Hoax အရူးလုပ္မခံပါနဲ႔
မေန႔ညက က်န္းမာေရးသတင္းမွားေတြကို မယံုၾကပါနဲ႔လို႔ေရးခဲ့ပါတယ္။ အရင္လည္းအဲလိုေတြရွိတယ္လို႔ေျပာေတာ့ ျပန္ေျပာပါအံုးဆိုလို႔ သတင္းေဟာင္းေလးေတြျပန္ေျပာပါရေစ။
(က) Frooti contains contaminated Blood of a worker who is suffering from HIV AIDS (ဖရုတီ) ေဖ်ာ္ရည္လုပ္ စက္ရံုမွာ HIV AIDS ေရာဂါခံစားေနရသူတေယာကက္ရ့ဲ ေသြးပါေနတယ္ဆိုတဲ့သတင္းကို အိႏၵိယႏိုင္ငံ ဆိုရွယ္မီဒီယာမွာ ၄-၇-၂ဝ၁၂ ေန႔ေရးတယ္။ အဲဒီေျခာက္လွန္႔သတင္းထဲမွာ ေဒလီရဲကေနသတိေပးခ်က္လည္း ထုတ္ထားတယ္လို႔ အကိုးအကာပါ ထည့္ေရးထားေသးတယ္။ Wats App အပါအဝင္ တျခားဆိုရွယ္မီဒီယာေတြမွာ ျပန္႔သြားခဲ့ပါတယ္။ Hoax သတင္းလို႔ေခၚပါတယ္။ (မက္ေဆ့ခ်္) ထဲမွာ NDTV ကေနလည္းျပသသြားတယ္လို႔ပါ ထည့္ထားေသးတယ္။ ဒီသတင္းကို ျဖန္ႏိုင္သေလာက္ ရွယ္ၾကပါလို႔လည္း ဆိုထားေသးပါတယ္။
သံုးသပ္ခ်က္
၁။ ေဒလီရဲ႕ေန အဲလိုထုတ္ျပန္ခ်က္ ထုတ္မထားပါ။
၂။ HIV ပိုးဟာ အစားအေသာက္ကေနဆင့္ မကူးစက္ပါ။ (CDC) ကူးစက္ေရာဂါထိန္းခ်ဳပ္ေရးဌာနရဲ႕ထုတ္ျပန္ခ်က္မွာ HIV ပိုးပါေနတဲ့ေသြးကို စားသံုးမိလို႔ ေရာဂါကူးစက္ႏိုင္ျခင္းမရွိလို႔ ပါရွိပါတယ္။ HIV ပိုးဟာ အျပင္မွာတာရွည္မရွင္ႏိုင္ပါ။ ပိုးပါေနတဲ့ ေသြးျဖစ္ျဖစ္ သုက္ရည္ျဖစ္ျဖစ္ဟာ ကိုယ္ထဲကေနအျပင္ေရာက္လို႔ ေလနဲ႔ထိေတြ႔တာ၊ ခ်က္ျပဳပ္ေၾကာ္ေလွာ္တာ၊ အစာအိမ္ထဲေရာက္သြားရင္ အက္စစ္ဓါ္နဲ႔ထိေတြ႔တာေၾကာင့္ ဖ်က္ဆီးျခင္းခံရမယ္။ ဒါေၾကာင့္ အစားအေသာက္ကေန HIV မကူးစက္ႏိုင္တာျဖစ္တယ္။
၃။ ဒါေၾကာင့္ (ဖရုတီ) ေဖ်ာ္ရည္ထဲမွာ HIV ပိုးပါေနတယ္ဆိုတာ ေျခာက္လွန္႔တဲ့သတင္းတခုသာျဖစ္တယ္။ အရင္ကလည္း HIV in Pepsi ပက္ဆီထဲမွာ HIV ပါေနတယ္လို႔ သတင္းမွားထုတ္သလိုမ်ိဳးသာျဖစ္တယ္။ ဘယ္ကိုမွ ရွယ္မလုပ္ပါနဲ႔။
(ခ) AIDS-Infected Needles AIDS ပိုးပါေဆးထိုးအပ္ဆိုတဲ့သတင္း ၁၉-၇-၂ဝ၁၂ ေန႔က အေမရိကားမွာထြက္ခဲ့တယ္။ ဥေရာပကေန ပ်ံသန္းလာတဲ့ ဒယ္လ္တာေလေၾကာင္းမွာ ေကြ်းေမြးတဲ့ ၾကက္ဆင္သား အသားညႇပ္ေပါင္မုန္႔ထဲမွာ ေဆးထိုးအပ္ေတြ႔တယ္လို႔ ဆိုထားတယ္။ ခရီးသည္တေယာက္ ထိခိုက္မႈမၾကီးအက်ယ္ရျပီး ေဆးထိုးအပ္မွာ HIV ပိုး ပါေနသလားလို႔ စိုးရိမ္ေနရတယ္လို႔ပါဆိုထားတယ္။ ခရီးသည္နာမည္က Jim Tonjes ျဖစ္တယ္။ သူ႔ကို HIV ကာကြယ္ဖို႔ရာ ART ေဆး ၂၈ ရက္ၾကာေသာက္ခိုင္းပါတယ္တဲ့။ ဒီသလိုျဖစ္ေအာင္ အၾကမ္းဖက္သမားေတြက လုပ္တာလားလို႔ ေမးၾကျပန္တယ္။
ခုထိ ဒီသတင္းဟာ Hoax or Prank အၾကံအဖန္သတင္းလားဆိုတာ မေျပာႏိုင္ပါ။ ေဆးထိုးအပ္မွာ HIV ပါေနေပမယ့္ ပိုးဟာ အျပင္မွာ ၾကာၾကာမရွင္ႏိုင္လို႔ ၾကံစီမႈဟာ ေအာင္ျမင္ဘို႔မျဖစ္ႏိုင္ပါ။ ဒါ့ျပင္ ေလယာဥ္ေပၚမွာ ခရီးသယ္ေတြကို မေကြ်းခင္ (မိုက္ခရိုေဝ့ဖ္) နဲ႔ ပူေအာင္လုပ္ေတာ့ ပိုးပါေနလည္းေသပါမယ္။ လူေတြကိုအဲလို ေသေၾကာင္းၾကံဖို႔ တျခား ထိေရာက္တဲ့အဆိပ္ေတြ အမ်ားၾကီးရွိေနတယ္။
(ဂ) HIV-Infected Needles Are Being Found in Theater Seats-Fiction! ဆိုတဲ့ေနာက္သတင္းက ၁၆-၃-၂ဝ၁၅ ေန႔ကထြက္တာပါ။ အရပ္စကားျဖစ္တယ္။ တေနရာမွာ တမ်ိဳးခ်ဲ႕ကားေျပာတဲ့ (ဗားရွင္း) ေတြလည္းရွိခဲ့တယ္။ အမ်ားေျပာသတင္းဆိုတာထဲမွာ အမ်ိဳးသမီးတေယာက္ ရုပ္ရွင္သြားၾကည့္တယ္။ ထိုင္ခံုမွာထိုင္ခ်လိုက္တာ တခုခုစူးတာ ခံရတယ္။ အျမန္ျပန္ထျပီးရွာေတာ့ ေဆးထိုးပိုက္တန္းလမ္းနဲ႔ အပ္တေခ်ာင္းေတြ႔တယ္။ ဒါ့ျပင္ သတိေပးစာတခုလည္း တြဲထားေသးတယ္။ ခင္ဗ်ားေတာ့ HIV ကူးျပီ။ က်ဳပ္တို႔ကမာၻကၾကိဳဆိုပါတယ္။ ဒီအီးေမးလ္ထဲမွာ ဆက္ေရးေသးတယ္။ ယူအက္စ္ ကူးစက္ေရာဂါထိန္ခ်ဳပ္ေရးဌာနကေန ရုပ္ရွင္ရံုေတြမွာ ေဆးထိုးအပ္ကို သတိေပးခ်က္ထုတ္ထားတယ္လို႔။
အမွန္က အဲတာလည္း Hoax အၾကံအဖန္သတင္းပါပဲ။ ခုထိဘယ္ရုပ္ရွင္ရံုမွာမွ HIV ပုိးပါ ေဆးထိုးအပ္ေတြ႔တယ္ဆိုတာ မရွိပါ။ တခ်ိဳ႕ ဗားရွင္းေတြမွာ ပိုက္ဆံထည့္သံုးရတဲ့ ဖုန္းစက္ကေန ျပန္အမ္းတဲ့ (ကြိဳင္) အေၾကြေစ့မွာ ေဆးထိုးအပ္ေတြ႔တာ။ ကေလးေတြကစားတဲ့ပန္းျခံက အလြယ္ဝယ္ရစားေသာက္ဆိုင္မွာ။ ဖေလာ္ရီဒါ၊ တက္ဆပ္စ္ ေဖ်ာ္ရည္ဝယ္ရတဲ့စက္မွာ။ စျပီးျဖန္႔တဲ့သတင္းမွာ ကေနဒါႏိုင္ငံ မြန္ထရီရယ္ ရုပ္ရွင္ရံုမွာတဲ့။
သတင္းအားလံုးဟာ ေျခာက္လွန္႔သတင္း၊ အၾကံအဖန္သတင္းေတြျဖစ္တယ္။ လူေတြကလည္း မဆင္မျခင္ ရွယ္ၾကတယ္။ ရွယ္လုပ္တာကို ကုသိုလ္ရတယ္ထင္ေနၾကတယ္။ ယံုတဲ့လူေတြကယံုၾကတယ္။ ကမာၻၾကီးဟာ အရူးလုပ္ရတာလြယ္တယ္။ က်န္းမာေရးနဲ႔ ႏိုင္ငံေရးမွာ အရူးလုပ္တာ မခံၾကရေအာင္ ကြ်န္ေတာ္ စာေတြကိုေရးေနတာပါ။
ေဒါက္တာတင့္ေဆြ
၂၅-၄-၂ဝ၁၅
(က) Frooti contains contaminated Blood of a worker who is suffering from HIV AIDS (ဖရုတီ) ေဖ်ာ္ရည္လုပ္ စက္ရံုမွာ HIV AIDS ေရာဂါခံစားေနရသူတေယာကက္ရ့ဲ ေသြးပါေနတယ္ဆိုတဲ့သတင္းကို အိႏၵိယႏိုင္ငံ ဆိုရွယ္မီဒီယာမွာ ၄-၇-၂ဝ၁၂ ေန႔ေရးတယ္။ အဲဒီေျခာက္လွန္႔သတင္းထဲမွာ ေဒလီရဲကေနသတိေပးခ်က္လည္း ထုတ္ထားတယ္လို႔ အကိုးအကာပါ ထည့္ေရးထားေသးတယ္။ Wats App အပါအဝင္ တျခားဆိုရွယ္မီဒီယာေတြမွာ ျပန္႔သြားခဲ့ပါတယ္။ Hoax သတင္းလို႔ေခၚပါတယ္။ (မက္ေဆ့ခ်္) ထဲမွာ NDTV ကေနလည္းျပသသြားတယ္လို႔ပါ ထည့္ထားေသးတယ္။ ဒီသတင္းကို ျဖန္ႏိုင္သေလာက္ ရွယ္ၾကပါလို႔လည္း ဆိုထားေသးပါတယ္။
သံုးသပ္ခ်က္
၁။ ေဒလီရဲ႕ေန အဲလိုထုတ္ျပန္ခ်က္ ထုတ္မထားပါ။
၂။ HIV ပိုးဟာ အစားအေသာက္ကေနဆင့္ မကူးစက္ပါ။ (CDC) ကူးစက္ေရာဂါထိန္းခ်ဳပ္ေရးဌာနရဲ႕ထုတ္ျပန္ခ်က္မွာ HIV ပိုးပါေနတဲ့ေသြးကို စားသံုးမိလို႔ ေရာဂါကူးစက္ႏိုင္ျခင္းမရွိလို႔ ပါရွိပါတယ္။ HIV ပိုးဟာ အျပင္မွာတာရွည္မရွင္ႏိုင္ပါ။ ပိုးပါေနတဲ့ ေသြးျဖစ္ျဖစ္ သုက္ရည္ျဖစ္ျဖစ္ဟာ ကိုယ္ထဲကေနအျပင္ေရာက္လို႔ ေလနဲ႔ထိေတြ႔တာ၊ ခ်က္ျပဳပ္ေၾကာ္ေလွာ္တာ၊ အစာအိမ္ထဲေရာက္သြားရင္ အက္စစ္ဓါ္နဲ႔ထိေတြ႔တာေၾကာင့္ ဖ်က္ဆီးျခင္းခံရမယ္။ ဒါေၾကာင့္ အစားအေသာက္ကေန HIV မကူးစက္ႏိုင္တာျဖစ္တယ္။
၃။ ဒါေၾကာင့္ (ဖရုတီ) ေဖ်ာ္ရည္ထဲမွာ HIV ပိုးပါေနတယ္ဆိုတာ ေျခာက္လွန္႔တဲ့သတင္းတခုသာျဖစ္တယ္။ အရင္ကလည္း HIV in Pepsi ပက္ဆီထဲမွာ HIV ပါေနတယ္လို႔ သတင္းမွားထုတ္သလိုမ်ိဳးသာျဖစ္တယ္။ ဘယ္ကိုမွ ရွယ္မလုပ္ပါနဲ႔။
(ခ) AIDS-Infected Needles AIDS ပိုးပါေဆးထိုးအပ္ဆိုတဲ့သတင္း ၁၉-၇-၂ဝ၁၂ ေန႔က အေမရိကားမွာထြက္ခဲ့တယ္။ ဥေရာပကေန ပ်ံသန္းလာတဲ့ ဒယ္လ္တာေလေၾကာင္းမွာ ေကြ်းေမြးတဲ့ ၾကက္ဆင္သား အသားညႇပ္ေပါင္မုန္႔ထဲမွာ ေဆးထိုးအပ္ေတြ႔တယ္လို႔ ဆိုထားတယ္။ ခရီးသည္တေယာက္ ထိခိုက္မႈမၾကီးအက်ယ္ရျပီး ေဆးထိုးအပ္မွာ HIV ပိုး ပါေနသလားလို႔ စိုးရိမ္ေနရတယ္လို႔ပါဆိုထားတယ္။ ခရီးသည္နာမည္က Jim Tonjes ျဖစ္တယ္။ သူ႔ကို HIV ကာကြယ္ဖို႔ရာ ART ေဆး ၂၈ ရက္ၾကာေသာက္ခိုင္းပါတယ္တဲ့။ ဒီသလိုျဖစ္ေအာင္ အၾကမ္းဖက္သမားေတြက လုပ္တာလားလို႔ ေမးၾကျပန္တယ္။
ခုထိ ဒီသတင္းဟာ Hoax or Prank အၾကံအဖန္သတင္းလားဆိုတာ မေျပာႏိုင္ပါ။ ေဆးထိုးအပ္မွာ HIV ပါေနေပမယ့္ ပိုးဟာ အျပင္မွာ ၾကာၾကာမရွင္ႏိုင္လို႔ ၾကံစီမႈဟာ ေအာင္ျမင္ဘို႔မျဖစ္ႏိုင္ပါ။ ဒါ့ျပင္ ေလယာဥ္ေပၚမွာ ခရီးသယ္ေတြကို မေကြ်းခင္ (မိုက္ခရိုေဝ့ဖ္) နဲ႔ ပူေအာင္လုပ္ေတာ့ ပိုးပါေနလည္းေသပါမယ္။ လူေတြကိုအဲလို ေသေၾကာင္းၾကံဖို႔ တျခား ထိေရာက္တဲ့အဆိပ္ေတြ အမ်ားၾကီးရွိေနတယ္။
(ဂ) HIV-Infected Needles Are Being Found in Theater Seats-Fiction! ဆိုတဲ့ေနာက္သတင္းက ၁၆-၃-၂ဝ၁၅ ေန႔ကထြက္တာပါ။ အရပ္စကားျဖစ္တယ္။ တေနရာမွာ တမ်ိဳးခ်ဲ႕ကားေျပာတဲ့ (ဗားရွင္း) ေတြလည္းရွိခဲ့တယ္။ အမ်ားေျပာသတင္းဆိုတာထဲမွာ အမ်ိဳးသမီးတေယာက္ ရုပ္ရွင္သြားၾကည့္တယ္။ ထိုင္ခံုမွာထိုင္ခ်လိုက္တာ တခုခုစူးတာ ခံရတယ္။ အျမန္ျပန္ထျပီးရွာေတာ့ ေဆးထိုးပိုက္တန္းလမ္းနဲ႔ အပ္တေခ်ာင္းေတြ႔တယ္။ ဒါ့ျပင္ သတိေပးစာတခုလည္း တြဲထားေသးတယ္။ ခင္ဗ်ားေတာ့ HIV ကူးျပီ။ က်ဳပ္တို႔ကမာၻကၾကိဳဆိုပါတယ္။ ဒီအီးေမးလ္ထဲမွာ ဆက္ေရးေသးတယ္။ ယူအက္စ္ ကူးစက္ေရာဂါထိန္ခ်ဳပ္ေရးဌာနကေန ရုပ္ရွင္ရံုေတြမွာ ေဆးထိုးအပ္ကို သတိေပးခ်က္ထုတ္ထားတယ္လို႔။
အမွန္က အဲတာလည္း Hoax အၾကံအဖန္သတင္းပါပဲ။ ခုထိဘယ္ရုပ္ရွင္ရံုမွာမွ HIV ပုိးပါ ေဆးထိုးအပ္ေတြ႔တယ္ဆိုတာ မရွိပါ။ တခ်ိဳ႕ ဗားရွင္းေတြမွာ ပိုက္ဆံထည့္သံုးရတဲ့ ဖုန္းစက္ကေန ျပန္အမ္းတဲ့ (ကြိဳင္) အေၾကြေစ့မွာ ေဆးထိုးအပ္ေတြ႔တာ။ ကေလးေတြကစားတဲ့ပန္းျခံက အလြယ္ဝယ္ရစားေသာက္ဆိုင္မွာ။ ဖေလာ္ရီဒါ၊ တက္ဆပ္စ္ ေဖ်ာ္ရည္ဝယ္ရတဲ့စက္မွာ။ စျပီးျဖန္႔တဲ့သတင္းမွာ ကေနဒါႏိုင္ငံ မြန္ထရီရယ္ ရုပ္ရွင္ရံုမွာတဲ့။
သတင္းအားလံုးဟာ ေျခာက္လွန္႔သတင္း၊ အၾကံအဖန္သတင္းေတြျဖစ္တယ္။ လူေတြကလည္း မဆင္မျခင္ ရွယ္ၾကတယ္။ ရွယ္လုပ္တာကို ကုသိုလ္ရတယ္ထင္ေနၾကတယ္။ ယံုတဲ့လူေတြကယံုၾကတယ္။ ကမာၻၾကီးဟာ အရူးလုပ္ရတာလြယ္တယ္။ က်န္းမာေရးနဲ႔ ႏိုင္ငံေရးမွာ အရူးလုပ္တာ မခံၾကရေအာင္ ကြ်န္ေတာ္ စာေတြကိုေရးေနတာပါ။
ေဒါက္တာတင့္ေဆြ
၂၅-၄-၂ဝ၁၅
Comments
Post a Comment