Scar (3) အမာရြတ္ (၃)
Scar (3) အမာရြတ္ (၃)
၁။ ဆရာရွင့္ လြန္ခဲ့တဲ့ႏွစ္ေက်ာ္ေလာက္က ဆိုင္ကယ္ေမွာက္တာ မ်က္ႏွာထိသြားပါတယ္ရွင္။ စိတ္ေလာၿပီး အနာသိပ္မက်က္ခင္ hiruscar လိမ္းမိပါတယ္ရွင္။ လိမ္းေနစဥ္မွာ ေပ်ာက္ခ်င္ေဇာနဲ႔ ႀကိတ္မွန္ရြက္လိမ္းမိပါတယ္ရွင့္။ အမာရြတ္ကမဲသြားတယ္ရွင့္။ ေနာက္ပိုင္းသနပ္ခါးကိုေန႔ပိုင္းလိမ္း ညပိုင္းအမရြတ္ေပ်ာက္ေဆးလိမ္းပါတယ္ရွင္။ ေပ်ာက္ႏိုင္ပါလား။ သမီးအမာရြတ္အရွင္းႀကီး (ပံုပို႔လိုက္ပါတယ္ရွင့္) ေပ်ာက္ႏိုင္ပါလား ဘယ္လိုလုပ္ရမလဲရွင့္။
၂။ ဆရာေရ သမီးအသက္က ၁၈ ႏွစ္ပါ။ သမီးမွာ ငယ္ငယ္ေလးထဲက ျခင္ကိုက္လို႔ကုတ္ရာကေန အနာေတြ ျဖစ္လာပါတယ္။ ခုခ်ိန္ထိလည္း မေပ်ာက္ေသးပါဘူး။ ေပ်ာက္သြားလည္းခဏပါပဲ။ ၿပီးရင္ျပန္ျဖစ္လာေရာ။ ေျခေထာက္နဲ႔ လက္ေတြမွာပဲ ျဖစ္တာပါ။ အေရျပား အထူးကုေတြနဲ႔လည္းျပပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ခဏပဲဆရာ ၿပီးရင္ျပန္ျပန္ျဖစ္လာေရာ ခုေခတ္ မိန္းကေလးေတြလို အတိုအျပတ္ေတြ ဝတ္ခ်င္လို႔ေတာ့မဟုတ္ပါဘူး လူၾကားထဲသြားရင္ confidence မရွိဘူးဆရာရယ္။ လမ္းညြန္ပါဦး။ သမီးကခု ႕႕႕႕႕ တတ္ေနပါတယ္။ ခု အသားျဖဴေဆးထိုးလို႔ရတယ္ဆိုတဲ့pageတခုမွာ ဆရာေျပာျပထားတာေတြ႕လို႔ အဲ့ဒါကေရာဆရာ သမီးထိုးလို႔ရလား ဒါမွမဟုတ္ အမာရႊတ္ေပ်ာက္ေအာင္ ထိုးလို႔ရတာမ်ိဳးေရာ ရွိလားဟင္။ ကူညီပါဆရာရယ္။ သမီးက ႕႕႕႕႕ တိုင္း၊ ႕႕႕႕႕ ၿမိဳ႕နယ္ကပါ။
ပဌမေမးခြန္းပါလို အရပ္ေဆးနည္းေတြကေန အမာရြတ္ဆိုးသြားတတ္တာကို စာ (၁) နဲ႔ (၂) မွာေရးထားတယ္။ ပလပ္စတစ္ခြဲစိတ္နည္းနဲ႔သာ လုပ္ရပါမယ္။ (ပို႔စ္မွာသံုးတာက ေမးတဲ့သူပို႔တာ မဟုတ္ပါ။)
ဒုတိယေမးခြန္းပါ အသားျဖဴေဆးကို ဆရာက တားျမစ္တာပါ။ မညႊန္ပါ။ မသင့္ပါ။ အမာရြတ္တိုင္းက ၾကာေလေလ ေကာင္းေလေလျဖစ္မယ္။ ဒီအရြယ္မွာ ေပ်ာက္တာပိုျမန္တယ္။ အားေကာင္းတယ္း ေဆးလိုမ်ိဳး မလိုအပ္တာေတြကို ေရွာင္သင့္တယ္။
အိမ္မွာတင္ လုပ္ႏိုင္တဲ့နည္းေတြ
• Vitamin E cream တေန႔ ၂ ၾကိမ္၊
• Mederma topical gel ဆိုတာ Onion နဲ႔ Allantoin ကေနထုတ္လုပ္တဲ့ေဆးကို တေန႔ ၃-၄ ၾကိမ္၊
• Thiosinaminum 5c တေန႔ ၂ ၾကိမ္၊ Calendula gel or cream, 10% Mustard-seed oil, Rose hip seed oil and Essential oils of rose နဲ႔ Lavender oil ေတြကိုလဲ သံုးႏိုင္တယ္။
ဆရာဝန္ေတြက လုပ္ေပးႏိုင္တာေတြ
• Vitamin C အေထာက္အကူရႏိုင္တယ္။ ဒါေပမဲ့ အမာရြတ္က ေသးမသြားပါ။
• Vitamins E and onion extract (Mederma) မထိေရာက္ဘူးလို႔ ဆိုတယ္။ Vitamin E ေၾကာင့္ ၃၃% အေရျပားေရာင္တာ ျဖစ္ေစတယ္။
• Chemical Peels နည္းက အမာရြတ္ရဲ႕ အေပၚဆံုးလႊာ Epidermis ကို ဖယ္ရွားေပးမယ္။ Acne scars ဝက္ျခံ-အမာရြတ္၊ အသားမျဖဴသူေတြျဖစ္တာနဲ႔ Keloid scars (ကီးလြိဳက္) အမာရြတ္ေတြအတြက္ သံုးတာမ်ားတယ္။
• Dermabrasion နည္းကို ဝက္ျခံ-အမာရြတ္မွာသံုးတယ္။
• ေလဆာနည္းမ်ား
- Non-ablative lasers ေလဆာနည္းကို Hypertrophic scars and Keloids အမာရြတ္က အသီးလို ျဖစ္ေနတာအတြက္ သံုးတယ္။
- Ablative lasers ေလဆာနည္းကို Atrophic and acne scars ဝက္ျခံ-အမာရြတ္၊ ရံႈ႕တြေနတာမ်ိဳး အတြက္ သံုးတယ္။
• Semiocclusive Ointments & Pressure Dressing
- Silicone scar treatments အမာရြတ္ျဖစ္မလာေစေအာင္နဲ႔ ျဖစ္ျပီးသားကို ပံုပန္းဆိုးတာ သက္သာေစေအာင္သံုးတယ္။ Semiocclusive silicone based ointments ေတြကိုသံုးတယ္။
- Pressure dressings နည္းကို Burn and hypertrophic scars မီးေလာင္-အမာရြတ္ နဲ႔ အသီး ျဖစ္ေနတာမ်ိဳးအတြက္ သံုးတယ္။
• Corticosteroid Injections (ေကာ္တီကိုစတီရြိဳက္) ထိုးေဆးနည္းကို အမာရြတ္ ေျပာ့သြားေစေအာင္၊ ပံုပန္း ေျပာင္းလာေအာင္ Keloid or Hypertrophic scars ေတြအတြက္ သံုးတယ္။ Steroids လိမ္းေဆးနဲ႔ မရပါ၊
• Surgery ခြဲစိတ္နည္းကို တခ်ိဳ႕ေနရာေတြမွာ အသံုးက်တယ္။
- Excision of keloid scars ကို လုပ္ေပးရင္ ၄၅% ျပန္ျဖစ္တယ္။
- Burn မီးေလာက္-အမာရြတ္အတြက္ Skin graft အေရျပား အစားထိုးတာလုပ္ႏိုင္တယ္။
• Dermal Fillers နည္းကေတာ့ Atrophic scars အမာရြတ္က အေရျပားေအာက္မွာ နိမ့္က်ေနတာမ်ိဳးအတြက္ သံုးတယ္။ Juvederm or Restylane နာမည္နဲ႔ေရာင္းတယ္။ ေမးတဲ့သူမွာျဖစ္တာနဲ႔ ဆင္ေနမလားဘဲ။ ဒါေပမဲ့ ႕႕႕႕႕
Juvéderm ဆိုတာ ထိုးေဆးျဖစ္တယ္။ လူ႔ကိုယ္မွာ ရွိေနတဲ့ Hyaluronic acid ဓါတ္ျဖစ္တယ္။ FDA ကေန ၂ဝဝ၆ မွာ အသိအမွတ္ျပဳေပးထားတယ္။ အဓိကသံုးတာက Smile lines ေခၚတဲ့ ျပံဳးရယ္ရတာမ်ားလြန္းလို႔ျဖစ္ရတဲ့ အေရးအေၾကာင္း အတြက္ျဖစ္တယ္။ အေနနဲ႔ ႏႈတ္ခမ္းပိုလွေစေအာင္နဲ႔ အမာရြတ္ေၾကာင့္ ခြက္ေနတာမ်ိဳးကို ျပန္ျဖည့္လာေစေအာင္ အတြက္လဲ သံုးတယ္။ ေဆးကို ၆-၉ လေနရင္ ကိုယ္ခႏၡာကေန စုပ္ယူသြားမယ္။ ထပ္ထိုးရမယ္။ ေဆးထိုးတဲ့ေနရာ နီရဲေနမယ္။ နာမယ္။ ေဖါင္းေနမယ္။ ၇ ရက္ေနရင္ ေပ်ာက္သြားမယ္။ တီဗြီနဲ႔ ရုပ္ရွင္မင္းသမီး (လီဆာ ရင္နာ) ေျပာတာက သိပ္သံုးတာမ်ားရင္ မွားမယ္တဲ့။
အလားတူထိုးေဆးေတြက Beloter, Perlane injections and Restylane ေတြ ျဖစ္တယ္။ Restylane ထိုးေဆးကလဲ Hyaluronic acid filler မ်ိဳးျဖစ္တယ္။ ပိုလွေစေအာင္ မ်က္ႏွာကအေရးအေၾကာင္းေတြ သက္သာေစဘို႔ သံုးတယ္။ Sad mouth corners မ်က္ႏွာမဲ့ေနသလိုျဖစ္ရတဲ့ အေရးအေၾကာင္းကို သက္သာေစမယ္။ ၆ လ အထိခံတယ္။
• Scar အမာရြတ္ (၁) http://dts-medicaleducation.blogspot.com/2010/10/scar.html
• Scar (2) အမာရြတ္ (၂) http://doctortintswe.blogspot.com/2014/11/scar-2_21.html
• Scar (3) အမာရြတ္ (၃) http://doctortintswe.blogspot.com/2015/03/scar-2.html
• Keloid အရုပ္ဆိုးတဲ့ အမာရြတ္ http://dts-medicaleducation.blogspot.com/2010/10/keloid.html
Dr. တင့္ေဆြ
၁။ ဆရာရွင့္ လြန္ခဲ့တဲ့ႏွစ္ေက်ာ္ေလာက္က ဆိုင္ကယ္ေမွာက္တာ မ်က္ႏွာထိသြားပါတယ္ရွင္။ စိတ္ေလာၿပီး အနာသိပ္မက်က္ခင္ hiruscar လိမ္းမိပါတယ္ရွင္။ လိမ္းေနစဥ္မွာ ေပ်ာက္ခ်င္ေဇာနဲ႔ ႀကိတ္မွန္ရြက္လိမ္းမိပါတယ္ရွင့္။ အမာရြတ္ကမဲသြားတယ္ရွင့္။ ေနာက္ပိုင္းသနပ္ခါးကိုေန႔ပိုင္းလိမ္း ညပိုင္းအမရြတ္ေပ်ာက္ေဆးလိမ္းပါတယ္ရွင္။ ေပ်ာက္ႏိုင္ပါလား။ သမီးအမာရြတ္အရွင္းႀကီး (ပံုပို႔လိုက္ပါတယ္ရွင့္) ေပ်ာက္ႏိုင္ပါလား ဘယ္လိုလုပ္ရမလဲရွင့္။
၂။ ဆရာေရ သမီးအသက္က ၁၈ ႏွစ္ပါ။ သမီးမွာ ငယ္ငယ္ေလးထဲက ျခင္ကိုက္လို႔ကုတ္ရာကေန အနာေတြ ျဖစ္လာပါတယ္။ ခုခ်ိန္ထိလည္း မေပ်ာက္ေသးပါဘူး။ ေပ်ာက္သြားလည္းခဏပါပဲ။ ၿပီးရင္ျပန္ျဖစ္လာေရာ။ ေျခေထာက္နဲ႔ လက္ေတြမွာပဲ ျဖစ္တာပါ။ အေရျပား အထူးကုေတြနဲ႔လည္းျပပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ခဏပဲဆရာ ၿပီးရင္ျပန္ျပန္ျဖစ္လာေရာ ခုေခတ္ မိန္းကေလးေတြလို အတိုအျပတ္ေတြ ဝတ္ခ်င္လို႔ေတာ့မဟုတ္ပါဘူး လူၾကားထဲသြားရင္ confidence မရွိဘူးဆရာရယ္။ လမ္းညြန္ပါဦး။ သမီးကခု ႕႕႕႕႕ တတ္ေနပါတယ္။ ခု အသားျဖဴေဆးထိုးလို႔ရတယ္ဆိုတဲ့pageတခုမွာ ဆရာေျပာျပထားတာေတြ႕လို႔ အဲ့ဒါကေရာဆရာ သမီးထိုးလို႔ရလား ဒါမွမဟုတ္ အမာရႊတ္ေပ်ာက္ေအာင္ ထိုးလို႔ရတာမ်ိဳးေရာ ရွိလားဟင္။ ကူညီပါဆရာရယ္။ သမီးက ႕႕႕႕႕ တိုင္း၊ ႕႕႕႕႕ ၿမိဳ႕နယ္ကပါ။
ပဌမေမးခြန္းပါလို အရပ္ေဆးနည္းေတြကေန အမာရြတ္ဆိုးသြားတတ္တာကို စာ (၁) နဲ႔ (၂) မွာေရးထားတယ္။ ပလပ္စတစ္ခြဲစိတ္နည္းနဲ႔သာ လုပ္ရပါမယ္။ (ပို႔စ္မွာသံုးတာက ေမးတဲ့သူပို႔တာ မဟုတ္ပါ။)
ဒုတိယေမးခြန္းပါ အသားျဖဴေဆးကို ဆရာက တားျမစ္တာပါ။ မညႊန္ပါ။ မသင့္ပါ။ အမာရြတ္တိုင္းက ၾကာေလေလ ေကာင္းေလေလျဖစ္မယ္။ ဒီအရြယ္မွာ ေပ်ာက္တာပိုျမန္တယ္။ အားေကာင္းတယ္း ေဆးလိုမ်ိဳး မလိုအပ္တာေတြကို ေရွာင္သင့္တယ္။
အိမ္မွာတင္ လုပ္ႏိုင္တဲ့နည္းေတြ
• Vitamin E cream တေန႔ ၂ ၾကိမ္၊
• Mederma topical gel ဆိုတာ Onion နဲ႔ Allantoin ကေနထုတ္လုပ္တဲ့ေဆးကို တေန႔ ၃-၄ ၾကိမ္၊
• Thiosinaminum 5c တေန႔ ၂ ၾကိမ္၊ Calendula gel or cream, 10% Mustard-seed oil, Rose hip seed oil and Essential oils of rose နဲ႔ Lavender oil ေတြကိုလဲ သံုးႏိုင္တယ္။
ဆရာဝန္ေတြက လုပ္ေပးႏိုင္တာေတြ
• Vitamin C အေထာက္အကူရႏိုင္တယ္။ ဒါေပမဲ့ အမာရြတ္က ေသးမသြားပါ။
• Vitamins E and onion extract (Mederma) မထိေရာက္ဘူးလို႔ ဆိုတယ္။ Vitamin E ေၾကာင့္ ၃၃% အေရျပားေရာင္တာ ျဖစ္ေစတယ္။
• Chemical Peels နည္းက အမာရြတ္ရဲ႕ အေပၚဆံုးလႊာ Epidermis ကို ဖယ္ရွားေပးမယ္။ Acne scars ဝက္ျခံ-အမာရြတ္၊ အသားမျဖဴသူေတြျဖစ္တာနဲ႔ Keloid scars (ကီးလြိဳက္) အမာရြတ္ေတြအတြက္ သံုးတာမ်ားတယ္။
• Dermabrasion နည္းကို ဝက္ျခံ-အမာရြတ္မွာသံုးတယ္။
• ေလဆာနည္းမ်ား
- Non-ablative lasers ေလဆာနည္းကို Hypertrophic scars and Keloids အမာရြတ္က အသီးလို ျဖစ္ေနတာအတြက္ သံုးတယ္။
- Ablative lasers ေလဆာနည္းကို Atrophic and acne scars ဝက္ျခံ-အမာရြတ္၊ ရံႈ႕တြေနတာမ်ိဳး အတြက္ သံုးတယ္။
• Semiocclusive Ointments & Pressure Dressing
- Silicone scar treatments အမာရြတ္ျဖစ္မလာေစေအာင္နဲ႔ ျဖစ္ျပီးသားကို ပံုပန္းဆိုးတာ သက္သာေစေအာင္သံုးတယ္။ Semiocclusive silicone based ointments ေတြကိုသံုးတယ္။
- Pressure dressings နည္းကို Burn and hypertrophic scars မီးေလာင္-အမာရြတ္ နဲ႔ အသီး ျဖစ္ေနတာမ်ိဳးအတြက္ သံုးတယ္။
• Corticosteroid Injections (ေကာ္တီကိုစတီရြိဳက္) ထိုးေဆးနည္းကို အမာရြတ္ ေျပာ့သြားေစေအာင္၊ ပံုပန္း ေျပာင္းလာေအာင္ Keloid or Hypertrophic scars ေတြအတြက္ သံုးတယ္။ Steroids လိမ္းေဆးနဲ႔ မရပါ၊
• Surgery ခြဲစိတ္နည္းကို တခ်ိဳ႕ေနရာေတြမွာ အသံုးက်တယ္။
- Excision of keloid scars ကို လုပ္ေပးရင္ ၄၅% ျပန္ျဖစ္တယ္။
- Burn မီးေလာက္-အမာရြတ္အတြက္ Skin graft အေရျပား အစားထိုးတာလုပ္ႏိုင္တယ္။
• Dermal Fillers နည္းကေတာ့ Atrophic scars အမာရြတ္က အေရျပားေအာက္မွာ နိမ့္က်ေနတာမ်ိဳးအတြက္ သံုးတယ္။ Juvederm or Restylane နာမည္နဲ႔ေရာင္းတယ္။ ေမးတဲ့သူမွာျဖစ္တာနဲ႔ ဆင္ေနမလားဘဲ။ ဒါေပမဲ့ ႕႕႕႕႕
Juvéderm ဆိုတာ ထိုးေဆးျဖစ္တယ္။ လူ႔ကိုယ္မွာ ရွိေနတဲ့ Hyaluronic acid ဓါတ္ျဖစ္တယ္။ FDA ကေန ၂ဝဝ၆ မွာ အသိအမွတ္ျပဳေပးထားတယ္။ အဓိကသံုးတာက Smile lines ေခၚတဲ့ ျပံဳးရယ္ရတာမ်ားလြန္းလို႔ျဖစ္ရတဲ့ အေရးအေၾကာင္း အတြက္ျဖစ္တယ္။ အေနနဲ႔ ႏႈတ္ခမ္းပိုလွေစေအာင္နဲ႔ အမာရြတ္ေၾကာင့္ ခြက္ေနတာမ်ိဳးကို ျပန္ျဖည့္လာေစေအာင္ အတြက္လဲ သံုးတယ္။ ေဆးကို ၆-၉ လေနရင္ ကိုယ္ခႏၡာကေန စုပ္ယူသြားမယ္။ ထပ္ထိုးရမယ္။ ေဆးထိုးတဲ့ေနရာ နီရဲေနမယ္။ နာမယ္။ ေဖါင္းေနမယ္။ ၇ ရက္ေနရင္ ေပ်ာက္သြားမယ္။ တီဗြီနဲ႔ ရုပ္ရွင္မင္းသမီး (လီဆာ ရင္နာ) ေျပာတာက သိပ္သံုးတာမ်ားရင္ မွားမယ္တဲ့။
အလားတူထိုးေဆးေတြက Beloter, Perlane injections and Restylane ေတြ ျဖစ္တယ္။ Restylane ထိုးေဆးကလဲ Hyaluronic acid filler မ်ိဳးျဖစ္တယ္။ ပိုလွေစေအာင္ မ်က္ႏွာကအေရးအေၾကာင္းေတြ သက္သာေစဘို႔ သံုးတယ္။ Sad mouth corners မ်က္ႏွာမဲ့ေနသလိုျဖစ္ရတဲ့ အေရးအေၾကာင္းကို သက္သာေစမယ္။ ၆ လ အထိခံတယ္။
• Scar အမာရြတ္ (၁) http://dts-medicaleducation.blogspot.com/2010/10/scar.html
• Scar (2) အမာရြတ္ (၂) http://doctortintswe.blogspot.com/2014/11/scar-2_21.html
• Scar (3) အမာရြတ္ (၃) http://doctortintswe.blogspot.com/2015/03/scar-2.html
• Keloid အရုပ္ဆိုးတဲ့ အမာရြတ္ http://dts-medicaleducation.blogspot.com/2010/10/keloid.html
Dr. တင့္ေဆြ
Comments
Post a Comment