဒ္ပန္းကန္လို႔လည္း ေခၚေသးတယ္။

အေမရိကန္ျဖစ္ျပီး အေမရိကားမွာ မေနၾကသူေပါင္းက ၃ သန္းကေန ၇ သန္းရွိတယ္။ အဲလိုမတူတာေတြ အားလံုးေပါင္း ထားတာကို အေမရိကန္ (ဒိုင္ယာစပိုရာ) ျပန္႔က်ဲထြက္ခြါအေျခခ်ေနထိုင္သူမ်ားလို႔ေခၚတယ္။ ျမန္မာလူမ်ိဳးေတြ ျပည္တြင္းနဲ႔ ကမာၻၻ႔ႏိုင္ငံအႏွံ႔ ေရာက္ေနသူေတြပါစုေပါင္းတာကိုလည္း အဲလိုပဲေခၚတယ္။

အေမရိကမွာ တရားဝင္ေနထိုင္ခြင့္ရသူတိုင္းကို ဘာေသြးလည္း မေရြးပါ။ အသားေရာင္ေရာင္လည္း ဂရုစိုက္မေနပါ။ ဘာကိုးကြယ္သလဲ (တခ်ိဳ႕ရံုးကိစၥကလြဲရင္) ေမးမေနပါ။ ကုန္ကုန္ေျပာရရင္ (တခ်ိဳ႕ရံုးကိစၥကလြဲရင္) လိင္ကိုေတာင္မွ ထည့္ေျပာစရာမလိုပါ။ အေမရိကမွာေနထိုင္ျပီး ႏိုင္ငံသားျဖစ္လာသူတိုင္းဟာ ဗမာျဖစ္ျဖစ္၊ ဘာျဖစ္ျဖစ္ အေမရိကန္ျဖစ္သြားတယ္။ ဘယ္ႏိုင္ငံက လာတာျဖစ္ျဖစ္ အဲလိုႏိုင္ငံသားျဖစ္သူတိုင္းဟာ အေမရိကန္သမတနဲ႔ ဒုသမတကလြဲရင္ ဘယ္ရာထူးတာဝန္မဆို အရည္အခ်င္းမီရင္ လုပ္ခြင့္ရွိတယ္။

သမတသစ္လက္ထက္ကစျပီး ဟင္းေပါင္းအိုးၾကီးမွာ ေရေပၚဆီသာဖံုးေတာ့မယ္။ ခ်ဥ္ေပါင္ရြက္ဟင္းက ေအာက္ဆံုး။

ေဒါက္တာတင့္ေဆြ
၁၂-၁၂-၂ဝ၁၆