Hepatitis B Antibody Level ဘီပိုး အင္တီေဘာ္ဒီ အနည္းအမ်ား
၁။ ဆရာ ကၽြန္မက အသက္ ၃၀ ရံုး၀န္ထမ္းပါ လြန္ခဲ့တဲ့ ၂၀၁၃ ကစၿပီး B ပိုး ကာကြယ္ေဆးကို ၁လ ၁ခါ ၃ ႀကိမ္ ထိုးပါတယ္ ၂၀၁၄ မွာ booster 1 ထိုးပါတယ္ ခု ၂၀၁၈ မွာ ေနာက္ဆံုး booster ကို ထိုးဖို႔ အျပင္ေဆးခန္းသြားတာ antibody စစ္ရမယ္ဆိုလို႔ စစ္ေတာ့ 3.65 ပဲ ရေတာ့ B ပိုး ရွိမရွိ ျပန္စစ္ဖို႔နဲ႔ ေဆးကို အစကျပန္ထိုးဖို႔ labက ေျပာတာကို နားမလည္လို႔ပါ ဆရာ ကၽြန္မက ၂လေလာက္ၾကရင္ ျပည္ပခရီး သြားရမွာမို႔ စိတ္ပူလို႔ပါဆရာ ကၽြန္မ ဘာလုပ္သင့္ပါသလဲ
၂။ ဆရာေဆးေအာင္မေအာင္ antibody level အေၾကာင္းလဲသိခ်င္ပါတယ္ခင္ဗ်။
၃။ ဆရာရွင့္ အသည္း B ပိုးရိွျပီး >1000.00 reactive လို႔အေျဖထြက္လာပါတယ္။ စိုးရိမ္ရပါသလားရွင့္။ နယ္ကေန လာေနတဲ့သူ ျဖစ္ပါတယ္။ ေဆးကုသဖို႔ လိုအပ္ပါသလားရွင့္။
အသဲေရာင္ဘီပိုး အင္တီေဘာ္ဒီ တနည္းအားျဖင့္ ခုခံစြမ္းအား ဘယ္ေလာက္မ်ားရင္ ဘီပိုးကို ကာကြယ္ႏိုင္သလဲ။ ဒီအခ်က္ကိုသိဘို႔ သုေတသနတခုကို အာဖရိကတိုက္ ဂမ္ဘီယာမွာ ကေလးေပါင္း ၇ဝဝ ကိုလုပ္ခဲ့တယ္။ ခုခံအားဆိုတာကို တိတိက်က်ေျပာရရင္ vaccine-induced hepatitis B surface antibody ဘီပိုး ကာကြယ္ေဆး ထိုးတာလို႔ ရလာတဲ့ မ်က္ႏွာျပင္ အင္တီေဘာ္ဒီျဖစ္တယ္။
ကေလးေပါင္း ၁ဝ၄၁ ေယာက္ကို ေမြးကာစကတည္းက ဘီကာကြယ္ေဆးထိုးေပးျပီး ၇ ႏွစ္အရြယ္ထိ စဥ္တိုက္ ေလ့လာခဲ့တာ ျဖစ္ပါတယ္။ အေျဖကေန ေကာက္ခ်က္ဆြဲႏိုင္တာကေတာ့ ဘယ္ေလာက္မ်ားမွသာ ကာကြယ္မယ္ဆိုတာကို အတိအက်ၾကီး မေျပာႏိုင္ပါ။ ကေလးေတြမွာ ကာကြယ္ေဆးထိုးျပီးေနာက္ အင္တီေဘာ္ဒီေတြ ထြက္လာတယ္။ အမ်ားဆံုး ⩾10 IU/L ဆိုရင္ hepatitis B surface antigen ဘီပိုး မ်က္ႏွာျပင္ အင္တီဂ်င္ကို ကာကြယ္ႏိုင္တယ္။ ကူးစက္ခံထားရတဲ့ကေလး ၄၅ ေယာက္ထဲက ၃ ပံု ၂ ပံုမွာ ခဏတာကူးစက္တာေတြ႔ရတယ္။ အဲဒီအခ်က္ရဲ႕ သက္ေသကေတာ့ Core antibody အဓိကအင္တီေဘာ္ဒီမရွိတာ့တာျဖစ္တယ္။ အဲဒီ ယာယီကူးစက္မႈဟာ Surface antibody level မ်က္ႏွာျပင္အင္တီေဘာ္ဒီ အနည္း-အမ်ားနဲ႔ ဆက္စပ္ေနတယ္။
အသဲေရာင္ဘီ အျဖစ္မ်ားရာေဒသေတြမွာ ဘီကာကြယ္ေဆးထိုးရတာရဲ႕ ရည္ရြယ္ခ်က္က နာတာရွည္အသဲေရာဂါနဲ႔အတူ တြဲေနတဲ့ Hepatitis B carrier state ေရာဂါသယ္ေဆင္သူအျဖစ္ကို ကာကြယ္ဘို႔ ျဖစ္တယ္။ ကေလးေပါင္း ၁ဝ၄၁ ကိုလိုက္ေပမဲ့ ၇၆၄ ကိုသာလိုက္လို႔ရခဲ့တယ္။ ၇ ႏွစ္အရြယ္ထိလိုက္ႏိုင္ခဲ့တာက ၇ဝ၄ ေယာက္ ရွိတယ္။ ၁ ႏွစ္ၾကာခ်ိန္မွာ ကေလး ၉၄% မွာ Surface antibody-positive မ်က္ႏွာျပင္အင္တီေဘာ္ဒီ အေပါင္း (Anti-HBs ⩾10 IU/L) ရွိၾကျပီး၊ Core antibody အဓိကအင္တီေဘာ္ဒီ မရွိပါ။ ဒီကေလးေတြဟာ ကာကြယ္ေဆး အျပည့္ရထားတယ္။ ကူးစက္မႈမရွိၾကဘူး။
• ၁% ဟာ ကာကြယ္ေဆးကို တုန္႔ျပန္မႈမရွိဘူး။
• ၃၃ ေယာက္ (၄%) မွာ Surface antibody မ်က္ႏွာျပင္အင္တီေဘာ္ဒီေရာ Core antibody အဓိကအင္တီေဘာ္ဒီပါ ရွိေနၾကတယ္။
• ဒါေပမဲ့ ၃၃ ေယာက္ထဲက ၃၁ ေယာက္ဟာ ဒုတိယႏွစ္မွာ Core antigens အဓိကအင္တီေဘာ္ဒီ မရွိေတာ့တာ ေတြ႔ရတယ္။ မိခင္ဆီကေန Passive antibody transfer အင္တီေဘာ္ဒီရလာတာလို႔ ယူဆႏိုင္တယ္။
• ကေလး ၃၃ ေယာက္မိခင္ေတြ ၁၁ ေယာက္ဟာ ဘီပိုးကိုသယ္ေဆာင္ေပးေနၾကသူေတြျဖစ္တယ္။ ၆ ေယာက္ဟာ e antigen-positive အီးအင္တီဂ်င္ အေပါင္းျပသူေတြျဖစ္တယ္။ ဆိုလိုတာက သူတို႔ေသြးထဲမွာ Core antibody အဓိက အင္တီေဘာ္ဒီေတြ မ်ားေနတယ္။
• ကေလး ၄ ေယာက္ဟာ Surface antibody မ်က္ႏွာျပင္အင္တီေဘာ္ဒီ မရွိဘဲ၊ Core antibody အဓိက အင္တီေဘာ္ဒီ ရွိၾကတယ္။ သူတို႔ထဲက ၂ ေယာက္ဟာ Surface antigen-positive မ်က္ႏွာျပင္အင္တီေဘာ္ဒီ အေပါင္း၇ ႏွစ္အရြယ္အထိ ရွိေနၾကတယ္။ သူတို႔ဟာ carriers ေရာဂါသယ္ေဆာင္ေပးေနသူေတြ ျဖစ္ၾကတယ္။ ဒီကေလး ၂ ေယာက္ရဲ႕ အေမေတြဟာ e antigen-positive carriers အီးအင္တီဂ်င္ သယ္ေဆာင္ေပးေနသူေတြျဖစ္ၾကလို႔ မီးတြင္းမွာ အေမေတြဆီကေန ကူးစက္ခံထားရတာျဖစ္မယ္။
• ကာကြယ္ေဆးထိုးျပီး ၇ ႏွစ္ေနာက္ပိုင္းမွာ အင္တီေဘ္ဒီ ေလ်ာ့နည္းလာတယ္။
• ၅ ႏွစ္သားမွာ Surface antibody-positive မ်က္ႏွာျပင္အင္တီေဘာ္ဒီအေပါင္း ကေလးေတြ ၈၄% ရွိရာကေန ၇ ႏွစ္သားမွာ ၆၈% သာ ရွိေတာ့တာ ေတြ႔ရတယ္။ Antibody decay အင္တီေဘာ္ဒီပ်က္သုန္းျခင္းလို႔ ေခၚတယ္။
• ၁ ႏွစ္အရြယ္မွာ anti-HBs <10 IU/L က ၁% ရွိရာကေန ၂-၄ ႏွစ္သားမွာ ၄% ရွိလာတယ္။ ၅ ႏွစ္မွာ ၁၁%၊ ၇ ႏွစ္မွာ ၂၅% ရွိလာတယ္။
• Core antibody-positive အဓိကအင္တီေဘာ္ဒီ အေပါင္းျဖစ္သူေတြ ၂ ႏွစ္ေနာက္မွာမ်ားလာတယ္။ သူတို႔ဟာ Surface antibody-negative မ်က္ႏွာျပင္အင္တီေဘာ္ဒီ အႏုတ္ျဖစ္ျပီး၊ core antibody-positive အဓိကအင္တီေဘာ္ဒီ အေပါင္းျဖစ္တယ္။
• ဒါေၾကာင့္ ကူးစက္မႈဟာ ၇ ႏွစ္အရြယ္မွာ ၇၃ ေယာက္ (၂႕၇%) ထိတက္လာတယ္။
• ကူးစက္မႈခံရတဲ့ကေလး ၄ ေယာက္မွာ Surface antigen မ်က္ႏွာျပင္အင္တီဂ်င္ ေတြ႔ရတယ္။
ခ်ဳပ္လိုက္ရင္ အျပည့္အဝကာကြယ္မႈကို Antibody level အင္တီေဘာ္ဒီလယ္ဘယ္ ဘယ္ေလာက္မွာ ရမယ္ဆိုတာ မရွိပါ။ ဒါေပမဲ့ Highest antibody stratum (>10,000) အမ်ားဆံုးျဖစ္ေနရင္ ၉၉% ကာကြယ္မယ္။ ဒီအခ်က္မွာ လတ္တေလာရထားတဲ့ အင္တီေဘာ္ဒီကိုေျပာတာျဖစ္တယ္။ ကူးစက္ခံရတဲ့ကေလး အမ်ားစုဟာ Core antibody ပင္မ အင္တီေဘာ္ဒီေနာက္မွာ ေပ်ာက္လာတယ္။ Core antibody reversion အဓိက အင္တီေဘာ္ဒီ ေနာက္ေၾကာင္းျပန္ျခင္းလို႔ ေခၚတယ္။
အင္တီေဘာ္ဒီအနည္း-အမ်ားကို ဆရာဝန္ေတြၾကား ျငင္းခုန္မႈေတြရွိတယ္။ ေသခ်ာတဲ့အခ်က္သိလာရရင္ ကာကြယ္ေဆးကို ၃ ၾကိမ္ျပည့္ေအာင္ထိုးျပီးေနာက္ Booster vaccination ကာကြယ္ေဆး ထပ္ထိုးဘို႔လို-မလိုကို ဆံုးျဖတ္ႏိုင္ပါမယ္။
ေဒါက္တာတင့္ေဆြ
၂၈-၃-၂ဝ၁၄
၄-၈-၂ဝ၁၈
၂။ ဆရာေဆးေအာင္မေအာင္ antibody level အေၾကာင္းလဲသိခ်င္ပါတယ္ခင္ဗ်။
၃။ ဆရာရွင့္ အသည္း B ပိုးရိွျပီး >1000.00 reactive လို႔အေျဖထြက္လာပါတယ္။ စိုးရိမ္ရပါသလားရွင့္။ နယ္ကေန လာေနတဲ့သူ ျဖစ္ပါတယ္။ ေဆးကုသဖို႔ လိုအပ္ပါသလားရွင့္။
အသဲေရာင္ဘီပိုး အင္တီေဘာ္ဒီ တနည္းအားျဖင့္ ခုခံစြမ္းအား ဘယ္ေလာက္မ်ားရင္ ဘီပိုးကို ကာကြယ္ႏိုင္သလဲ။ ဒီအခ်က္ကိုသိဘို႔ သုေတသနတခုကို အာဖရိကတိုက္ ဂမ္ဘီယာမွာ ကေလးေပါင္း ၇ဝဝ ကိုလုပ္ခဲ့တယ္။ ခုခံအားဆိုတာကို တိတိက်က်ေျပာရရင္ vaccine-induced hepatitis B surface antibody ဘီပိုး ကာကြယ္ေဆး ထိုးတာလို႔ ရလာတဲ့ မ်က္ႏွာျပင္ အင္တီေဘာ္ဒီျဖစ္တယ္။
ကေလးေပါင္း ၁ဝ၄၁ ေယာက္ကို ေမြးကာစကတည္းက ဘီကာကြယ္ေဆးထိုးေပးျပီး ၇ ႏွစ္အရြယ္ထိ စဥ္တိုက္ ေလ့လာခဲ့တာ ျဖစ္ပါတယ္။ အေျဖကေန ေကာက္ခ်က္ဆြဲႏိုင္တာကေတာ့ ဘယ္ေလာက္မ်ားမွသာ ကာကြယ္မယ္ဆိုတာကို အတိအက်ၾကီး မေျပာႏိုင္ပါ။ ကေလးေတြမွာ ကာကြယ္ေဆးထိုးျပီးေနာက္ အင္တီေဘာ္ဒီေတြ ထြက္လာတယ္။ အမ်ားဆံုး ⩾10 IU/L ဆိုရင္ hepatitis B surface antigen ဘီပိုး မ်က္ႏွာျပင္ အင္တီဂ်င္ကို ကာကြယ္ႏိုင္တယ္။ ကူးစက္ခံထားရတဲ့ကေလး ၄၅ ေယာက္ထဲက ၃ ပံု ၂ ပံုမွာ ခဏတာကူးစက္တာေတြ႔ရတယ္။ အဲဒီအခ်က္ရဲ႕ သက္ေသကေတာ့ Core antibody အဓိကအင္တီေဘာ္ဒီမရွိတာ့တာျဖစ္တယ္။ အဲဒီ ယာယီကူးစက္မႈဟာ Surface antibody level မ်က္ႏွာျပင္အင္တီေဘာ္ဒီ အနည္း-အမ်ားနဲ႔ ဆက္စပ္ေနတယ္။
အသဲေရာင္ဘီ အျဖစ္မ်ားရာေဒသေတြမွာ ဘီကာကြယ္ေဆးထိုးရတာရဲ႕ ရည္ရြယ္ခ်က္က နာတာရွည္အသဲေရာဂါနဲ႔အတူ တြဲေနတဲ့ Hepatitis B carrier state ေရာဂါသယ္ေဆင္သူအျဖစ္ကို ကာကြယ္ဘို႔ ျဖစ္တယ္။ ကေလးေပါင္း ၁ဝ၄၁ ကိုလိုက္ေပမဲ့ ၇၆၄ ကိုသာလိုက္လို႔ရခဲ့တယ္။ ၇ ႏွစ္အရြယ္ထိလိုက္ႏိုင္ခဲ့တာက ၇ဝ၄ ေယာက္ ရွိတယ္။ ၁ ႏွစ္ၾကာခ်ိန္မွာ ကေလး ၉၄% မွာ Surface antibody-positive မ်က္ႏွာျပင္အင္တီေဘာ္ဒီ အေပါင္း (Anti-HBs ⩾10 IU/L) ရွိၾကျပီး၊ Core antibody အဓိကအင္တီေဘာ္ဒီ မရွိပါ။ ဒီကေလးေတြဟာ ကာကြယ္ေဆး အျပည့္ရထားတယ္။ ကူးစက္မႈမရွိၾကဘူး။
• ၁% ဟာ ကာကြယ္ေဆးကို တုန္႔ျပန္မႈမရွိဘူး။
• ၃၃ ေယာက္ (၄%) မွာ Surface antibody မ်က္ႏွာျပင္အင္တီေဘာ္ဒီေရာ Core antibody အဓိကအင္တီေဘာ္ဒီပါ ရွိေနၾကတယ္။
• ဒါေပမဲ့ ၃၃ ေယာက္ထဲက ၃၁ ေယာက္ဟာ ဒုတိယႏွစ္မွာ Core antigens အဓိကအင္တီေဘာ္ဒီ မရွိေတာ့တာ ေတြ႔ရတယ္။ မိခင္ဆီကေန Passive antibody transfer အင္တီေဘာ္ဒီရလာတာလို႔ ယူဆႏိုင္တယ္။
• ကေလး ၃၃ ေယာက္မိခင္ေတြ ၁၁ ေယာက္ဟာ ဘီပိုးကိုသယ္ေဆာင္ေပးေနၾကသူေတြျဖစ္တယ္။ ၆ ေယာက္ဟာ e antigen-positive အီးအင္တီဂ်င္ အေပါင္းျပသူေတြျဖစ္တယ္။ ဆိုလိုတာက သူတို႔ေသြးထဲမွာ Core antibody အဓိက အင္တီေဘာ္ဒီေတြ မ်ားေနတယ္။
• ကေလး ၄ ေယာက္ဟာ Surface antibody မ်က္ႏွာျပင္အင္တီေဘာ္ဒီ မရွိဘဲ၊ Core antibody အဓိက အင္တီေဘာ္ဒီ ရွိၾကတယ္။ သူတို႔ထဲက ၂ ေယာက္ဟာ Surface antigen-positive မ်က္ႏွာျပင္အင္တီေဘာ္ဒီ အေပါင္း၇ ႏွစ္အရြယ္အထိ ရွိေနၾကတယ္။ သူတို႔ဟာ carriers ေရာဂါသယ္ေဆာင္ေပးေနသူေတြ ျဖစ္ၾကတယ္။ ဒီကေလး ၂ ေယာက္ရဲ႕ အေမေတြဟာ e antigen-positive carriers အီးအင္တီဂ်င္ သယ္ေဆာင္ေပးေနသူေတြျဖစ္ၾကလို႔ မီးတြင္းမွာ အေမေတြဆီကေန ကူးစက္ခံထားရတာျဖစ္မယ္။
• ကာကြယ္ေဆးထိုးျပီး ၇ ႏွစ္ေနာက္ပိုင္းမွာ အင္တီေဘ္ဒီ ေလ်ာ့နည္းလာတယ္။
• ၅ ႏွစ္သားမွာ Surface antibody-positive မ်က္ႏွာျပင္အင္တီေဘာ္ဒီအေပါင္း ကေလးေတြ ၈၄% ရွိရာကေန ၇ ႏွစ္သားမွာ ၆၈% သာ ရွိေတာ့တာ ေတြ႔ရတယ္။ Antibody decay အင္တီေဘာ္ဒီပ်က္သုန္းျခင္းလို႔ ေခၚတယ္။
• ၁ ႏွစ္အရြယ္မွာ anti-HBs <10 IU/L က ၁% ရွိရာကေန ၂-၄ ႏွစ္သားမွာ ၄% ရွိလာတယ္။ ၅ ႏွစ္မွာ ၁၁%၊ ၇ ႏွစ္မွာ ၂၅% ရွိလာတယ္။
• Core antibody-positive အဓိကအင္တီေဘာ္ဒီ အေပါင္းျဖစ္သူေတြ ၂ ႏွစ္ေနာက္မွာမ်ားလာတယ္။ သူတို႔ဟာ Surface antibody-negative မ်က္ႏွာျပင္အင္တီေဘာ္ဒီ အႏုတ္ျဖစ္ျပီး၊ core antibody-positive အဓိကအင္တီေဘာ္ဒီ အေပါင္းျဖစ္တယ္။
• ဒါေၾကာင့္ ကူးစက္မႈဟာ ၇ ႏွစ္အရြယ္မွာ ၇၃ ေယာက္ (၂႕၇%) ထိတက္လာတယ္။
• ကူးစက္မႈခံရတဲ့ကေလး ၄ ေယာက္မွာ Surface antigen မ်က္ႏွာျပင္အင္တီဂ်င္ ေတြ႔ရတယ္။
ခ်ဳပ္လိုက္ရင္ အျပည့္အဝကာကြယ္မႈကို Antibody level အင္တီေဘာ္ဒီလယ္ဘယ္ ဘယ္ေလာက္မွာ ရမယ္ဆိုတာ မရွိပါ။ ဒါေပမဲ့ Highest antibody stratum (>10,000) အမ်ားဆံုးျဖစ္ေနရင္ ၉၉% ကာကြယ္မယ္။ ဒီအခ်က္မွာ လတ္တေလာရထားတဲ့ အင္တီေဘာ္ဒီကိုေျပာတာျဖစ္တယ္။ ကူးစက္ခံရတဲ့ကေလး အမ်ားစုဟာ Core antibody ပင္မ အင္တီေဘာ္ဒီေနာက္မွာ ေပ်ာက္လာတယ္။ Core antibody reversion အဓိက အင္တီေဘာ္ဒီ ေနာက္ေၾကာင္းျပန္ျခင္းလို႔ ေခၚတယ္။
အင္တီေဘာ္ဒီအနည္း-အမ်ားကို ဆရာဝန္ေတြၾကား ျငင္းခုန္မႈေတြရွိတယ္။ ေသခ်ာတဲ့အခ်က္သိလာရရင္ ကာကြယ္ေဆးကို ၃ ၾကိမ္ျပည့္ေအာင္ထိုးျပီးေနာက္ Booster vaccination ကာကြယ္ေဆး ထပ္ထိုးဘို႔လို-မလိုကို ဆံုးျဖတ္ႏိုင္ပါမယ္။
ေဒါက္တာတင့္ေဆြ
၂၈-၃-၂ဝ၁၄
၄-၈-၂ဝ၁၈
Comments
Post a Comment