Fever in Children ကေလးေတြဖ်ားရင္
ကေလးေတြဖ်ားတာ ကေလးေဆးပညာ အေရးေပၚဌာနကို အမ်ားဆံုးလာတဲ့ေရာဂါတခုျဖစ္တယ္။ ဖ်ားတယ္ဆိုတာ စအိုကေနတိုင္းရင္ အပူခ်ိန္ 100.4 F (38.0 C) ရွိတာကိုေခၚတယ္။ တကယ့္အပူခ်ိန္ဟာ အဲလိုတိုင္းတာနဲ႔ 1 F ကြာႏိုင္တယ္။ ကိုယ္အပူခ်ိန္ဟာ 107 F (41.6 C) အထိရွိေပမဲ့ ကေလးအသက္အႏၲရာယ္ကိုစိုးရိမ္ရတယ္လို႔ မဆိုလိုပါ။ အဖ်ားရွိတယ္ဆိုတာ အေျခခံေရာဂါတခုခု ရွိေနတယ္လို႔ ျပေနတာျဖစ္တယ္။ အမ်ားဆံုးျဖစ္တဲ့ ေရာဂါပိုးဝင္ျခင္းေတြက ဆိုးတာေတြမဟုတ္ပါ။ ကိုယ္အပူခ်ိန္ကို ဦးေႏွာက္ထဲမွာရွိတဲ့ Hypothalamus ဟိုက္ပိုသဲလမစတ္စ္ ကေနလုပ္ေပးေနတာျဖစ္တယ္။ ေရာဂါပိုးဝင္လာရင္ အဲဒီေနရာကေန ကိုယ္အပူခ်ိန္တက္ေအာင္လုပ္ေပးေနတာျဖစ္တယ္။
ဘာလို႔ဖ်ားသလဲ -
1. ဗက္တီးရီးယားဝင္ျခင္း၊
2. ဗိုင္းရပ္စ္ပိုးဝင္ျခင္း၊
3. ေဆးဝါးေတြေၾကာင့္ျဖစ္ျခင္း၊
4. မူယစ္ေဆးဝါးသံုးျခင္း နဲ႔
5. ပတ္ဝန္းက်င္အပူခ်ိန္ကေနသက္ေရာက္ျခင္းေတြျဖစ္တယ္။
ေရာဂါရွာေဖြျခင္း
1. Chest X-ray ရင္ပတ္ဓါတ္မွန္၊
2. Complete blood count (CBC), electrolytes, and cultures ေသြးစစ္ျခင္း၊
3. Urine ဆီးစစ္ျခင္း၊
4. Lumbar puncture ခါးရိုးဆစ္ထဲကအရည္ေဖါက္ယူစစ္ေဆးျခင္း၊
ေဆးကုသေပးျခင္း
ေဆးစစ္ေပမဲ့ ေရာဂါနာမည္ကိုအျမဲဆန္းသိရတာေတာ့မဟုတ္ပါ။ အသက္ရွဴလမ္းမွာ ဗိုင္းရပ္စ္ပိုးဝင္တာကေန အမ်ားဆံုးဖ်ားၾကတယ္။ ဗိုင္းရပ္စ္ကုိေသေစတဲ့ေဆးဆိုတာ မေပၚေသးလို႔ ကေလး ခံစားေနရာတာေတြ သက္သာေစမဲ့ ေဆးကုသနည္းကိုသာ လုပ္ေပးပါမယ္။ ကိုယ္ပူက်ေဆးေတြေပးမယ္။ ေရ + ဆားဓါတ္ နည္းေနရင္ ပါးစပ္ကေန ဓါတ္ဆားရည္ ေသာက္ေစမယ္။ လိုအပ္ရင္ ေဆးသြင္းရမယ္။ အန္ေနရင္လဲ ကုသေပးမယ္။ ဗက္တီးရီးယားဝင္တာဆိုရင္ ပိုးေသေဆးေပးမယ္။ ဥပမာ ဆီးလမ္းပိုးဝင္ျခင္း၊ နားပိုးဝင္ျခင္း၊ လည္ေခ်ာင္းနာျခင္း၊ ဆိုင္းနပ္စ္၊ အေရျပားအနာ၊ ႏူမိုးနီးယား။ ဗက္တီးရီးယားေၾကာင့္ ဦးေႏွာက္အဖံုးလႊာေရာင္ရင္ ေဆးရံုတင္ရမယ္။
အိမ္မွာတင္ ဘာလုပ္သင့္သလဲ
ကေလးေနသာထိုင္သာရွိေအာင္ျပဳစုရမယ္။ ကိုယ္ပူက်ေဆးေတြကေတာ့ Acetaminophen (Children's Tylenol, Tempra) and Ibuprofen (Children's Advil, Children's Motrin) ျဖစ္တယ္။ ျမန္မာျပည္မွာ Paracetamol လို႔သိၾကတယ္။ Acetaminophen နဲ႔ အတူတူပါဘဲ။ ေဆးတိုင္းကို ကေလးကိုယ္အေလးခ်ိန္နဲ႔အတိအက်တိုက္ရပါမယ္။ စာသပ္သပ္ေရးထားပါတယ္။ Aspirin ေဆးမေပးပါနဲ႔။ ကေလးအဝတ္အစာကို လိုတာထက္ပိုမထူထဲေစပါနဲ႔။ ကိုယ္ပူခ်ိန္မ်ားေနခ်ိန္မွာ ေရပတ္တိုက္ေပးပါ။ ေရ + အရည္ မ်ားမ်ားတိုက္ေပးပါ။
ဖ်ားေနတာ ၁-၂ ရက္နဲ႔မက်ရင္၊ အပူခ်ိန္သိပ္လြန္ကဲလာရင္၊ ကေလးမသက္သာဘဲ ဆိုးတဲ့ေရာဂါလို႔ သံသယရွိလာရင္ ကေလးအထူးကုဆရာဝန္ကိုျပပါ။
ေဒါက္တာတင့္ေဆြ
၁၅-၈-၂ဝ၁၄
ဘာလို႔ဖ်ားသလဲ -
1. ဗက္တီးရီးယားဝင္ျခင္း၊
2. ဗိုင္းရပ္စ္ပိုးဝင္ျခင္း၊
3. ေဆးဝါးေတြေၾကာင့္ျဖစ္ျခင္း၊
4. မူယစ္ေဆးဝါးသံုးျခင္း နဲ႔
5. ပတ္ဝန္းက်င္အပူခ်ိန္ကေနသက္ေရာက္ျခင္းေတြျဖစ္တယ္။
ေရာဂါရွာေဖြျခင္း
1. Chest X-ray ရင္ပတ္ဓါတ္မွန္၊
2. Complete blood count (CBC), electrolytes, and cultures ေသြးစစ္ျခင္း၊
3. Urine ဆီးစစ္ျခင္း၊
4. Lumbar puncture ခါးရိုးဆစ္ထဲကအရည္ေဖါက္ယူစစ္ေဆးျခင္း၊
ေဆးကုသေပးျခင္း
ေဆးစစ္ေပမဲ့ ေရာဂါနာမည္ကိုအျမဲဆန္းသိရတာေတာ့မဟုတ္ပါ။ အသက္ရွဴလမ္းမွာ ဗိုင္းရပ္စ္ပိုးဝင္တာကေန အမ်ားဆံုးဖ်ားၾကတယ္။ ဗိုင္းရပ္စ္ကုိေသေစတဲ့ေဆးဆိုတာ မေပၚေသးလို႔ ကေလး ခံစားေနရာတာေတြ သက္သာေစမဲ့ ေဆးကုသနည္းကိုသာ လုပ္ေပးပါမယ္။ ကိုယ္ပူက်ေဆးေတြေပးမယ္။ ေရ + ဆားဓါတ္ နည္းေနရင္ ပါးစပ္ကေန ဓါတ္ဆားရည္ ေသာက္ေစမယ္။ လိုအပ္ရင္ ေဆးသြင္းရမယ္။ အန္ေနရင္လဲ ကုသေပးမယ္။ ဗက္တီးရီးယားဝင္တာဆိုရင္ ပိုးေသေဆးေပးမယ္။ ဥပမာ ဆီးလမ္းပိုးဝင္ျခင္း၊ နားပိုးဝင္ျခင္း၊ လည္ေခ်ာင္းနာျခင္း၊ ဆိုင္းနပ္စ္၊ အေရျပားအနာ၊ ႏူမိုးနီးယား။ ဗက္တီးရီးယားေၾကာင့္ ဦးေႏွာက္အဖံုးလႊာေရာင္ရင္ ေဆးရံုတင္ရမယ္။
အိမ္မွာတင္ ဘာလုပ္သင့္သလဲ
ကေလးေနသာထိုင္သာရွိေအာင္ျပဳစုရမယ္။ ကိုယ္ပူက်ေဆးေတြကေတာ့ Acetaminophen (Children's Tylenol, Tempra) and Ibuprofen (Children's Advil, Children's Motrin) ျဖစ္တယ္။ ျမန္မာျပည္မွာ Paracetamol လို႔သိၾကတယ္။ Acetaminophen နဲ႔ အတူတူပါဘဲ။ ေဆးတိုင္းကို ကေလးကိုယ္အေလးခ်ိန္နဲ႔အတိအက်တိုက္ရပါမယ္။ စာသပ္သပ္ေရးထားပါတယ္။ Aspirin ေဆးမေပးပါနဲ႔။ ကေလးအဝတ္အစာကို လိုတာထက္ပိုမထူထဲေစပါနဲ႔။ ကိုယ္ပူခ်ိန္မ်ားေနခ်ိန္မွာ ေရပတ္တိုက္ေပးပါ။ ေရ + အရည္ မ်ားမ်ားတိုက္ေပးပါ။
ဖ်ားေနတာ ၁-၂ ရက္နဲ႔မက်ရင္၊ အပူခ်ိန္သိပ္လြန္ကဲလာရင္၊ ကေလးမသက္သာဘဲ ဆိုးတဲ့ေရာဂါလို႔ သံသယရွိလာရင္ ကေလးအထူးကုဆရာဝန္ကိုျပပါ။
ေဒါက္တာတင့္ေဆြ
၁၅-၈-၂ဝ၁၄
Comments
Post a Comment