English လူသစ္မ်ားသို႔ေပးစာ (၃)

အဂၤလိပ္စာပို႔နဲ႔ဆက္ျပီး စာအေဟာင္းေလးကို ျပန္တင္ပါရေစ။ က်ေနာ္က အဂၤလိပ္စာေတာ္သူ မဟုတ္ခဲ့ပါ။ ေဆးေက်ာင္းမွာ စာအုပ္တိုင္းက အဂၤလိပ္လိုခ်ည္းျဖစ္လို႔ အေတာ္ႀကိဳးပမ္းရတယ္။ ေက်ာင္းေဆာင္မွာ ၄ဝ ဝပ္အား မီးလံုးအေရာင္နဲ႔ ေျပာင္ေခ်ာေနတဲ့ စာရြက္ကေန ေရာင္ျပန္ဟပ္ေနတာကို စိတ္ကတိုရတဲ့အထဲ ေရာဂါေဗဒစာအုပ္ထဲမွာ ဒီေရာဂါဟာအျဖစ္မမ်ားတာ မဟုတ္ပါလို႔ ေရးတာကိုဖတ္ရတာ အေတာ္ ကသိကေအာက္ ႏိုင္ခဲ့တယ္။ ႏိုင္ငံေရးထဲေရာက္ေတာ့ အဲလိုစကားနဲ႔ အေရးအသားမွာ ေဝ့ဝုိက္တာမ်ိဳးေတြကို ေျပာတတ္လာတယ္။ ျမန္မာျပည္အေၾကာင္း ေဆြးေႏြးတဲ့ပြဲတခုမွာ ျမန္မာျပည္ဆိုင္ရာ အိႏၵိယသံအမတ္ႀကီးတေယာက္နဲ႔ တြဲေျပာရေတာ့ သူက စစ္အစိုးရကို ယံုရတာမဟုတ္ဘူး ေကာက္ခ်က္ခ်တယ္။ က်ေနာ္က (အိတ္ဇယ္လင္စီ) ရဲ႕ ေဆြးေႏြးခ်က္ကို သေဘာမတူစရာ မရွိပါနဲ႔ စၿပီးေဆြးေႏြးလိုက္တယ္။

အဲလို အဂၤလိပ္လို လူၾကားထဲေျပာႏိုင္ေအာင္ ႀကိဳးစားရတဲ့ ကိုယ္ပိုင္နည္းေလး ေရးပါရေစ။

၁၉၉ဝ ခုႏွစ္အကုန္မွာ အိႏၵိယ-ျမန္မာနယ္စပ္ကို စျဖတ္ေက်ာ္ကတည္းက နယ္စပ္ၿမိဳ႕ေလးမွာ တာဝန္က်တဲ့ မီဇု္လူမ်ိဳး ရဲအရာရွိနဲ႔ အဂၤလိပ္လို စေျပာရတာပါ။ (မဆလ) ေခတ္မွာ ပညာေရးအားမေပးပါ။ အဂၤလိပ္လိုေျပာတာကိုလည္း ႐ႈတ္ခ်ေသးတာ။ ေဆးေက်ာင္းသားဘဝမွာ အဂၤလိပ္လိုဆိုလို႔ ပါေမာကၡခ်ဳပ္နဲ႔ ေကာ္ရီဒါမွာဆံုရင္ ဂြတ္တေမာနင္းပဲ လုပ္ခဲ့ရပါတယ္။ ဖတ္ရတာသာ အဂၤလိပ္လိုခ်ည္းျဖစ္ေပမယ့္ စာေမးပြဲေျဖရင္ ကျပားေျဖရေတာ့ အဂၤလိပ္စာ ဘယ္ေတာ္ပါ့မလဲ။

အဲဒီေခတ္မွာ တခ်ိဳ႕ကလည္း စကားေျပာရင္ ယူနဲ႔ အိုင္နဲ႔ေျပာတဲ့သူေတြက ရွိတယ္။ ကြ်န္ေတာ္ေတာ့ ကြီးတို႔ ခြီးတို႔ထက္ ၾကိဳက္တယ္။

အိႏၵိယကို ေရာက္ကတည္းက ငါ အဂၤလိပ္စကားေျပာႏိုင္ေအာင္ ဘယ္လိုလုပ္မလဲ နည္းလမ္းရွာပါတယ္။ ကိုယ့္လာရင္း ရည္ရြယ္ခ်က္ျဖစ္တဲ့ ျမန္မာ့ဒီမိုကေရစီေရးကို သူမ်ားေတြကို သိေအာင္ေျပာရမယ္။ ေမးရင္ေျဖရမယ္။ ျဖစ္ေစခ်င္တာကို ေရေရလည္လည္ ေျပာတတ္မွ ျဖစ္ေတာ့မယ္။

အခြင့္ေကာင္းတခုကေတာ့ လမ္းေဘးဆိုင္းဘုတ္ေတြပါ။ အားလံုးကို အဂၤလိပ္လိုခ်ည္းပဲ ေရးထားတယ္။ အိုက္ေဇာၿမိဳ႕ထဲ သြားစရာရွိတိုင္း လမ္းေဘးကျမင္ျမင္သမွ် မသိတဲ့အဂၤလိပ္စာလံုးတိုင္းကို အိတ္ကပ္ထဲက မွတ္စုစာအုပ္ေလးမွာ ေရးမွတ္ခဲ့တယ္။ ယာယီေနထိုင္ရာစခန္းေရာက္မွ (ေပါ့ကပ္ ေဒရွင္နရီ) ကို လွန္ပါတယ္။ အဂၤလိပ္သတင္းစာတေစာင္မွာ ဖတ္တယ္။ ပညာတြင္းက နက္ပါတယ္။ ႏုတ္စာအုပ္တို႔ အဘိဓာန္တို႔ဝယ္ႏိုင္ေအာင္ မနည္းလုပ္ရတဲ့ဘဝပါ။ ျမန္မာျပည္ကေန (ဂြတ္အဂၤလိခ်္) ကို စာအုပ္ေရာ ကက္ဆက္ေခြပါ မွာယူတယ္။ အတူလာသူေတြကို အဂၤလိပ္စာ သင္ေပးတယ္။ ဘီဘီစီအဂၤလိပ္ပိုင္းကိုပါ နားေထာင္ပါတယ္။

တစစနဲ႔ တိုးတက္လာပါတယ္။ အၾကား၊ စကား၊ ေနာက္ အေရးအသားပါလုပ္ၾကည့္တယ္။ ကြန္ပ်ဴတာ မေပၚေသးပါ။ ဗလာစာအုပ္က စာရြက္ဆုပ္ၿပီး ျမန္မာ့ႏိုင္ငံေရးေဆာင္းပါးစေရးတယ္။ အိႏၵိယအေရွ႕ေျမာက္ေဒသမွာ ထုတ္ေဝေနတဲ့ အပတ္စဥ္ဂ်ာနယ္တခုကို ပို႔တယ္။ သေဘာေကာင္းၾကတယ္၊ ထည့္ေပးတယ္။ တပုဒ္မွာေတာ့ ခံလိုက္ရတယ္။ (ေဟာ္စ္ပီတယ္လ္တီ) ဧည့္ဝတ္ေက်ပြန္မႈကို ေက်းဇူးတင္ေၾကာင္းေရးတာကို သူတို႔က (ေဟာ့စ္တယ္လ္တီ) လို႔ စာ႐ုိက္ေတာ့ ရန္လိုမႈျဖစ္သြားေရာ။ သေဘာေကာင္းၾကတယ္၊ ျပန္ၿပီးရန္မေတြ႔ပါ။

၁၉၉၂ အစကတည္းက ေဒလီကိုေရႊ႕ေနေတာ့ ဆိုက္ကားစီးတာ၊ ခရမ္းခ်ဥ္သီး ဝယ္တာကအစ အဂၤလိပ္လိုရလာတယ္။ ႏိုင္ငံေရးကိစၥေတြကို အဂၤလိပ္လိုမေျပာဆိုရတဲ့ေန႔ရယ္လို႔ မရွိပါ။ အစည္းအေဝးေတြ၊ အခမ္းအနားေတြ၊ ဆီမီနာေတြ၊ ကြန္ဖရင့္ေတြက မ်ားမွမ်ား။ အဲဒါန႔ဲ အိုးနင္းခြက္နင္းအဆင့္ကေန တက္လာတယ္။ စကားလည္းႂကြယ္လာတယ္။ ႏိုင္ငံေရးစကားေျပာရာမွာ ဘာသာစကားကြ်မ္းက်င္မႈလိုတယ္ဆုိတာေတာ့ ေျပာစရာမလိုပါ။ ထပ္လိုတာရွိေသးတယ္။ စကားေျပာေကာင္းရင္ နားေထာင္တဲ့သူမ်ားမယ္။ ျဖစ္ေစခ်င္တာကို ေျပာတတ္ရင္ ျဖစ္လာဖုိ႔ ေမွ်ာ္လင့္ႏုိင္တယ္။ ထပ္လိုေသးပါတယ္။ အေျပာေကာင္း႐ုံနဲ႔ေတာ့ တပြဲတိုးပဲရမယ္။ အခ်က္က်က် ေျပာတတ္ရတယ္။ ပရိသတ္ကိုသိရမယ္။ အခ်ိန္အခါ ေရြးတတ္ရမယ္။ ကိုယ္ပိုင္အျမင္ကို တင္ႏိုင္ရမယ္။ အဲေတာ့ ဆက္ႀကိဳးစားရျပန္ပါတယ္။

စစ္အစိုးရလက္ေအာက္မွာရွိတဲ့ ျမန္မာျပည္ကို (အာဆီယံ) အဖြဲ႔ဝင္အျဖစ္ လက္မခံေရး လံုးပန္းခဲ့ၾကတယ္။ ၁၉၉၆ မွာ ဥကၠ႒မျဖစ္ေရးလည္း ခ်ၾကတယ္။ AIPMC ဖြဲ႔ၿပီး (အာဆီယံ) ႏိုင္ငံေတြထဲကအမတ္ေတြနဲ႔ လက္တြဲလုပ္ရတယ္။ ေဆြးေႏြးပြဲေတြအျပင္ ဧည့္ခံပြဲေတြကိုလည္း တက္ရတယ္။ တခါက ထိုင္းႏိုင္ငံျခားေရးဝန္ႀကီး (ဆူရင္ ပစ္ဆဝမ္) နဲ႔ ညေနပြဲတခုမွာ မိတ္ဆက္ေပးေတာ့ ျမန္မာစစ္အစိုးရကို ဆန္႔က်င္ေနတဲ့ဘက္ကလို႔ ဆိုေတာ့ အား ႕႕႕ အေတာ္ခက္တဲ့ အလုပ္ပဲလို႔ သူက မွတ္ခ်က္ေပးတယ္။ အဲဒီစကားကို ေကာက္တတ္ရင္ ျမန္မာစစ္အစိုးရကို ဆန္႔က်င္ရတာ တကယ္ကိုခက္ခဲတာကို ပိုခိုင္မာေစပါတယ္။ (နက္ကတိုင္) မျဖဳတ္ၾကနဲ႔ေပါ့။

ႏိုင္ငံတကာကြန္ဖရင့္လည္း ေပါင္းစံုတက္ရတယ္။ စကားေတြ ပိုေျပာတတ္လာၿပီ။ ႏိုင္ငံတကာအထာလည္း သိလာၿပီ။ အသံထြက္ကေတာ့ ငါးပိသံမေပ်ာက္ပါ။ တခ်ိဳ႕ပြဲေတြမွာ လက္တန္းေျပာႏိုင္လာပါတယ္။ စာကိုလည္း အဂၤလိပ္လိုေရးနည္း တိုးတက္ေအာင္ လံုးပန္းရျပန္တယ္။ အိႏိၵယမီဒီယာကို ေက်းဇူးတင္ရတယ္။ ပို႔တာကို ထည့္ေပးပါတယ္။ လုပ္ရင္းကိုင္ရင္းနဲ႔ တတ္ေအာင္လုပ္ရတာပါ။

အိႏိၵယ-အဂၤလိပ္ကတမ်ိဳး၊ ၿဗိတိသွ်-အဂၤလိပ္က တမ်ိဳး၊ အေမရိကန္-အဂၤလိပ္ကတမ်ိဳး။ အိႏိၵယမွာ အေနၾကာသြားသူေတြ အဂၤလိပ္စာ ေတာ္လာၾကပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ အေတာ္မ်ားမ်ား အိႏိၵယ-အဂၤလိပ္ကို စြဲသြားၾကတာကို သတိထားမိတယ္။ အသံထြက္သာမဟုတ္ အသံုးအႏႈန္းပါ ဆင္တူ ယူမိလိုက္ၾကတယ္။ က်ေနာ္ကေတာ့ အိႏိၵယ-အဂၤလိပ္ေရာ ျမန္မာ-အဂၤလိပ္ကိုပါ မယူပါ။

ႏိုငံေရးအဂၤလိပ္စာမွာ မီဒီယာသံုး၊ သံတမန္သံုး၊ ပညာရွင္သံုး သီးျခားစီရွိၿပီး က်ေနာ္တို႔က တမ်ိဳးသံုးရတယ္။ က်ေနာ္တုိ႔ ဆိုတာမွာလည္း တက္ႂကြလႈပ္ရွားသူေတြနဲ႔ ႏိုင္ငံေရးပါတီကိုကိုယ္စားျပဳ စကားေျပာၾကရသူ မတူၾကပါ။ စကားလံုး ေရြးၾကရတယ္။ သံတမန္ေတြက ယဥ္ေက်းတာ၊ မေရရာတာကို ေရြးေျပာၾကတယ္။ သြယ္ဝိုက္ေျပာၾကတယ္။ မီဒီယာသမားေတြကေတာ့ နားေထာင္တဲ့သူ မ်က္လံုးျပဴး၊ ပါးစပ္ေဟာင္းေလာင္း ျဖစ္ေစတာမ်ိဳး ႀကိဳက္ၾကတယ္။ ႏိုင္ငံေရးသမားေတြထဲမွာလည္း ကိုယ္ပိုင္ကုိယ္ရည္ကိုယ္ေသြးအရ မတူၾကျပန္ပါ။ ကိုယ့္စတိုင္နဲ႔ ကိုိယ္ပါပဲ။
ေဒလီမွာရွိတဲ့ (ေဂ်အင္ယူ) တကၠသိုလ္မွာ ခဏခဏစကားေျပာရပါတယ္။ တခါတေလ အိႏၵိယအစိုးရလုပ္တာကို အလိုမက်ရင္ အျပစ္တင္စကားေတြကိုခ်ည္း ေျပာမိေတာ့ ရင္းႏွီးတဲ့ ပါေမာကၡေတြကို အားနာရမွန္းမသိတဲ့ အမွားမ်ိဳး က်ဴးလြန္ခဲ့ဖူးတယ္။ စကားလံုးအျပင္ ပရိသတ္ေရြးေျပာသင့္တဲ့ အဂၤလိပ္စာကိုပါ ႀကိဳးစားလာရပါတယ္။

ေနာက္ပိုင္းမွာ အဂၤလိပ္မီဒီယာပါ ဝင္တိုးလာရတယ္။ ေဒလီအေျခစိုက္ တီဗြီေတြအျပင္ လန္ဒန္အေျခစိုက္တီဗြီ၊ ဒိုဟာ အေျခစိုက္တီဗြီ စသျဖင့္ေတြကေန ေခၚၾကပါတယ္။ ၂ဝဝ၇ သံဃာေတာ္အေရးအခင္းတုန္းကဆိုရင္ စတူဒီယိုေတြကို လွည့္ေျပးေနရတယ္။ အဆာေျပအစာကို တကၠစီေပၚမွာသာစားရတယ္။ ၿမိဳ႕တကာလည္း လွည့္ေျပာရေဟာရတယ္။ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ လြတ္ေျမာက္လာေတာ့လည္း မထူးဘူး။ (အင္ဒီ-တီဗြီ) ကေတာ့ က်ေနာ္ေနတဲ့အိမ္အထိ စေလာင္းဝိုင္းႀကီး အမိုးေပၚတင္ထားတဲ့ ကားနဲ႔ တီဗြီ အင္တာဗ်ဴးလာလုပ္တယ္။ အရပ္ထဲကလူေတြ ေဘာလိဝုဒ္ ႐ုပ္ရွင္႐ုိက္တာ မွတ္ေနၾကတယ္။ Smile!

ႂကြားသလိုျဖစ္ေနတာကိုေတာ့ နားလည္ေပးၾကပါ။ အဲလို ကိုယ့္ႏိုင္ငံအေၾကာင္း စကားမတူသူေတြကို သိေစေအာင္ ေျပာျပႏိုင္ဖုိ႔ရာ ဘယ္လို အဆင့္ဆင့္ႀကိဳးစားရသလဲဆိုတဲ့ သင္ခန္းစာေလးကို ေရးတာပါ။ အဂၤလိပ္စာကို မႊတ္ေနေအာင္ ေျပာတတ္႐ုံနဲ႔ မၿပီးတာကိုပါ သိေစလိုပါတယ္။ ႀကိဳးစားရတယ္ဆိုတာ နိစၥဓူဝအလုပ္ပါ။ ေနရာသစ္ကို ေရာက္ျပန္ၿပီ။ အေမရိကန္အဂၤလိပ္နဲ႔ နပန္းလံုးရပါၿပီ။ ေမးတဲ့သူေတြ လိုခ်င္စိတ္ရွိတာကိုက လမ္းေပၚေရာက္လာပါျပီ။ အားေပးတယ္။ ငယ္သူေတြက ပိုလြယ္ၾကတယ္။

ေဒါက္တာတင့္ေဆြ
ဓါတ္ပံု = ၁၉၉၁ အိႏၵိယႏိုင္ငံ အိုက္ေဇာျမိဳ႕အစြန္မွာ ငွားေနရတဲ့ယာယီစခန္းမွာ အဂၤလိပ္သတင္းစာတေစာင္ကို ၾကိဳးစားဖတ္ေနစဥ္