HIV ေမးခြန္းဆယ္ခု
(ကန္ေတာ့)
၁။ HIV နဲ႔ AIDS တူသလား
HIV က ဗိုင္ရပ္စ္ပိုးျဖစ္တယ္။ AIDS က ေရာဂါအဆင့္ျဖစ္တယ္။ CD4 (T-helper or T-4) cells ေတြနည္းလာခ်ိန္မွာ ခုခံအားက်ဆင္းလာမယ္။ CD4 count 200 (200 cells per cubic millimeter of blood) ရွိေနသူကို AIDS ျဖစ္ေနျပီလို႔ ဆိုႏိုင္တယ္။
၂။ HIV ပိုးက ကိုယ္ခႏၶာအျပင္မွာ ရွင္ႏိုင္သလား
ဗိုင္းရပ္စ္ဟာ အသက္မပ်င္းပါ။ တုပ္ေကြးပိုး၊ ေရေက်ာက္ပိုးေတြထက္ခံႏိုင္နည္းတယ္။ အခန္းတြင္းအပူခ်ိန္ (68 F) မွာ မိနစ္ပိုင္းထက္ ပိုမရွင္ႏိုင္။ ေဆးရံုေတြမွာ ပိုးပါေနတဲ့အပ္စူးမိရင္ ကူးစက္ႏိုင္စြမ္း ၀႕၃% သာရွိတယ္။
၃။ ဘယ္နည္းနဲ႔ အကူးႏိုင္ဆံုးလဲ
စအိုလမ္းလိင္မႈ၊ ဗဂ်ိဳင္းနာလမ္းလိင္မႈနဲ႔ ေဆးထိုးအပ္မွ်သံုးျခင္းနည္း သံုးခုျဖစ္တယ္။
Receptive anal sex: 1 in 72
Shared injection drug use: 1 in 159
Insertive anal sex: 1 in 909
Receptive penile-vaginal sex: 1 in 1,250
Insertive penile-vaginal sex: 1 in 2,500
၄။ ပါးစပ္လိင္မႈကေန ကူးႏိုင္သလား
သီအိုရီအရသာ မကူးလို႔မေျပာႏိုင္ေပမဲ့ တကယ္ကူးသူမေတြ႔ေသးပါ။
၅။ စမ္းသပ္နည္းေတြ ဘယ္ေလာက္တိက်သလဲ
အေျဖမွားတာ အလြန္နည္းတယ္။ ၁၀၀% ေတာ့ မေျပာႏိုင္ပါ။ ယူအက္စ္ေအမွာ စစ္ေဆးမႈေပါင္း တသိန္းမွာ False Negatives ပိုးရွိေပမဲ့မျပျခင္းအေျဖ တခုထက္မပို။ 0.003% သာရွိတယ္။ False Positives ပိုးမရွိပဲ အေပါင္းျပျခင္းက 0.0004% ကေန 0.0007% သာရွိတယ္။
၆။ ကိုယ္တိုင္စစ္နည္း ဘာ္ေလာက္တိက်သလဲ
အိမ္မွာ ကိုယ္တိုင္စစ္နည္း OraQuick က မိနစ္ ၂၀ နဲ႔ အေျဖထြက္တယ္။ သတိထားဘို႔က သြားရည္ထဲမွာ Antibody ပါေနတာက ေသြးထဲမွာေလာက္ မမ်ားပါ။ အဲတာေၾကာင့္ ကူးစက္မႈကာလတိုသူကို + မျပပဲေနတတ္တယ္။ False Negatives ပိုးရွိေပမဲ့မျပျခင္း အမွားအေျဖ 7% ရွိတယ္။
၇။ Pap Smear ေခၚ သားအိမ္စကင္ဆာစစ္ေဆးနည္းနဲ႔ HIV သိႏိုင္သလား
မသိႏိုင္ပါ။
၈။ HIV လကၡဏာေတြဘယ္ေတာ့ ေပၚသလဲ
Acute HIV infection ခ်က္ခ်င္းျဖစ္တဲ့ကူးစက္ခံရမႈဟာ ကူးစက္ခံရသူ 40% ကေန 90% မွာေတြ႔တယ္။ ၂ ပတ္ကေန ၄ ပတ္မွာျဖစ္တယ္။ တုပ္ေကြးလိုခံစားရမယ္။ ကိုယ္ပူးမယ္။ အားယုတ္မယ္။ ေခါင္ူကိုက္မယ္။ ကိုယ္လက္ အဆစ္ေတြ ကိုက္ခဲမယ္။ တက္ေစ့ ေခၚ လင့္ဖ္ႏုတ္ေတြေရာင္မယ္။ လည္ပင္း၊ နားေနာက္၊ ခ်ိဳင္းနဲ႔ ေပါင္ျခံမွာအျဖစ္မ်ားတယ္။ တခ်ိဳ႕မွာ ခႏၶာကိုယ္အထက္ပိုင္းမွာ ေရျပားမွာ အနီေရာင္အနာလိုေလးေတြထြက္တယ္။ တုပ္ေကြးလိုျဖစ္တာက ရက္နည္းနည္းသာၾကာမယ္။ တက္ေစ့ေရာင္တာက လနဲ႔ခ်ီၾကာမယ္။ တခ်ိဳ႕ႏွစ္ေတြအထိၾကာတယ္။
၉။ ေယာက္်ားမွာျဖစ္တာနဲ႔ မိန္းမမွာျဖစ္တာ ကြာသလား
သိပ္မကြာပါ။ အမ်ိဳးသမီးေတြမွာ ေမြးလမ္းမွာ ပိုျဖစ္တယ္။ ဖန္းဂတ္စ္ ေခၚ မိႈပိုးဝင္မယ္။ တခုခုဆင္းမယ္။ ေရာင္မယ္။ အတြင္းပိုင္းထိေရာက္ႏိုင္ေသးတယ္။ ပါးစပ္မွာျဖစ္တဲ့မွက္ခရုကေတာ့ က်ားေရာ မပါျဖစ္မယ္။
၁၀။ ေဆးဘယ္ေတာ့ေသာက္ရမလဲ
CD4 count 500 ေအာက္ရင္ ေဆးစေသာက္ပါ။
ေဒါက္တာတင့္ေဆြ
၅-၁၀-၂၀၁၉
၁။ HIV နဲ႔ AIDS တူသလား
HIV က ဗိုင္ရပ္စ္ပိုးျဖစ္တယ္။ AIDS က ေရာဂါအဆင့္ျဖစ္တယ္။ CD4 (T-helper or T-4) cells ေတြနည္းလာခ်ိန္မွာ ခုခံအားက်ဆင္းလာမယ္။ CD4 count 200 (200 cells per cubic millimeter of blood) ရွိေနသူကို AIDS ျဖစ္ေနျပီလို႔ ဆိုႏိုင္တယ္။
၂။ HIV ပိုးက ကိုယ္ခႏၶာအျပင္မွာ ရွင္ႏိုင္သလား
ဗိုင္းရပ္စ္ဟာ အသက္မပ်င္းပါ။ တုပ္ေကြးပိုး၊ ေရေက်ာက္ပိုးေတြထက္ခံႏိုင္နည္းတယ္။ အခန္းတြင္းအပူခ်ိန္ (68 F) မွာ မိနစ္ပိုင္းထက္ ပိုမရွင္ႏိုင္။ ေဆးရံုေတြမွာ ပိုးပါေနတဲ့အပ္စူးမိရင္ ကူးစက္ႏိုင္စြမ္း ၀႕၃% သာရွိတယ္။
၃။ ဘယ္နည္းနဲ႔ အကူးႏိုင္ဆံုးလဲ
စအိုလမ္းလိင္မႈ၊ ဗဂ်ိဳင္းနာလမ္းလိင္မႈနဲ႔ ေဆးထိုးအပ္မွ်သံုးျခင္းနည္း သံုးခုျဖစ္တယ္။
Receptive anal sex: 1 in 72
Shared injection drug use: 1 in 159
Insertive anal sex: 1 in 909
Receptive penile-vaginal sex: 1 in 1,250
Insertive penile-vaginal sex: 1 in 2,500
၄။ ပါးစပ္လိင္မႈကေန ကူးႏိုင္သလား
သီအိုရီအရသာ မကူးလို႔မေျပာႏိုင္ေပမဲ့ တကယ္ကူးသူမေတြ႔ေသးပါ။
၅။ စမ္းသပ္နည္းေတြ ဘယ္ေလာက္တိက်သလဲ
အေျဖမွားတာ အလြန္နည္းတယ္။ ၁၀၀% ေတာ့ မေျပာႏိုင္ပါ။ ယူအက္စ္ေအမွာ စစ္ေဆးမႈေပါင္း တသိန္းမွာ False Negatives ပိုးရွိေပမဲ့မျပျခင္းအေျဖ တခုထက္မပို။ 0.003% သာရွိတယ္။ False Positives ပိုးမရွိပဲ အေပါင္းျပျခင္းက 0.0004% ကေန 0.0007% သာရွိတယ္။
၆။ ကိုယ္တိုင္စစ္နည္း ဘာ္ေလာက္တိက်သလဲ
အိမ္မွာ ကိုယ္တိုင္စစ္နည္း OraQuick က မိနစ္ ၂၀ နဲ႔ အေျဖထြက္တယ္။ သတိထားဘို႔က သြားရည္ထဲမွာ Antibody ပါေနတာက ေသြးထဲမွာေလာက္ မမ်ားပါ။ အဲတာေၾကာင့္ ကူးစက္မႈကာလတိုသူကို + မျပပဲေနတတ္တယ္။ False Negatives ပိုးရွိေပမဲ့မျပျခင္း အမွားအေျဖ 7% ရွိတယ္။
၇။ Pap Smear ေခၚ သားအိမ္စကင္ဆာစစ္ေဆးနည္းနဲ႔ HIV သိႏိုင္သလား
မသိႏိုင္ပါ။
၈။ HIV လကၡဏာေတြဘယ္ေတာ့ ေပၚသလဲ
Acute HIV infection ခ်က္ခ်င္းျဖစ္တဲ့ကူးစက္ခံရမႈဟာ ကူးစက္ခံရသူ 40% ကေန 90% မွာေတြ႔တယ္။ ၂ ပတ္ကေန ၄ ပတ္မွာျဖစ္တယ္။ တုပ္ေကြးလိုခံစားရမယ္။ ကိုယ္ပူးမယ္။ အားယုတ္မယ္။ ေခါင္ူကိုက္မယ္။ ကိုယ္လက္ အဆစ္ေတြ ကိုက္ခဲမယ္။ တက္ေစ့ ေခၚ လင့္ဖ္ႏုတ္ေတြေရာင္မယ္။ လည္ပင္း၊ နားေနာက္၊ ခ်ိဳင္းနဲ႔ ေပါင္ျခံမွာအျဖစ္မ်ားတယ္။ တခ်ိဳ႕မွာ ခႏၶာကိုယ္အထက္ပိုင္းမွာ ေရျပားမွာ အနီေရာင္အနာလိုေလးေတြထြက္တယ္။ တုပ္ေကြးလိုျဖစ္တာက ရက္နည္းနည္းသာၾကာမယ္။ တက္ေစ့ေရာင္တာက လနဲ႔ခ်ီၾကာမယ္။ တခ်ိဳ႕ႏွစ္ေတြအထိၾကာတယ္။
၉။ ေယာက္်ားမွာျဖစ္တာနဲ႔ မိန္းမမွာျဖစ္တာ ကြာသလား
သိပ္မကြာပါ။ အမ်ိဳးသမီးေတြမွာ ေမြးလမ္းမွာ ပိုျဖစ္တယ္။ ဖန္းဂတ္စ္ ေခၚ မိႈပိုးဝင္မယ္။ တခုခုဆင္းမယ္။ ေရာင္မယ္။ အတြင္းပိုင္းထိေရာက္ႏိုင္ေသးတယ္။ ပါးစပ္မွာျဖစ္တဲ့မွက္ခရုကေတာ့ က်ားေရာ မပါျဖစ္မယ္။
၁၀။ ေဆးဘယ္ေတာ့ေသာက္ရမလဲ
CD4 count 500 ေအာက္ရင္ ေဆးစေသာက္ပါ။
ေဒါက္တာတင့္ေဆြ
၅-၁၀-၂၀၁၉
Comments
Post a Comment