Hepatitis B Overview အသည္းေရာင္ (ဘီ) ဆိုတာ

ဆရာ သမီး ေနာ္ ႕႕႕႕႕ ပါ။ သမီးအမ်ဳိးသားမွာ အသည္ဒေရာင္အသားဝါ B ပိုးရွိပါတယ္။ သမီးသိခ်င္တာက အသည္းေရာင္အသားဝါ B ပိုးက ေပ်ာက္နိုင္ပါလာဆရာ။ သမီးမွာေတာ့မရွိပါဘူးဆရာ။ ေဆးဒီေန႔စစ္တာပါ။ သမီးအမ်ဳိးသားက B ပိုးအခုမွာရွိတာပါ ကေလးေရာစစ္ဖို႔လိုလားဆရာ။ အသားဝါေပ်ာက္ဖို႔ ဘယ္ႏွစ္လေလာက္ နားရမလဲဆရာ။

အသည္းေရာင္ (ဘီ) ဆိုတာ ဗိုင္းရပ္စ္ပိုးကေနကူးစက္တယ္။ ရက္တိုနဲ႔ နာတာရွည္ျဖစ္တယ္။ ကိုယ္ခႏၶာအရည္ေတြနဲ႔ ေသြးကေနတဆင့္ကူးစက္တယ္။ hepatitis B surface antigen ၆ လအနည္းဆံုးရွိေနသူကို နာတာရွည္ေခၚတယ္။

လူေပါင္း သန္း ၂၄ဝ အထိ နာတာရွည္ရွိေနတယ္။ တႏွစ္မွာ လူေပါင္း ၇၈ဝဝဝဝ ေသဆံုးေနရတယ္။ ၆၅ဝဝဝဝ တို႔ဟာ အသည္းေျခာက္တာနဲ႔ အသည္းကင္ဆာေၾကာင့္ ေသၾကရတယ္။ ၁၃ဝဝဝဝ က ရက္တိုအသည္းေရာင္လို႔ ေသဆံုးတယ္။ က်န္းမာေရးဌာနမွာ အလုပ္လုပ္ရသူေတြအတြက္ လုပ္ငန္းခြင္အႏၲရာယ္ျဖစ္တယ္။ ၁၉၈၂ ကတည္းကေပၚခဲ့တဲ့ ကာကြယ္ေဆးထိုးထားျပီး ကာကြယ္ႏိုင္ၾကပါတယ္။ ဆာဟာရ ေအာက္ပိုင္းေဒသနဲ႔ အေရွ႕အာရွမွာအျဖစ္မ်ားတယ္။ လူၾကီး ၅-၁ဝ% မွာ ကူးစက္ခံေနၾကရတယ္။

ပိုးဟာ ကိုယ္အျပင္ဖက္မွာ ၇ ရက္အထိရွင္ေနႏိုင္တယ္။ ပိုးဝင္လာျပီးေနာက္ ပ်မ္းမွ် ၇၅ ရက္ေလာက္ေနမွ ေရာဂါ ေပၚလာတယ္။ တခ်ိဳ႕မွာ ၃ဝ ရက္ကေန ၁၈ဝ ရက္ရွိတယ္။ ပိုးဝင္ခံရသူကို ၃ဝ ရက္နဲ႔ ၆ဝ ရက္မွာစမ္းလို႔ရတယ္။
အျဖစ္မ်ားေဒသေတြမွာ ကေလးေမြးရာကေနကူးတာမ်ားတယ္။ ေသြးကေနလည္းမ်ားတယ္။ ကေလးခ်င္း ၅ ႏွစ္အတြင္း ကူးတာလည္းမနည္းပါ။

တံေတြး၊ ရာသီေသြး၊ ဗဂ်ိဳင္းနာအရည္၊ သုက္ရည္ေတြထဲမွာပိုးေတြပါေနတယ္။ လိင္ကတဆင့္ (က်ား-မ၊ က်ား-က်ား) ကူးတယ္။ ေဆးထိုးအပ္ကေနလည္းကူးတယ္။ ကူးစက္သူေတြထဲက ၅% ေလာက္မွာ နာတာရွည္အသည္းေရာင္ ျဖစ္တယ္။

ပိုးဝင္ကာစမွာ ဘာမွမသိလိုက္သူကမ်ားတယ္။ တခ်ိဳ႕ အသားဝါမယ္။ အားယုတ္မယ္။ ပ်ိဳ႕-အန္မယ္။ ဗိုက္နာမယ္။
ကူးစက္ခံရေပမယ့္ ၉ဝ% ဟာ တႏွစ္အတြင္း ေကာင္းသြားၾကတယ္။ အသက္ငယ္ကေလးေတြမွာကူးခံရရင္ နာတာရွည္ျဖစ္တာမ်ားတယ္။ ၅ ႏွစ္ ေအာက္ေတြ ၈ဝ-၉ဝ%၊ ၆ ႏွစ္အထက္ ၃ဝ-၅ဝ%။ လူၾကီး ၅% ထက္နည္းတယ္။ နာတာရွည္ေတြထဲက ၂ဝ-၃ဝ% မွာ အသည္းေျခာက္တာနဲ႔ အသည္းကင္ဆာျဖစ္ႏိုင္တယ္။

ဓါတ္ခြဲစမ္းသပ္နည္းေတြမ်ားတယ္။ (HBsAg) ကိုစမ္းရတာမ်ားတယ္။ ေသြးလွဴမယ့္သူတိုင္းကိုစမ္းတယ္။ ရက္တို အသည္းေရာင္ေနသူမွာ HBsAg ရွိမယ္။ (IgM) antibody ရွိမယ္။ HBcAg ရွိမယ္။ (HBeAg) အေပါင္းျပမယ္။ HBeAg ဆိုတာက ဗိုင္းရပ္စ္ေတြပြါးမ်ားေနာတကိုျပတယ္။ HBeAg ရရွိေနတယ္ဆိုတာ ကူးစက္ႏိုင္တာကိုျပေနတယ္။ နာတာရွည္ အသည္းေရာင္ဆိုတာ HBsAg ၆ လအထိ ဆက္ရွိေမယ္။ HBeAg ရွိခ်င္ရွိမယ္။ ရွိခ်င္မွလည္းရွိမယ္။ HBsAg ရွိေနတယ္ ဆိုတာ နာတာရွည္ ျဖစ္ေနတာ။ တခ်ိန္မွာ (hepatocellullar carcinoma) ကင္ဆာ ျဖစ္လာႏိုင္တယ္။

ကုသမႈ
ရက္တိုကို ဘယ္လိုကုမလည္း တိတိက်က်မရွိပါ။ Tenofovir or Entecavir စာေဆးေတြသံုးတယ္။ တရက္ ၁ ျပား။ ေဆးယဥ္လာေနတယ္။ ေပ်ာက္မွာမဟုတ္ေပမယ့္ ပိုးေတြပြါးတာကိုေႏွးေစမယ္။ ေဆးဆက္ေသာက္ေနရတယ္။ ထိုးေဆးလည္းသံုးတယ္။

Hepatitis B vaccine ကာကြယ္ေဆးကို ေမြးကာစကေလးတိုင္း ၂၄ နာရီအတြင္းထိုးပါ။ ၃ လံုးျပည့္ေအာင္ထိုးပါ။

၂ဝ၁၄ ဧျပီလ WHO လမ္းညႊန္ျဖစ္ပါတယ္။ ကာကြယ္ေရး၊ ဦးစားေပးကုသေရးေတြနဲ႔ စမ္းသပ္မႈေတြပါတယ္။

Hepatitis B links အသည္းေရာင္ (ဘီ) ဖတ္စရာမ်ား
• Hepatitis A, B, C, D, E, G အသည္းေရာင္ေရာဂါမ်ား http://dts-medicaleducation.blogspot.com/2010/01/hepatitis-b-c-d-e.html
• Hepatitis and Sweating အသည္းေရာင္ (ဘီ) ေခြ်းကေန ကူးႏိုင္သည္ http://dts-medicaleducation-adult.blogspot.in/2013/04/sweat-can-transmit-viral-infections-hiv.html
• Hepatitis B (1) အသည္းေရာင္ ဘီ ပိုး (၁) http://dts-medicaleducation.blogspot.com/2009/08/hepatitis-b.html
• Hepatitis B (2) အသည္းေရာင္ ဘီ ပိုး (၂) http://dts-medicaleducation.blogspot.com/2011/04/hepatitis-b.html
• Hepatitis B and breastfeeding ဘီ ပိုးရွိမိခင္ နဲ႔ ကေလးႏို႔တိုက္ျခင္း http://dts-medicaleducation.blogspot.com/2011/11/hepatitis-b-and-breastfeeding.html
• Hepatitis B and breastfeeding အသည္းေရာင္ ဘီ ပိုးရွိသူ မိခင္ နဲ႔ ကေလးႏို႔တိုက္ျခင္း http://doctortintswe.blogspot.com/2014/11/hepatitis-b-and-breastfeeding.html
• Hepatitis B Antibody Level (ဘီ) ပိုး (အင္တီေဘာ္ဒီ) အနည္း-အမ်ား http://dts-medicaleducation.blogspot.in/2014/03/hepatitis-b-antibody-level.html
• Hepatitis B Immune Globulin အသည္းေရာင္-ဘီ (ဂလိုဗ်ဴလင္) ထိုးေဆး http://dts-medicaleducation.blogspot.com/2011/11/hepatitis-b-immune-globulin.html
• Hepatitis B in Myanmar ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ ဘီပိုးေတြ႔ရွိသူ ေလးဆခန္႔ျမင့္တက္လာ http://dts-medicaleducation.blogspot.com/2011/12/blog-post.html
• Hepatitis B medical treatment (ဘီ) ပိုးေဆးေပးျခင္း http://dts-medicaleducation.blogspot.in/2012/05/hepatitis-b-medical-treatment.html
• Hepatitis B Prognosis (ဘီ) ပိုး အလားအလာ http://dts-medicaleducation.blogspot.in/2013/08/hepatitis-b-prognosis.html
• Hepatitis B vaccine ဘယ္ကေနထုတ္သလဲ http://dts-medicaleducation.blogspot.in/2014/03/hepatitis-b-vaccine.html
• Hepatitis B Vaccine ဘီပိုးကာကြယ္ေဆးထိုးနည္း http://dts-medicaleducation.blogspot.com/2011/11/hepatitis-b-vaccine.html
• Hepatitis B အသည္းေရာင္ (ဘီ) ပိုး http://dts-medicaleducation.blogspot.com/2011/04/hepatitis-b.html
• Hepatitis Q and A အသည္းေရာင္ျခင္း အမး-အေျဖ http://dts-medicaleducation.blogspot.in/2012/03/hepatitis-symptoms-hepatitis-hepatitis.html
• Hepatitis အသည္းေရာင္ျခင္း အမ်ိဳးမ်ိဳး http://dts-medicaleducation.blogspot.in/2012/03/hepatitis-symptoms-hepatitis-hepatitis.html
• Liver blood tests အသည္းအေျခအေန သိခ်င္ရင္ ေသြးစစ္ပါ http://dts-medicaleducation.blogspot.com/2012/01/liver-blood-tests.html
• Liver cancer early detection အသည္းကင္ဆာ ေစာေစာဘယ္လိုသိႏိုင္သလဲ http://dts-medicaleducation.blogspot.in/2014/03/liver-cancer-early-detection.html
• Liver diseases အသည္းေရာဂါမ်ား http://dts-medicaleducation.blogspot.com/2011/12/liver-diseases.html
• Liver Tonics အသည္းအားေဆး http://dts-medicaleducation.blogspot.in/2014/03/liver-tonics.html
• Liver Transplant Matching Criteria အသည္းခ်င္း တူၾကရ့ဲလား http://dts-medicaleducation.blogspot.in/2013/07/liver-transplant-matching-criteria.html
• Liver transplant အသည္းအစားထိုးကုသျခင္း http://dts-medicaleducation.blogspot.in/2013/07/liver-transplant.html

Dr. တင့္ေဆြ