Mushroom မိႈဋီကာ

ပံုနဲ႔အတူေမးခြန္း ၂ ခု ေရွ႕ဆင့္ေနာက္ဆင့္လာတယ္။ ဆရာ့အျမင္ေလး မွ်ေဝေပးပါဆရာ။ ခု က်မတို႔ဆီမွာ လူေတြ အရမ္းစားေနၾကတဲ့အစားအစာျဖစ္ေနေတာ့ တကယ္ပဲလား မသိလို႔ပါဆရာ။ ေျပာတဲ့အတိုင္းဆိုရင္ စိုးရိမ္စရာမို႔ ေလးစားစြား ေမးပါတယ္ဆရာ႐ွင့္။ အပ္မႈိက ေရာဂါရေစသတဲ့။

အရင္ကေတာ့ ပေယာဂေတြမပါဘဲေမးၾကလို႔ မိႈဋီကာေရးထားပါတယ္။

၁။ ဆရာရွင့္ ငွက္စြတ္မိႈလို႔ ေခၚတာမွန္ပါသလား၊ ဖက္ဆြတ္မိႈလို႔ ေခၚတာမွန္ပါလား၊ ရွမ္းျပည္မွာေတာ့ ငွက္စြတ္လို႔ ေခၚၾကပါတယ္။

၂။ ငွက္စို႔မိႈလား၊ ငွက္စြတ္မိႈလား၊ ငွက္စြပ္မႈိလား။

• ငွက္ေစြ႔မႈိ = မိႈဦးနက္ = ထိပ္မွာ အနက္ေရာင္အကြက္ပါတယ္။ ဖိုလ္ဝင္းေတာင္မိႈလို႔လည္းေခၚတယ္။ တမိုးတြင္းလံုးေပါက္တယ္။ အညာေဒသမွာေတာ့ အေကာင္းဆံုးျဖစ္တယ္။
• ေတာင္ပို႔မိႈ = မိႈေျခတံရွည္ = ေတာ္သလင္းလမွာ ေပါက္တာမ်ားျပီး၊ တမိုးတြင္းလံု းေပါက္တယ္။
• ဖက္သြတ္မိႈ = ျမန္မာျပည္အထက္ပိုင္းမွာ ငွက္ေကြ႔စာမႈိလို႔ေခၚတယ္။ မိႈျဖဴလို႔လည္း ေခၚတယ္။ နယုန္လမွာ လိႈင္လိႈင္ေပါက္တယ္။ ျမင္တေျပးက်ယ္ေအာင္ေပါက္တယ္။ ဖက္သြတ္မိႈခင္းကိုေတြ႔လို႔ ျပံဳးရႊင္တာကို မိႈရတဲ့မ်က္ႏွာလို႔ ေခၚၾကတယ္။
• ဝါမိႈလည္းရွိတယ္။
• မိႈၾကက္ေတာင္က ဝါဆိုလမွာေပါက္တယ္။
• ေကာက္ရိုးမိႈ = မိုးဦးက်မွာေပါက္တယ္။
• ဆန္ကြဲမိႈ = ျမက္ၾကားမိႈလို႔လည္းေခၚတယ္။
• ငွက္ေပ်ာမိႈကလည္း ငွက္ေပ်ာတံုးေပၚမွာ ဆန္ကြဲပက္ျပီးပ်ိဳးရတယ္။
• မိႈဥက အဆိပ္ကင္းတယ္။ တခ်ိဳ႕မိႈဥက ခါးသက္တဲ့အရသာရွိတယ္။ တခ်ိဳ႕အဆိပ္ရွိတဲ့ မိႈေတြက ေပါက္ကာစမွာ ဥလိုျဖစ္ေနလို႔ ခြဲျခားရမယ္။ မိႈဥေတြက ရင့္လာခ်ိန္မွာ ေပါက္ကြဲျပီး မ်ိဳးမံႈေတြက မီးခိုးလိုထြက္တယ္။ မိႈဥကို ဘုတလင္နယ္က ၾကြက္မ်က္လံုးမိႈလို႔လည္းေခၚၾကတယ္။

မိႈကို ရုကၡေဗဒအရ Agaricus အက္ဂါရိကတ္ ကမ္ပက္စထရစ္လို႔ေခၚတယ္။ မ်ိဳးစိပ္ေပါင္း ၃၈ဝဝဝ ေလာက္ရွိတယ္။ မိႈဟာ ဖန္းဂတ္စ္အုပ္စုျဖစ္တယ္။ ကလိုရိုဖီးလ္ ေခၚ အစိမ္းေရာင္မရွိ။ မိႈဟာ ေရေငြ႔ဓါတ္မ်ားခ်ိန္မွသာ မိႈေပါက္တယ္။ အပူခ်ိန္ သင့္တင့္တာ လိုအပ္တယ္။ Agaricus bisporus အမ်ိဳးအစားက ကမာၻမွာ စားသံုးသူအမ်ားဆံုးျဖစ္တယ္။

အဆိပ္ရွိတဲ့မိႈေတြက အမန္နီတာအုပ္စုကျဖစ္တယ္။ ျဖဴတဲ့မ်ိဳးမံႈနဲ႔ အလႊာတန္းေလးေတြ ပါတယ္။ ငယ္ေသးတဲ့အဆိပ္ရွိမိႈမွာ အေျမွးဖံုးေနတယ္။ မိႈရွည္လာခ်ိန္မွာ အေျမွးက ေျခရင္းမွာ ခြက္လိုျဖစ္ေနတယ္။ အက္ဂါရိကပ္မႈိအမ်ိဳးမွာလည္း မၾကီးရင့္မီမွာ အျဖဴေရာင္အလႊာတန္းပါလို႔ ခြဲျခားရမယ္။ အဆိပ္ရွိ မရွိ ခြဲျခားရတာ တခါတေလ ခက္တယ္။ အတိအက် သတ္မွတ္ခ်က္ မရွိပါ။ အနီေရာင္၊ အညိဳေရာင္၊ အဆန္းတၾကယ္ဆို မစားေကာင္းပါ။ စားရတဲ့မႈိကို တခ်ိဳ႕မတည့္လို႔ အလာဂ်ီရတယ္။ အဆိပ္ဆိုတာလည္း အမ်ိဳးမ်ိဳး။ တခ်ိဳ႕က အစာဆိပ္သင့္ေစတယ္။ တခ်ိဳ႕ကစိတ္ကို ေျပာင္းလဲေစတယ္။ ဗက္တီးရီးယားေသေစတာနဲ႔ ဗိုင္းရပ္စ္ေသေစတာ ရွိတယ္။ လူကိုေသေစေလာက္တာ နည္းနည္းသာရွိတယ္။
မိႈကို အဆိပ္ရွိ မရွိသိရမဲ့အျပင္ အဆိပ္မရွိလည္း လတ္ဆတ္မွသာ စားသင့္တယ္။

စားေကာင္းတဲ့မိႈ 100 g (3.5 oz) ရဲ႕ အာဟာရတန္ဖိုး
• Energy 94 kJ (22 kcal)
• Carbohydrates 4.3 g
• Fat 0.1 g
• Protein 2.5 g
• Thiamine (B1) (9%) 0.1 mg
• Riboflavin (B2) (42%) 0.5 mg
• Niacin (B3) (25%) 3.8 mg
• Pantothenic acid (B5) (30%) 1.5 mg
• Vitamin B6 (8%) 0.11 mg
• Folate (B9) (6%) 25 μg
• Vitamin C (0%) 0 mg
• Calcium (2%) 18 mg
• Iron (3%) 0.4 mg
• Magnesium (3%) 9 mg
• Manganese (7%) 0.142 mg
• Phosphorus (17%) 120 mg
• Potassium (10%) 448 mg
• Sodium (0%) 6 mg
• Zinc (12%) 1.1 mg
• Selenium 26 ug
• Copper 0.5 mg

ေဆးေရာင္ဆိုးဘို႔ သံုးႏိုင္တဲ့မိႈရွိတယ္။ ေဆးကုသရာမွာသံုးႏိုင္တဲ့မိႈလည္းရွိတယ္။ မိႈအမ်ားစုမွာ ဆီးအိမ္ကို ေကာင္းေစတာပါတယ္။ ဆီးအက္စစ္ဓါတ္မ်ားေစတဲ့ အရြက္ေတြထဲမွာ ကညြတ္၊ မံုလာ၊ ဟင္းႏုႏြယ္ရြက္နဲ႔ မိႈလည္းပါေပမဲ့ အသင့္အတင့္ စားႏိုင္ပါတယ္။

ေဆးေတြလိုပဲ မိႈမွာလည္း ေဘးထြက္သက္ေရာက္မႈေတြ ရွိတယ္။ မ်က္ႏွာထံုႏိုင္တယ္။ ႏွလံုးခုန္ျမန္ ေသြးတိုးနည္းနည္း တက္မယ္။ အာေခါင္ေျခာက္မယ္။ ပ်ိဳ႕အန္ခ်င္မယ္။ ၾကြက္သားအားနည္းမယ္။ ေခြ်းထြက္မယ္။ နည္းနည္းပူျပီး ေအးျပီး ခ်မ္းမယ္။ အဲဒီသုေတသနေတြထက္ေတာ့ စားေကာင္းတဲ့မိႈေတြမွာ ဆိုးတာ အခုထိ မေတြ႔ေသးပါ။

ေမးခြန္းနဲ႔အတူပို႔တဲ့စာထဲမွာ ယူရစ္အက္စစ္မ်ားတယ္လို႔ ဖတ္ရတယ္။ ယူရစ္အက္စစ္မ်ားရင္ ေဂါက္ ေခၚ အဆစ္နာတာ ျဖစ္ေစတယ္။ တိတိက်က်ေျပာရရင္ Purines ျပဴရင္းဓါတ္ပါတဲ့အစားအေသာက္ေတြနဲ႔ ေဂါက္ရွိေနသူေတြက မတည့္ပါ။ ျပဴရင္းဓါတ္မ်ားတဲ့အစားအေသာက္ေတြဆိုတာ ဘာေတြလဲ။
• Organ meats ကလီစာေတြျဖစ္တဲ့ အသည္း၊ အျမစ္၊ ေက်ာက္ကပ္၊ ဦးေႏွာက္။
• Red meat အသားေတြျဖစ္တဲ့ အမဲသား၊ ဝက္သား၊ ဆိတ္သား၊ သိုးသားနဲ႔ ၾကက္ဆင္သား။
• Anchovies, sardines, herring, mackerel, and scallops ပင္လယ္ငါးေတြ။
• Sugary drinks ေခၚ အခ်ိဳရည္ေတြ။
• Asparagus ကညြတ္။
• Beer ဘီယာျဖစ္ပါတယ္။

ျဖဲေျခာက္တဲ့မိႈကိုေတာ့ ေရွာင္ျပီး ဘီယာကို ၾကက္ျမစ္ၾကက္သည္းေၾကာ္နဲ႔ေသာက္လို႔ကေတာ့ ႕႕႕႕႕

ကြ်န္ေတာ္ ေဒလီမွာေနခဲ့စဥ္က အနီးအနားမွာဝယ္လို႔ရတဲ့မိႈအမ်ိဳးအစားက ခပ္ပုပုတိုသာရွိတယ္။ အိုင္အင္ေအေစ်းအထိ သြားဝယ္မွ ရိုးတံေလးနဲ႔ အပြင့္ကားကား အျဖဴေရာင္မႈိမ်ိဳးရတယ္။ အဲတာကို ပိုၾကိဳက္တယ္။ နီေပါႏိုင္ငံကို ခဏခဏေရာက္တယ္။ ခတၲမႏၵဴေစ်းထဲက ေတာသည္ေတြလာေရာင္းၾကတဲ့ ျမန္မာျပည္ကလို မိႈပြင့္ေတြကို ေလယာဥ္ ထြက္မယ့္မနက္မွာ သြားဝယ္ခဲ့တာ အမွတ္ရေနတယ္။ ျမန္မာျပည္မွာ မိႈရတဲ့မ်က္ႏွာကိုယ္စီရွိၾကပါေစ။

ေဒါက္တာတင့္ေဆြ
၂၆-၁၂-၂ဝ၁၇