Acute Periphreral Vertigo အမူးေရာဂါ

ကြ်န္ေတာ္ မနက္အိပ္ယာထကတည္းက ေနမေကာင္းပါ။ ေဒၚျမျမေအးက ကေန႔မနက္ Colonoscopy screaming test အူမၾကီးလမ္းေၾကာင္းစစ္ေဆးခံဖို႔ရွိတယ္။ အဲတာကို ကြ်န္ေတာ္ကေတာ့ ၁၂-၃-၂ဝ၁၅ ေန႔ကတည္းကစစ္ထားျပီးပါျပီ။

၂-၂-၂ဝ၁၅ ေန႔က ရုတ္တရက္ေခါင္းမူးျပီး ထိုင္ခံုမွာ ထိုင္လွ်က္သားက်သြားတယ္။ ညပိုင္းမွာမသက္သာတာနဲ႔ ER အေရးေပၚေဆးရံုကို သြားရတယ္။ Brain CAT အထိရိုက္စစ္တယ္။ ဦးေႏွာက္ေကာင္းပါသတဲ့။ ေရာဂါအမည္တပ္တာက Dizziness (Uncertain cause) ျဖစ္ပါတယ္။ Dizziness ဆိုတာ Vertigo ျဖစ္ပါတယ္။ Balance problem ကိုယ္ခႏၶာ မထိန္းႏိႈင္မႈုျပႆနာကေန ေခါင္းမူးတာျဖစ္ပါတယ္။

ဒီၾကားထဲမွာ ေဆးေလး ၁ ျပားကို တခါတရံသာေသာက္ရတယ္။ ဒါေပမယ့္ ကေန႔မနက္အိပ္ယာအထ ပတ္ျခာလည္ေအာင္ ေခါင္းမူးပါေတာ့တယ္။ ေဆးစစ္တဲ့ဆီမလိုက္ႏိုင္ပါ။ သားတေယာက္နဲ႔သာသြားရတယ္။ မိတ္ေဆြတေယာက္ေရာက္လာျပီး လိုတာေလးေတြလုပ္ေပးလို႔ ေက်းဇူးတင္ပါတယ္။ ေဆးရံုကျပန္လာေတာ့လည္း ကြ်န္ေတာ္က အိပ္ယာထဲမွာပဲ။ အန္တီမွာ အူမၾကီးကင္ဆာမရွိ။ (ေပါလစ္) အသီးေလး ၂ ခုေတြ႔လို႔ တခါတည္းျဖတ္ေပးတယ္။ (ဘိုင္ေအာ့ပ္စီ) လုပ္မယ္။ ၁ဝ ရက္ေန အေျဖသိရမယ္တဲ့။

ကြ်န္ေတာ့အမူးေရာဂါ ဒီတခါ အေတာ္ဆိုးတယ္။ အန္ခ်င္တဲ့အထိ (ကန္ေတာ့ပါ) မူးတယ္။ (ပိုေဇရွင္) အေနအထား ျပင္တာနဲ႔ မူးတယ္။ အထိုင္-အထ၊ ဘယ္-ညာ၊ အလွည့္-အေျပာင္း၊ အနိမ့္-အျမင့္။ ညေန ၆ နာရီေလာက္မွာ ထႏိုင္လာျပီး၊ ဒုတိယအၾကိမ္ ေဆးတလံုးေသာက္ပါတယ္။ ေမးခြန္းေတြထဲက အီးေမးလ္နဲ႔ လာတာေတြကိုေတာ့ ေျဖႏိုင္သြားျပီ။ (မက္ေဆ့ခ်္) နဲ႔ (ခ်တ္ေဘာက္စ္) ကလာတာေတြကိုေတာ့ ခြင့္ပန္ပါတယ္။ ေဆာရီး။ ပံုမွန္အထိမေရာက္ေသးပါ။ အန္တီကလည္း လွ်ပ္စစ္သံုးကိရိယာေတြကို ၂၄ နာရီၾကာမကိုင္ရေသးလို႔။ စားစရာလည္း ျဖစ္သလိုနဲ႔ ျဖစ္ေအာင္ လုပ္ရတယ္။

Vertigo (ဗာတိုင္ဂို) ျဖစ္ရင္ လည္ေနသလိုမူးတယ္။ ျမင္ျမင္သမွ်က လည္ေနသလိုထင္တယ္။ ဟန္ခ်က္မထိန္းႏိုင္ပဲ ထိုင္က်၊ လဲက်ေတာ့မယ္။ နားအတြင္းဆံုးအစိတ္အပိုင္းနဲ႔သက္ဆိုင္တယ္။ အတြင္းနားကေန ဦးေႏွာက္ကို ကမာၻ႔ဆြဲအား အေျခအေနကို သတင္းပို႔ေပးေနျပီး ကိုယ္ခႏၡာကို ထိန္းႏိုင္ေအာင္ကူညီေနတယ္။

မူးပံုမူးနည္းကေတာ့ Spinning ဂ်င္လွည့္သလိုမူးတာ၊ Tilting ေစာင္းသြာသလိုခံစားရတာ၊ Swaying ဖယ္ရမ္းခံရသလို ခံစားရတာ၊ Unbalanced မွေခ်ပ်က္တာ၊ Pulled to one direction တဖက္ဖက္ကိုဆြဲယူခံရသလို အမ်ိဳးမ်ိဳးမူးႏိုင္တယ္။ မူးတာနဲ႔အတူ ပ်ိဳ႕ခ်င္လာႏိုင္တယ္။ ေလတက္မယ္။ ေခါင္းကိုက္မယ္။ ေခြ်းျပန္မယ္။ နားထဲမွာဝီဝီ မည္ေနမယ္။ တခ်ိဳ႕မွာ လႈပ္ရွားတာမွာ ဆတ္ကနဲျဖစ္ႏိုင္တယ္။

Acute Periphreral Vertigo Emergency treatment ရုတ္ရက္ အျပင္းအထံ ေခါင္းမူးေရာဂါအတြက္ အေရးေပၚ ေဆးမ်ား
1. Meclizine 25 mg PO 8-12 hourly ေသာက္ေဆး (ကြ်န္ေတာ္ အခုေသာက္ေနပါတယ္)၊
2. Dimenhydrinate 50-100 mg IM or PO 4 hourly အသားထိုးေဆး နဲ႔ ေသာက္ေဆး၊
3. Diphenhydramine 25-50 mg IM or PO 6 hourly အသားထိုးေဆး နဲ႔ ေသာက္ေဆး၊
4. Cyclizine 50 mg PO 4 hourly (200 mf.24 hours) ေသာက္ေဆး၊
5. Scopolamine 0.5 mg Intra-dermal patch 3-4 times a day (Behind ear) နားေနာက္မွာ ကပ္ခြါေဆး၊
6. Hydroxyzine 25-50 mg 6 hourly ေသာက္ေဆး၊
7. Promethazine 25-50 mg 6-8 hourly ေသာက္ေဆး၊

Dr. တင့္ေဆြ
၂-၂-၂ဝ၁၅
၂၁-၈-၂ဝ၁၅ (ည ၈ နာရီ ၅ဝ မိနစ္)