Baby and Mom ကေလးက်န္းမာေရး အယူအဆမ်ား မလြဲမွားေစခ်င္
၁။ ဆရာ႐ွင့္ ကြၽန္မသမီးေလးအသက္ ၃လျပည့္ပါၿပီ မိခင္က ဝန္ထမ္းမို႔ ကေလးကို lactogen ႏွင့္ ညဘက္မိခင္ႏို႔ တိုက္ပါသည္ ႏို႔တိုက္ၿပီးတိုင္း ေလထုတ္ပါသည္ ကတိုက္မစ္ခ်ာေလေဆးတိုက္ပါသည္ ဂစ္ဆိုျပီး ေလလည္းထြက္ပါသည္ ဝမ္းကေတာ့ အရင္က ၂ရက္ ၁ခါသြားသလို ခုေတာ့ ၁ရက္၁ခါ ဝမ္းစိမ္းသြားပါသည္ ေန႔လယ္ဘက္ေရာ ညဘက္ပါ ေျခေထာက္ေကာ့ထိုးၿပီး ဗိုက္နာတဲ့ပံုစံႏွင့္ ငိုပါသည္ ဆီးေတာ့မပူေတာ့ပါ ကြၽန္မအေမကေတာ့ ကြၽန္မအစားမေ႐ွာင္၍ ကေလးေလနာသည္ဆိုပါသည္ ခရမ္းခ်ဥ္သီး ဘူးသီး အမဲသား ဝက္သား စားလ်ွင္ဆူပူပါသည္ ကေလးေလနာပါျခင္း အေၾကာင္းရင္းေလးႏွင့္ ကုသရန္နည္းေလး ႐ွင္းျပေပးပါရန္ ေလးစားစြာ စာေရးလိုက္ရပါသည္ဆရာ
၂။ ဆရာခင္ဗ်ာ။ မိခင္စားေသာ အစားအစာမွ ႏို႔စို႔ေနေသာ ကေလးငယ္ကို effect ျဖစ္ေစပါလားဆရာ။ ဥပမာ မိခင္က မၽွစ္ မၽွစ္ခ်ဥ္၊ ၾကက္ဟင္းခါးသီး၊ ဒညင္းသီးစားလို႔ ကေလးကို ေနမေကာင္းတာတခုခု ျဖစ္ေစတာမ်ိဳး၊ အဆိပ္အေတာက္ ျဖစ္ေစတာမ်ိဳး။ မိခင္က paracetamol, burmeton ေသာက္လို႔ ကေလးကို effect ျဖစ္ေစတာမ်ိဳးေတြ ရွိပါလားဆရာ။ ေနာက္တခုက မိခင္ ပက္လက္လွန္ အိပ္လို႔ ႏို႔ခမ္းေစတာမ်ိဳးဆိုတာေရာ ဟုတ္ပါသလားဆရာ။ ေက်းဇူးတင္ပါတယ္ဆရာ။
၃။ လသားကေလးေတြနဲ႔ပါတ္သတ္လို႔ တခ်ိဳ႕အယူအဆေတြၾကားေနရတာ မွန္မမွန္ေသခ်ာမသိရတာမို႔ ေမးပါရေစရွင့္။
ကၽြန္မကေလးက ခုဆို ၂လနဲ႔ ၉ရက္သားပါရွင္ ေျခေထာင္ကိုျပင္ခိုင္းၾကပါတယ္။ မျပင္ရင္ ခြင္မယ္လို႔ေျပာၾကပါတယ္။ ဟုတ္မဟုတ္ေျဖေပးပါရွင္။ ကေလးေျခေထာက္ကို ရမ္းသမ္းလုပ္မိရင္ ပိုဆိုးမွာစိုးလို႔ပါ။ ေနာက္တခုက ကေလးေတြကို ဂတုံးရိတ္ေပးတာပါ မရိတ္ေပးရင္ ေခါင္းေလးတယ္ဆိုတာဟုတ္ပါသလားဆရာ။ ပီးေတာ့ ၃-၄ ရက္ေနမွ ဝမ္းသြားရင္ ခေလးဘာျဖစ္လို႔ပါလဲ။ မိခင္ကေဆးအစား မန္က်ည္းေဖ်ာ္ရည္လိုမ်ိဳး ေသာက္ရင္ေရာ ရပါသလားရွင္။ ေျဖေပးပါဦးဆရာ။ သားသားမေမြးခင္ကေရာ သိခ်င္တာေတြကိုေမးျမန္းဖူးပါတယ္။ ဂရုတစိုက္ ေျဖၾကားေပးလို႔ ေက်းဇူးအထူးတင္ပါတယ္ရွင္။
ကေလးေျခ-လက္ကို ျပဳျပင္စရာ မလိုပါ။ လိုတဲ့ကေလးရွိႏိုင္တယ္။ ကေလးအထူးကု (သို႔) အရိုးအထူးကုဆရာဝန္က စမ္းသပ္မွသာသိမယ္။ ကေလးေခါင္းရိတ္တဲ့စာ ဖတ္လိုက ဖတ္ပါ။
ေယဘုယ် မိခင္ႏို႔ထဲမွာ ႏို႔သာပါတယ္။ အစားအေသာက္ ဘာစာစာစား ႏို႔သာထြက္တယ္။ အစား မစားႏိုင္တာေတာင္ ႏို႔ထြက္ႏိုင္တယ္။ ေဆးတခ်ိဳ႕ကေတာ့ ႏို႔ထဲေရာက္တယ္။ ေဆးတခုခ်င္းကိုေျပာရတယ္။ မိခင္ေသြးထဲမွာ ကူးစက္ပိုး ဥပမာ HIV နဲ႔ အသည္းေရာင္ ဘီပိုး ရွိေနရင္ ႏို႔ကေနတဆင့္ ကေလးကိုကူးစက္ႏိုင္မႈ ပိုႏိုင္တယ္။ အစားအေသာက္မွာ ေမးခြန္းထဲပါတာေတြကို ေဆးသုေတသနမလုပ္လို႔ မဟုတ္ပါဘူးေျပာရင္ အစြန္းေတာ့ မလြတ္ပါ။ မိခင္အေနအထားေၾကာင့္ ႏို႔ နည္း-မ်ား မျဖစ္ေစပါ။ ႏို႔ထြက္ေစဘို႔ ဦးေႏွာက္ေအာက္ေျခက ထုတ္ေပးေနတဲ့ ပရိုလက္တင္ေဟာ္မုန္းကလုပ္ေပးေနတာျဖစ္တယ္။ ေဟာ္မုန္းနည္းရင္ ႏို႔ထြက္နည္းမယ္။ ပရိုလက္တင္ေဟာ္မုန္းမ်ားတဲ့သူ အိမ္ေထာင္မျပဳဘဲ ႏို႔ရည္ထြက္တယ္။
အေမေန႔မွာ ကိုယ့္မိိခင္ေတြကိုခ်စ္ၾကေၾကာင္း ထင္တာထက္ပိုျပီးတင္ၾကတာမ်ားလို႔ သေဘာက်မိတယ္။ လူၾကီးမင္းတို႔ရဲ႕ မိခင္ေတြကေန ကြ်န္ေတာ့္ကိုေမးခဲ့ၾကလို႔ ေရးရတဲ့စာေတြရွိပါတယ္။
ကေလးေလနာပါတယ္ဆိုတာ မရွိပါ။ ကေလးေရာ လူၾကီးေတြပါ ပါးစပ္ကေန ဘာစားစား ဘာေသာက္ေသာက္ ေလကိုပါ မ်ိဳခ်ၾကတယ္။ ေလက အစာလမ္းထဲေရာက္မယ္။ အထက္တက္တာနဲ႔ ေအာက္ဆင္းတာေၾကာင့္ ေလရွင္းသြားမယ္။ အကုန္ရွင္းစရာ မလိုပါ။ ကေလးငယ္ေလးေတြမွာ အစာလမ္း ဆီးလမ္း ဝမ္းလမ္း အထိန္းေတြ အားမေကာင္းေသးလို႔ ဆီးသြားတာ မသိ၊ ဝမ္းသြားတာ မသိ၊ ေလတက္ရမွာကို အန္တယ္။ အဲတာ ေရာဂါ မဟုတ္ပါ။ ဆရာဝန္ေတြ တခါတခါညႊန္းတဲ့ ဂရိုက္မစ္ခ်ာ၊ အဲယားအိတ္စ္ စတာေတြကလည္း ေလလံုးေသးေသးေလးေတြကို ၾကီးေစေအာင္ ေပါင္းေပးလို႔ ေလထြက္တာ ေလတက္တာကို လြယ္ကူေစတာျဖစ္တယ္။ ေလနာေပ်ာက္ေဆး မဟုတ္။ ကေလးေတြမွာ အစာအိမ္ေလနာေရာဂါ ၁ဝဝ% မျဖစ္ပါ။ ဗမာေလးေဆးမျမင္ဖူး မၾကားဖူးတဲ့တိုင္းျပည္ေပါင္း ၁၉၄ ႏိုင္ငံမွာ ကေလးေပါင္း သန္းေပါင္းမ်ားစြာရွိတယ္။
ေဒါက္တာတင့္ေဆြ
၂။ ဆရာခင္ဗ်ာ။ မိခင္စားေသာ အစားအစာမွ ႏို႔စို႔ေနေသာ ကေလးငယ္ကို effect ျဖစ္ေစပါလားဆရာ။ ဥပမာ မိခင္က မၽွစ္ မၽွစ္ခ်ဥ္၊ ၾကက္ဟင္းခါးသီး၊ ဒညင္းသီးစားလို႔ ကေလးကို ေနမေကာင္းတာတခုခု ျဖစ္ေစတာမ်ိဳး၊ အဆိပ္အေတာက္ ျဖစ္ေစတာမ်ိဳး။ မိခင္က paracetamol, burmeton ေသာက္လို႔ ကေလးကို effect ျဖစ္ေစတာမ်ိဳးေတြ ရွိပါလားဆရာ။ ေနာက္တခုက မိခင္ ပက္လက္လွန္ အိပ္လို႔ ႏို႔ခမ္းေစတာမ်ိဳးဆိုတာေရာ ဟုတ္ပါသလားဆရာ။ ေက်းဇူးတင္ပါတယ္ဆရာ။
၃။ လသားကေလးေတြနဲ႔ပါတ္သတ္လို႔ တခ်ိဳ႕အယူအဆေတြၾကားေနရတာ မွန္မမွန္ေသခ်ာမသိရတာမို႔ ေမးပါရေစရွင့္။
ကၽြန္မကေလးက ခုဆို ၂လနဲ႔ ၉ရက္သားပါရွင္ ေျခေထာင္ကိုျပင္ခိုင္းၾကပါတယ္။ မျပင္ရင္ ခြင္မယ္လို႔ေျပာၾကပါတယ္။ ဟုတ္မဟုတ္ေျဖေပးပါရွင္။ ကေလးေျခေထာက္ကို ရမ္းသမ္းလုပ္မိရင္ ပိုဆိုးမွာစိုးလို႔ပါ။ ေနာက္တခုက ကေလးေတြကို ဂတုံးရိတ္ေပးတာပါ မရိတ္ေပးရင္ ေခါင္းေလးတယ္ဆိုတာဟုတ္ပါသလားဆရာ။ ပီးေတာ့ ၃-၄ ရက္ေနမွ ဝမ္းသြားရင္ ခေလးဘာျဖစ္လို႔ပါလဲ။ မိခင္ကေဆးအစား မန္က်ည္းေဖ်ာ္ရည္လိုမ်ိဳး ေသာက္ရင္ေရာ ရပါသလားရွင္။ ေျဖေပးပါဦးဆရာ။ သားသားမေမြးခင္ကေရာ သိခ်င္တာေတြကိုေမးျမန္းဖူးပါတယ္။ ဂရုတစိုက္ ေျဖၾကားေပးလို႔ ေက်းဇူးအထူးတင္ပါတယ္ရွင္။
ကေလးေျခ-လက္ကို ျပဳျပင္စရာ မလိုပါ။ လိုတဲ့ကေလးရွိႏိုင္တယ္။ ကေလးအထူးကု (သို႔) အရိုးအထူးကုဆရာဝန္က စမ္းသပ္မွသာသိမယ္။ ကေလးေခါင္းရိတ္တဲ့စာ ဖတ္လိုက ဖတ္ပါ။
ေယဘုယ် မိခင္ႏို႔ထဲမွာ ႏို႔သာပါတယ္။ အစားအေသာက္ ဘာစာစာစား ႏို႔သာထြက္တယ္။ အစား မစားႏိုင္တာေတာင္ ႏို႔ထြက္ႏိုင္တယ္။ ေဆးတခ်ိဳ႕ကေတာ့ ႏို႔ထဲေရာက္တယ္။ ေဆးတခုခ်င္းကိုေျပာရတယ္။ မိခင္ေသြးထဲမွာ ကူးစက္ပိုး ဥပမာ HIV နဲ႔ အသည္းေရာင္ ဘီပိုး ရွိေနရင္ ႏို႔ကေနတဆင့္ ကေလးကိုကူးစက္ႏိုင္မႈ ပိုႏိုင္တယ္။ အစားအေသာက္မွာ ေမးခြန္းထဲပါတာေတြကို ေဆးသုေတသနမလုပ္လို႔ မဟုတ္ပါဘူးေျပာရင္ အစြန္းေတာ့ မလြတ္ပါ။ မိခင္အေနအထားေၾကာင့္ ႏို႔ နည္း-မ်ား မျဖစ္ေစပါ။ ႏို႔ထြက္ေစဘို႔ ဦးေႏွာက္ေအာက္ေျခက ထုတ္ေပးေနတဲ့ ပရိုလက္တင္ေဟာ္မုန္းကလုပ္ေပးေနတာျဖစ္တယ္။ ေဟာ္မုန္းနည္းရင္ ႏို႔ထြက္နည္းမယ္။ ပရိုလက္တင္ေဟာ္မုန္းမ်ားတဲ့သူ အိမ္ေထာင္မျပဳဘဲ ႏို႔ရည္ထြက္တယ္။
အေမေန႔မွာ ကိုယ့္မိိခင္ေတြကိုခ်စ္ၾကေၾကာင္း ထင္တာထက္ပိုျပီးတင္ၾကတာမ်ားလို႔ သေဘာက်မိတယ္။ လူၾကီးမင္းတို႔ရဲ႕ မိခင္ေတြကေန ကြ်န္ေတာ့္ကိုေမးခဲ့ၾကလို႔ ေရးရတဲ့စာေတြရွိပါတယ္။
ကေလးေလနာပါတယ္ဆိုတာ မရွိပါ။ ကေလးေရာ လူၾကီးေတြပါ ပါးစပ္ကေန ဘာစားစား ဘာေသာက္ေသာက္ ေလကိုပါ မ်ိဳခ်ၾကတယ္။ ေလက အစာလမ္းထဲေရာက္မယ္။ အထက္တက္တာနဲ႔ ေအာက္ဆင္းတာေၾကာင့္ ေလရွင္းသြားမယ္။ အကုန္ရွင္းစရာ မလိုပါ။ ကေလးငယ္ေလးေတြမွာ အစာလမ္း ဆီးလမ္း ဝမ္းလမ္း အထိန္းေတြ အားမေကာင္းေသးလို႔ ဆီးသြားတာ မသိ၊ ဝမ္းသြားတာ မသိ၊ ေလတက္ရမွာကို အန္တယ္။ အဲတာ ေရာဂါ မဟုတ္ပါ။ ဆရာဝန္ေတြ တခါတခါညႊန္းတဲ့ ဂရိုက္မစ္ခ်ာ၊ အဲယားအိတ္စ္ စတာေတြကလည္း ေလလံုးေသးေသးေလးေတြကို ၾကီးေစေအာင္ ေပါင္းေပးလို႔ ေလထြက္တာ ေလတက္တာကို လြယ္ကူေစတာျဖစ္တယ္။ ေလနာေပ်ာက္ေဆး မဟုတ္။ ကေလးေတြမွာ အစာအိမ္ေလနာေရာဂါ ၁ဝဝ% မျဖစ္ပါ။ ဗမာေလးေဆးမျမင္ဖူး မၾကားဖူးတဲ့တိုင္းျပည္ေပါင္း ၁၉၄ ႏိုင္ငံမွာ ကေလးေပါင္း သန္းေပါင္းမ်ားစြာရွိတယ္။
ေဒါက္တာတင့္ေဆြ
Comments
Post a Comment