Cholecystectomy Q and A သည္းေျခအိတ္ ထုတ္ထားသူ

အဂၤလိပ္စာလံုးေတြကို ေက်ာ္ဖတ္ႏိုင္ပါတယ္။ ေဆာရီး။

၁။ ဆရာ မဂၤလာပါရွင့္ သမီးသည္းေျခေက်ာက္တည္လို႕ခြဲစိတ္မႈခံထားတာ ၁၄ ရက္ ျပည့္ပါျပီ သည္းေျခအိတ္ပါ ထုတ္လိုက္ရပါတယ္။ ခြဲစိတ္ျပီး အစားေတြအမ်ားၾကီးစားေနပါတယ္။ ခဏခဏလည္းဗိုက္ဆာေနတတ္တယ္။ အရင္တုန္းကဆို အစားသိပ္မစားနိုင္တဲ့သူပါ။ အခုအရမ္းကို အစား စားေနျပီး စားျပီးတိုင္းလည္း အသက္ရႈမဝသလို ခံစားရပါတယ္ရွင္။ ခြဲထားတဲ႔ေနရာျဖစ္တဲ႔ ခ်က္အထက္မွာလည္း ေရာင္သလိုေဖာင္းေနပါတယ္။ နာက်င္မႈေတာ့မရွိပါ ပံုမွန္မဟုတ္ဟု ခံစားရပါတယ္ဆရာ။ ခြဲျပီးမွ ျဖစ္လာတာျဖစ္တဲ႔အတြက္ တျခားေရာဂါျဖစ္ေပၚမႈရွိ မရွိသိခ်င္ပါတယ္ဆရာ။ ဆရာ႔ကို ခ်စ္ခင္ေလးစာလ်က္ပါ။ ဆရာက်န္းမာပါေစရွင့္။

အသက္ကို မေျပာပါ။

၂။ ဆရာ႐ွင့္ က်မ၏မိခင္ အသက္က ၅၁ ပါ။ သည္းေျခအိတ္မွာ ေက်ာက္တည္ေသာေၾကာင့္ ခြဲထုတ္ခဲ့ရပါတယ္။ ေက်ာက္အႀကီးဆံုး 14mm ပါ။ အေသးေလး 2 လံုးပါပါတယ္။ ဆရာဝန္က သည္းေျခေက်ာက္တည္တာ သည္းေျခပါေရာင္ေနလို႔ သည္းေျခထုတ္ခိုင္းပါတယ္။ ခု သည္းေျခထုတ္ထားရပါတယ္။ ဆန္ျပဳတ္ပဲေသာက္ရပါတယ္။ သည္းေျခအိတ္ထုတ္ထားရင္ ေနာက္ဆက္တြဲ ဘာေတြျဖစ္တတ္သလဲ ဘယ္လိုေနရမလဲ သိခ်င္တာပါ။ ဘာေတြ စားသင့္ပါသလဲ သိပါရေစ႐ွင့္။

၃။ သည္းေျခအိတ္ထုတ္ထားပါတယ္ဆရာ။ မႀကာခဏအရက္ေသာက္ေနရင္ ဘာေတြျဖစ္လာနိုင္မလဲဆရာ။

အသက္-က်ား-မ မေျပာပါ။

၄။ သည္းေျခ ေက်ာက္တည္ေနေသာ ေဝဒနာ ေနာက္ဆက္တြဲအေၾကာင္း သိလိုပါသည္။ သည္းေျခထုတ္ပစ္လိုက္ပါက လူ႔သက္တန္းေစ့ ေနႏိုင္ပါသလားဆရာ။ ခႏၵာကိုယ္တြင္ သည္းေျခသည္ အေရးၾကီးသည့္ အပိုင္းတြင္ ပါဝင္သည့္အတြက္ သည္းေျခ ထုတ္ပစ္လိုက္ပါက ျဖစ္ေပၚလာမည့္ ဆိုးက်ိဴးမ်ားကို သိလိုပါသည္။

အသက္-က်ား-မ မေျပာပါ။

၅။ ဆရာရွင့္ သည္းေျခအိတ္ေရာင္ရင္ ဘယ္လို sign ေတြျပျပီး ဘာေတြ သတိထားသင့္ပါသလဲရွင့္

အသက္-က်ား-မ မေျပာပါ။

၆။ ဆရာခဲြၿပီး fAME ကသည္းေျခေက်ာက္ေပ်ာ္ေဆး ဆက္ေသာက္သင့္ပါသလား။ ဘယ္လုိ ေနထုိင္စားေသာက္ရမွာလဲ။ ဆက္ျဖစ္မွာစိုးလုိ႔ပါ။ ခဲြစိတ္မူက ဗုိက္မွာအေပါက္ ၄ ေပါက္ေဖာက္ျပီး ခဲြထုတ္ထားပါတယ္။

အသက္-က်ား-မ မေျပာပါ။

ေမးခြန္းေတြထဲက (အိတ္)၊ (ဆိုးလို႔) သတ္ပံုေတြကိုျပင္ထားလိုက္ပါတယ္။ အရပ္ေဆးေတြ ေၾကာ္ျငာေဆးေတြမွာ ေဆးသုေတသန မရွိၾကပါ။ အၾကိမ္ေပါင္းမ်ားစြာ ေန႔စဥ္ေန႔တိုင္းေရးျပေနပါတယ္။

လူတိုင္းမွာ အသည္းရဲ႕ေအာက္ကပ္ေနတဲ့ သည္းေျခရည္ထုတ္ေပးမဲ့ Gallbladder သည္းေျခအိတ္တခုစီရွိၾကတယ္။ Cholecystectomy ဆိုတာ သည္းေျခအိတ္ထုတ္ရတာကိုေခၚတယ္။ အမ်ားဆံုးက Gallstone ေက်ာက္တည္လို႔ပါ။ အစဥ္အလာ Open cholecystectomy နဲ႔ ေနာက္ေပၚ Laparoscopic cholecystectomy နည္းတခုခုနဲ႔ ထုတ္တယ္။ ထုတ္လိုက္တဲ့ သည္းေျခအိတ္ကို ကင္ဆာရွိေန-မေန Biopsy လုပ္ေသးတယ္။

Bile ဆိုတ့ဲ သည္းေျခရည္ဟာ ဆီ-အဆီကို ေက်ခ်က္ဘို႔ အဓိကက်တယ္။ ဒါေပမဲ့ သူ႔ကို ထုတ္လိုက္ရင္ သိပ္မစိုးရိမ္ပါနဲ႔။ Bile ကို အသည္းကေနလည္း ဆက္ထုတ္ေနမွာပါ။ အရင္ကေတာ့ အစာစားခ်ိန္ေရာက္မွ သည္းေျခအိတ္ထဲက သည္းေျခရည္ကို ညွစ္ထုတ္ေပးခဲ့တာ။ သိုေလွာင္ထားေပးမဲ့ အိတ္ေတာ့မရွိေတာ့လို႔၊ တစက္တစက္နဲ႔ ေျဖးေျဖးေလး အူသိမ္ထဲကို တိုက္ရိုက္စီးက်ေနပါမယ္။ သရက္ရြက္ျပြန္နဲ႔ သည္းေျချပြန္ေတြက ႏွစ္ခုတခု ဆက္ေနလို႔ သရက္ရြက္က ထြက္တဲ့ အရည္ေတြကိုပါ ေႏွးသြားေစတယ္။

သည္းေျခအိတ္ မရွိေတာ့လည္း လူအမ်ားစုဟာ ေနေကာင္းတဲ့လူေတြနဲ႔မျခား ေနႏိုင္ၾကပါတယ္။ ဗိုက္ျပည့္သလို ျဖစ္တာက တျခားသူေတြလည္း ျဖစ္တတ္တာမ်ိဳးပါ။ ကြာတာက အစားကို မ်ားမ်ားစားလိုက္ရင္ ဆီ-အဆီေတြကို ႏိုင္ေအာင္ မခ်က္ႏိုင္ေတာ့ဘူး။ သည္းေျခအိတ္ထုတ္လိုက္ရတဲ့လူနာ ၁ဝ-၂ဝ% မွာ နာတာရွည္ဝမ္းပ်က္တာ ျဖစ္လာေစတယ္။ သည္းေျခရည္ေတြက အူသိမ္ထဲကို ဆက္ဆင္းက်ေနတာေၾကာင့္ အစာေတြကို ေအာက္ပို႔တဲ့ႏံႈး ေျပာင္းသြားေစလို႔ ျဖစ္ရတာပါ။ ၄ဝ% ေလာက္မွာ အစာလမ္းမမွန္တာနဲ႔ ဗိုက္အေပၚညာဘက္က နာေနတတ္တာ ျဖစ္တယ္။

ဘာစားရမလဲ။ ပံုမွန္စားသလို စားပါလို႔ ေယဘူယ်ေျပာႏိုင္တယ္။ ယာယီအားျဖင့္ အစာမေက် ျဖစ္တတ္တယ္။ စပ္တဲ့ အစာကို ထူးျပီးေတာ့ ေရွာင္စရာ မလိုပါ။ အဆီမွာ ေပ်ာ္ဝင္တဲ့ ဗီတာမင္ A, D, E, K တို႔ကို ထိခိုက္တယ္။ လိုအပ္ရင္ ေဆးနဲ႔ ျဖည့္ႏိုင္တယ္။

• Milk sugar (lactose) ႏြားႏို႔ေလွ်ာ့ဘို႔ အၾကံေပးတယ္။
• နည္းနည္းသာ စားသင့္တာေတြက ဆီ-အဆီမ်ားတာ၊ ေက်ာ္တာ၊ အေစ့အဆံေတြျဖစ္တယ္။
• ေလမ်ားေစတဲ့ မုန္လာစတာေတြကို ေလ်ာ့ပါ။
• စားႏိုင္တဲ့ အစာမ်ိဳးေတြကေတာ့ fish အေရခြံမပါတဲ့ အသားငါး။
• အလြယ္ ဝယ္စားလို႔ရတဲ့အစာ fast foods ေတြကို ေလွ်ာ့ပါ။
• ဆီ-အဆီ ေလွ်ာ့စားရတာမို႔ (ကယ္လိုရီ) ျပည့္ေအာင္ ဂရုစိုက္ရလိမ့္မယ္။ Carbohydrate မ်ားတဲ့ အစာေတြကေတာ့ starches or sugars ပါတာေတြ ျဖစ္တယ္။
• Omega 3 fatty acids အိုမီဂါ သရီးပါေစေအာင္လည္း ဂရုစိုက္ပါ။ ငါး၊ ပဲပုပ္ေတြမွာ ပါတယ္။
• (ပရိုတင္း) လံုေလာက္ပါေစ။ အသားပါး + ပဲေတြမွာပါတယ္။
• ခါတိုင္းလို တေန႔ ၃ ခါ မစားဘဲ၊ တခါစား နည္းနည္းနဲ႔ ၄-၆ ခါ စားပါ။
• ဝမ္းေလွ်ာတာမ်ားရင္ ဓါတ္ဆားထုပ္ေသာက္ပါ။
• အသည္းကို မထိခိုက္ေအာင္ အရက္ေရွာင္သင့္တယ္။

Cholecystitis သည္းေျခအိတ္ေရာင္ျခင္းလကၡဏာမ်ား
• ဗိုက္ ညာဖက္ အေပၚပိုင္းေနရာ အလြန္နာျခင္း၊
• နာတာက ညာဖက္ပခံုးဆီအထိဆက္နာျခင္း၊
• ဗိုက္မွာနာတဲ့ေနရာကိုထိရင္ ဖိရင္ ပိုနာျခင္း၊
• ပ်ိဳ႕ျခင္း၊
• အန္ျခင္း၊
• ကိုယ္ပူျခင္း။

Cholecystectomy Q and A သည္းေျခအိတ္ ထုတ္ထားသူ http://doctortintswe.blogspot.com/2015/01/cholecystectomy-q-and.html
Cholecystitis သည္းေျခအိတ္ေရာင္ျခင္း http://doctortintswe.blogspot.com/2015/01/cholecystitis.html
Gallbladder cancer သည္းေျခအိတ္ကင္ဆာ http://doctortintswe.blogspot.com/2015/06/gallbladder-cancer.html
5. Gallstones သည္းေျခေက်ာက္ http://doctortintswe.blogspot.com/2015/01/gallstones.html

ေဒါက္တာတင့္ေဆြ