Cancers of Women Reproductive system အမ်ိဳးသမီး မ်ိဳးပြါးလမ္းမယ္ျဖစ္တဲ့ ကင္ဆာေတြ

ဆရာ မိန္းမကိုယ္ကင္္ဆာအေၾကာင္း ေရးပါလို႔ေတာင္းဆိုပါရေစ။

• Endometrial cancer သားအိမ္-ကင္ဆာက မ်ိဳးပြါးလမ္းျဖစ္တာထဲမွာ အမ်ားဆံုးျဖစ္တယ္။ ေသဆံုးရမႈမွာ သတၲမေနရာ လိုက္တယ္။ ေစာေစာသိရင္ ကုလို႔ ရတာကို ျပေနတာ ျဖစ္တယ္။ အသက္ ၆ဝ ေက်ာ္ေတြမွာ အျဖစ္မ်ားတယ္။ ေစာသိသူေတြကို ခြဲစိတ္ျပီးေနာက္ Estrogen replacement ေဟာ္မုန္း ေဆးပါေပးရင္ ျပန္ျဖစ္ႏွဳန္း နည္းတာ ေတြ႔ရတယ္။ ဒါေပမဲ့ ေနာက္ပိုင္းမွာ ဒီနည္းရဲ႕ မေကာင္း က်ိဳးဆက္ေတြကို အေသအျခာ ေလ့လာရတယ္။ Heart disease ႏွလံုးေရာဂါ၊ Heart attacks ႏွလံုးေသြးနည္းတာ Stroke ေလျဖတ္တာ နဲ႔ Breast cancer ရင္သား-ကင္ဆာ ပိုျဖစ္တတ္တယ္။ ေဟာ္မုန္းေဆးကို နဲနဲေလးနဲ႔ ရက္တိုတိုသာ ေပးဘို႔ လုပ္လာတယ္။ လူေနမႈအဆင့္အတန္း ျမင့္တဲ့ အမ်ိဳးသမီးေတြမွာ ပိုျဖစ္တယ္။ အမဲ-အမ်ိဳးသမီးေတြဟာ အျဖဴေတြနဲ႔ အာရွသူေတြထက္ ၂ ဆ ပိုျဖစ္တယ္။
• Ovarian cancer မ်ိဳးဥအိမ္-ကင္ဆာက ဒုတိယလိုက္တယ္။ အသက္ ၅ဝ ေက်ာ္မွအျဖစ္မ်ားတယ္။ မိသားစုထဲမွာ တေယာက္မက ျဖစ္တယ္။
• Cervical cancer သားအိမ္ဝ-ကင္ဆာက တတိယလိုက္တယ္။ ၾကားရက္ေသြးဆင္းတာ နဲ႔ တခုခုဆင္းတာေတြမွာ သားအိမ္-ကင္ဆာနဲ႔ တူတယ္။ သားအိမ္အဝမွာ ျဖစ္ရင္ ေယာက္်ားနဲ႔ ဆက္ဆံအျပီးမွာလဲ ေသြးထြက္လာ တတ္တယ္။ Human papillomavirus (HPV) ပိုးက လိင္လမ္းကေန ဝင္တယ္။ ေစာေစာသိေအာင္ Pap smears လုပ္ေနသင့္တယ္။
• Vaginal cancer ဗဂ်ိဳင္းနား-ကင္ဆာကလဲ ရွားတယ္။ အသက္ၾကီးမွ ျဖစ္တတ္တယ္။ ဘာမွ လကၡဏာ မရွိတာနဲ႔ စတယ္။ ရွိလာရင္ နာလာမယ္၊ တခုခုဆင္းမယ္၊ ေသြးထြက္မယ္။
• Vulvar cancer အမ်ိဳးသမီး အျပင္အဂၤါ (မိန္းမကိုယ္) ကင္ဆာက ရွားတယ္။ ျဖစ္တာလဲ ေႏွးတယ္။ အသက္ၾကီးမွ ျဖစ္တယ္။ အသက္အၾကီးဆံုးလို႔ ေျပာႏိုင္တယ္။ ယားမယ္၊ နာမယ္၊ ေသြးထြက္မယ္၊ ပူေလာင္ေနမယ္၊ တခုခု ဆင္းမယ္။
• တျခား သားအိမ္ေရာဂါေတြျဖစ္တဲ့ Fibroid (Myoma)၊ Endometrial hyperplasia နဲ႔ Endometriosis ေတြက ကင္ဆာ မဟုတ္ပါ။

Dr. တင့္ေဆြ