Unfortunate Pregnancy ကံမေကာင္းတဲ့ ကိုယ္ဝန္
(ကန္ေတာ့ပါ)
ဆရာ႐ွင့္ ကြၽန္မအသက္ ၃၉ရိွပါၿပီ။ ပထမကေလးက ၄ႏွစ္ျပည့္ပါၿပီ။ က်န္းမာပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ သူ႔ေအာက္မွာ ၁လခြဲနဲ႔ ကိုယ္ဝန္ႏွစ္ခါပ်က္ၾက (ပ်က္က်လို႔ ေရးရတယ္) ပါတယ္။ အခုတခါ ကိုယ္ဝန္ျပန္ေဆာင္တာ ၅လ႐ိွၿပီ။ ကေလးက မလႈပ္ဘူး။ ဒီဇင္ဘာ ၂၇ရက္ေန႔က အယ္ထြာေဆာင္း (အာထြာေဆာင္းလို႔ ေရးရတယ္) ႐ိုက္ၾကည့္ေတာ့ ကေလးဆံုးတယ္သအိမ္ (သားအိမ္လို႔ ေရးရတယ္) ျခစ္ရမယ္ေျပာပါတယ္ဆရာ။ ကြၽန္မမွာႏွလံုးေသြးေၾကာက်ဥ္းနဲ႔ ေသြးေလးဖက္နာေရာဂါရိွပါတယ္ဆရာ။ ဒါေပမယ့္ ေသြးေလးဖက္နာေဆးကို ကိုယ္ဝန္စေဆာင္ကတည္းက မေသာက္ေတာ့ပါဘူး။ ႏွလံုးေဆးဘဲေသာက္ပါတယ္ဆရာ။ ကြၽန္မသိခ်င္တာက ကြၽန္မေရာဂါေၾကာင့္ ကိုယ္ဝန္ခဏခဏပ်က္ၾကတာလား၊ ကိုယ္ဝန္မရႏိုင္ေတာ့ဘူးလားဆိုတာ သိပါရေစဆရာ။ တစခါမွစာမေရးဖူးလို႔ အမွားပါရင္ခြင့္လြတ္ေပးပါဆရာ။ ဆရာ့ကိုေလးစားလ်က္။
ကိုယ္ဝန္ရတိုင္း ကေလးအေကာင္းမေမြးတတ္ပါ။ ကိုယ္ဝန္ပ်က္တာကို မသိလိုက္သူေတြလဲ မနည္းပါ။ ဘာလို႔ ပ်က္သလဲ အေၾကာင္းတရားေတြကမ်ားတယ္။ ကိုယ္ဝန္မွန္သမွ်ရဲ႕ ၁၅% ေလာက္ပ်က္တယ္။ ၇၅% က ကိုယ္ဝန္ ၁၂ ပတ္အတြင္းမွာ ပ်က္တယ္။ ၁၂ ပါတ္အတြင္းမွာ အလိုလိုပ်က္က်တာကို Miscarriage ေခၚတယ္။ ဖ်က္တာကိုသာ Abortion ေခၚတယ္။
အသက္ၾကီးသူေတြမွာ Genetic (Chromosomal) မ်ိဳးဗီဇေၾကာင့္ပိုျဖစ္တာေတြ႔ရတယ္။ ၄၂ ႏွစ္ေက်ာ္ရင္ ၂ ဆျဖစ္တယ္။ ၆ဝ%က မ်ိဳးဗီဇခိ်ဳ႕ယြင္းလို႔ျဖစ္တယ္။ အမ်ားဆံုးျဖစ္တာက သေႏၶသားရဲ႕ ခရိုမုိဆံုး ပံုမွန္မဟုတ္လို႔ ျဖစ္တာ၊ ၅ဝ% ရွိတယ္။ အဲတာကို ျပဳျပင္လို႔မရႏိုင္ပါ။
သားအိမ္ကခ်ိဳ႕ယြင္းတာထဲမွာ ေမြးရာပါသားအိမ္အခန္း ၂ ခုျဖစ္ေနတာ၊ သားအိမ္ ႏွစ္ခုတြဲ ျဖစ္ေနတာေတြအျပင္ သားအိမ္အလံုးက ေနရာမေတာ္တာမွာရွိေနျခင္းလည္းပါတယ္။ သားအိမ္အဝမလံုသူဆိုရင္ လေစ့တဲ့အထိ မတည္ႏိုင္လို႔ ခ်ဳပ္ျပီးျပင္ေပးႏိုင္တယ္။ ဆီးခ်ိဳ၊ Thrombophilia ေသြးေရာဂါနဲ႔ တိုက္ဖြိဳက္ေရာဂါေတြပါတယ္။ ဆီးခ်ိဳနဲ႔ ႏွလံုးေသြးေၾကာ ေရာဂါေတြကို ထိန္းေနရမယ္။ ခုခံအားခ်ိဳ႕ယြင္းမႈထဲမွာ Antiphopholipid Antibody Syndrome, Reproductive Autoimmune Failure Syndrome ေတြပါတယ္။ ခဏခဏကိုယ္ဝန္ပ်က္သူဆိုရင္ Immunological Issues ခုခံစနစ္ကို စဥ္းစားရမယ္။ သားအိမ္မွာ ခုခံအားစနစ္နဲ႔ ဆိုင္တဲ့ NK cells ေတြ ပိုမ်ားေနတာကို သိလာရတယ္။ စတီရြိဳက္ နည္းေနသူေတြမွာ ကိုယ္ဝန္ခဏခဏပ်က္ရတယ္။
အမ်ားစုက ေစာျပီးပ်က္တယ္။ တခ်ိဳ႕မွာ ကိုယ္ဝန္ရွိေနတာေတာင္ မသိဘူး။ သုေတသနတခုအဆိုအရ ၆၁႕၉% ၁၂ ပတ္ အတြင္း ပ်က္က်တယ္။ ဒီအထဲက ၉၁႕၇% က ပ်က္က်တယ္ဆိုတာေတာင္ ကိုယ္တိုင္မသိလိုက္ၾကဘူး။ ၁ဝ ပတ္ ေက်ာ္တာနဲ႔ အလိုလိုပ်က္ဘို႔အခြင့္အလမ္း သိသိသာသာ နည္းလာပါျပီ။
ထိခိုက္မႈဆိုတာ မေတာ္တဆထိခိုက္မႈ၊ အားကစားသာမန္လုပ္လို႔ ပ်က္မက်ပါ။ တမင္တကာ ထိခိုက္မႈနဲ႔ စိတ္ဖိအားေတြ ျဖစ္တယ္။ ကိုယ္ဝန္ေဆာင္သူ အသက္ငယ္လြန္းတာ၊ ၾကီးလြန္းတာေၾကာင့္လဲ ျဖစ္ေစႏိုင္တယ္။ ၃၅ ႏွစ္ေအာက္မွာ ၁၅%၊ ၃၅-၄၅ ႏွစ္ၾကားမွာ ၂ဝ-၃၅%၊ ၄၅ ႏွစ္အထက္ ၅ဝ% ပ်က္ၾကတယ္။ ေဆာရီး။
ကိုယ္ဝန္တခါပ်က္ဘူးသူ ၂၅% ထပ္ပ်က္ႏိုင္တယ္။ ထပ္ထပ္ပ်က္ေနသူ ၁% ရွိတယ္။ တခ်ိဳ႕ေနရာေတြမွာ သိသာျပီး၊ မဖ်က္ဘဲပ်က္တဲ့ ကိုယ္ဝန္ပ်က္မႈေပါင္းဟာ ကိုယ္ဝန္စုစုေပါင္းရဲ႕ ၁၅% ရွိတယ္။ အေမရိကားမွာ ၁ဝ-၂၅% ရွိတယ္။ တခ်ိဳ႕မွာ ဘာလို႔လဲေျပာမရဘူး။ ကိုယ္ဝန္ပ်က္တာ အမ်ားဆံုးက ပဌမ ၃ လပိုင္းမွာျဖစ္တယ္။
ကိုယ္ဝန္ မလြဲမေသြပ်က္ေတာ့မယ္ဆိုတာကို Missed abortion ေခၚတယ္။ ေသြးေတာ့ မဆင္းေသးဘူး။ ဗိုက္နာတာလဲ မရွိေသးပါ။ ကိုယ္ဝန္က ဆက္ျပီးၾကီးထြားမလာေတာ့ပါ။ ကိုယ္ဝန္ရွိတယ္သာေျပာရတာ သေႏၶသားက ျဖစ္ခ်င္မွ ျဖစ္လာမယ္။ ျဖစ္လာျပီးရင္လည္း အသက္မဝင္ဘူး။ ဒါက သဘာဝတရားလို႔ ခပ္လြယ္လြယ္ေျပာႏိုင္တယ္။ သူ႔သေဘာသူေဆာင္ျပီး ပ်က္တာကို ဆိုလိုတယ္။ ဒီအေျခအေနေတြ႔ရင္ ေစာင့္မေနေတာ့ဘဲ ေဆးနဲ႔ျဖစ္ျဖစ္ ျခစ္ထုတ္တာျဖစ္ျဖစ္ လုပ္ေပးမယ္။ ဆရာဝန္နဲ႔ မေတြ႔သူမွာ ေသြးဆင္းလာမယ္။ Miscarriage လို႔ သတ္မွတ္တယ္။
ကိုယ္ဝန္ပ်က္ျခင္း အမ်ိုးမ်ိဳး
• Spontaneous Abortion အလိုအေလွ်ာက္ပ်က္ျခင္း၊
• Induced Abortion တမင္တကာဖ်က္ျပစ္ျခင္း၊
• Threatened Abortion ကို္ယ္ဝန္ပ်္ဘို႔အႏၲရာယ္ရွိျခင္း၊ ကိုယ္ဝန္က သားအိမ္ထဲမွာရွိေနေသးတယ္။ ေသြးဆင္းမယ္။ သားအိမ္ဝက ပိတ္ေနေသးတယ္။
• Inevitable Abortion ေရွာင္လြဲမရဘဲ ကိုယ္ဝန္ ပ်က္ကိုပ်က္ေတာ့မယ္။
• Complete Abortion ကိုယ္ဝန္က ပ်က္သြားျပီး ဆင္းစရာ-ထြက္စရာေတြလဲ အကုန္ထြက္က်သြားျပီးျဖစ္တယ္။
• Incomplete Abortion ကိုယ္ဝန္ ပ်က္ကိုပ်က္ေတာ့မယ့္ Inevitable Abortion အဆင့္ကေန တခ်ိဳ႕တဝက္ ထြက္က်ေနျပီ။ ဒါေပမဲ့ ဆင္းစရာေတြ အထဲမွာက်န္ေနေသးတယ္။
• Missed Abortion ကိုယ္ဝန္ရွိမွန္းေတာင္ မသိလိုက္ဘဲ၊ ရွိေနတာကလဲ ပ်က္စီးသြားျပီ။
• Septic Abortion ကိုယ္ဝန္ပ်က္စဥ္ ပိုးဝင္ျခင္း။
• Recurrent or habitual Abortion ကိုယ္ဝန္ပ်က္ေလ့ရွိသူ။ ၃ ခါနဲ႔ ၃ ခါမက ပ်က္က်ေနသူကိုသာ သံုးသင့္တယ္။
1. Miscarriage Prevention ကိုယ္ဝန္မပ်က္ေအာင္ http://dts-medicaleducation-adult.blogspot.in/2013/08/miscarriage-prevention.html
2. Miscarriage ကုိယ္ဝန္ပ်က္ျခင္းတမ်ိဳး http://dts-medicaleducation-adult.blogspot.in/2012/03/miscarriage.html
3. Missed abortion ကိုယ္ဝန္ပ်က္ျခင္းတမ်ိဳး https://doctortintswe.blogspot.com/2016/01/missed-abortion.html
ေဒါက္တာတင့္ေဆြ
၂၇-၁၂-၂ဝ၁၇
ဆရာ႐ွင့္ ကြၽန္မအသက္ ၃၉ရိွပါၿပီ။ ပထမကေလးက ၄ႏွစ္ျပည့္ပါၿပီ။ က်န္းမာပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ သူ႔ေအာက္မွာ ၁လခြဲနဲ႔ ကိုယ္ဝန္ႏွစ္ခါပ်က္ၾက (ပ်က္က်လို႔ ေရးရတယ္) ပါတယ္။ အခုတခါ ကိုယ္ဝန္ျပန္ေဆာင္တာ ၅လ႐ိွၿပီ။ ကေလးက မလႈပ္ဘူး။ ဒီဇင္ဘာ ၂၇ရက္ေန႔က အယ္ထြာေဆာင္း (အာထြာေဆာင္းလို႔ ေရးရတယ္) ႐ိုက္ၾကည့္ေတာ့ ကေလးဆံုးတယ္သအိမ္ (သားအိမ္လို႔ ေရးရတယ္) ျခစ္ရမယ္ေျပာပါတယ္ဆရာ။ ကြၽန္မမွာႏွလံုးေသြးေၾကာက်ဥ္းနဲ႔ ေသြးေလးဖက္နာေရာဂါရိွပါတယ္ဆရာ။ ဒါေပမယ့္ ေသြးေလးဖက္နာေဆးကို ကိုယ္ဝန္စေဆာင္ကတည္းက မေသာက္ေတာ့ပါဘူး။ ႏွလံုးေဆးဘဲေသာက္ပါတယ္ဆရာ။ ကြၽန္မသိခ်င္တာက ကြၽန္မေရာဂါေၾကာင့္ ကိုယ္ဝန္ခဏခဏပ်က္ၾကတာလား၊ ကိုယ္ဝန္မရႏိုင္ေတာ့ဘူးလားဆိုတာ သိပါရေစဆရာ။ တစခါမွစာမေရးဖူးလို႔ အမွားပါရင္ခြင့္လြတ္ေပးပါဆရာ။ ဆရာ့ကိုေလးစားလ်က္။
ကိုယ္ဝန္ရတိုင္း ကေလးအေကာင္းမေမြးတတ္ပါ။ ကိုယ္ဝန္ပ်က္တာကို မသိလိုက္သူေတြလဲ မနည္းပါ။ ဘာလို႔ ပ်က္သလဲ အေၾကာင္းတရားေတြကမ်ားတယ္။ ကိုယ္ဝန္မွန္သမွ်ရဲ႕ ၁၅% ေလာက္ပ်က္တယ္။ ၇၅% က ကိုယ္ဝန္ ၁၂ ပတ္အတြင္းမွာ ပ်က္တယ္။ ၁၂ ပါတ္အတြင္းမွာ အလိုလိုပ်က္က်တာကို Miscarriage ေခၚတယ္။ ဖ်က္တာကိုသာ Abortion ေခၚတယ္။
အသက္ၾကီးသူေတြမွာ Genetic (Chromosomal) မ်ိဳးဗီဇေၾကာင့္ပိုျဖစ္တာေတြ႔ရတယ္။ ၄၂ ႏွစ္ေက်ာ္ရင္ ၂ ဆျဖစ္တယ္။ ၆ဝ%က မ်ိဳးဗီဇခိ်ဳ႕ယြင္းလို႔ျဖစ္တယ္။ အမ်ားဆံုးျဖစ္တာက သေႏၶသားရဲ႕ ခရိုမုိဆံုး ပံုမွန္မဟုတ္လို႔ ျဖစ္တာ၊ ၅ဝ% ရွိတယ္။ အဲတာကို ျပဳျပင္လို႔မရႏိုင္ပါ။
သားအိမ္ကခ်ိဳ႕ယြင္းတာထဲမွာ ေမြးရာပါသားအိမ္အခန္း ၂ ခုျဖစ္ေနတာ၊ သားအိမ္ ႏွစ္ခုတြဲ ျဖစ္ေနတာေတြအျပင္ သားအိမ္အလံုးက ေနရာမေတာ္တာမွာရွိေနျခင္းလည္းပါတယ္။ သားအိမ္အဝမလံုသူဆိုရင္ လေစ့တဲ့အထိ မတည္ႏိုင္လို႔ ခ်ဳပ္ျပီးျပင္ေပးႏိုင္တယ္။ ဆီးခ်ိဳ၊ Thrombophilia ေသြးေရာဂါနဲ႔ တိုက္ဖြိဳက္ေရာဂါေတြပါတယ္။ ဆီးခ်ိဳနဲ႔ ႏွလံုးေသြးေၾကာ ေရာဂါေတြကို ထိန္းေနရမယ္။ ခုခံအားခ်ိဳ႕ယြင္းမႈထဲမွာ Antiphopholipid Antibody Syndrome, Reproductive Autoimmune Failure Syndrome ေတြပါတယ္။ ခဏခဏကိုယ္ဝန္ပ်က္သူဆိုရင္ Immunological Issues ခုခံစနစ္ကို စဥ္းစားရမယ္။ သားအိမ္မွာ ခုခံအားစနစ္နဲ႔ ဆိုင္တဲ့ NK cells ေတြ ပိုမ်ားေနတာကို သိလာရတယ္။ စတီရြိဳက္ နည္းေနသူေတြမွာ ကိုယ္ဝန္ခဏခဏပ်က္ရတယ္။
အမ်ားစုက ေစာျပီးပ်က္တယ္။ တခ်ိဳ႕မွာ ကိုယ္ဝန္ရွိေနတာေတာင္ မသိဘူး။ သုေတသနတခုအဆိုအရ ၆၁႕၉% ၁၂ ပတ္ အတြင္း ပ်က္က်တယ္။ ဒီအထဲက ၉၁႕၇% က ပ်က္က်တယ္ဆိုတာေတာင္ ကိုယ္တိုင္မသိလိုက္ၾကဘူး။ ၁ဝ ပတ္ ေက်ာ္တာနဲ႔ အလိုလိုပ်က္ဘို႔အခြင့္အလမ္း သိသိသာသာ နည္းလာပါျပီ။
ထိခိုက္မႈဆိုတာ မေတာ္တဆထိခိုက္မႈ၊ အားကစားသာမန္လုပ္လို႔ ပ်က္မက်ပါ။ တမင္တကာ ထိခိုက္မႈနဲ႔ စိတ္ဖိအားေတြ ျဖစ္တယ္။ ကိုယ္ဝန္ေဆာင္သူ အသက္ငယ္လြန္းတာ၊ ၾကီးလြန္းတာေၾကာင့္လဲ ျဖစ္ေစႏိုင္တယ္။ ၃၅ ႏွစ္ေအာက္မွာ ၁၅%၊ ၃၅-၄၅ ႏွစ္ၾကားမွာ ၂ဝ-၃၅%၊ ၄၅ ႏွစ္အထက္ ၅ဝ% ပ်က္ၾကတယ္။ ေဆာရီး။
ကိုယ္ဝန္တခါပ်က္ဘူးသူ ၂၅% ထပ္ပ်က္ႏိုင္တယ္။ ထပ္ထပ္ပ်က္ေနသူ ၁% ရွိတယ္။ တခ်ိဳ႕ေနရာေတြမွာ သိသာျပီး၊ မဖ်က္ဘဲပ်က္တဲ့ ကိုယ္ဝန္ပ်က္မႈေပါင္းဟာ ကိုယ္ဝန္စုစုေပါင္းရဲ႕ ၁၅% ရွိတယ္။ အေမရိကားမွာ ၁ဝ-၂၅% ရွိတယ္။ တခ်ိဳ႕မွာ ဘာလို႔လဲေျပာမရဘူး။ ကိုယ္ဝန္ပ်က္တာ အမ်ားဆံုးက ပဌမ ၃ လပိုင္းမွာျဖစ္တယ္။
ကိုယ္ဝန္ မလြဲမေသြပ်က္ေတာ့မယ္ဆိုတာကို Missed abortion ေခၚတယ္။ ေသြးေတာ့ မဆင္းေသးဘူး။ ဗိုက္နာတာလဲ မရွိေသးပါ။ ကိုယ္ဝန္က ဆက္ျပီးၾကီးထြားမလာေတာ့ပါ။ ကိုယ္ဝန္ရွိတယ္သာေျပာရတာ သေႏၶသားက ျဖစ္ခ်င္မွ ျဖစ္လာမယ္။ ျဖစ္လာျပီးရင္လည္း အသက္မဝင္ဘူး။ ဒါက သဘာဝတရားလို႔ ခပ္လြယ္လြယ္ေျပာႏိုင္တယ္။ သူ႔သေဘာသူေဆာင္ျပီး ပ်က္တာကို ဆိုလိုတယ္။ ဒီအေျခအေနေတြ႔ရင္ ေစာင့္မေနေတာ့ဘဲ ေဆးနဲ႔ျဖစ္ျဖစ္ ျခစ္ထုတ္တာျဖစ္ျဖစ္ လုပ္ေပးမယ္။ ဆရာဝန္နဲ႔ မေတြ႔သူမွာ ေသြးဆင္းလာမယ္။ Miscarriage လို႔ သတ္မွတ္တယ္။
ကိုယ္ဝန္ပ်က္ျခင္း အမ်ိုးမ်ိဳး
• Spontaneous Abortion အလိုအေလွ်ာက္ပ်က္ျခင္း၊
• Induced Abortion တမင္တကာဖ်က္ျပစ္ျခင္း၊
• Threatened Abortion ကို္ယ္ဝန္ပ်္ဘို႔အႏၲရာယ္ရွိျခင္း၊ ကိုယ္ဝန္က သားအိမ္ထဲမွာရွိေနေသးတယ္။ ေသြးဆင္းမယ္။ သားအိမ္ဝက ပိတ္ေနေသးတယ္။
• Inevitable Abortion ေရွာင္လြဲမရဘဲ ကိုယ္ဝန္ ပ်က္ကိုပ်က္ေတာ့မယ္။
• Complete Abortion ကိုယ္ဝန္က ပ်က္သြားျပီး ဆင္းစရာ-ထြက္စရာေတြလဲ အကုန္ထြက္က်သြားျပီးျဖစ္တယ္။
• Incomplete Abortion ကိုယ္ဝန္ ပ်က္ကိုပ်က္ေတာ့မယ့္ Inevitable Abortion အဆင့္ကေန တခ်ိဳ႕တဝက္ ထြက္က်ေနျပီ။ ဒါေပမဲ့ ဆင္းစရာေတြ အထဲမွာက်န္ေနေသးတယ္။
• Missed Abortion ကိုယ္ဝန္ရွိမွန္းေတာင္ မသိလိုက္ဘဲ၊ ရွိေနတာကလဲ ပ်က္စီးသြားျပီ။
• Septic Abortion ကိုယ္ဝန္ပ်က္စဥ္ ပိုးဝင္ျခင္း။
• Recurrent or habitual Abortion ကိုယ္ဝန္ပ်က္ေလ့ရွိသူ။ ၃ ခါနဲ႔ ၃ ခါမက ပ်က္က်ေနသူကိုသာ သံုးသင့္တယ္။
1. Miscarriage Prevention ကိုယ္ဝန္မပ်က္ေအာင္ http://dts-medicaleducation-adult.blogspot.in/2013/08/miscarriage-prevention.html
2. Miscarriage ကုိယ္ဝန္ပ်က္ျခင္းတမ်ိဳး http://dts-medicaleducation-adult.blogspot.in/2012/03/miscarriage.html
3. Missed abortion ကိုယ္ဝန္ပ်က္ျခင္းတမ်ိဳး https://doctortintswe.blogspot.com/2016/01/missed-abortion.html
ေဒါက္တာတင့္ေဆြ
၂၇-၁၂-၂ဝ၁၇
Comments
Post a Comment