Antral Gastritis အစာအိမ္ေရာင္ျခင္း

(၁) ဆရာရွင့္ အသက္ ၃ဝ၊ မ။ ကၽြန္မ အစာအိမ္ျဖစ္ေနသည္မွာ ၁ဝ လဝန္းက်င္ရွိေနပါျပီ။ ဓာတ္အျမဲခ်ဳပ္ပါတယ္။ သြားျပီးရင္လည္း ဗိုက္ေအာင့္ေနပါတယ္။ အစာမစားခင္ ေအာင့္တက္ျပီး အစာစားျပီးရင္ အဆင္ေျပပါတယ္။ ေအာင့္တယ္ဆိုတာလည္း ထိုးေအာင့္တာမ်ိဳးမဟုတ္ပါ။ ႕႕႕႕႕ မွာေနပါတယ္ အလုပ္ကေတာ့ စာရင္းကိုင္ပါ။ အလုပ္ခ်ိန္ေပမဲ့ ျကိုးစားျပီး အစာစားပါတယ္။ ၾကာဇံကိုပဲအဓိကစားေနရပါတယ္. ထမင္းစားရင္ အမ်ားဝကီးစားျပီး ဝမ္းမသြားလို႔ပါ။ ရန္ကုန္ျပန္တုန္းက ေဆးစစ္ခ်က္ပို႔ေပးလိုက္ပါတယ္ဆရာ။ သမီးဘာလုပ္သင့္တယ္ဆိုတာ သိပါရေစ။

(၂) Mild antrum gastritis က ေပ်ာက္ဖို႔ အခ်ိန္ၾကာပါသလား။ သမီးအျမန္ဆံုး ေပ်ာက္ခ်င္လို႔ပါ။ အခုဆိုရင္ ဘယ္မွ မသြားရပါဘူး။ အန္မွာစိုးရိမ္ေနရလို႔ပါ။

• Antral gastritis ဆိုတာ အစာအိမ္ေအာက္ပိုင္းေရာင္တာ ျဖစ္တယ္။ စားလိုက္တဲ့အစာေတြက အစာအိမ္ထဲကေန ဆက္ျပီး အူသိမ္ထဲကို ဆင္းေတာ့မဲ့ေနရာမွာေရာင္ေနတာ ျဖစ္တယ္။
• Bacterial ဗက္တီးရီးယား H pylori ကေနျဖစ္တာက အမ်ားဆံုး။ Tuberculosis တီဘီ၊ Syphilis ဆစ္ဖလစ္၊ Viral infections ဗိုင္းရပ္စ္၊ Fungus ဖန္းဂတ္စ္၊ Parasites ပါရာဆိုက္ေတြဝင္လို႔လဲျဖစ္မယ္လို႔ ယူဆၾကတယ္။ တျခားအေၾကာင္းေတြကေနလဲ ျဖစ္ေသးတယ္။
• ေဆးဝါးေတြကေနျဖစ္ေစႏိုင္တယ္။ NSAIDS (Naproxen or Ibuprofen) အနာသက္သာေဆးေတြ၊ Steroids (စတီရြိဳက္) ေဆးေတြ၊ Potassium (ပိုတက္ဆီယမ္)၊ Iron tablets သံဓါတ္ေဆား၊ Cancer ကင္ဆာေဆးေတြကေန ျဖစ္ေစႏိုင္တယ္လို႔ ယူဆတယ္။
• ပိုးေၾကာင့္မဟုတ္တာကို Autoimmune disorder အုပ္စုထဲမွာထည့္တယ္။ ေရာဂါျပီးစနစ္ ကေမာက္ကမ ျဖစ္တာမ်ိဳးကေန ဆက္ျဖစ္လာတာပါ။
• စိတ္ဖိအား မ်ားလြန္းရာကေနလဲ ျဖစ္ႏိုင္ေသးတယ္။
• ေကာ္ဖီ နဲ႔ ေဆးလိပ္ေတြကေနျဖစ္သလားလို႔ ယူဆတာလဲရွိတယ္။ အေပါစားအရက္၊ အျပင္စားအရက္လဲပါတယ္။ အားလံုးက လက္ခံတဲ့အခ်က္ေတာ့ မဟုတ္ပါ။
• Corrosives (Lye and Acid) ေလာင္စတာကို ျမိဳခ်ရင္၊
• ဆရာဝန္ေတြက ေရာဂါရွာရာမွာ၊ ကုသရာမွာသံုးတဲ့ကရိယာေၾကာင့္ ထိခိုက္တာ အမွတ္တမဲ့ အရာဝတၳဳတခုခု (ပင္အပ္) ျမိဳခ်မိတာ၊
• အန္လြန္းလို႔ကေနလဲျဖစ္ႏိုင္တယ္။ Pernicious anemia ေသြးအားနည္းေရာဂါ၊
• Unbalanced nutrition အစားအေသာက္မမွ်တတာ၊ Irregular nutrition အစားအေသာက္မမွန္တာ၊ Poor quality food အစားအေသာက္ညံ့တာ။

ဘာေၾကာင့္ျဖစ္ျဖစ္ ခံစားရတာေတြက အတူတူပါ။
• Indigestion အစာမေက်ျခင္း အမ်ားဆံုးခံစားရမယ္။ အစာေအာက္ဆင္းတာလဲေႏွးေစမယ္။
• Nausea ပ်ိဳ႕မယ္။ အစာမရွဘဲလဲ အန္ခ်င္တယ္။ နည္းနည္းအန္ခ်င္တာနဲ႔ အေတာ္ဆိုးဆိုးဝါးဝါး အန္ခ်င္တာ ျဖစ္ႏိုင္တယ္။ ၾကာေတာ့ စားခ်င္စိတ္နည္းလာတတ္တယ္။ တခါတေလ အန္တဲ့ထဲ ေသြးပါႏိုင္ေသးတယ္။
• Gas ေလထမယ္။ အစာမကေရာကျဖစ္လာရင္ ေလက ကေဇာ္ေဖါက္သလိုမို႔ အနံ႔ဆိုးမယ္။
• Discomfort အေနရခက္မယ္။
• Stool Changes ဝမ္းအေနအထား တခ်ိဳ႕လူေတြမွာ ေျပာင္းမယ္။ အေရာင္ ညိဳမဲႏိုင္တယ္။ ေသြးပါေနခဲ့လို႔ ကတၲရာေစးလိုအထိ မည္းႏိုင္ေသးတယ္။ အဲတာဆို အေရးေပၚကုသမႈခံယူပါ။
• အစကတည္းက ဒီေရာဂါရွိေနရင္ ကိုယ္ဝန္ေဆာင္ေတာ့ ပိုဆိုးလာတတ္တယ္။
• တခါတေလ ဘာလို႔ျဖစ္သလဲ ဆရာဝန္ေတြကမသိပါ။

ဒီေရာဂါမွာ ဆရာဝန္ေတြၾကားမွာလဲ အျမင္မတူတာေတြ ရွိတတ္ပါတယ္။
• Gastroscopist အစာလမ္းကို မွန္ေျပာင္းနဲ႔ ၾကည့္တဲ့ဆရာဝန္က အစာလမ္းကိုဖံုးေနတဲ့ Mucosa အလႊာကို မ်က္စိနဲ႔ ကရိယာကတဆင့္ ၾကည့္တယ္။ လႈတ္ရွားေနတာ၊ အေရာင္၊ Peristaltic waves အစာေျခလိႈင္းေတြကို ျမင္သိတယ္။ အေပၚယံျဖစ္အနာကိုလဲျမင္တယ္။
• Radiologist ဓါတ္မွန္ဆရာဝန္ကေတာ့ အထူး-အပါးနဲ႔ လႈတ္ရွားမႈကိုသိတယ္။ crater အနာခြက္ျဖစ္ေနတာကိုလဲ သိတယ္။ Peristalsis အစာေျခလိႈင္းေတြကိုလဲ သိမယ္။
• Pathologist ေရာဂါေဗဒဆရာဝန္ကေတာ့ အစာအိမ္တခုလံုးရဲ႕ နံရံကိုသိတယ္။ အႏုၾကည္မွန္ဘီးလူးနဲ႔ ေျပာင္းလဲေနတာကို သိမယ္။

အမ်ားအားျဖင့္ အသက္ ၄ဝ-၇ဝ ၾကားျဖစ္ၾကတယ္။ က်ား-မ ဆတူျဖစ္တယ္။ စစ္ေဆးရတာမွာ အဲလိုေဝဝါးမႈ ရွိတတ္သလို ေရာဂါလကၡဏာေတြအရ ဆံုးျဖတ္ရတာလဲ မေရရာသလိုေနတတ္တယ္။ ဥပမာ တခ်ိဳ႕က စားလိုက္ရင္ ပိုဆိုးျပီး တခ်ို႕က သက္သာတယ္။

ကုသနည္းေတြ -
• ဗက္တီးရီးယားကေနျဖစ္တာဆိုရင္ ပဋိဇီဝေဆးေပးတယ္။ Amoxacillin, Tetracycline, Claithromycin, Metronidazole ေတြကို သံုးတယ္။ ေဆးတပတ္လည္ေအာင္ေပးရတယ္။
• Antacids အက္စစ္ပ်ယ္ေဆးလဲေပးတယ္။ အမ်ားၾကီးရွိတယ္။ အိႏၵိယမွာ (ဒိုင္ဂ်င္း)။ ဗမာျပည္မွာ (ဂ်ဲလ္မက္)၊ အခု ထုတ္ေသးလားေတာ့မသိဘူး။ (ဆိုဒါမင့္) ဆိုတဲ့ေဆးျပား အလည္မွာ ခ်ိဳင့္ခြက္ေလးနဲ႔မို႔၊ ခ်က္ပံုပါတဲ့ေဆးလို႔ အရပ္ထဲမွာ ေခၚၾကတယ္။ Aluminium Hydroxide and Oxide, Magnesium Trisilicate 250-1500 mg တေန႔ ၃ ၾကိမ္၊ Magnesium Carbonate, Magnesium Oxides, Magnesium hydroxide 200-400 mg တေန႔ ၃ ၾကိမ္၊ Calcium Carbonate 1250-1500 mg တေန႔ ၃ ၾကိမ္။
• အက္စစ္အထြက္နည္းေဆး Atropine Sulphate 0.5-1.0 mg IM ထိုးေဆး၊ Proton pump inhibitors (Omeprazole, Rabeprazole) 20-40 mg တေန႔ ၁ ၾကိမ္၊ ၁ လ၊ ၁ လခြဲ ေသာက္ပါ။ Histamine H 2-receptor Antagonists (Ranitidine) 150 mg တေန႔ ၂-၃-၄ ၾကိမ္။
• အစားအေသာက္အက်င့္ေကာင္း ေျပာင္းပါ။ အဆီနည္းပါေစ၊ အဝၾကီးတခါတည္းမစားပါနဲ႔။ ေထာပတ္၊ ေက်ာ္ထားတာကို သတိထားစားပါ။ လတ္ဆတ္တဲ့အသီးေတြ၊ ဟင္းသီးဟင္းရြက္ေတြကို ပိုစားပါ။ အစာကိုအခ်ိန္မွန္စားပါ။ အမ်ိဳးအစားမွန္စားပါ။
• စိတ္ဖိအား ေလွ်ာ့ဘို႔လုိသူက ေလွ်ာ့ခ်ပါ။

GERD အခ်ဥ္ရည္ အထက္ဆန္ျခင္း http://doctortintswe.blogspot.com/2014/12/gerd.html

ေဒါက္တာတင့္ေဆြ