ေရႊတိဂံုေစတီေတာ္

ျမန္မာ့စြယ္စံုက်မ္းမွာ ေရႊတိဂံုေစတီေတာ္ကို မဟာသကၠရာဇ္ ၁၀၃ ခုႏွစ္ ေပါင္းလျပည့္မွာ ဌာပနာသြင္းျပီး တည္ထား ကိုးကြယ္တယ္လို႔ ေရးထားတယ္။ ျမန္မာလိုေရးတဲ့ ဝီကီပီးဒီးယားမွာ ဘီစီ ၅၈၈ လြန္ခဲ့ေသာနွစ္ေပါင္း၂၆၀ဝ ေက်ာ္ မဟာသကၠရာဇ္ ၁၀၃ ခုလို႔ေရးထားတယ္။

အဂၤလိပ္လိုေရးတဲ့ ဝီကီပီးဒီးယားမွာ Siddhārtha Gautama သိဒၶတၳေဂါတမ 563 BC နဲ႔ 483 BC ၾကားလို႔ ေရးထားတယ္။ ဘီစီ ၅၆၃ ခုမွာ ဘုရားေလာင္း သိဒၶတၳမင္းသား ဖြားျမင္တယ္။ ဘီစီ ၄၈၃ မွာ ေဂါတမျမတ္စြာဘုရား ပရိနိဗၺာန္စံတယ္။

သကၠရာဇ္ ငါးမ်ိုးရွိတယ္ရွိတယ္။

၁။ မဟာသကၠရာဇ္
ျမတ္စြာဘုရားရဲ႕ဘိုးေတာ္ ေဒဝဒဟဘုရင္ အဥၥနမင္းျကီးလက္ထက္မွ သကၠရာဇ္ ၈၆၄၅ ခုကို ျဖိုျပီး မဟာသကၠရာဇ္ စတင္တယ္။ ဘုရားဖြားေတာ္မမူမီ ၆၈နွစ္ အလိုကျဖစ္တယ္။

၂။ သာသနာသကၠရာဇ္
ဘုရားရဲ႕သက္ေတာ္ ၈၀ မွာ မဟာသကၠရာဇ္ ၁၄၈ နွစ္က်ေရာက္တယ္။ အဲဒီ ၁၄၈ နွစ္ကို ျဖိုျပီး သာသနာသကၠရာဇ္ကို စျပီးတြက္တယ္။ သာသနာေတာ္ အနွစ္ ၅၀⁠ဝ၀ သတ္မွတ္ခဲ့တယ္။ ဘုရားပရိနိဗၺာန္စံျပီး ေလးလအျကာ ပထမသံဂါယနာ တင္ေတာ့ သကၠရာဇ္ ၁၄၈ ကိုျဖိုျပီး သာသနာနွစ္သကၠရာဇ္ (၁)ခု ျကြင္းထားရာကေန သာသနာသကၠရာဇ္ ေပၚေပါက္လာတယ္။

၃။ ေကာဇာသကၠရာဇ္၊
ျမန္မာသကၠရာဇ္လို႔လည္းေခၚတယ္။ သေရေခတၱရာေခတ္ သုမုႏၵရီမင္းလက္ထက္ကစတယ္။ လက္ရွိသံုး ျမန္မာျပကၡဒိန္ ျဖစ္တယ္။ ကေန႔ဟာ ၁၃၈၁ ခုႏွစ္ထဲမွာ။

၄။ ဘီစီ ခရစ္သကၠရာဇ္
ခရစ္ေတာ္ မေပၚမီကာလ ေနာက္ျပန္ေရတြက္ရတယ္။ ျမတ္စြာဘုရားသက္ရွိထင္ရွားရွိခဲ့တဲ့ ခုႏွစ္ဟာ ဘီစီ ၅၆၃ နဲ႔ ၄၈၃ ၾကားျဖစ္တယ္။ တနည္းအားျဖင့္ လြန္ခဲ့တဲ့ ၂၅၀၂ နဲ႔ ၂၅၈၂ ၾကားမွာျဖစ္တယ္။

၅။ ေအဒီ ခရစ္သကၠရာဇ္
ခရစ္ေတာ္ ေပၚျပီးနွစ္မွစ၍ အစဉ္အတိုင္း ေရတြက္ရတတယ္။ လက္ရွိသံုး အဂၤလိပ္ ေခၚ Gregorian ဂရီဂိုရီးယန္း ျပကၡဒိန္။ ၁၅၈၂ မွာ စတင္သံုးစြဲတယ္။ အဲတာအရင္ ဂ်ဴးလီယက္ဆီဇာလက္ထက္ ဘီစီ ၄၆ မွာ စသံုးတဲ့ Julian ျပကၡဒိန္မွာ တႏွစ္မွာ ၁၀ လ (Martius, Aprilis, Maius, Junius, Quintilis, Sextilis, September, October, November, and December) သာပါတယ္။

သာသနာသကၠရာဇ္ ၂၄၉၈ ခုႏွစ္ (၁၉၅၅) မွာ ဆ႒သဂၤါယနာသဘင္ က်င္းပခဲ့တယ္။

ေကာဇာသကၠရာဇ္ကို ၁၁၈၂ နွစ္ ထည့္ေပါင္းလွ်င္ သာသနာနွစ္ရမယ္။ ခရစ္နွစ္ကို ၅၄၃ ေပါင္းပါက သာသနာနွစ္ရမယ္။

အခုႏွစ္ ၁၃၈၁ မွာ သာသနာ ၂၅၆၃ ႏွစ္ရွိျပီ။

သာသနာနွစ္ ၂၄၉၈၊ (ခရစ္နွစ္ ၁၉၅၄၊ ျမန္မာသကၠရာဇ္ ၁၃၁၆) ခုနွစ္၊ ကဆုန္လျပည့္ေန့တြင္ ရန္ကုန္ျမို့ ကမာၻေအး ကုန္းေျမ၊ မဟာပါသာဏလိုဏ္ဂူေတာ္ျကီး၌ ဆ႒မသဂၤါယနာ တင္ခဲ့ျကသည္လို႔ ဖတ္ရတယ္။ သာသနာ ၂၅၀၀ ျပည့္ကိုရည္ရြယ္က်င္းပခဲ့တာ။ ကြ်န္ေတာ္က ၆ ႏွစ္သား မွတ္မိတယ္။ မႏွစ္ကေနြမွာ ေရႊတိဂံုေစတီေတာ္ကို ဖူးခဲ့ၾကရတယ္။ ဆယ္တန္း ျမန္မာစကားေျပစာအုပ္မွာ ေရႊတိဂံုေစတီေတာ္ကို ျပည့္မ်က္ႏွာလုိ႔ ဖတ္ရတယ္။

ေဒါက္တာတင့္ေဆြ
၂၆-၁၀-၂၀၁၉

Comments

Popular posts from this blog

က်န္းမာျခင္းသည္ လာဘ္တပါး

တခုတ္တရ