Dussehra အဆိုးကို အေကာင္းကႏိုင္တဲ့ပြဲ

ေဒလီမွာက်န္ရစ္ခဲ့တဲ့ ကြ်န္ေတာ္လူတေယာက္က တင္ထားတယ္။ လူမိုက္ကက်ေနာ္ အေဖာ္က ဒႆ (Ravana) တဲ့။

ဘယ္ေန႔ မီးရွိဳ႕မွာလဲ။

ဒီေန႔ညဗ် ဆရာ။ ေနာက္ ၁ နာရီေလာက္ဆိုရင္ တၿပိဳင္တည္းနီးပါး ႐ိႈ႕ၾကေတာ့မွာ။ အေႏြးထည္ေတြေတာ့ ထုတ္ထားရေတာ့မယ္

ဟုတ္တယ္။ အဲဒီအရုပ္ၾကီးေတြကို မီးရွိဳ႕ျပီးတာနဲ႔ ေအးလာမယ္။ အပူကို အေအးကႏိုင္မဲ့ပြဲ။

အိႏၵိယမွာ Dussehra (Maha Navami) ဒတ္ရွီရာလို႔ေခၚတယ္။ ၂ဝ၁၇ မွာ စက္တဘၤာ ၃ဝ ရက္ေန႔။ ၂၀၁၈ တုန္းက ေအာက္တိုဘာ ၁၉ ရက္ေန႔။ ဒီႏွစ္ ေအာက္တိုဘာ (၈) ရက္ေန႔မွာက်ေရာက္တယ္။ အိႏၵိယမွာ တရားဝင္ရံုးပိတ္ရက္။

နယူးေဒလီမွာ အရုပ္ၾကီးေတြကို မီးရိႈ႕တဲ့ေနကစျပီး ေဆာင္းဝင္ျပီလို႔ မွတ္သားရတယ္။ အဲလိုေန႔ဆိုရင္ လမ္းေတြေပၚမွာ လူေတြကစည္ကားတယ္။ ေဗ်ာက္ေဖါက္သံေတြက နားမခံသာ။ မီးခိုးေတြက ပိတ္ထားတဲ့အခန္းထဲထိ လာတယ္။ Ravana (Rāvaṇa) ရာဗာနာ ေခၚ ရာဝမ္အရုပ္ၾကီးေတြကို မီးရွိဳ႕ၾကတာပါ။ Ramayana ရာမယဏေရွးေဟာင္းဇာတ္ထဲက မေကာင္းဆိုးဝါး လန္ကာ (ယေန႔ သီရိလကၤာ) ဘုရင္ Rakshasa ရက္သွ်ာရာ ျဖစ္ပါတယ္။

ကြန္မင့္ (၁) ဆရာခင္ဗ်ား ရာမဇာတ္ေတာ္မွ ရာဝဏရဲ႕ ေနာက္ထပ္ ခံယူတဲ့ဘြဲ႔နာမည္ကိုေရးရာမွာ ဒသဂီရိ (သို႔) ဒႆဂီရိမွာ ဘယ္ဟာက အမွန္ျဖစ္သလဲဆိုတာရယ္၊ ဘာေၾကာင့္ ထိုကဲ့သို႔ ေရးသားရသလဲ ဆိုတာရယ္ကို ႐ွင္းျပေပးေစလိုပါတယ္။

ကြန္မင့္ (၂) ဒသဂီရိ အမွန္။ ဒသဆိုတာ ပါဠိစကား ၁ဝ ကိုေျပာတာပါ။ ဂီရိက ဦးေခါင္း၊ ဦးေခါင္းဆယ္လုံးရွိသူ။

ရာမဇာတ္ေတာ္ထဲမွာ ဒႆဂီရိလို႔ေရးၾကတယ္။
ဒသ = ဆယ္ခု၊
ဒသ = ျမင္ျခင္း၊ ျမင္သည္၊
ဒသမ = ဆယ္ခုေျမာက္၊
ဒႆန = ျမင္ျခင္း၊ ၾကည့္ျခင္း၊ ရႈျခင္း၊
ဂီရိ = ေတာင္၊
ဒတ္စ္ = ၁ဝ။

Ramayana ရာမယဏနဲ႔ Mahabharata မဟာဘာရတၲတို႔ဟာ ေရွးအက်ဆံုး ဆန္းစ္ခရစ္ ေခၚ သသၤကရိုက္ (သကၠတ) ဘာသာနဲ႔ ေရးထားခဲ့တဲ့ Epic ကဗ်ာေမာ္ကြန္းရွည္ၾကီးေတြျဖစ္ပါတယ္။ စာေပအႏုပညာအရာမွာ အေတာ္ကို ေကာင္းပါတယ္။ မူကြဲေတြလည္း ရွိတယ္။ ေတာင္အာရွနဲ႔ အေရွ႕ေတာင္အာရွႏိုင္ငံေတြအထိ ျပန္႔ႏွံ႔ပါတယ္။ ဗုဒၶစာေပထဲက Dasharatha Jataka ဇာတကဝတၲဳထဲမွာလည္း ပါလာတယ္။ ဘန္ေကာက္ျမိဳ႕က Wat Phra Kaew ဘုရားေက်ာင္းမွာ ပံုေတြနဲ႔ ရွိတယ္။ ကေမာၻဒီးယားမွာ Preah Ream လို႔ေခၚတယ္။ လာအိုမွာေတာ့ ေဂါတမဗုဒၶဟာ ရာမျပန္လည္ ရွင္သန္လာတာလို႔ ယူဆၾကတယ္။ ျမန္မာျပည္မွာေတာ့ ရာမာယဏဇာတ္ေတာ္ၾကီးဆိုျပီး ျမန္မာမႈျပဳထားပါတယ္။ Yama ယာမလို႔ေရးတယ္။

ရာမမူရင္းက Ramayana ရာမယဏ ေခၚ အိႏၵိယေရွးေဟာင္း ဂႏၲဝင္ကဗ်ာရွည္ၾကီးထဲက ျဖစ္ပါတယ္။ Rishi Valmiki ရစ္ရွီ ဗာလ္မီကီကေနဖြဲ႔ဆိုတာပါ။ ျမန္မာ့စြယ္စံုက်မ္းမွာ ဝမၼီကိ ရေသ့ၾကီးကေရးခဲ့တယ္လို႔ဆိုပါတယ္။ ဇာတ္လိုက္က ရာမနဲ႔ လူဆိုးက Ravana ရာဗာနတို႔ျဖစ္တယ္။ ျမန္မာမႈမွာ ရာဝဏလို႔ေရးတယ္။ Ayodhya အယုဒၶယျမိဳ႕ၾကီးမွာ ဇာတ္အိမ္တည္တယ္။ Sita သီတာမင္းသမီး၊ Lakshmana ညီေတာ္လကၡဏ၊ Hanuman ဟန္ႏုမာေမ်ာက္မင္းတိုလည္း ပါတယ္။

ရာမဟာ အိႏၵိယႏိုင္ငံ အယုဒၶယ (ယူပီျပည္နယ္) မွာေမြးဖြါးခဲ့တယ္။ ရာမဟာ Ramachandra ရာမခ်ႏၵရာကို အတိုေကာက္ ခၚတာျဖစ္တယ္။ ဟင္ဒူဘုရား Vishnu ဗိသွ်ႏူး (ပိႆႏိုး) ရဲ႕ သားေတာ္ျဖစ္တယ္။ သူ႔ညီေတြထဲက Lakshman ကို ျမန္မာစာေပမွာ လကၡဏလို႔ ဘာသာျပန္ထားတယ္။ ရာမရဲ႕ဇနီး Sita ကို သီတာမင္းသမီးလို႔ ဖြဲ႔ဆိုထားတယ္။ အိမ္ေရွ႕အရာရမယ့္ရာမဟာ ျပည္ေျပးလာရတယ္။ သီတာကို Ravana ရာဗာနာကေန ျပန္ေပးဆြဲတယ္။ ျမန္မာမႈမွာ ရာဝဏလို႔ေရးၾကတယ္။ သူက Lanka လန္ကာဘုရင္ျဖစ္တယ္။ ျမန္မာမႈမွာ (သိဂုႋ) နဲ႔ လကၤာကြ်န္းျဖစ္ျပီး၊ ကေန႔ သီရိလကၤာႏိုင္ငံေခၚတယ္။ သီတာမင္းသမီးလိုက္ရွာရင္း ရာမဟာ စစ္ပြဲေတြဆင္ႏႊဲရတယ္။ ရာမဇာတ္ေတာ္ထဲမွာ Lakshman လကၡဏနဲ႔ Hanuman ဟန္ႏုမာေမ်ာက္မင္းတို႔အခန္းကိုဖြဲ႔ထားတာေတြပါတယ္။ ေနာက္ဆံုးမွာ ရာမက အႏိုင္ရျပီး သီတာကို ျပန္ရတယ္။ အယုဒၶယမွာ ဧကရာဇ္ျဖစ္လာတယ္။

ေခါင္းဆယ္လံုးနဲ႔ ေရႊသမင္
မူရင္းဇာတ္လမ္းမွာ Ravana ရာဗာနာရဲ႕ႏွမ Shoorpanakha ေရွာရ္ပါနာခါးက ရာမနဲ႔ လကၡဏကို ၾကိဳက္ေနတယ္။ ဘယ္သူ႔ရ ယူခ်င္ေနတယ္။ ရာမက သီတာနဲ႔ လက္ထပ္ထားျပီးျဖစ္ေနတယ္။ လကၡဏကျပန္မၾကိဳက္ဘူး။ အဲေတာ့ ေရွာရ္ပါနာခါးဟာ သီတာကို ေသေအာင္ၾကံစည္တယ္။ လကၡဏက ေရွာရ္ပါနာခါးရဲ႕ ႏွာေခါင္းနဲ႔  နားေတြကို ျဖတ္လိုက္တယ္။ သူ႔အကိုက သီတာကို ျပန္ေပးဆြဲတယ္။

ဟင္ဒူဘာသာဝင္ေတြက Dussehra ဒတ္ရွီရာရာပြဲေတာ္ကို ႏွစ္စဥ္က်င္းပၾကတယ္။ ရာမကေန လူဆိုးကိုႏွိမ္နင္းတဲ့ပြဲပါ။ ေခါင္ဆယ္လံုးပါအရုပ္ၾကီးေတြကို မီးရွိဳ႕ၾကတယ္။ ဗီလိန္လူဆိုးျဖစ္တယ္။ ဘီလူးမဟုတ္ပါ။ ဒပ္စ္က (၁ဝ) ျဖစ္ျပီး၊ ရွီရားက ေခါင္းျခံုစရာျဖစ္ပါတယ္။ ဒတ္ရွီရာကို ဒသဂီရိ (ဒသဂီရိ) လို႔ေရးတာေတြ မွန္တယ္မထင္ပါ။ မူရင္းစာမွာ ဘီလူးဟာ ေခါင္းျပတ္ေနတယ္။ သူကပဲ သုဂၢီဝ ေခၚ သုျဂိတ္ ေမ်ာက္မင္းနဲ႔ မဟာမိတ္ဖြဲ႔ဘို႔အၾကံေပးတယ္။ ျမန္မာမႈထဲက ေရႊသမင္ကို မူရင္းစာထဲမွာ မေတြ႔ပါ။

အဆိုးကို အေကာင္းကႏိုင္တဲ့ပြဲကို အားေပးပါတယ္။ ကြ်န္ေတာ္တို႔တိုင္းျပည္မွာေတာ့ ဇာတ္ထဲမွာသာ လူဆိုးကို ႏိုင္ေသးတယ္။

ေဒါက္တာတင့္ေဆြ
၈-၁၀-၂၀၁၉