Sperm count သုက္ပိုးမ်ားေစနည္း

Sperm count သုက္ပိုးနည္းေစတဲ့ အေၾကာင္းရင္းေတြကေတာ့ Infected semen စိုစြပ္ေစတဲ့အရည္ ပိုးဝင္ျခင္း၊ အတြင္းခံေဘာင္းဘီ တင္းၾကပ္ျခင္း၊ အထိုင္မ်ားျခင္း၊ ပူလြန္းသည့္ေရခ်ိဳးျခင္း၊ အဝလြန္ျခင္း၊ သုက္ရည္ထြက္သည့္အၾကိမ္ မ်ားလြန္းျခင္း၊ ေဆးလိပ္ေသာက္ျခင္း၊ အရက္မ်ားျခင္း၊ စိတ္-ကိုယ္ ပင္ပန္းလြန္းျခင္း၊ Zinc deficiency သြပ္ဓါတ္နည္းျခင္း၊ ဆီးက်ိတ္ပိုးဝင္ျခင္း၊ ေမြးရာပါ လိင္ပိုင္းအဂၤါ ခ်ိဳ႕ယြင္းျခင္း၊ က်ားေဟာ္မုန္းသံုးျခင္း။ Varicocele ေရာဂါ ရွိရင္ ခြဲစိတ္ကုသပါ။

သုက္ပိုးမ်ားေစနည္း (၁ဝ) နည္း
1. လိင္ဆက္ဆံတာ နဲ႔ (မာစတာေဘးရွင္း) အၾကိမ္ မမ်ားလြန္းေစရ၊
2. ေဆးလိပ္၊ အရက္ျဖတ္ပါ၊
3. ပံုမွန္ကုိယ္လက္ ေလ့က်င့္ခန္း လုပ္ပါ၊
4. အဆီနည္းတဲ့ အာဟာရ ျပည့္ဝသည့္ အစားအစာမ်ား စားပါ၊
5. က်ားအဂၤါေနရာ အပူမမ်ားေစရ၊ အတြင္းခံ မတင္းၾကပ္ေစရ၊ ျခည္ထည္ကုိသာ ဝတ္ဆင္ပါ၊
6. ကုိယ္အေလးခ်ိန္ မ်ားေနရင္ ေလွ်ာ့ခ်ပါ၊
7. ကုိယ္-စိတ္ ပင္ပန္းမႈေတြ ျပဳျပင္ပါ၊
8. ရိုးရာ-အဆီနဲ႔ အႏွိပ္ခံပါ၊
9. ဗီတာမင္၊ ဓါတ္ဆားေတြ သံုးစြဲပါ၊
10. ဆက္ဆံတဲ့အခ်ိန္ဟာ နံနက္ နဲ႔ ေန႔ပိုင္း ပိုျဖစ္သင့္တယ္။

အမ်ိဳးသမီးတိုင္း အရြယ္ေရာက္ခ်ိန္ကေန ေသြးဆံုးခ်ိန္အထိ လစဥ္ ရာသီလာတယ္။ သားအိမ္ အတြင္းဆံုးအလႊာက ပါးရာကေန ထူထူလာတယ္။ ကုိယ္ဝန္ မေဆာင္ရင္ လအကုန္မွာ အထူဆံုး အဆင့္ကေန ပ်က္စီးျပီး ရာသီေသြးအျဖစ္ ဆင္းလာတယ္။ လအလည္ရက္တိတိမွာ မ်ိဳးဥအိမ္ကေန မ်ိဳးဥ ထြက္တယ္။ တကယ္လို႔ က်ားသုက္ပိုး ဝင္လာခ်ိန္ျဖစ္ရင္ သူတို႔ႏွစ္ခု တခုကေန တခုဆီကူးျပီး၊ ပူးေပါင္းတယ္။ ေမြးလမ္းက ဝင္လာတဲ့ က်ားသုက္ပိုးက သားအိမ္အဝကေန သားအိမ္ထဲ၊ ဆက္ျပီး သားအိမ္ျပြန္ထဲ ကူးသန္း ဝင္ေရာက္လာတယ္။ မမ်ိဳးဥကလည္း မ်ိဳးဥအိမ္ကထြက္ သားအိမ္ျပြန္ထဲ ဝင္လာ၊ ျပြန္တေနရာမွာ သြားဆံုၾကတယ္။ ဆံုရာကေန ေပါင္းစပ္ျပီး၊ ႏွစ္ကုိယ့္တစိတ္ျဖစ္၊ သားအိမ္ထဲ ျပန္ဆင္းလာ၊ အေကာင္းဆံုး တေနရာမွာ ျမွဳတ္ျပီး၊ ခိုေအာင္းလိုက္ရင္ ကုိယ္ဝန္ျဖစ္ျပီ။ တခ်ိဳ႕မွာ ရာသီသာ ဆင္းေပမဲ့ မ်ိဳးဥထြက္ခ်င္မွ ထြက္တယ္။ မ်ိဳးဥက သားအိမ္ထဲ ေရာက္တာ၊ မေရာက္တာနဲ႔ ရာသီနဲ႔ မဆိုင္ပါ။ က်ားသုက္ပိုးသာ ဝင္မလာရင္ မမ်ိဳးဥက မ်ိဳးဥအိမ္ထဲျဖစ္ျဖစ္၊ အနီးအနားျဖစ္ျဖစ္၊ ဗိုက္ေခါင္းထဲျဖစ္ျဖစ္၊ တေနရာရာမွာ သက္တမ္းကုန္ရင္ ပ်က္စီးသြားတယ္။

ပံုမွန္ ေယာက္်ား-သုက္ရည္ဟာ အျဖဴနဲ႔ မီးခိုးေရာင္စပ္ၾကားမွာ ရွိတယ္။ တခါတေလ နဲနဲဝါတယ္။ ပန္းေရာင္ရွိတယ္။ အနီေရာင္ ျဖစ္ေနရင္ ေသြးပါေနလို႔ပါ။ က်ားအဂၤါကေန ထြက္တာနဲ႔ သုက္ရည္က ခဲလာေတာ့ ျပစ္ခြ်ဲလာတယ္။ ၅ မိနစ္ ကေန နာရီဝက္မွာ ျပန္ျပီး အရည္ျဖစ္တယ္။ အဲလိုမျဖစ္ရင္ ကေလးရႏိုင္စြမ္းကို ထိခိုက္ေစတယ္။ ပ်မ္းမွ်ဆိုရင္ တခါသုက္ ထြက္တာက ၂-၅ စီစီ (မီလီ-လီတာ) ရွိတယ္။ သုက္မလႊတ္တာ ၾကာရင္ မ်ားျပီး၊ ခဏခဏ ထြက္ရရင္ နည္းမယ္။ ေရာဂါ မဟုတ္ပါ။

ကမာၻ႔ က်န္းမာေရအဖြဲ႔ WHO သတ္မွတ္ခ်က္ကေတာ့ -
• သုက္ရည္ တခါထုတ္တာဟာ အနည္းဆံုး ၂ စီစီ ထုထည္ရွိရတယ္၊
• ၁ စီစီ သုက္ရည္ထဲမွာ Spermatozoa သုက္ပိုးေကာင္ေရ သန္း ၂ဝ ပါရတယ္၊
• တခါထုတ္တာမွာ အနည္းဆံုး သုက္ပိုး သန္း ၄ဝ ရွိရမယ္၊
• သုက္ပိုး ၇၅% ရွင္ေနတာ ပံုမွန္ျဖစ္ရတယ္၊
• သုက္ပိုး အနည္းဆံုး ၃ဝ% က ပံုမွန္ Morphology ပံုသဏၭာန္ရွိေနတာ ပံုမွန္ျဖစ္ရတယ္၊
• သုက္ပိုး အနည္းဆံုး ၂၅% က Motility အလ်င္အျမန္ ကူးသန္းသြားလာေနတာ ပံုမွန္ျဖစ္တယ္။
• သုက္ပိုး အနည္းဆံုး ၅ဝ% က ေရွ႕ဖက္ဆီကို ေႏွးခ်င္ေႏွးပါေစ ကူးသန္းသြားလာေနတာ ပံုမွန္ျဖစ္တယ္။

Semen analysis သုက္ပိုး အေရအတြက္နဲ႔ အရည္အေသြးကို စမ္းသပ္တာဟာ ကေလး ရႏိုင္စြမ္းအတြက္ လုပ္တာပါ။ ဒါ ေကာင္းေနယံုနဲ႔ေတာ့လဲ အေသအျခာ ကေလးရမွာဘဲလို႔ မေျပာႏိုင္ေသးပါ။ အထက္က ေရးထားတာေတြအျပင္ White blood cells ေသြးျဖဴဥ၊ Fructose သၾကားဓါတ္၊ pH အက္စစ္ဓါတ္၊ Liquefaction time အရည္ေပ်ာ္ခ်ိန္ေတြကိုပါ စစ္ေဆးတယ္။ တခါထဲနဲ႔ မမွန္ႏိုင္ဘူး။ ၂ ခါ ၃ ခါ၊ ၂ ပါတ္၊ ၃ ပါတ္ ျခားျပီး ထပ္စမ္းရတယ္။

သုက္ရည္ရဲ႕ အရည္အေသြးကို သက္ေရာက္ေစတဲ့ အခ်က္ေတြ အမ်ားၾကီးရွိတယ္။
• တကယ္ လိင္ဆက္ဆံလို႔ ထြက္တဲ့သုက္က မာစတာေဘးရွင္း လုပ္လို႔ ထြက္တာထက္ သုက္ပိုးအေရအတြက္ ၁၅% ပိုမ်ားတယ္။ လႈတ္ရွားမႈ နဲ႔ ပံုသဏၭာန္ပါ နဲနဲပိုတယ္။ ထုထည္က ၂၅-၄၅% ပိုတယ္။
• သုက္ရည္ဟာ အပူခ်ိန္ သိပ္မခံႏိုင္ဘူး။ ပူရင္၊ ေႏြေရာက္ရင္ နဲတယ္။
• Depo-Provera, Adjudin, Gossypol ေဆးေတြက ေယာက္်ားေတြကို ျမံဳေစတယ္။
• (SSRI) စိတ္က်ေဆးေတြနဲ႔ Marijuana ေဆးေျခာက္ကလဲ မေကာင္းေစဘူး။
• Penicillin and Tetracycline ပိုးေသေဆးေတြကလဲ နည္းေစတယ္။
• Anabolic steroids Hormones ေဟာ္မုန္းေဆးေတြသံုးရင္ အစြမ္းနည္းေစတယ္။
• ေကာ္ဖီနဲ႔ အရက္ကလဲ နည္းေစတယ္။
• Cola ကိုလာအေသာက္မ်ားတာလဲ အဲလိုဘဲ။
• Soy ပဲပုတ္ မ်ားတာလဲ အတူတူဘဲ။
• Zinc သြပ္ဓါတ္ နည္းရင္ နည္းေစတယ္။
• မနက္ခင္း ထြက္တဲ့သုက္ထက္ ေနာက္ပိုင္းထြက္တာက ကေလးရႏိုင္စြမ္း ပိုတယ္။ (ကြဲလြဲခ်က္ကို သတိထားမိပါလိမ့္မယ္။ သုေတသနတခုက မနက္ခင္း ဆက္ဆံတာကို ပိုအမွတ္ေပးထားတယ္။)
• လိင္ဆက္ဆံေနတဲ့အခ်ိန္ ၾကာရင္ ကေလးရႏိုင္စြမ္း ပိုတယ္။
• အသက္၊ ၆ဝ ေက်ာ္လဲ ကေလးရႏိုင္ေသးတယ္။

ကိုယ့္အထင္ တခုထဲနဲ႔ေတာ့ သုက္အရည္အေသြး၊ အေရအတြက္ မေကာင္းဘူလို႔ ေသာက မမ်ားပါနဲ႔။ လူအမ်ားတကာ့ အမ်ားစုဟာ ပံုမွန္ေတြခ်ည္းပါ။ (မာစတာေဘးရွင္း) လုပ္လို႔ မစိုးရိမ္ပါနဲ႔။ ျမန္မာ့အာဟာရ ဓါတ္စာေတြမွာ သုက္ပြါးစာေတြ ရွိတယ္။

Dr. တင့္ေဆြ