Jellyfish stings ေရခူအဆိပ္
12:33PM
ဆရာမဂၤလာပါ။ သမီးရဲ့ေမာင္ေလး အသက္က (၂၅) နွစ္ပါဆရာ။ ေမာင္ေလးကုိ Jelly fish ကုိက္ခံရျပီး အဆိပ္သင့္ေနလုိ႔ပါဆရာ။ ေဆး(၂)ေခ်ာင္းထုိးထားတာလဲ မသက္သာဘူးဆရာ။ တကုိယ္လုံး မလုပ္ခ်င္သလုိ ျဖစ္ေနတယ္ဆရာ။ အဲဒါကုိ ဘယ္လုိလုပ္ရင္ အဆိပ္ေျပနုိင္ပါသလဲဆရာ။ ဆရာ့ကုိ ေလးစားစြာျဖင့္ အကူအညီ ေတာင္းခံျခင္းျဖစ္ပါတယ္ဆရာ။ သမီးစာေရးတာအမွားရင္ခြင့္လႊတ္ပါဆရာ။
5:38PM
Jellyfish ေရခူကို ငါးထီးနဲ႔ ငါးဖန္ခြက္လို႔လည္းေခၚတယ္။ အဆိပ္ရွိတယ္။ အကိုက္ခံရတာ မရွားလွပါ။ အဆိပ္ျပင္းတာ မတူၾကပါ။ ငါးခူအမ်ိဳးမစားေတြရွိတယ္။ Box jellyfish ေဘာက္စ္၊ Portuguese man-of-war ေပၚတူကီ၊ Sea nettle ပင္လယ္နဲ႔ Lion's mane jellyfish ေျခေသၤ့။
ေရခူအကိုက္ခံရရင္ အကိုက္ခံရတဲ့ေနရာ နာမယ္။ နီရဲလာမယ္။ အေနရခက္မယ္။ ပူေလာင္မယ္။ စစ္စစ္ကိုက္မယ္။ ေရာင္မယ္။ နီညိဳညိဳ အစင္းေပၚမယ္။ ထံုက်င္မယ္။ ထိုးကိုက္မယ္။
ဆိုးရင္ တကိုယ္လံုး ေနမေကာင္းျဖစ္တယ္။ ပ်ိဳ႕အန္မယ္။ ေခါင္ကိုက္မယ္။ ၾကြက္သားေတြ အဆစ္ေတြနာမယ္။ အားကုန္ေနမယ္။ ေခါင္းမူးမယ္။ ကိုယ္ပူမယ္။ သတိလစ္မယ္။ အသက္ရွဴခက္မယ္။ ႏွလံုးထိခိုက္မယ္။ ေသတဲ့အထိ မျဖစ္သေလာက္ ရွားတယ္။
အကိုက္ခံရတဲ့ေနရာက အဆိပ္ပါတာကို ႏႈတ္လို႔ရရင္ႏႈတ္ပါ။ ဆားေရထဲစိမ္ရမယ္။ ဗနီဂါအရည္ မိနစ္ဝက္ၾကာ လိမ္းႏိုင္တယ္။ အဝတ္ေလွ်ာ္ေဆာဒါကို ေရနဲ႔ ျပစ္ေအာင္လုပ္ျပီး သုတ္လိမ္းႏိုင္တယ္။
ေရေႏြးနဲ႔ေရခ်ိဳးပါ။ အကိုက္ခံရတဲ့ေနရာ ေရခဲတင္ပါ။ ေရေႏြးပူလည္း ခံႏိုင္သေလာက္အပူခ်ိန္ကပ္ပါ။ 113 F (45 C) ထက္မမ်ားသင့္။ ျခစ္ျပစ္တာလည္းလုပ္ပါ။
ေရခ်ိဳေရသန္႔နဲ႔ မေဆးပါနဲ႔။ အဝတ္နဲ႔မပြတ္ပါနဲ႔။ ျခစ္ျပစ္တာလည္းလုပ္ပါ။ သဲမတင္ပါနဲ႔။ အဝတ္နဲ႔မပြတ္ပါနဲ႔။ ဆီး (ေသး) နဲ႔အနာလိမ္းတာ မလိမ္းပါနဲ႔။ အရက္၊ ဓါတ္ဆီ၊ ေဖၚမလင္ မလိမ္းပါနဲ႔။ ပတ္တီးတင္းတင္း မစီးပါနဲ႔။
အနာသက္သာေဆး Ibuprofen ေသာက္ေဆး + လိမ္းေဆးသံုးႏိုင္တယ္။ Lidocaine cream ထံုေဆးခရင္ လိမ္းႏိုင္တယ္။ Calamine lotion လိမ္းႏိုင္တယ္။
Antihistamines (Cetrizine) အင္တီဟစ္စတမင္းေဆးလိုႏိုင္တယ္။ Corticosteroids (Prednisolone) ေကာ္တီကိုစတီရြိဳက္ေဆးလည္း လိုႏိုင္တယ္။
Antivenin အဆိပ္ေျဖေဆးရွိရင္ထိုးရမယ္။ Box jellyfish အတြက္သာရွိတယ္။ ဆိုးတဲ့သူကို CPR ေခၚ အေရးေပၚ ႏွလံုး-အဆုပ္ျပဳစုနည္းလိုမယ္။
ေနာက္ဆက္တြဲအေနနဲ႔ ကိုက္တဲ့ေနရာမွာ အပူဖူးေတြျဖစ္ႏိုင္တယ္။ အလာဂ်ီတုန္႔ျပန္မႈေတြျဖစ္လာႏိုင္တယ္။ ပိုးထပ္ဝင္လာႏိုင္တယ္။ ပိုးေသေဆးလိုမယ္။ အမာရြတ္က်န္ရစ္ႏိုင္တယ္။
ေဒါက္တာတင့္ေဆြ
၂၃-၄-၂ဝ၁၇
ဆရာမဂၤလာပါ။ သမီးရဲ့ေမာင္ေလး အသက္က (၂၅) နွစ္ပါဆရာ။ ေမာင္ေလးကုိ Jelly fish ကုိက္ခံရျပီး အဆိပ္သင့္ေနလုိ႔ပါဆရာ။ ေဆး(၂)ေခ်ာင္းထုိးထားတာလဲ မသက္သာဘူးဆရာ။ တကုိယ္လုံး မလုပ္ခ်င္သလုိ ျဖစ္ေနတယ္ဆရာ။ အဲဒါကုိ ဘယ္လုိလုပ္ရင္ အဆိပ္ေျပနုိင္ပါသလဲဆရာ။ ဆရာ့ကုိ ေလးစားစြာျဖင့္ အကူအညီ ေတာင္းခံျခင္းျဖစ္ပါတယ္ဆရာ။ သမီးစာေရးတာအမွားရင္ခြင့္လႊတ္ပါဆရာ။
5:38PM
Jellyfish ေရခူကို ငါးထီးနဲ႔ ငါးဖန္ခြက္လို႔လည္းေခၚတယ္။ အဆိပ္ရွိတယ္။ အကိုက္ခံရတာ မရွားလွပါ။ အဆိပ္ျပင္းတာ မတူၾကပါ။ ငါးခူအမ်ိဳးမစားေတြရွိတယ္။ Box jellyfish ေဘာက္စ္၊ Portuguese man-of-war ေပၚတူကီ၊ Sea nettle ပင္လယ္နဲ႔ Lion's mane jellyfish ေျခေသၤ့။
ေရခူအကိုက္ခံရရင္ အကိုက္ခံရတဲ့ေနရာ နာမယ္။ နီရဲလာမယ္။ အေနရခက္မယ္။ ပူေလာင္မယ္။ စစ္စစ္ကိုက္မယ္။ ေရာင္မယ္။ နီညိဳညိဳ အစင္းေပၚမယ္။ ထံုက်င္မယ္။ ထိုးကိုက္မယ္။
ဆိုးရင္ တကိုယ္လံုး ေနမေကာင္းျဖစ္တယ္။ ပ်ိဳ႕အန္မယ္။ ေခါင္ကိုက္မယ္။ ၾကြက္သားေတြ အဆစ္ေတြနာမယ္။ အားကုန္ေနမယ္။ ေခါင္းမူးမယ္။ ကိုယ္ပူမယ္။ သတိလစ္မယ္။ အသက္ရွဴခက္မယ္။ ႏွလံုးထိခိုက္မယ္။ ေသတဲ့အထိ မျဖစ္သေလာက္ ရွားတယ္။
အကိုက္ခံရတဲ့ေနရာက အဆိပ္ပါတာကို ႏႈတ္လို႔ရရင္ႏႈတ္ပါ။ ဆားေရထဲစိမ္ရမယ္။ ဗနီဂါအရည္ မိနစ္ဝက္ၾကာ လိမ္းႏိုင္တယ္။ အဝတ္ေလွ်ာ္ေဆာဒါကို ေရနဲ႔ ျပစ္ေအာင္လုပ္ျပီး သုတ္လိမ္းႏိုင္တယ္။
ေရေႏြးနဲ႔ေရခ်ိဳးပါ။ အကိုက္ခံရတဲ့ေနရာ ေရခဲတင္ပါ။ ေရေႏြးပူလည္း ခံႏိုင္သေလာက္အပူခ်ိန္ကပ္ပါ။ 113 F (45 C) ထက္မမ်ားသင့္။ ျခစ္ျပစ္တာလည္းလုပ္ပါ။
ေရခ်ိဳေရသန္႔နဲ႔ မေဆးပါနဲ႔။ အဝတ္နဲ႔မပြတ္ပါနဲ႔။ ျခစ္ျပစ္တာလည္းလုပ္ပါ။ သဲမတင္ပါနဲ႔။ အဝတ္နဲ႔မပြတ္ပါနဲ႔။ ဆီး (ေသး) နဲ႔အနာလိမ္းတာ မလိမ္းပါနဲ႔။ အရက္၊ ဓါတ္ဆီ၊ ေဖၚမလင္ မလိမ္းပါနဲ႔။ ပတ္တီးတင္းတင္း မစီးပါနဲ႔။
အနာသက္သာေဆး Ibuprofen ေသာက္ေဆး + လိမ္းေဆးသံုးႏိုင္တယ္။ Lidocaine cream ထံုေဆးခရင္ လိမ္းႏိုင္တယ္။ Calamine lotion လိမ္းႏိုင္တယ္။
Antihistamines (Cetrizine) အင္တီဟစ္စတမင္းေဆးလိုႏိုင္တယ္။ Corticosteroids (Prednisolone) ေကာ္တီကိုစတီရြိဳက္ေဆးလည္း လိုႏိုင္တယ္။
Antivenin အဆိပ္ေျဖေဆးရွိရင္ထိုးရမယ္။ Box jellyfish အတြက္သာရွိတယ္။ ဆိုးတဲ့သူကို CPR ေခၚ အေရးေပၚ ႏွလံုး-အဆုပ္ျပဳစုနည္းလိုမယ္။
ေနာက္ဆက္တြဲအေနနဲ႔ ကိုက္တဲ့ေနရာမွာ အပူဖူးေတြျဖစ္ႏိုင္တယ္။ အလာဂ်ီတုန္႔ျပန္မႈေတြျဖစ္လာႏိုင္တယ္။ ပိုးထပ္ဝင္လာႏိုင္တယ္။ ပိုးေသေဆးလိုမယ္။ အမာရြတ္က်န္ရစ္ႏိုင္တယ္။
ေဒါက္တာတင့္ေဆြ
၂၃-၄-၂ဝ၁၇
Comments
Post a Comment